آیا واقعا دولت کاری ندارد انجام بدهد؟/ناکارآمدی مدیران و عدم توانایی تقسیم و تفویض وظایف

شهدای ایران:سرویس سیاسی/روح الله عباسیان/جناب آقای دکتر پزشکیان ریاست محترم جمهوری در جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه استان اردبیل، عنوان نمودند: 

دولت بزرگ شده و کاری هم انجام نمی دهیم. کاری نداریم که انجام دهیم. ولی گاز و آب و برق هم مصرف می کنیم. 
من خدمت آقا گفتم. خدمت نمایندگان عزیز هم عرض کردم. به ما اجازه بدهند. حالا تصمیم می گیریم این کار را هم بکنیم. ساعت ۹ کارمند بیاید، یک هم برود. نمی خواهیم ساعت ۷ بیاید و ۲ برود. ساعت ۳و یا ۴ هم برود. 
کاری انجام نمی دهیم. کار نداریم که انجام بدهیم! ولی گاز و برق و آب هم مصرف می کنیم.
واقعا بیاییم بنشینیم صادقانه با هم حرف بزنیم. چه کار می کنیم، اینقدر وقت می گذاریم؟!  فقط برق را مصرف می کنیم، بعد هم می گوییم کم آوردیم.
مقام معظم رهبری در جلسه ای که چند روز پیش، خدمتشان بودیم، گفتند اسراف نکنید. اسراف نکنید. ما بیشتر برق مصرف می کنیم، بیشتر گاز مصرف می کنیم. بیشتر پول مسافرت و ماشین و دنگ و فنگ می کنیم....

آیا واقعا دولت کاری ندارد انجام بدهد؟

این صحبت رئیس جمهور که عنوان نمودند، کاری انجام نمی دهیم و کاری نداریم که انجام دهیم. و می خواهند بدین بهانه ساعات اداری را کاهش دهند، واقعا نشانگر این است که ایشان یا فکر می کنند تمام وظایف دولت انجام شده و کاری نداریم و ماندن کارمندان در ادارات اسراف است.
یا اینکه از روی نشناختن مسئولیت است و فکر می کنند، علت اینکه برخی کارمندان فعالیت روزانه کمی دارند. نبود وظیفه در دستگاه های مربوطه است و لذا باید کارمندان را کم کرد و ساعات کاری را نیز کاهش داد.

اما یک دلیل هم دارد و این است که دولت بسیاری از وظایف اجرایی و نظارتی حاکمیتی را تعطیل کرده و به صورت ابلاغ و یا حتی محرمانه دستور به ترک وظایف قانونی دستگاه های اجرایی نموده است.

به طور مثال جناب آقای رئیس جمهور با سلیقه شخصی وفاق گونه خود، قانون عفاف و حجاب را معلق و قانون قبلی را تعطیل نموده اند و لذا دستگاه های مختلف وظایف خود را برای صیانت از فرهنگ عفاف و حجاب به کلی رها کرده اند.
مثال های دیگر در دستگاه های اجرایی هم فراوان است: 

به طور مثال وزارت بهداشت طبق قانون وظیفه دارد، در خصوص مبارزه با دخانیات و نظارت بر  عدم استعمال دخانیات و تنباکو در اماکن عمومی فعالیت بکند. ولی در عمل می بینیم که در پارک ها، قلیان استعمال می شود و هیچ کس اعمال قانون نمی کند.
در خصوص بهداشت و سلامت عمومی نیز آنگونه که شایسته است، برنامه ریزی و اقدام وجود ندارد.

ادارات ورزش و جوانان وظیفه دارند نسبت به نظارت بر باشگاه های ورزشی نظارت کنند و فرهنگ سازی در بین ورزشکاران داشته باشند ولی در عمل هیچ کاری انجام نمی شود.

حراست دستگاه ها مکلفند، بر روی عملکرد کارکنان نظارت کنند ولی اکثرا کسی به کسی کاری ندارد! 

اداره ارشاد اسلامی وظیفه دارد، مانع استفاده از زبان‌های خارجی و اسامی بیگانه در تابلوهای مغازه ها و... گردد. ولی شهرها پر شده از تابلوهای با اسامی خارجی و هیچ اقدامی نمی شود.

تعزیرات حکومتی وظیفه نظارت بر قیمت ها دارد ولی عملا اتفاق خاصی نمی افتد.

وزارت اقتصاد نظارت درستی بر عملکرد بانک ها ندارد و خیلی از معاملات صوری است. بسیاری از وام ها به اطرافیان داده می شود.

ادارات مالیات هنوز نتوانسته اند فرارهای مالیاتی را شناسایی کنند و تکالیف متعدد قانونی بر زمین مانده است.

اینها گوشه ای از کارهای تعدادی از دستگاه های اجرایی است که‌ واضح و مبرهن است و مشت نمونه خروار است. موارد ترک فعل در تمامی دستگاه ها فراوان است که داد مردم را درآورده است و موجب افزایش مشکلات اقتصادی و تورم و البته آسیب های فرهنگی و اجتماعی در جامعه شده است.

یقینا عده ای دوست دارند و در تلاشند که وظایف نظارتی و حاکمیتی تعطیل شود و اصلا نهاد مسئولی وجود نداشته باشد که به این امورات بپردازد.

استخدام های سفارشی و خارج از ضابطه، یکی از عوامل ناکارآمدی سازمان‌ها

البته چند نکته دیگر نيز وجود دارد: 
واقعیت این است که در برخی ارگانها به واسطه استخدام های سفارشی مازاد نیرو وجود دارد و فاقد نیروهای کارآمد و متخصص است که مانع کارایی سازمان‌ها شده است.

لذا باید این دستگاه ها و نیروهای سفارشی شناسایی و اخراج نیروهای سفارشی انجام پذیرد.
ولی متاسفانه مجلس شورای اسلامی به جای برخورد با استخدام های سفارشی، به دنبال رسمی نمودن این نیروهای سفارشی است! 

ناکارآمدی مدیران و عدم توانایی تقسیم و تفویض وظایف

واقعیت این است که برخی مدیران، از لحاظ مدیریت منابع انسانی و تقسیم و تفویض وظایف، پیگیری و نظارت بر انجام کار، توانا و کارآمد نیستند. بسیاری از این مدیران بر وظایف حداقلی متمرکز شده اند و مانع رشد عملکرد دستگاه مربوطه با استفاده از نیروهای سازمان شده اند. لذا ضرورت دارد که مدیران توانمند و متعهد جایگزین شوند.

کمبود امکانات برای انجام فعالیت های کارکنان

یکی از عوامل مهم ناکارآمدی سازمان‌ها کمبود امکانات و یا نواقص موجود است. به طور مثال امسال عدم ناترازی برق، موجب قطعی برق شهرها و البته ادارات شده است. بسیاری از ادارات فاقد دستگاه برق اضطراری هستند و دولت پیش بینی و نظارت لازم را نکرده است و کارکنان دولت علی رغم حضور ارباب رجوع و کارهای متعدد محوله نمی توانند پاسخگوی مردم باشند.
یکی از عوامل ضعف فعالیت های نظارتی، عدم تامین خودرو برای کارکنان جهت فعالیت های نظارتی میدانی است. در موارد متعدد عدم تامین خودرو و دیگر امکانات لازم، موجب عدم فعالیت های نظارتی شده است.
لذا دولت وظیفه دارد برای انجام وظایف دستگاه ها تمهیدات لازم را مهیا نماید.

ضعف ساختار و عملکرد دستگاه های نظارتی

یکی دیگر از عوامل وضعیت موجود، ضعف سیستم نظارتی کشور است. به نحوی که در شناسایی و مواجهه با ترک فعل ها، ناکارآمد است.

 این  ناکارآمدی به دلیل ضعف در قوانین و البته اشکال در ساختارها و بعضا ناکارآمدی مدیران دستگاه های نظارتی می شود.

سپردن وظایف به افراد غیر متعهد و کنارگذاشتن نیروهای انقلابی

در بسیاری از ارگانها، نیروی کارآمد انقلابی وجود دارد. وظایف محوله نیز فراوان است ولی ضعف در سیستم تقسیم و تفویض کار و یا تعمد در نسپردن کار به نیروهای کارآمد انقلابی و سپردن امورات به افراد سفارشی و متملق ناکارآمد ( غیرمتعهد)، موجب انباشته شدن ترک فعل ها شده است.

کار هست ولی کارکن نیست...

لذا اینکه مشاهده می شود برخی کارکنان ادارات، کاری ندارند که انجام دهند. به معنای آن نیست که کاری نیست که انجام دهند. بلکه کار فراوان است ولی نیروی کارکن نیست.

یا اینکه عده ای خائن تعمدا می خواهند وظایف حاکمیتی و ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب  معطل بماند و آنها از پیگیری وظایف قانونی دستگاه مربوطه خودداری می کنند. حتی بعضا کارکنانی که بخواهند این وظایف را راسا پیگیری کنند، کنار می گذارند.

با توجه به‌ موارد مطرح شده فوق، انتظار می رود جناب آقای پزشکیان، قدری تامل بیشتری داشته باشند و به جای تعطیل نمودن کشور به علت اینکه فکر می کنند کاری وجود ندارد، وظایف حاکمیتی و دستگاه های زیرمجموعه خود را که بر اساس قوانین است، مرور کنند. آنگاه مدیرانی را انتخاب کنند که بتوانند این وظایف را به طور شایسته اجرایی کنند.

انتظار از نمایندگان مجلس برای تدوین قوانین کارآمدتر 

انتظار می رود نمایندگان مجلس، وظایف دستگاه های مختلف اجرایی را به صورت شفاف تر تعیین کنند. همچنین برای ترک فعل ها نیز مجازات متناسب تعیین کنند. همچنین نهادهای نظارتی و البته دستگاه قضایی را با سازماندهی صحیح پای کار مقابله با ترک فعل ها بیاورند.
آن موقع رئیس دستگاه مربوطه خودش را مکلف می داند که به نحو شایسته وظایف مربوطه را اجرایی نماید و اگر توان و تمایل کافی را برای پیگیری امورات محوله ندارد، از سمت خود استعفا نماید.
همچنین کارکنانی نیز که کم‌کار هستند به کار واداشته می شوند و آنهایی که ترک فعل می کنند، برکنار می شوند و راه برای حضور نیروهای توانمند و کارآمد به دستگاه های اجرایی گشوده می شود.

در پایان اين نکته را متذکر می شوم که دستگاه های اجرایی برای پیشبرد اهداف نظام اسلامی وظایف متعدد دارند که بسیاری از آنها بر زمین مانده است که ناشی از غفلت از آن وظایف و یا تعمد در کنارگذاشتن آن وظایف قانونی است. پیشبرد این وظایف نیز نیازمند نیروهای متخصص و متعهد می باشدکه آن را پیگیری نمایند.
لذا هم کار فراوان است و هم نیاز به نیرو برای آن وجود دارد. منتها باید مدیرانی در راس امور باشند که وظیفه شناس بوده و خود را مکلف و متعهد به اجرای آن بدانند و البته توانایی پیگیری انجام وظایف توسط زیرمجموعه خود را نیز داشته باشند. همچنین ضرورت دارد، بر نظارت بر انجام وظایف دستگاه ها و فعالیت مدیران، نظارت بیشتری صورت پذیرد که مانع از انباشت ترک فعل ها گردد؛ که اینکار نیز نیاز به قانونگذاری صحیح در مجلس و توانمندسازی نهادهای نظارتی و قضایی دارد.