وحید جلیلی گفت: آوینی آدمی است که به شدت فرهنگی است، به شدت مسلط است و به شدت مشرف بر مسائل تئوریک، فرهنگی و هنری و جدایی از فضلش عمیقاً آدم شجاعی است و جنجال‌ها و هیاهوها نمی‌توانند او را منفعل کنند او پرچم را دوباره برافراشت و اگر او نبود جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی پرچمی نداشت.
به گزارش شهداي ايرانبه نقل از فارس، مراسم بزرگداشت شهید آوینی بعدازظهر چهارشنبه با حضور نادر طالب‌زاده، علیرضا قزوه، محسن مؤمنی‌شریف، وحید یامین‌پور و اصحاب رسانه در سازمان هنری رسانه‌ای اوج برگزار شد.
بنابراین گزارش در این مراسم، وحید جلیلی (مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی) در سخنانی گفت: مهم‌ترین و فعال‌ترین سربازان لیبرال در کشور همان کسانی امروز هستند که در اوایل انقلاب ادعاهای 180 درصد مخالف امروز داشتند. یکی از برکاتی که وجود آوینی برای امثال ما داشت این بود که در حالی که دغدغه سیاسی داشتیم، نمی‌توانستیم حضور فعالی داشته باشیم به دلیل همین غبارآلودگی فضا و اینکه جناح‌های سیاسی در حال پوست‌اندازی بودند و هیچ‌کدام‌شان برای ما قابل اعتماد نبودند اگرچه بعضاً برخی نقدها هم درباره دولت داشته باشیم. آوینی پناهگاهی شد و علمی برداشت که حس می‌کردیم جنسش به جنس انقلاب اسلامی خیلی نزدیک است و مهم‌ترین ویژگی‌اش فرهنگی بودن آن بود. آن زمان جناح سیاسی مؤمن وجود داشت ولی جناح فرهنگی مؤمن به آن معنا وجود نداشت. یکی از نکات دیگرش این بود که ما در مقطع بعد از جنگ با یکسری از ریزش‌های جدی مواجه بودیم. بی‌تعارف بعضی از کسانی که محور جریانات فرهنگی یا هنری انقلاب بودند به چرخش‌های 180 درجه‌ای رسیدند که همه را مبهوت کردند.
وی افزود: امروز هم می‌بینیم که به چه سرنوشتی دچار شده‌اند اینها در مقطع دهه 60 در حوزه هنری محوریت داشتند و موج‌آفرینی می‌کردند و مایه امید بودند یک دفعه می‌بینید که در سال‌های 67، 68 و 69 اینها به مرور ریزش‌ها آشکار شد و دهه سختی بود. اگر آوینی نبود من نمی‌دانم جبهه فرهنگی انقلاب به چه سرنوشتی دچار می‌شد. یک دفعه ما دیدیم یک سیدی ظهور کرد که تا پیش از آن نامش را هم نشنیده بودیم در روایت فتح نامی از آوینی نبود صدایش را شنیده بودیم ولی نمی‌دانستیم او کیست. ده یازده سال بعد از انقلاب تازه ما اسم او را دیدیم.
جلیلی ادامه داد: آوینی آدمی است که به شدت فرهنگی است، به شدت مسلط است و به شدت مشرف بر مسائل تئوریک، فرهنگی و هنری و جدایی از فضلش عمیقاً آدم شجاعی است و جنجال‌ها و هیاهوها نمی‌توانند او را منفعل کنند او پرچم را دوباره برافراشت و اگر او نبود جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی پرچمی نداشت.
وی گفت: همانطور که گفتم به دلیل بعضی از ریزش‌ها و برخی دلسردی‌ها که به طبع فضای سیاسی و اجتماعی آن زمان حاصل می‌شد به خصوص در حوزه فرهنگ و هنر که آدم‌های لطیفی هم هستند و زود تحت تأثیر قرار می‌گیرند و دلتنگ می‌شوند و گوشه می‌نشینند. بعداً اشاره خواهم کرد که یکی از امتیازهاتی که جبهه مؤمن و فرهنگی انقلابی امروز ما این است که رهبری هم در فرمایشاتی در دیدار با خبرگان به آن اشاره کردند این است که با تجربه‌ای که ما در این بیست و چند سال اندوختیم دیگر منزوی کردن جناح فرهنگی و انقلابی و مؤمن به این آسانی‌ها که در دوره قبلی شاخه و شانه کشیدن لیبرال سرمایه‌داری در کشور روی داد نخواهد بود.
جلیلی در ادامه گفت: آوینی به ما نشان داد که انقلاب اسلامی صرفاً در سیاست خلاصه نمی‌شود. اگر در یک فضای سیاسی جلوی شما را گرفتند و فضا را برای شما غبارآلود کردند؛ فضاهای متنوع دیگری هم هست که آنجا هم جای کار جهادی و انقلابی است. هم حرف‌های آوینی و هم نظارت و هم شخصیت آوینی و الگوی عملی که او ارائه می‌داد به بسط مفهوم حزب‌اللهی در چشم و ذهن نسل ما کمک کرد.
وی اظهار داشت: به تعبیری دیگر آوینی مفهوم حزب‌اللهی را توسعه دارد. مرزهای حزب‌اللهی را به عرصه‌هایی کشید که تا پیش از او خیلی لااقل نسل دوم حزب‌اللهی‌ها حضور جدی در آن نداشتند. اگر شما توانستید نقد فیلم بنویسید و از آرمان‌ها بگویید و اگر فضای بسته‌ای ایجاد کردند که حق انتقاد به دولت و سیاست اقتصادی را ندارید امروز روزی رسیده که دوباره آن دوره بازخوانی شود که چه کشانی در آن دوره محدود شدند، بازداشت شدند و به چه جرم‌هایی به زندان رفتند.
وی افزود: حاج رحیم‌پور ازغدی پیرمرد پدر شهید نویسنده منتقد صرفاً به خاطر اینکه در یک نشریه‌ای انتقادی به یکی از وزارتخانه‌های دولت سازندگی کرده بود بازداشت شد و با وقیحانه‌ترین و زشت‌ترین برخوردرها با او رفتار شد. فضا تا این حد بسته بود. یا اتفاقاتی که سر مهدی نصیری آمد و چند بار ایشان را به دادگاه بردند و محاکمه کردند یا مجله نیستان به خاطر نقدهایش به یک آقازاده محاکمه شد. سیدمهدی شجاعی را به جرم اشاعه فحشا محاکمه کردند چون به دختر یکی از استوانه‌های نظام نقد کرده بود و به دادگاه کشیده شد آن دوره خیلی فضای بسته‌ای از این جهت بود.
جلیلی ادامه داد: در بسیاری از حوزه‌های امکان نفس کشیدن اعلام حضور بچه حزب‌اللهی‌ها وجود نداشت یادم هست سال 71 بود که رهبری در سه سخنرانی مشهور درباره عبرت‌های عاشورا یکی از کلیدی‌ترین جملات‌شان این بود که بسیجی باید در وسط میدان باشد تا بصیرت‌های اصلی انقلاب زنده بماند آن زمان هم همین حرکات آغاز شده بود چه نرم‌افزاری و چه سخت‌افزاری، برای محدود کردن بچه حزب‌اللهی در عرصه سیاسی و اجتماعی کشور.
وی افزود: در آن عرصه آقای آوینی فضای گشایش ایجاد کرد و روزنه‌ای گشود که در او شما می‌توانستید با مزاحمت کمتری آرمان‌های انقلاب را دنبال کنید و البته کار سختی بود.
جلیلی گفت: مهم‌ترین اثری که آوینی برجای گذاشت جدای از همه نوشته‌های او، شهادتش بود. الان بعد از 21 سال که به پشت‌سر نگاه می‌کنیم درست است که آن اتفاق برای ما خیلی تلخ و غم‌انگیز بود در آن دوره غربت یک علم‌داری با این عظمت را از دست بدهیم. اما قطعاً می‌شود گفت که خون آوینی هدر نرفت که هیچ برکات بسیار زیادی داشت. با شهادتش به نظرم یک تحول در جبهه فرهنگی انقلاب ایجاد کرد این خاطره تلخ را من زیاد گفته‌ام 20 فروردین ایشان که شهید شد یادم است که ما در دانشگاه در خوابگاه مشغول نهار بودیم که اخبار ساعت 2 خبر را اعلام کرد با یکی از دوستان در اتاق مسئول واحد فرهنگی بسیج آمدیم که پارچه‌ای سیاه بده تا در تابلو اعلانات بسیج بزنیم.
وی افزود: مسئول واحد گفت مگر چه شده گفتیم آوینی شهید شده است به ما نگاه کرد و گفت آوینی چیست، گفتیم سردبیر مجله سوره، گفت سوره چیست، گفتیم نویسنده آینه جادو، گفت آینه جادو چیست، در نهایت گفتم روایت فتح را که نگاه کرده‌اید یکی بود صدای گرم و دلنشینی داشت او آوینی بود گفت: اِاِاِ... خدا بیامرزدش. خیلی صدایش خوب بود. یک ساعت بعد آمد و دید ما خیلی تابلوی بسیج را شلوغ کرده‌ایم نگاه عاقل اندر سفیه به ما کرده و گفت آوینی مگر که بوده است. این برادری که می‌گویم یکی از مخلص‌ترین دوستان ما در دانشگاه بود و مسئول واحد فرهنگی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع) در تهران بود. اسم آوینی را تا روز شهادتش نشنیده بود تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل. دیگر ببینید در بسیج محلات شهرستان‌ها چه خبر بوده است. یعنی فعال‌ترین و مؤثرترین سردار فرهنگی ما در زمانی که در عرصه فرهنگ شمشیر می‌زد برای اکثریت قریب به اتفاق ما ناشناخته بود. فردا صبح که به تشییع جنازه رفتیم و بچه‌ها اعلام کردند که رهبری را دیدیم آنجا خیلی از ما فهمیدیم که شهید آوینی چه کسی بوده که رهبری شخصاً به تشییع جنازه‌اش آمده است.
جلیلی ادامه داد: این حرکت در شناسایی شهید آوینی خیلی مؤثر بود آن روز، روز تولد شهید مرتضی آوینی شد و از آن موقع حیات جدیدی را در جامعه شروع کرد که شاید بیش از برکات دوران حیاتش برکات دوران شهادتش بود. هنوز که هنوز است شما یاد آوینی که می‌افتید و مطلبی از او می‌خوانید انگار همین امروز با شما صحبت می‌کند.
وی بیان داشت: امروز هم به نظرم ما در یک مقطع شاید به نوعی در برخی جاها مشابه ظهور شهید آوینی در فضای حزب‌اللهی قرار داریم باید مجموعه الگوها و عبرت‌هایی که دراین بیست و چند سال به دست آمده مورد توجه قرار بگیرد و آن را گنجینه‌ای به شمار بیاوریم برای تعیین مسیر آینده و همان توقع و درخواستی را که رهبری از ما داشتند از همه بچه حزب‌اللهی‌هایی که ادعای کار فرهنگی دارند را داشته باشیم.
جلیلی ادامه داد: امیدواریم به این توقع بتوانیم پاسخ درست بدهیم و جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی به مسیر خود برسند یک عده انقلابی بودند ولی مؤمن نبودند عده‌ای در مسائل معنوی‌شان کم آوردند ریزش‌هایی که در طول یکی دو دهه گذشته داشتیم خیلی از همین گروه‌هایی که خیلی انقلابی‌تر از همه بودند وقتی مبانی معنوی‌شان را از دست دادند از انقلاب دور شدند. یک گروه هم بودند که اهل معنویات و خلوت بودند ولی انقلابی نبودند. افتادن به بازی‌های دیگری.
وی افزود: آوینی جامع بود، هم مؤمن بود و هم انقلابی و به خاطر اینکه مؤمن بود انقلابی بود. در آواخر دهه شصت ما چنین الگویی در اختیارمان نبود وقتی با آن فضا مواجه شدیم ولی امروز ما آوینی را پیش چشم داریم و تفکر و موضع او و اخلاقش گنجینه‌ای بزرگ برای ما است. همه اینها می‌تواند توشه‌ای باشد برای کسانی که در این نبرد عظیم فرهنگی، اقتصادی و سیاسی قدم برمی‌دارند.
بنابراین گزارش در این مراسم، وحید جلیلی (مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی) در سخنانی گفت: مهم‌ترین و فعال‌ترین سربازان لیبرال در کشور همان کسانی امروز هستند که در اوایل انقلاب ادعاهای 180 درصد مخالف امروز داشتند. یکی از برکاتی که وجود آوینی برای امثال ما داشت این بود که در حالی که دغدغه سیاسی داشتیم، نمی‌توانستیم حضور فعالی داشته باشیم به دلیل همین غبارآلودگی فضا و اینکه جناح‌های سیاسی در حال پوست‌اندازی بودند و هیچ‌کدام‌شان برای ما قابل اعتماد نبودند اگرچه بعضاً برخی نقدها هم درباره دولت داشته باشیم. آوینی پناهگاهی شد و علمی برداشت که حس می‌کردیم جنسش به جنس انقلاب اسلامی خیلی نزدیک است و مهم‌ترین ویژگی‌اش فرهنگی بودن آن بود. آن زمان جناح سیاسی مؤمن وجود داشت ولی جناح فرهنگی مؤمن به آن معنا وجود نداشت. یکی از نکات دیگرش این بود که ما در مقطع بعد از جنگ با یکسری از ریزش‌های جدی مواجه بودیم. بی‌تعارف بعضی از کسانی که محور جریانات فرهنگی یا هنری انقلاب بودند به چرخش‌های 180 درجه‌ای رسیدند که همه را مبهوت کردند.
وی افزود: امروز هم می‌بینیم که به چه سرنوشتی دچار شده‌اند اینها در مقطع دهه 60 در حوزه هنری محوریت داشتند و موج‌آفرینی می‌کردند و مایه امید بودند یک دفعه می‌بینید که در سال‌های 67، 68 و 69 اینها به مرور ریزش‌ها آشکار شد و دهه سختی بود. اگر آوینی نبود من نمی‌دانم جبهه فرهنگی انقلاب به چه سرنوشتی دچار می‌شد. یک دفعه ما دیدیم یک سیدی ظهور کرد که تا پیش از آن نامش را هم نشنیده بودیم در روایت فتح نامی از آوینی نبود صدایش را شنیده بودیم ولی نمی‌دانستیم او کیست. ده یازده سال بعد از انقلاب تازه ما اسم او را دیدیم.
جلیلی ادامه داد: آوینی آدمی است که به شدت فرهنگی است، به شدت مسلط است و به شدت مشرف بر مسائل تئوریک، فرهنگی و هنری و جدایی از فضلش عمیقاً آدم شجاعی است و جنجال‌ها و هیاهوها نمی‌توانند او را منفعل کنند او پرچم را دوباره برافراشت و اگر او نبود جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی پرچمی نداشت.
وی گفت: همانطور که گفتم به دلیل بعضی از ریزش‌ها و برخی دلسردی‌ها که به طبع فضای سیاسی و اجتماعی آن زمان حاصل می‌شد به خصوص در حوزه فرهنگ و هنر که آدم‌های لطیفی هم هستند و زود تحت تأثیر قرار می‌گیرند و دلتنگ می‌شوند و گوشه می‌نشینند. بعداً اشاره خواهم کرد که یکی از امتیازهاتی که جبهه مؤمن و فرهنگی انقلابی امروز ما این است که رهبری هم در فرمایشاتی در دیدار با خبرگان به آن اشاره کردند این است که با تجربه‌ای که ما در این بیست و چند سال اندوختیم دیگر منزوی کردن جناح فرهنگی و انقلابی و مؤمن به این آسانی‌ها که در دوره قبلی شاخه و شانه کشیدن لیبرال سرمایه‌داری در کشور روی داد نخواهد بود.
جلیلی در ادامه گفت: آوینی به ما نشان داد که انقلاب اسلامی صرفاً در سیاست خلاصه نمی‌شود. اگر در یک فضای سیاسی جلوی شما را گرفتند و فضا را برای شما غبارآلود کردند؛ فضاهای متنوع دیگری هم هست که آنجا هم جای کار جهادی و انقلابی است. هم حرف‌های آوینی و هم نظارت و هم شخصیت آوینی و الگوی عملی که او ارائه می‌داد به بسط مفهوم حزب‌اللهی در چشم و ذهن نسل ما کمک کرد.
وی اظهار داشت: به تعبیری دیگر آوینی مفهوم حزب‌اللهی را توسعه دارد. مرزهای حزب‌اللهی را به عرصه‌هایی کشید که تا پیش از او خیلی لااقل نسل دوم حزب‌اللهی‌ها حضور جدی در آن نداشتند. اگر شما توانستید نقد فیلم بنویسید و از آرمان‌ها بگویید و اگر فضای بسته‌ای ایجاد کردند که حق انتقاد به دولت و سیاست اقتصادی را ندارید امروز روزی رسیده که دوباره آن دوره بازخوانی شود که چه کشانی در آن دوره محدود شدند، بازداشت شدند و به چه جرم‌هایی به زندان رفتند.
وی افزود: حاج رحیم‌پور ازغدی پیرمرد پدر شهید نویسنده منتقد صرفاً به خاطر اینکه در یک نشریه‌ای انتقادی به یکی از وزارتخانه‌های دولت سازندگی کرده بود بازداشت شد و با وقیحانه‌ترین و زشت‌ترین برخوردرها با او رفتار شد. فضا تا این حد بسته بود. یا اتفاقاتی که سر مهدی نصیری آمد و چند بار ایشان را به دادگاه بردند و محاکمه کردند یا مجله نیستان به خاطر نقدهایش به یک آقازاده محاکمه شد. سیدمهدی شجاعی را به جرم اشاعه فحشا محاکمه کردند چون به دختر یکی از استوانه‌های نظام نقد کرده بود و به دادگاه کشیده شد آن دوره خیلی فضای بسته‌ای از این جهت بود.
جلیلی ادامه داد: در بسیاری از حوزه‌های امکان نفس کشیدن اعلام حضور بچه حزب‌اللهی‌ها وجود نداشت یادم هست سال 71 بود که رهبری در سه سخنرانی مشهور درباره عبرت‌های عاشورا یکی از کلیدی‌ترین جملات‌شان این بود که بسیجی باید در وسط میدان باشد تا بصیرت‌های اصلی انقلاب زنده بماند آن زمان هم همین حرکات آغاز شده بود چه نرم‌افزاری و چه سخت‌افزاری، برای محدود کردن بچه حزب‌اللهی در عرصه سیاسی و اجتماعی کشور.
وی افزود: در آن عرصه آقای آوینی فضای گشایش ایجاد کرد و روزنه‌ای گشود که در او شما می‌توانستید با مزاحمت کمتری آرمان‌های انقلاب را دنبال کنید و البته کار سختی بود.
جلیلی گفت: مهم‌ترین اثری که آوینی برجای گذاشت جدای از همه نوشته‌های او، شهادتش بود. الان بعد از 21 سال که به پشت‌سر نگاه می‌کنیم درست است که آن اتفاق برای ما خیلی تلخ و غم‌انگیز بود در آن دوره غربت یک علم‌داری با این عظمت را از دست بدهیم. اما قطعاً می‌شود گفت که خون آوینی هدر نرفت که هیچ برکات بسیار زیادی داشت. با شهادتش به نظرم یک تحول در جبهه فرهنگی انقلاب ایجاد کرد این خاطره تلخ را من زیاد گفته‌ام 20 فروردین ایشان که شهید شد یادم است که ما در دانشگاه در خوابگاه مشغول نهار بودیم که اخبار ساعت 2 خبر را اعلام کرد با یکی از دوستان در اتاق مسئول واحد فرهنگی بسیج آمدیم که پارچه‌ای سیاه بده تا در تابلو اعلانات بسیج بزنیم.
وی افزود: مسئول واحد گفت مگر چه شده گفتیم آوینی شهید شده است به ما نگاه کرد و گفت آوینی چیست، گفتیم سردبیر مجله سوره، گفت سوره چیست، گفتیم نویسنده آینه جادو، گفت آینه جادو چیست، در نهایت گفتم روایت فتح را که نگاه کرده‌اید یکی بود صدای گرم و دلنشینی داشت او آوینی بود گفت: اِاِاِ... خدا بیامرزدش. خیلی صدایش خوب بود. یک ساعت بعد آمد و دید ما خیلی تابلوی بسیج را شلوغ کرده‌ایم نگاه عاقل اندر سفیه به ما کرده و گفت آوینی مگر که بوده است. این برادری که می‌گویم یکی از مخلص‌ترین دوستان ما در دانشگاه بود و مسئول واحد فرهنگی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع) در تهران بود. اسم آوینی را تا روز شهادتش نشنیده بود تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل. دیگر ببینید در بسیج محلات شهرستان‌ها چه خبر بوده است. یعنی فعال‌ترین و مؤثرترین سردار فرهنگی ما در زمانی که در عرصه فرهنگ شمشیر می‌زد برای اکثریت قریب به اتفاق ما ناشناخته بود. فردا صبح که به تشییع جنازه رفتیم و بچه‌ها اعلام کردند که رهبری را دیدیم آنجا خیلی از ما فهمیدیم که شهید آوینی چه کسی بوده که رهبری شخصاً به تشییع جنازه‌اش آمده است.
جلیلی ادامه داد: این حرکت در شناسایی شهید آوینی خیلی مؤثر بود آن روز، روز تولد شهید مرتضی آوینی شد و از آن موقع حیات جدیدی را در جامعه شروع کرد که شاید بیش از برکات دوران حیاتش برکات دوران شهادتش بود. هنوز که هنوز است شما یاد آوینی که می‌افتید و مطلبی از او می‌خوانید انگار همین امروز با شما صحبت می‌کند.
وی بیان داشت: امروز هم به نظرم ما در یک مقطع شاید به نوعی در برخی جاها مشابه ظهور شهید آوینی در فضای حزب‌اللهی قرار داریم باید مجموعه الگوها و عبرت‌هایی که دراین بیست و چند سال به دست آمده مورد توجه قرار بگیرد و آن را گنجینه‌ای به شمار بیاوریم برای تعیین مسیر آینده و همان توقع و درخواستی را که رهبری از ما داشتند از همه بچه حزب‌اللهی‌هایی که ادعای کار فرهنگی دارند را داشته باشیم.
جلیلی ادامه داد: امیدواریم به این توقع بتوانیم پاسخ درست بدهیم و جناح فرهنگی مؤمن و انقلابی به مسیر خود برسند یک عده انقلابی بودند ولی مؤمن نبودند عده‌ای در مسائل معنوی‌شان کم آوردند ریزش‌هایی که در طول یکی دو دهه گذشته داشتیم خیلی از همین گروه‌هایی که خیلی انقلابی‌تر از همه بودند وقتی مبانی معنوی‌شان را از دست دادند از انقلاب دور شدند. یک گروه هم بودند که اهل معنویات و خلوت بودند ولی انقلابی نبودند. افتادن به بازی‌های دیگری.
وی افزود: آوینی جامع بود، هم مؤمن بود و هم انقلابی و به خاطر اینکه مؤمن بود انقلابی بود. در آواخر دهه شصت ما چنین الگویی در اختیارمان نبود وقتی با آن فضا مواجه شدیم ولی امروز ما آوینی را پیش چشم داریم و تفکر و موضع او و اخلاقش گنجینه‌ای بزرگ برای ما است. همه اینها می‌تواند توشه‌ای باشد برای کسانی که در این نبرد عظیم فرهنگی، اقتصادی و سیاسی قدم برمی‌دارند.
