برخلاف آنچه در میان مردم متداول است، لیلة الرغائب به معنی "شب آرزوها" نیست بلکه ترجمه آن یا "شب گرایشها و رغبتها" و یا "شب عطاء کثیر خداوند سبحان" است.
به گزارش شهدای ایران؛ پنجشنبه، سوم اردیبهشت ماه مصادف با اولین شب جمعه ماه پربرکت رجب (لیلة الرغائب) نام دارد. این نام طبق روایت رسول اعظم صلی الله علیه و آله از سوی فرشتگان بر این شب نهاده شده است. (وسائل الشیعه، ج ۵، ص ۲۳۲)
برخلاف آنچه در میان مردم متداول است، لیلة الرغائب به معنی (شب آرزوها) نیست بلکه ترجمه آن یا (شب گرایشها و رغبتها) و یا (شب عطاء کثیر خداوند سبحان) است.
رغائب جمع رغیبة به معنی عطاء کثیر است و در این شب به مؤمنین وعده داده شده تا گناهان آنها آمرزیده شود و لاجرم با بخشش گناهان زمینه استجابت دعا به نحو بدیهی فراهم میشود.
چه بسا مردم به دلیل فراهم بودن زمینه استجابت دعا این شب را در میان خود به (شب آرزوها) میشناسند. (التحقیق، ماده رغب)
برای این شب اعمالی از جمله نماز اولین شب جمعه ماه رجب (پس از روزه پنجشنبه) در روایت شریف پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نقل شده که بدین شرح است :
روز پنجشنبه اول ماه رجب (۳ اردیبهشت) را روزه گرفته و سپس شب جمعه مابین نماز مغرب و عشاء دوازده رکعت نماز (هر دو رکعت به یک سلام) میخوانیم. در هر رکعت یک بار سوره حمد، سه بار سوره قدر (انا انزلناه فی لیلة القدر) و دوازده بار سوره توحید (قل هو الله احد) میخوانیم.
وقتی تمام شد هفتاد بار میگوییم : اللهم صلّ علی محمد و علی آله و سپس به سجده رفته و هفتار بار در سجده میگوییم : سبّوح قدوس ربُّ الملائکة و الرّوح، سر از سجده برداشته یک بار میگوییم : ربّ اغفر و ارحَم و تجاوَز عَمّا تعلم انّک اَنتَ العلیُّ الاعظم، دوباره به سجده رفته و همان که در سجده اول گفته شد را هفتاد بار میگوییم و حاجت خود را از خدای سبحان میخواهیم و ان شاء الله تعالی برآورده میشود. (بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۹۶ - وسائل الشیعه، ج ۵، ص ۲۳۲)
وعده بزرگ به مومنان در «لیله الرغائب»
وعده بزرگ به مؤمنان در این شب آن است که از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نقل شده که فرمود: قسم به کسی که جانم در دست اوست، هیچ بندهای این نماز را بجا نمیآورد مگر اینکه خداوند سبحان گناهان او را میبخشد گرچه گناهان او مثل کف دریا و به عدد شنها و به سنگینی کوهها و به تعداد برگ درختان باشد و روز قیامت هفتصد نفر از خویشان خود را که سزاوار آتش باشند شفاعت میکند و در شب اول قبر هم خدای سبحان ثواب نماز را به بهترین صورت با روی گشاده و خندان و زبان فصیح برای او میفرستد که میگوید: ای حبیب من. مژده بده از هر سختی نجات یافتی. او میپرسد : تو کیستی؟ من رویی بهتر از روی تو ندیده و بویی از تو خوشتر به مشامم نرسیده است. جواب میدهد : ای حبیب من، ثواب نمازی هستم که در فلان شب، فلان منطقه، فلان ماه و فلان سال بجا آوردی، حالا امشب (شب اول قبر) آمدهام تا حق تو را ادا کنم، مونس تنهایی تو باشم و وحشت تو را از بین ببرم و زمانی که در صور دمیده میشود در قیامت بر سرت سایه افکنم. (بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۹۶)
آنطور که در وسائل الشیعه (ج ۵، ص ۲۳۳) از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نقل شده در لیلة الرغائب وقتی یک سوم از شب گذشت، هیچ فرشتهای در آسمان و زمین نمیماند مگر آنکه در کعبه و اطراف آن جمع میشوند و خدای سبحان به آنها میفرماید: هرچه میخواهید از من درخواست کنید. فرشتگان عرضه میدارند: حاجت ما این است که از روزهداران رجب درگذری. خدای سبحان میفرماید: این کار را انجام دادم.
(براستی چه چیزی از این بهتر و چه پاداشی از این بالاتر که انسان در این شب به معبود خود گرایش یابد و خود را وقف عبادت نماید تا هم مشمول مغفرت و هم شایسته استجابت حاجاتش و در رأس همه حاجات، فرج امام زمان علیه السلام گردد. امید که همه ما توفیق عبادت در ماه رجب بخصوص در لیلة الرغائب داشته باشیم و از مغفرت واسعه الهی بهرهمند گردیم.)
*جهان
برخلاف آنچه در میان مردم متداول است، لیلة الرغائب به معنی (شب آرزوها) نیست بلکه ترجمه آن یا (شب گرایشها و رغبتها) و یا (شب عطاء کثیر خداوند سبحان) است.
رغائب جمع رغیبة به معنی عطاء کثیر است و در این شب به مؤمنین وعده داده شده تا گناهان آنها آمرزیده شود و لاجرم با بخشش گناهان زمینه استجابت دعا به نحو بدیهی فراهم میشود.
چه بسا مردم به دلیل فراهم بودن زمینه استجابت دعا این شب را در میان خود به (شب آرزوها) میشناسند. (التحقیق، ماده رغب)
برای این شب اعمالی از جمله نماز اولین شب جمعه ماه رجب (پس از روزه پنجشنبه) در روایت شریف پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نقل شده که بدین شرح است :
روز پنجشنبه اول ماه رجب (۳ اردیبهشت) را روزه گرفته و سپس شب جمعه مابین نماز مغرب و عشاء دوازده رکعت نماز (هر دو رکعت به یک سلام) میخوانیم. در هر رکعت یک بار سوره حمد، سه بار سوره قدر (انا انزلناه فی لیلة القدر) و دوازده بار سوره توحید (قل هو الله احد) میخوانیم.
وقتی تمام شد هفتاد بار میگوییم : اللهم صلّ علی محمد و علی آله و سپس به سجده رفته و هفتار بار در سجده میگوییم : سبّوح قدوس ربُّ الملائکة و الرّوح، سر از سجده برداشته یک بار میگوییم : ربّ اغفر و ارحَم و تجاوَز عَمّا تعلم انّک اَنتَ العلیُّ الاعظم، دوباره به سجده رفته و همان که در سجده اول گفته شد را هفتاد بار میگوییم و حاجت خود را از خدای سبحان میخواهیم و ان شاء الله تعالی برآورده میشود. (بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۹۶ - وسائل الشیعه، ج ۵، ص ۲۳۲)
وعده بزرگ به مومنان در «لیله الرغائب»
وعده بزرگ به مؤمنان در این شب آن است که از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نقل شده که فرمود: قسم به کسی که جانم در دست اوست، هیچ بندهای این نماز را بجا نمیآورد مگر اینکه خداوند سبحان گناهان او را میبخشد گرچه گناهان او مثل کف دریا و به عدد شنها و به سنگینی کوهها و به تعداد برگ درختان باشد و روز قیامت هفتصد نفر از خویشان خود را که سزاوار آتش باشند شفاعت میکند و در شب اول قبر هم خدای سبحان ثواب نماز را به بهترین صورت با روی گشاده و خندان و زبان فصیح برای او میفرستد که میگوید: ای حبیب من. مژده بده از هر سختی نجات یافتی. او میپرسد : تو کیستی؟ من رویی بهتر از روی تو ندیده و بویی از تو خوشتر به مشامم نرسیده است. جواب میدهد : ای حبیب من، ثواب نمازی هستم که در فلان شب، فلان منطقه، فلان ماه و فلان سال بجا آوردی، حالا امشب (شب اول قبر) آمدهام تا حق تو را ادا کنم، مونس تنهایی تو باشم و وحشت تو را از بین ببرم و زمانی که در صور دمیده میشود در قیامت بر سرت سایه افکنم. (بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۹۶)
آنطور که در وسائل الشیعه (ج ۵، ص ۲۳۳) از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نقل شده در لیلة الرغائب وقتی یک سوم از شب گذشت، هیچ فرشتهای در آسمان و زمین نمیماند مگر آنکه در کعبه و اطراف آن جمع میشوند و خدای سبحان به آنها میفرماید: هرچه میخواهید از من درخواست کنید. فرشتگان عرضه میدارند: حاجت ما این است که از روزهداران رجب درگذری. خدای سبحان میفرماید: این کار را انجام دادم.
(براستی چه چیزی از این بهتر و چه پاداشی از این بالاتر که انسان در این شب به معبود خود گرایش یابد و خود را وقف عبادت نماید تا هم مشمول مغفرت و هم شایسته استجابت حاجاتش و در رأس همه حاجات، فرج امام زمان علیه السلام گردد. امید که همه ما توفیق عبادت در ماه رجب بخصوص در لیلة الرغائب داشته باشیم و از مغفرت واسعه الهی بهرهمند گردیم.)
*جهان