به گزارش شهدای ایران آنچه در این نشست مطرح شد به اختصار آورده می شود:
کسی که رژیم غذایی خاصی را رعایت میکند، از طرف نیروی خارجی مجبور نشده ، بلکه هدف درونی دارد تحت عنوان "سلامت جسمی" او به این باور شده که چربی، قند و... برایش ضرر دارد.
در فضای اینترنت و سایبر هم همین طور است. ما با مخاطبی طرفیم که در فضای اینترنت موقتا قابل کنترل و مراقبت است. همین نوجوان وجوان ما فردا، VPN به دستش میرسد، تکنولوژی روز به روز در حال پیشرفت است و مرزی ندارد و به دست این مخاطب ما خواهد رسید، آیا ما خودمان را برای آن روز آماده کرده ایم؟
چه اتفاقی می افتد که مثلا در امریکا زنی در دادگاه به جرم حجاب عدم صلاحیتش در حضانت فرزندش زیر سوال میرود و مجبور میشود بین سرپرستی فرزندش و حجاب یکی را انتخاب کند، او باز هم حجاب را انتخاب میکند ولی ما اینجا با گشت ارشاد وشورای عفاف و حجاب و جلسات عقیدتی و هزار راه نمیتوانیم این مسئله را حل کنیم . پس ایراد از ماست، نه از دین.
حیا اهمیتش در این است که همه دین است. ما مفاهیم کمی داریم که در روایات ما مساوی با همه دین معرفی شده باشند. در روایات داریم که اگر دین نبود حیا نیست و اگر حیا نبود،دین نیست.حیا اساس دین است. حالا مسأله ای که اینجا مطرح است این است که حیا در فضای مجازی، آغازش در بیرون و فضای واقعی نشأت میگیرد. چند روایت در اثبات این گزاره مطرح میکنم:
در روایات داریم کسی که در آشکار و عیان از خدا حیا نکند، در خلوت و پنهان هم از خدا شرم نمیکند.
کسی که با مردم حریمی ندارد، با خدا هم حریم و شرمی ندارد.
بین خدا و خودت حریمی نگه دار، اگر این حریم حفظ شود همیشه امیدی به برگشت و اصلاحت وجود دارد.
رسول خدا ( ص ) میفرمایند: تنها چیزی که از امثال و حکم انبیا بین مردم عینا حفظ شده این ضرب المثل است که اگر حیا نداری، هر کاری میخواهی بکن.
وقتی ما از حیا حرف میزنیم لازمه اش این نیست که مثلا یک روایت را بگذاریم صفحه اول سایتمان. نه این مفاهیم باید درست عملیاتی شوند.ما امروز با نسلی رو به رو هستیم که به ظاهر خیلی هم باحیا است، کسی در خیابان جرأت ندارد به حریم او نزدیک شود،اما این آدم در فضای مجازی ،وقت چت کردن،وقت کامنت گذاشتن یا وقت پیامک دادن رفتار دیگری از خود نشان میدهد.
ما بعضی مباحث را در این حوزه نادیده میگیریم یا کم اهمیت فرض میکنیم. مثلا ما به وارده های خود توجه نداریم. وارده های ما، در ما تأثیر مستقیم میگذارد. خوردن و خواندن و شنیدن و دیدن،روح ما را می سازد.ما باید به این باور برسیم که فضاهای مسموم سایبری برای روح ما ضرر دارد.
غایت تربیت دینی این است که انسان خودش را بالاتر از گناه ببیند و گناه را برای خودش افت بداند.یعنی شأن خود را بالاتر از انجام گناه بداند. ما در روایات داریم که انسان کریم گناه کردن را دون شأن خود میداند. در جای دیگری داریم که بالاترین حد حیا ،حیا از خویش است . یعنی حیا در تنهایی،جایی که کسی ناظر نیست.
ما با این مبنا و قاعده وارد فضای رسانه میشویم.اما ظرفیتهای فضای رسانه چیست؟ فضای رسانه،فضای بی پردگی و دریدگی شخصی است.حال مبنای ما میگوید "اتق الله" . در روایت داریم اگر به اندازه تمام مردم عالم گناه کرده باشی اگر در موقعیت گناه ،بخاطر خدا تقوا پیشه کنی،خدا همه گناهانت را میبخشد. نگاه دین این است، نگاهی ایجابی و مثبت. برخلاف ما که میگوییم اگر گناه کنی میروی جهنم از زبان آویزانت میکنند!
قاعده دیگر رسانه، فاش کردن اسرار مردم و دریدن حریم دیگران است.مبنای ما میگوید ساتر حریم دیگران باش. در روایات داریم اگر میخواهی خدا حریمت را نگه دارد، حریم دیگران را نگه دار.
فرهنگ غربی و فرهنگ اسلامی اساسا تفاوت ماهوی دارند.رسانه غرب نمیتواند رسانه ما باشد.چون بر اساس مبنای غرب بنا شده است. مبنای غرب میگوید ارزش اصلی ،استفاده حداکثری از منابع و منافع است.میگوید شما جوانی هستید از جوانی ات حداکثر استفاده را بکن. چشم داری همه چیز را ببین. گوش داری همه چیز را بشنو و لذت ببر. اما دین میگوید چشمت را ببند تا عجایب و حقایق را ببینی. غرب میگوید اصل میهمانی به خوردن است اما دین میگوید ضیافت الله ، ماه روزه داری است. غرب میگوید بدون حد و مرز زندگی کن،دین میگوید نه، حریم داری در تمتع و منفعت طلبی.
دین مارا مجهز میکند به یک نرم افزار یک عامل درونی که مرا کنترل میکند، به نام حیا.حیا یک مبناست و یعنی کنترل خود، در مقابل آنچه بد است. حیای در خلوت نتیجه و ثمره حیای در جلوت است. اگر در فضای بیرونی حیا ایجاد کردیم در فضای مجازی هم حیا وارد میشود. وقتی در سریال ها در مطبوعات در خیابلن ها و.. حیا نداشته باشیم توقع بیجایی است که در اینترنت شرم و حیایی ببینیم.فضای اینترنت در چنین شرایطی حیاط خلوتی میشود برای درونی کردن بی حیایی. حیا قدم به قدم و ذره ذره از بین میرود طوری که اصلا متوجه از بین رفتن آن نمیشوید.مثل کتابی که جلدش در اثر تابش نور آفتاب پشت ویترین مغازه ، بیرنگ شده. این فرایند از روز اول شروع شد اما روز اول و دوم ، هفته اول و دوم معلوم نبود .حیا هم همینطور، با دو تا پیامک با دوتا کامنت کم کم از بین میرود.
روزی خواهد رسید که نه فیلتر نه پارازیت و نه هیچ ابزار دیگری برای کنترل جواب نمیدهد. سرمایه ما آن روز مخاطبی آگاه و فعال است که از خودش و خدا حیا کند.