پاسخی به ادعای حامیان برجام درباره بازگشت به دوران جلیلی-احمدی‌نژاد/وضعیت اقتصاد قبل از روحانی و ظریف

شهدای ایران:سرویس سیاسی/ به نقل از چارسوق،در روزهای اخیر، با ‌انتشار اخباری درباره احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه یا اسنپ‌بک از سوی تروئیکای اروپا، جدالی مجازی و رسانه‌ای میان موافقان و مخالفان برجام شکل گرفته است.

منظور از مکانیسم ماشه، بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل است که طبق توافق برجام لغو شده بود. البته چون آمریکا در سال ۱۳۹۷ از برجام خارج شد و تحریم‌های به شدت گسترده‌تر از تحریم‌های شورای امنیت را علیه ایران وضع کرد، عملا اجرای مکانیسم ماشه موجب تحریم‌های جدیدی علیه ایران نخواهد شد اما حتما آثار روانی بر بازارها خواهد داشت و هدف آمریکا و اروپا از طرح مکرر اجرای مکانیسم ماشه هم همین بازی روانی با اقتصاد ایران است.
جالب آن که محمدجواد ظریف پیش از این بارها مدعی شده بود که در متن برجام چیزی به عنوان مکانیسم ماشه و بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت وجود ندارد اما اکنون که کشورهای اروپایی می‌خواهند با استفاده از همین مکانیسم، تحریم‌ها را بازگردانند وی خود را به فراموشی زده است. از سوی دیگر، اصلاح‌طلبان و حامیان برجام که اکثرا در دولت چهاردهم هم مشغول به کارند و در دولت حسن روحانی هم فعال بودند، مدعی شده‌اند «اگر مکانیسم ماشه عملیاتی شود چه اتفاقی می‌افتد؟ برمی‌گردیم به دوران قبل از برجام، یعنی دوران جلیلی و احمدی‌نژاد و قطعنامه‌هایی که حاصل آن دوران است.» درواقع اصلاح‌طلبان و حامیان حسن روحانی و ظریف به گونه‌ای درباره دوران ماقبل از برجام یعنی پایان دولت احمدی‌نژاد و دبیری سعید جیلی در شورای عالی امنیت ملی و مسئولیت مذاکرات هسته‌ای سخن می‌گویند که گویا در آن مقطع، اوضاع اقتصادی کشور به شدت سیاه بوده و دولت حسن روحانی با مذاکرات ظریف توانست اوضاع اقتصادی کشور را بهبود ببخشد.
اکنون با فرض پذیرش ادعای اصلاح‌طلبان مبنی بر اینکه اجرای مکانیسم ماشه موجب بازگشت به شرایط قبل از برجام می‌شود، بررسی کردیم که در مقطع قبل از برجام یعنی پایان فعالیت دولت دهم (مرداد ۱۳۹۲) که احمدی‌نژاد به عنوان رئیس‌جمهور و سعید جلیلی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی مشغول به کار بودند، اوضاع اقتصادی کشور چطور بود و دولت حسن روحانی در نتیجه مذاکراتی که ظریف انجام داد در مرداد ۱۴۰۰ اوضاع اقتصاد ایران را به کجا کشاندند؟

جهش قیمت ارز و طلا
قیمت دلار قبل از روی کار آمدن حسن روحانی و محمدجواد ظریف در مرداد ۱۳۹۲ فقط ۳۱۸۰ تومان بود. اما دولت روحانی که با شعار حل مشکلات مردم با مذاکره بر سر کار آمده بود، در مرداد ۱۴۰۰ دلار را با قیمت ۲۵۶۷۰ تومان به دولت سیزدهم تحویل داد.
شاخص قیمت در پایان دولت احمدی‌نژاد قیمت در پایان دولت روحانی درصد افزایش
دلار آمریکا – تومان ۳,۱۸۰ ۲۵,۶۷۰ ۷۰۷
سکه بهار آزادی- تومان ۱,۰۶۴,۲۰۰ ۱۱,۳۲۴,۷۸۱ ۹۶۴

سقوط قدرت خرید کارگران
دولت روحانی با شعار چرخیدن چرخ کارخانجات از مردم رای گرفت، اما در عمل موجب عقب‌رفت شدید قدرت خرید اقشار مختلف به‌ویژه کارگران شد.
ارزش حقوق دریافتی کارگران نسبت به دلار، سکه و مسکن در پایان دولت حسن روحانی به شدت سقوط کرد.
دستمزد کارگر تومان نرخ دلار ارزش دلاری دستمزد
پایان دولت احمدی‌نژاد ۴۸۷۱۲۵ ۳۱۸۰ ۱۵۳
پایان دولت روحانی ۲۶۵۵۴۹۵ ۲۵۶۷۰ ۱۰۳

شاخص پایان دولت احمدی‌نژاد پایان دولت روحانی
قیمت سکه بهار آزادی- تومان ۱,۰۶۴,۲۰۰ ۱۱,۳۲۴,۷۸۱
حداقل حقوق ماهانه کارگر-تومان ۴۸۷۱۲۵ ۲۶۵۵۴۹۵
نسبت یک ماه حداقل حقوق کارگر به قیمت سکه – درصد ۴۶ ۲۳

شاخص واحد پایان دولت احمدی‌نژاد پایان دولت روحانی
قیمت یک مترمربع مسکن در تهران میلیون تومان ۳.۶۴۸ ۳۱.۷
حداقل حقوق ماهانه کارگر میلیون تومان ۰.۴۸۷ ۲.۶۵۵
نسبت حداقل حقوق ماهانه کارگر به قیمت یک مترمربع مسکن درصد ۱۳.۳ ۸.۴

پرتاب تورم
حسن روحانی با تمسخر تورم بالا در دولت احمدی‌نژاد شروع به کار کرد اما درنهایت خودش با بالاترین تورم تاریخ انقلاب، کار دولت دوازدهم را به اتمام رساند.
شاخص پایان دولت احمدی‌نژاد پایان دولت روحانی
تورم بانک مرکزی – درصد ۳۹.۰ ۵۸.۳

سقوط رشد اقتصادی
همه شاخص‌های رشد اقتصادی کشور در دولت حسن روحانی با وجود مذاکرات بی‌وقفه ظریف به طرف آمریکایی نسبت به عملکرد دولت احمدی‌نژاد و در زمان دبیری سعید جلیلی در شورای عالی امنیت ملی، سقوط کرد.
شاخص (درصد) دولت احمدی‌نژاد دولت روحانی
متوسط رشد اقتصادی ۸ساله ۲.۳ ۱.۲
متوسط رشد اقتصادی بدون نفت در ۸سال ۴.۳ ۱.۳
متوسط رشد درآمد ملی کشور در ۸ سال ۲.۸ -۱.۸
متوسط رشد بخش صنعت ۵.۵ ۱.۶
متوسط رشد بخش ساختمان ۴.۶ -۴.۶

افزایش فقرا
در دولت حسن روحانی نسبت جمعیت فقیر به ۳۲ درصد رسید در حالی که در پایان دولت احمدی‌نژاد و قبل از شروع به کار دولت روحانی-ظریف، ۲۲.۸ درصد بود.
شاخص سال ۱۳۹۲ سال ۱۳۹۹
نرخ سرشمار فقر (درصد) ۲۲.۸ ۳۲

شاخص پایان دولت احمدی‌نژاد پایان دولت روحانی درصد تغییر
درصد جمعیتی که با کمتر از دو دلار در روز زندگی می‌کنند ۰.۰۸ ۰.۷۹ ۸۸۷.۵
درصد جمعیتی که با کمتر از یک دلار در روز زندگی می‌کنند ۰.۰۱ ۰.۰۶ ۵۰۰

افول یارانه
حسن روحانی با این شعار از مردم رای گرفت که آنچنان رونق اقتصادی ایجاد کنم و آنچنان درآمد مردم را سرشار کنم که مردم نیازی به این ۴۵ هزار تومان یارانه نداشته باشند. اما او در عمل در ۸ سال دولتش سفره مردم را خالی‌تر کرد. ضمن اینکه ارزش یارانه‌ای که دولت احمدی‌نژاد به مردم می‌داد ۱۴ دلار بود اما در دولت روحانی به زیر ۴ دلار سقوط کرد.
شاخص پایان دولت احمدی‌نژاد پایان دولت روحانی
یارانه نقدی هر نفر – تومان ۴۵۰۰۰ ۱۰۰۰۰۰
نرخ دلار – تومان ۳۱۸۰ ۲۵۶۷۰
ارزش دلاری یارانه نقدی- دلار ۱۴.۲ ۳.۹

جهش قیمت‌ ارزاق عمومی
در دولت حسن روحانی با وجود انجام مذاکرات برجام، قیمت مواد غذایی سر به آسمان سایید.

قیمت‌ها به تومان / واحدها به کیلوگرم پایان دولت احمدی‌نژاد پایان دولت روحانی
بادنجان ۱۴۰۰ ۷۹۰۰
برنج ایرانی درجه یک ۷۲۰۰ ۳۸۶۰۰
پنیر پاستوریزه (بسته ۴۵۰گرمی) ۳۷۰۰ ۲۰۵۰۰
پیاز ۱۲۰۰ ۶۳۰۰
تخم مرغ (شانه ۲کیلوگرمی) ۷۵۰۰ ۴۶۹۰۰
چای خارجی (بسته ۵۰۰ گرمی) ۱۵۱۰۰ ۱۰۷۸۰۰
خربزه ۲۱۰۰ ۱۰۵۰۰
خیار ۲۰۰۰ ۱۰۲۰۰
روغن نباتی جامد (حلب ۵ کیلویی) ۲۱۶۰۰ ۱۰۶۸۰۰
روغن نباتی مایع (لیتر) ۴۶۰۰ ۱۷۷۰۰
سیب زمینی ۲۱۰۰ ۵۹۰۰
شکر ۲۲۰۰ ۱۵۴۰۰
شیر پاستوریزه (لیتر) ۲۲۰۰ ۱۲۲۰۰
عدس ۶۵۰۰ ۳۵۱۰۰
قند ۲۶۰۰ ۱۸۱۰۰
کدو سبز ۱۷۰۰ ۸۲۰۰
کره پاستوریزه ۱۲۰۰۰ ۱۰۷۸۰۰
گوجه فرنگی ۱۹۰۰ ۸۲۰۰
گوشت گوساله ۳۰۸۰۰ ۱۳۷۸۰۰
گوشت گوسفند ۲۹۸۰۰ ۱۳۸۵۰۰
لپه ۷۶۰۰ ۴۳۷۰۰
لوبیا چیتی ۱۰۸۰۰ ۴۲۵۰۰
لوبیا قرمز ۹۱۰۰ ۳۶۸۰۰
ماست پاستوریزه ۲۲۰۰ ۱۴۶۰۰
مرغ تازه ۶۱۰۰ ۳۰۳۰۰
نخود ۶۲۰۰ ۳۴۳۰۰
هندوانه ۱۰۰۰ ۴۸۰۰

قیمت بی‌ترمز خودرو
در دولت حسن روحانی با وجود اجرای برجام و انجام قراردادهای فریبنده با خودروسازان فرانسوی، عملا قیمت خودرو چند برابر شد.
قیمت‌ها به میلیون تومان پایان دولت احمدی‌نژاد پایان دولت روحانی
پژو ۲۰۶ تیپ ۲ ۳۰ ۲۰۸
پژو ۲۰۶ تیپ ۵ ۳۴ ۲۶۳
پژو ۲۰۶ صندوقدار مدل v۸ ۳۴.۵ ۲۶۱
پژو ۴۰۵ دوگانه سوز ۲۷.۰ ۱۹۵
پژو پارس سال ۳۵.۰ ۲۲۹
پژو پارس دوگانه سوز ۳۶.۰ ۲۴۱
تندر ۹۰ اتوماتیک ۳۵.۰ ۴۳۲
تندر ۹۰ ۳۱.۵ ۳۳۲
سمند ال ایکس بنزینی ۲۶.۷ ۱۹۰
پراید ۱۳۱ ۱۴.۹ ۱۱۶
تیبا ۱۶.۲ ۱۲۱
سمند ای اف سون ۲۸ ۲۱۴
پژو ۲۰۷ اتومات ۵۶ ۳۴۵
پراید ۱۱۱ ۱۸.۲ ۱۳۱