لحظات گذشت پدران و مادران از قاتل جگرگوشه‌شان در پای چوبه دار لحظه‌های نابی است که به زیبایی بازگوکننده اوج انسانیت است.
به گزارش شهدای ایران به نقل از فارس از کرمان، لحظه‌ای که پدر و مادر یک مقتول در پای چوبه دار حاضر می‌شوند با وجود آنکه می‌توانند، قاتل جگرگوشه خود را از زندگی ساقط کنند از حق خود گذشت می‌کنند، لحظه‌های نابی است که وصف ناشدنی است.
روایت یک گذشت از قصاص پای چوبه دار
هوا هنوز گرگ و میش است، تا آفتاب نزده، قرار است، مرد جوانی که یک جوان دیگر را به صورت تصادفی به قتل رسانده به مجازات عملش برسد.
علی سیدی معاون دادستان کرمان مثل همیشه برای اخذ رضایت از اولیای دم در قتل‌های عمدی تصادفی پیشقدم می‌شود و از اولیای دم می‌خواهد که به نزد وی بیایند، اما بعد از دقایقی عموی مقتول که موافق اعلام رضایت است، می‌آید و می‌گوید: برادرم حتی حاضر نیست برای صحبت و مذاکره بیاید.
اما قاضی سیدی ناامید نمی‌شود و آنقدر پیگیری می‌کند تا پدر و مادر مقتول حاضر به صحبت کردن می‌شوند، پس از ساعتی مذاکره اما باز هم رضایت نمی‌دهند و بر اجرای حکم قصاص تاکید می‌کنند.
مرد جوانی که چند سال است، نام قاتل را به خود گرفته و قرار است تا لحظاتی دیگر بالای چوبه دار برود در گوشه‌ای از زندان به لحظه‌ای فکر می‌کند که در یکی از شهرهای اطراف کرمان با مقتول درگیر شد و به صورت تصادفی وی را به قتل رساند هر چند که از قبل هیچ نقشه و برنامه‌ای برای کشتن این پسر بی‌گناه نداشت و در خواب هم نمی‌دید، یک روز موجب داغدار شدن خانواده‌ای شود و خود و خانواده‌اش را هم اینچنین به خاک سیاه بنشاند.
این جوان می‌داند که خانواده‌اش بارها و بارها از خانواده مقتول خواسته‌اند که وی را ببخشند، اما آنها همچنان بر اجرای حکم قصاص تاکید دارند، به آنها حق می‌دهد که نتوانند از حق خود بگذرد، حتی زمانی که علی سیدی معاون دادستان کرمان به وی می‌گوید، آیا حاضری 10 سال حبس بکشی، اما زندگی دوباره خود را به دست آوری، بر خلاف دیگر محکومان که در این لحظه التماس می‌کنند تا به هر طریقی شده، رضایت اولیای دم را بگیرند و از چوبه دار نجات پیدا کنند با خونسردی می‌گوید: تلاش نکنید، این خانواده رضایت نمی‌دهند، وصیتم را هم نوشته‌ام.
محکوم را پای چوبه دار می‌آورند، طناب دار را بر دور گردنش محکم می‌کنند، اما سیدی باز هم به تلاش خود ادامه می‌دهد و از پدر قاتل می‌خواهد، گذشت کند.
پدر مقتول یک قدم به عقب برمی‌دارد و قدری تعلل می‌کند، باز هم سیدی و همکارانش برای جلب رضایت این پدر داغدیده تلاش می‌کنند و این بار تلاش آنها نتیجه می‌دهد.
پدر مقتول در حالی که صدایش می‌لرزد، لب به سخن می‌گشاید و می‌گوید: برای رضای خدا رضایت دادم و به روح پاک امام خمینی (ره) قسم که رضایت می‌دهم.
مادر مقتول با دیدن این صحنه به شدت گریه و زاری می‌کند، سیدی به سمت مادر می‌رود و از وی می‌خواهد که از قاتل فرزندش بگذرد.
این مادر داغدیده که هق‌هق گریه‌هایش به گوش می‌رسد با صدای بلند در حالی که حس مادرانه تمام وجودش را گرفته است به قاتل جگرگوشه‌اش می‌گوید: من از تو گذشتم، اما تو را به خدا سپردم که حق ما را از تو بگیرد.
اما در این لحظه پدر مقتول خودش را به همسرش می‌رساند، وی را در آغوش می‌گیرد و با مهربانی به او می‌گوید: اگر برای رضای خدا رضایت دادی و گذشت کردی، پس نفرین هم نکن.
مادر مقتول با شنیدن سخنان همسرش می‌گوید: برای رضای خدا رضایت دادم و نفرینی هم ندارم... .
وقوع 16 مورد گذشت از قصاص در کرمان
دادستان عمومی و انقلاب کرمان به خبرنگار فارس گفت: 16 مورد گذشت از قصاص در استان کرمان از سال گذشته تاکنون داشته‌ایم.
یدالله موحد بیان داشت: در این 16 مورد قصاص بعد از تحقیقات مقدماتی و انجام محاکمه در دادگاه و اثبات جرم قتل عمد حکم قصاص قاتلان صادر شده و مورد تایید دیوان عالی کشور واقع شد.
وی عنوان کرد: بعد از انجام تشریفات قانونی اذن اجرای این احکام قصاص از سوی رئیس قوه قضاییه صادر و در مرحله اجرای حکم با تلاش‌ها و پیگیری‌های دادسرا و به ویژه علی سیدی معاون دادستان کرمان در این پرونده‌ها قبل از رسیدن به مرحله اجرا و یا در حین اجرای حکم اولیای دم از اجرای حکم قصاص صرفنظر کرده و بعضا بدون دریافت دیه و یا مالی به طور مطلق از قاتل گذشت کرده‌اند.
دادستان کرمان ادامه داد: در برخی از موارد با توافق بین قاتل و اولیای دم مقتول قصاص تبدیل به دیه شده است و دادگاه با توجه به سقوط قصاص از حیث جنبه عمومی جرم، قاتل را بین سه تا 10 سال محکوم کرده است.
موحد بیان داشت: با توجه به توصیه قرآن کریم که گذشت از قصاص بهتر است و با توجه به اینکه اجرای حکم قصاص موجب می‌شود که خانواده دیگری هم بدون سرپرست شده و مشکلاتی ایجاد شود و اجرای حکم قصاص، کینه‌ها را تشدید می‌کند و ممکن است، موجب نزاع و درگیری بعدی شود برای جلب رضایت از اولیای دم تلاش می‌کنیم.
در قتل‌های شرورانه اصراری بر گذشت اولیای دم نداریم
وی تصریح کرد: در قتل‌های فجیع و قتل‌هایی که انگیزه شرورانه داشته باشد و امنیت و آسایش عمومی را به شدت تهدید کند، اصراری بر گذشت اولیا دم نداریم.
این مقام قضایی خاطرنشان کرد: این مداخله‌ها در قتل‌های اتفاقی انجام می‌شود که در منازعه و حادثه روی می‌دهد و برای نجات جان افرادی تلاش می‌شود که شخصیت شرورانه و ذات شرورانه نداشته باشند و در نتیجه یک وضعیت خاص مرتکب قتل شده‌اند و در آینده هم مرتکب قتل نمی‌شود.
رفتار خود را کنترل کنید
با توجه به اینکه قتل‌های حادثه‌ای در زمانی روی می‌دهد که فرد عصبانی است و کنترل خود را از دست می‌دهد، موحد به مردم و به ویژه جوانان توصیه کرد که بر رفتار خود کنترل داشته باشند، زیرا یک درگیری کوچک ممکن است به نزاع و درگیری منجر به قتل تبدیل شود که آثار آن به سادگی قابل جبران نیست.
معاون دادستان کرمان به خبرنگار فارس گفت: 13 فقره گذشت از قصاص در استان کرمان داشتیم که 10 مورد در حوزه دادسرای عمومی کرمان صورت گرفت و سه مورد هم در شهرستان‌های تابعه استان کرمان انجام شد.
علی سیدی ادامه داد: بحث گذشت یکی از سخت‌ترین کارهای یک قاضی برای صلح و سازش است که زمان زیادی نیاز دارد، صبر و حوصله می‌خواهد و باید از روانشناسی اطلاع داشته باشی.
وی با اشاره به اینکه برای اخذ گذشت از اولیای دم باید نقاط ضعف و قدرت در صلح و سازش را بشناسی، بیان داشت: بیان نصایح، احادیث و روایاتی که در مورد گذشت داریم، کارگشای صحبت‌ها در صلح و سازش است.
ماجرای نجات 3 نفر از پای چوبه دار در روز میلاد حضرت زهرا (س)
معاون دادستان کرمان وجود آیین‌های مذهبی مانند میلاد معصومان (ع) را در صلح و سازش موثر دانست و اظهار داشت: در میلاد حضرت زهرا (س) در سال جاری با توجه به اینکه سعی می‌کنیم، اجرای حکم قصاص در روزهای مبارک نباشد، اما تعیین وقت سه فقره اجرای قصاص از توجه قاضی خارج بوده و ما برای اجرای این قصاص‌ها رفتیم، اما اولیای دم تحت تاثیر میلاد بانوی اسلام (س) قرار گرفتند و صلح و سازش صورت گرفت.
سیدی تصریح کرد: در روز میلاد حضرت زهرا (س)، اولیای دم یک مقتول بعد از گذشت 9 سال که حتی حاضر به پذیرش مسئولان برای صلح و سازی نشده بودند با صحبت‌هایی که پای چوبه دار با آنها انجام دادیم، توانستیم از آنها رضایت بگیریم.
وی بیان داشت: یکی از اولیای دم دومین مقتول که در واقع فرزند مقتول بود و از سایر اعضای خانواده برای اجرای حکم وکالت داشت هم با مشاهده گذشت این خانواده که فقط به احترام حضرت زهرا (س) صورت گرفت با کمترین تلاش ما حاضر به رضایت شد.
این مقام قضایی عنوان کرد: هیچ‌گاه برای اخذ رضایت از اولیای دم ناامید نشده‌ایم و حتی آن شخصی که می‌گوید، امکان ندارد، رضایت دهم را هم رها نکرده‌ایم.
تلاش‌های اولیای دم برای رضایت از یک پدر
سیدی اظهار کرد: یک پدر هم سومین نفری بود که باید حکم قصاص فرزندش در روز میلاد حضرت زهرا (س) اجرا شود و وی حاضر به مذاکره نبود و مدار مذاکره درباره وی بسته شده بود، اما دو اولیای دم که از قصاص گذشت کرده بودند برای جلب رضایت این پدر تلاش کردند و آنقدر التماس کردند که وی حاضر شد، این حکم یک ماه به تاخیر بیفتد و امیدواریم طی این مدت بتوانیم، رضایت وی را اخذ کنیم.
چرا اخذ رضایت از اولیای دم در پای چوبه دار صورت می‌گیرد؟
وی در پاسخ به سئوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه چرا اخذ رضایت از اولیای دم در پای چوبه دار و نه در زمانی قبل از آن صورت می‌گیرد، تصریح کرد: اصولا مذاکرات زمانی منجر به رضایت می‌شود که فرد به حق خود رسیده باشد و در مواردی مانند قصاص تا زمانی که حکم قصاص منتقل نشده باشد، اخذ رضایت دشوار است.
سیدی ادامه داد: زمانی که اولیای دم حکم قصاص را در دست خود می‌بینند، آرام می‌شوند و در آن لحظه‌های حیاتی می‌توان برای اخذ رضایت تلاش کرد و موفق هم شد.
وی افزود: قبل از اینکه وارد مراسم قصاص شوم، از خدا و ائمه اطهار (ع) می‌خواهم که به من برای نجات جان یک انسان کمک کنند و همیشه کمک‌های آنها را در صحنه‌های اخذ رضایت به وضوح دیده‌ام.
معاون دادستان کرمان بیان داشت: در سال جاری موفق شده‌ایم که سه مورد اجرای قصاص را تبدیل به دیه کنیم.
سیدی با تاکید بر اینکه قتل‌هایی که با تصمیم قبلی توسط قاتل انجام شده است، منجر به رضایت اولیای دم نمی‌شود، عنوان کرد: ما فقط برای قتل‌های عمدی که صورت تصادفی صورت گرفته است به دنبال کسب رضایت اولیای دم هستیم.
مهریه‌ای که جان یک نفر را نجات داد
وی ادامه داد: در یکی از موارد قتل‌های عمدی تصادفی بعد از اینکه اولیای دم رضایت خود را اعلام کردند، قرار شد، قاتل به این خانواده دیه پرداخت کند، اما خانواده قاتل بضاعت مالی نداشتند در این هنگام یک خانم که با همسرش اختلاف داشت و در حال جدایی بود در جریان ماجرا قرار گرفت و حاضر شد در ازای پرداخت دیه این فرد توسط همسرش از مهریه‌اش بگذرد که این اتفاق روی داد.
این مقام قضایی بیان داشت: در حال حاضر سه فقره محکوم به قصاص در کرمان داریم که خیران می‌توانند با تامین مبلغی از دیه در اخذ رضایت از اولیای دم به ما کمک کنند و خیران برای انجام این کار خیر به معاونت دادسرای کرمان مراجعه کنند.
سیدی تصریح کرد: یدالله موحد دادستان کرمان توجه ویژه‌ای نسبت به اخذ رضایت برای محکومان قتل‌های عمدی تصادفی دارد و بعضی از نشست‌های صلح و سازش نیز در اتاق وی انجام می‌شود.
وی اظهار داشت: بر اساس حکم شرعی و قانونی در بحث قتل فقط حکم قصاص و محکومیت به قصاص را داریم، اما اولیای دم می‌توانند به مبلغی بیشتر و یا کمتر از دیه مقرر شرعی با قاتل توافق کنند.
