از روزهای پایانی بهمنماه سال گذشته، کرونا حرکت صعودی خود را شروع کرد و رفته رفته بر آمار مبتلایان اضافه شد. تمامی اقشار جامعه مستقیم یا غیر مستقیم با چالشهای ناشناختهای دست و پنجه نرم میکردند.
در این میان، یکی از حوزههای درگیر با چالشهای بیسابقه، آموزش بود. مدارس و دانشگاهها تعطیل شده و کسی در کلاس درس حاضر نمیشد. برای مقابله با این چالش، آموزش مجازی جای خود را باز کرد، برنامههای آموزشی از رسانهملی پخش شد و هریک از معلمان و دبیران، در یکی از پیامرسانها مشغول تدریس شدند.
وزارت آموزش و پرورش هم با پیامرسان شاد به استقبال آموزش مجازی رفت. پیامرسانی که با انبوهی از مشکلات نتوانست عدالت آموزشی را در میان همه برقرار کند. به هر صورت، سال تحصیلی گذشته با تمام بیبرنامگیها و اشکالات با توجیه روبرویی یکباره با ویروسی ناشناخته خاتمه یافت و ویروس کرونا هم به تاخت و تاز خود ادامه داد.
تعطیلی چندماهه مدارس و اوج گیری دوباره کرونا و مشخص بودن درگیری سال تحصیلی آینده با این ویروس، فرصت خوبی برای برنامهریزی دقیق و رفع اشکالات آموزش مجازی و پیامرسان شاد بود. وعدهای که از زبان مسئولان آموزشی و دولتمردان مدام میشد.
اما با شروع سال تحصیلی جدید که از مدتها قبل زمان آغاز آن نیمه شهریورماه اعلام شده بود، مشخص شد همچنان روح عدم برنامهریزی دقیق بر پیکره آموزش کشور حاکم است. بخشنامهها در روزهای مختلف و بعضاً به فاصله چند ساعت، در تضاد با یکدیگر صادر میشدند. ابتدا اعلام شد مدارس غیرحضوری دایر هستند و سپس بخشنامه دیگری صادر میشد که از فردا تمام مدارس حضوری فعالیت خواهند کرد. در این میان مدارس و معلمان مدام در حال تغییر برنامه و تقویم آموزش بودند تا متناسب با بخشنامهها و تصمیمات به فعالیت خود ادامه دهند.
وزارت آموزش و پرورش در تصمیمی عجیب، بار مسئولیت را از گردن خود برداشت و اعلام کرد هیچ اجباری به حضور یا عدم حضور در مدارس نیست و خانوادهها خود تصمیم بگیرند دانشآموزان در مدارس حاضر میشوند یا خیر.
این تصمیم، معلمان و مدارس را دچار سردرگمی عجیبی کرد. معلم موظف است در ساعت فعالیت حضوری، در مدرسه حاضر شده و برای دانشآموزانی که در کلاس درس هستند تدریس کند. اما تکلیف دانشآموزانی که به دلیل ترس از ابتلاء به ویروس کرونا در خانه ماندهاند چیست؟ آیا معلم در ساعتی غیر از زمان آموزش و از وقت شخصی خود باید صرف آموزش این افراد کند؟ با چه امکاناتی اقدام به این امر کنند؟ تکلیف اینترنت و و فضای آموزش مجازی به کجا رسیده است؟
پیامرسان شاد همچنان با اشکالات فراوانی روبروست. بسیاری از خانوادهها با جولان قیمت گوشی و تبلت امکان استفاده از این پیامرسان را ندارند. حتی به گفته برخی معلمان و اولیا دانشآموزان، امکان عضو شدن در گروه کلاس خود در این پیامرسان را نیز ندارند. همچنان تکلیف تعرفه اینترنت این پیامرسان مشخص نیست. بسیاری از سرویسهای وعده داده شده فعال نشده و با اشکال روبروست.
وضعیت فضای مدارس نیز بهتر از فضای آموزش مجازی نیست. بنابر شواهد، دولت و وزارت آموزش و پرورش اقدامات اساسی برای رعایت بهداشت و پیشگیری از ابتلاء به ویروس کرونا در مدارس را انجام نداده است. مدارس با مشکل تأمین هزینه تهیه مواد ضدعفونی و ماسک و دستکش و سایر لوازم ایمنی از ابتلاء به این ویروس، روبروست. به معلمان و کادر مدارس، آموزشی جهت رعایت موارد بهداشتی و انتقال این دانش به دانشآموزان داده نشده است. همچنان تکلیف سرویس ایاب و ذهاب مدارس مشخص نیست و خانوادهها با معضلی بزرگ روبرو هستند.
همه این موارد در حالی رخ میدهد که رئیسجمهور به دلیل مقابله با کرونا سال تحصیلی جدید را از طریق ویدئو کنفرانس آغاز کرد اما مدارس حضوری به فعالیت خود ادامه میدهند! دانشگاهها از مدتها قبل اعلام نمودند ترم جدید مجازی برگزار خواهد شد، ولی دانشآموز کلاس اولی که هیچ درک درستی از کرونا و رعایت بهداشت ندارد چگونه میتواند در کلاس درس حاضر شود!
این سیاست یک بام و دو هوا و عدم قاطعیت و بیبرنامگی نوید سال آموزشی سختی را به معلمان، دانشآموزان و اولیا میدهد. سیاستی که گویا فقط میتوان دعا کرد تا هرچه زودتر دچار تغییر شود.