عراقچی: سه کشور اروپایی حق اسنپبک ندارند
وزیر امور خارجه امشب در گفتوگویی تلویزیونی با بیان اینکه به نظر ما سه کشور اروپایی دیگر عضو برجام به حساب نمیآیند و اصولا حق اسنپبک ندارند، تصریح کرد: اگر چنین کنند، ایران واکنش نشان خواهد داد و آنها برای همیشه نقش خود را در مذاکرات هستهای از دست میدهند.
به گزارش شهدای ایران ، سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه امشب (چهارشنبه) ۱۵ مردادماه با حضور در برنامه «تهران، ایران، جهان» شبکه تهران حضور یافت و به تشریح عملکرد یکساله وزارت امور خارجه و همچنین آخرین تحولات منطقهای و بینالمللی پرداخت.
* آژانس سابقه خوبی درباره برنامه هستهای ما ندارد
عراقچی اضافه کرد: بیش از ۱۲۰ کشور دنیا این حملات را محکوم کردند و از ایران دفاع کردند و تقریبا همه سازمانهای بینالمللی غیر از شورای امنیت و شورای حکام که تکلیفشان روشن است همه سازمانهای منطقهای و بینالمللی با صدور بیانیههایی این حملات را محکوم و اذعان کردند که ایران اهل گفتوگو و دیپلماسی بوده و آنها اهل تجاوز و وحشیگری هستند و در چشم مردم ما به اثبات رسید که دولت جمهوری اسلامی ایران براساس منطق، گفتوگو و خرد حرکت میکند و هر جا لازم باشد از منافع ایران از طریق دیپلماسی دفاع میکند و هر جا اقتضا کند از طریق دفاع قهرمانانه جلوی دشمنان خواهد ایستاد.
* اگر وارد مذاکره شدیم
عراقچی با بیان اینکه تا الان این جمهوری اسلامی است که اسنپبک را استفاده کرده، اظهار داشت: ما تمام تعهدات برجامی خود را سالهاست کنار گذاشتهایم. وقتی آمریکا از برجام خارج شد و اروپاییها تعهداتشان را اجرا نکردند ما طبق بند ۳۶ برجام اسنپ بک را انجام دادیم و تعهدات خود را متوقف و به شرایط قبل از برجام برگشتیم و الان برنامه هستهای ما به مراتب جلوتر از قبل از برجام است.
وی گفت: اگر تا این مدت این کار را صورت ندهند، این حق را از دست میدهند.
* اسنپبک کنند واکنش نشان میدهیم
* آژانس سابقه خوبی درباره برنامه هستهای ما ندارد
وی درباره مصوبه مجلس برای تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و اینکه قرار است معاون گروسی به تهران بیاید، گفت: مجلس قانون بسیار مهمی را تصویب کرد و همکاری ایران با آژانس را موکول به تصمیمات شورای عالی امنیت ملی کرد و هرگونه همکاری با آژانس از این به بعد از مسیر شورای عالی امنیت ملی و با تصویب این شورا صورت میگیرد.
وزیر خارجه ادامه داد: در رابطه با برنامه هستهای ما آژانس سابقه خوبی ندارد به خصوص در چند ماه اخیر گزارشی قبل از جنگ تهیه کردند که زمینه ساز قطعنامه در شورای حکام شد و ایران را متهم به مواردی کردند و بعد وقتی تجاوز غیرقانونی و وحشیانه به تأسیسات هستهای ما صورت گرفت، آژانس که وظیفهاش حفاظت از تأسیسات است و همه تأسیسات ما به عنوان تأسیسات صلح آمیز در آژانس ثبت شده بود و تحت نظارت آژانس قرار داشت و بازرسان آژانس به صورت مرتب بازرسی داشتند این تأسیسات مورد حمله قرار گرفت بزرگترین نقض قوانین بینالمللی و نقض نابخشودنی در حوزه قوانین بینالمللی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: ولی آژانس و مدیرکل از محکوم کردن این حملات هم امتناع کرد.
* آژانس بداند شرایط کاملا جدیدی ایجاد شده
وزیر خارجه بیان کرد: آژانس میداند و مدیرکل باید بداند که شرایط کاملا جدیدی ایجاد شده است. هم قانون مجلس را داریم و هم روی زمین شرایط تغییر کرده و چند تا از تأسیسات هستهای ما مورد حمله و بمباران واقع شده و صدماتی دیده است، هم به دلیل تغییرات در روی زمین و هم قانون مجلس و با توجه به این واقعیات باید دوران جدیدی را با آژانس شروع کنیم.
عراقچی ادامه داد: نیاز است چارچوب همکاری جدید با آژانس تدوین شود و چارچوب قبلی قطعاً پاسخگو نیست. ترتیبات جدید و مدالیتی همکاری هر تعبیری که استفاده کنیم، نیاز داریم به این چارچوب برسیم و براساس این چارچوب همکاریهای ما با آژانس تنظیم خواهد شد و در این چارچوب قانون مجلس مدنظر قرار میگیرد و اینکه مجلس گفته از طریق شورای عالی امنیت ملی انجام شود، امر کلیدی خواهد بود.
* معاون مدیرکل برای بازرسی و بررسی و ارزیابی به ایران نمیآید
وی گفت: ما هیچ سابقهای نداریم از اینکه تأسیسات هستهای مورد حمله و بمباران قرار گرفته شده باشد. الان سؤال از آژانس این است اگر میخواهی از این تأسیسات بازدید کنی بمباران شده، چگونه میخواهی بازدید کنی؟
وزیر خارجه بیان کرد: آیا برای بازدید از یک تأسیسات بمباران شده پروتکل و آییننامهای وجود دارد؟ چیزی نیست. باید این آیین نامه و .. تدوین شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: با توجه به درخواستهای آژانس براساس قانون مجلس از معاون مدیرکل دعوت کردیم که برای بحث درباره همین چارچوبها به تهران بیاید.
وی با بیان اینکه معاون مدیرکل برای بازرسی و بررسی و ارزیابی به ایران نمیآید و چنین اجازهای را ندادهایم، یادآور شد: ولی میآید گفتوگو کنیم که منبعد همکاریهای ایران و آژانس درباره برنامه صلح آمیز هستهای ایران با چه ترتیباتی صورت میگیرد. با توجه به قانون مجلس آنها درخواستهای خود را چگونه ارائه دهند، شورای عالی امنیت ملی چگونه بررسی میکند و پاسخ خواهد داد.
عراقچی ادامه داد: اگر درباره این چارچوب به توافق برسیم، همکاریها براساس آن شروع میشود و اگر نتوانستیم باید اینقدر ادامه دهیم که به چارچوب برسیم.
* محدوده زمانی سفر آپارو مشخص شده و در حال تنظیم هستیم
* محدوده زمانی سفر آپارو مشخص شده و در حال تنظیم هستیم
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره سفر ماسیمو آپارو معاون مدیرکل آژانس به تهران هم بیان کرد: زمانی برای سفر پیشنهاد شده و در حال تنظیم آن هستیم. هنوز قطعی صد در صد نیست، ولی محدوده آن مشخص است.
* سفر به مسکو و چین
عراقچی در ادامه این گفتوگو و در پاسخ به پرسشی درباره سفرش به مسکو و دیدارش با پوتین بیان کرد: روسیه و چین دو قدرت عضو دائم شورای امنیت هستند که روابط عمیق و دیرینهای با آنها داریم.
وی افزود: حوزه همکاریهای ما بسیار وسیع است. با هر دو کشور توافق درازمدت همکاری داریم که چشمانداز همکاریهای ما را در درازمدت روشن میکند. با چین یک توافق ۲۵ ساله امضا کردیم و با روسیه چند ماه پیش یک توافق ۲۰ ساله امضا کردیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی به دو سفر مسعود پزشکیان به روسیه در یک سال گذشته یک سفر برای شرکت در اجلاس سران بریکس در غازان روسیه و دیگری سفر دوجانبه به مسکو اشاره کرد که در سفر به مسکو این توافق ۲۰ ساله امضا شد. ایشان دو بار با آقای پوتین دیدار داشت و من هم دو بار با آقای پوتین ملاقات داشتم، یکبار در وسط جنگ به مسکو رفتم و ملاقات کردم و یک بار بعد از جنگ.
عراقچی افزود: یک بار هم دکتر لاریجانی به عنوان نماینده رئیس جمهور به روسیه رفت ولی پیام مقام معظم رهبری را برد و منتقل کرد.
* تداوم همکاریها با چین و روسیه
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره سفر به چین هم بیان کرد: به چین هم دو سفر انجام شد و رئیس جمهور شهریورماه برای شرکت در نشست سران شانگهای به چین سفر میکند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: روابط ما با روسیه و چین گسترده است و به صورت مرتب در حال مشورت هستیم.
وی با اشاره به نشست سه جانبه ایران، روسیه و چین که در سطح مدیران کل چندی پیش در تهران برگزار شد، اظهار داشت: این نشست برای بحث کاملا فنی و کارشناسی مربوط به اسنپبک برگزار شد. ما به صورت مرتب در حال رایزنی با هم هستیم.
عراقچی افزود: موضع روسیه و چین در جریان تهاجم اخیر رژیم صهیونیستی و آمریکا و در محکومیت این تهاجم و اعلام همبستگی و حمایت از ایران بسیار قاطع بود. طبیعی است که همکاریهای ما دامنههای مختلفی را از قبل در برمیگرفته و الان هم ادامه دارد و این همکاریها در حوزه سیاسی، اقتصادی و دفاعی است و همچنان ادامه دارد.
* قراری برای مذاکره که بگویم قطعی شده باشد، خیر
این دیپلمات عالیرتبه ایرانی در پاسخ به این پرسش که آیا قرار است دور جدید مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا در آینده نزدیک برگزار شود؟ اظهار داشت: قراری که بگویم قطعی شده باشد، خیر. صحبتهایی بوده و هنوز هم هست. پیامهایی از طرف مقابل به ما رسیده و اینکه در آینده نزدیک یا دورتر، مذاکراتی صورت بگیرد بستگی به این دارد که مصالح ما چه اقتضا کند.
وی گفت: مذاکره بخشی از عرصه هماوردی ما با بقیه دنیا و به صورت مشخص با آمریکاست. هر جا که لازم باشد میجنگیم، هر جا که لازم باشد مذاکره میکنیم، هر جا که لازم باشد دیپلماسی به کار میبریم و هر جا که لازم باشد از قدرت دفاعی و نظامی و مردم خودمان استفاده میکنیم. برای تأمین منافع و مصالح ملی کشور هیچ یک از ابزارهای موجود را از دست نمیدهیم.
* ما در مذاکرات با دست پر بودیم
عراقچی افزود: قبل از حمله آمریکاییها منافع ما اقتضا میکرد ما پنج دور مذاکره را با آمریکاییها انجام دادیم و همانطور که در مقابل تهدیدات آنها در جنگ از منافع مردم ایران دفاع کردیم، در مذاکره هم به همان ترتیب دفاع کردیم و چون در مذاکرات به هدف خود نرسیدند، رو به گزینههای دیگر آوردند.
وی گفت: این نشان میدهد که ما در مذاکرات با دست پر بودیم و در دفاع از حقوق مردم ایران هیچ کوتاهی انجام ندادیم. این نکته مهمی است که توجه داشته باشیم که مذاکراتی که قبل از جنگ انجام شد، منجر به تثبیت و یا شناسایی حقانیت مردم ایران و مشروعیت دفاع ما در مقابل تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا شد و همه دنیا حق را به ما داد.
* انسجام و وحدت ملی در طول جنگ
عراقچی اضافه کرد: بیش از ۱۲۰ کشور دنیا این حملات را محکوم کردند و از ایران دفاع کردند و تقریبا همه سازمانهای بینالمللی غیر از شورای امنیت و شورای حکام که تکلیفشان روشن است همه سازمانهای منطقهای و بینالمللی با صدور بیانیههایی این حملات را محکوم و اذعان کردند که ایران اهل گفتوگو و دیپلماسی بوده و آنها اهل تجاوز و وحشیگری هستند و در چشم مردم ما به اثبات رسید که دولت جمهوری اسلامی ایران براساس منطق، گفتوگو و خرد حرکت میکند و هر جا لازم باشد از منافع ایران از طریق دیپلماسی دفاع میکند و هر جا اقتضا کند از طریق دفاع قهرمانانه جلوی دشمنان خواهد ایستاد.
وی گفت: این به انسجام ملی در داخل کشور کمک کرد و ما مفتخر هستیم که این انسجام و وحدت ملی را در طول جنگ داشتیم. شاید یک علتش این بود که مردم دیدند که جمهوری اسلامی ایران دیپلماسی را از دست نداد و آن را امتحان کرد و وارد مذاکره شد و اتمام حجت برای داخل و خارج از کشور شد و این حقانیت و مشروعیت دفاع ایران از خودش و نامشروع بودن تجاوز را اثبات کرد.
* رهبری داهیانه و شجاعانه مقام معظم رهبری
رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه گفتوگو با برنامه «تهران، ایران، جهان» شبکه تهران به نقش داهیانه مقام معظم رهبری در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اشاره کرد و گفت: نباید از نقش رهبری داهیانه و شجاعانه مقام معظم رهبری در طول سالهای گذشته و در این دوره خاص غفلت کرده و یاد نکنیم.
عراقچی اضافه کرد: ایشان هم در زمانی که دیپلماسی را به کار میگرفتیم و هم زمانی که در مذاکره بودیم و هم زمانی که در دفاع قرار گرفتیم، با رهبری خودشان، رهبری داهیانه، خردمندانه، شجاعانه و جسورانه با عصای موسی گونه خودشان راهها را باز کردند و اجازه ندادند که دشمنان به هدف خودشان که از بین بردن توان دفاعی، توان کنترل و فرماندهی ما و انسجام ملی ما باشد برسد. همه اینها را در عرض مدت کوتاهی بازسازی و احیا کردند و من تعبیری که به کار بردم را در طول ۱۲ روز میدیدم که چگونه رهبری ایشان راه را باز میکرد و مثل عصای موسی که به دریا زده شد و راه را باز کرد، ایشان در همه امور راهگشایی کردند و این حماسه به وجود آمد.
* حضور علی لاریجانی حتماً کمک کار خواهد بود
مجری از عراقچی پرسید که آیا حضور علی لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی محدوده عملکرد شما به عنوان وزیر امور خارجه در مذاکرات را محدود میکند یا به آن کمک خواهد کرد؟ گفت: چرا باید محدود بکند؟ حتماً کمک کار خواهد بود.
وی افزود: بار دیگر انتخاب ایشان را به این سمت تبریک و برایشان آرزوی موفقیت دارم. دکتر لاریجانی، واقعاً به نظر من از استوانههای سیاسی ایران هستند و نماد اعتدال و عقلانیت و از تجربهای بسیار طولانی هم در حوزه سیاست داخلی و هم در حوزه سیاست خارجی برخوردار هستند.
عراقچی گفت: من سالها با ایشان زمانی که رئیس مجلس بودند و یا زمانی که دبیر شورای عالی امنیت ملی بودند، کار کردهام و در تماس بودم، جلسات متعددی خدمتشان بودهام. در دوران اخیر هم کمابیش جلساتی بوده که خدمت ایشان بودهایم. ایشان از سطح بینش و شعور فوقالعادهای برخوردار هستند و مسائل را خیلی دقیق و خوب میبینند، به خصوص در حوزه سیاست خارجی، یک بینش بسیار واقعی و عمیقی دارند. مطمئن هستم در دوران ایشان در حوزه سیاست خارجی بهتر و راحتتر حرکت خواهیم کرد و اطمینان دارم که کار بهتر خواهد شد.
وزیر امور خارجه گفت: البته با آقای احمدیان هم ما بهخوبی کار میکردیم. ایشان هم مشخصاتی کم و بیش مشابهی دارند. حالا مصلحت بر تغییر بوده، به نظرم تغییر هیچوقت چیز بدی نبوده و نیست و باعث حرکت بهتر خواهد شد. همین جا اطمینان میدهم خدمت آقای لاریجانی که دستگاه سیاست خارجی کاملاً آمادگی دارد که در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و در خود شورا، با ایشان در هماهنگی و همراهی نزدیک باشد.
* با وجود لاریجانی به همان شکل سابق حرکت خواهیم کرد
رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: بحث اینکه ما چگونه مذاکره کنیم، با چه اختیاراتی و به چه ترتیبی، همه اینها در سطح عالی بررسی و تصمیمگیری میشود و همه ما تابع تصمیمات هستیم. تصور من این است که در دور جدید به شکل سابق ادامه کار خواهیم داد. البته، هر چه مصلحت باشد، به همان شکل عمل خواهیم کرد. ولی برداشت من این است که با وجود آقای لاریجانی، به همان شکل سابق حرکت خواهیم کرد.
وی یادآور شد: در دوران سابق نیز مسئول اجرای مذاکرات ما بودیم، ولی سیاستگذاری مذاکرات در شورای عالی امنیت ملی انجام میشد. ما جلسات متعددی شرکت میکردیم و آنجا تصمیمگیری و جمعبندی میشد و بر اساس همان جمعبندیها، ما در پشت میز مذاکره عمل میکردیم. الان نیز قطعاً همین شکل خواهد بود.
* اگر وارد مذاکره شدیم
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از این گفتوگو و در پاسخ به این سؤال که بارها گفتهاید شرط مذاکرات جدید با آمریکا تعهد آمریکا به این است که حمله نظامی نکند، آیا میشود به تعهد آمریکا امید داشت که نقض نکند؟ گفت: حتما نمیشود، امید داشت. هیچکس نمیتواند چنین تعهدی را بدهد.
وی گفت: اینکه بتوانند اطمینان ما را جلب کنند که اگر این بار وارد مذاکره شدیم که این اگر هنوز یک اگر است، اگر وارد مذاکره شدیم، آنچه دفعه قبل افتاد تکرار نمیشود و برای یک مذاکره واقعی خواهند آمد. ما هنوز به این اطمینان نرسیدیم که اگر مذاکره مجددی شروع شود با قصد یک مذاکره واقعی برای رسیدن به نتایج مبتنی بر داد و ستد واقعی وارد مذاکره شوند.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: صراحتا اعلام کردهایم که اگر فکر میکنند ما وارد مذاکرهای خواهیم شد که آنچه در حملات نظامی نتوانستند به آن برسند حالا پشت میز مذاکره به آن برسند، قطعا اتفاق نمیافتد. همانطور که در مذاکرات قبل از جنگ اتفاق نیفتاد، الان هم اتفاق نمیافتد.
عراقچی بیان کرد: فکر میکنند آمدند زدند رفتند و تأسیسات را از بین بردند و حالا موضع ما عوض شده و کوتاه میآییم، اصلا اینگونه نیست، برعکس موضع ما حتی قویتر شده است.
وی خاطرنشان کرد: تأسیسات تخریب شده ولی ساختمان را میشود ساخت و ... علم است که وجود دارد و علم را نمیتوان با بمباران از بین برد. الان در اظهارات مقامات آمریکایی و اروپایی و در مقالات و ... هر روز تکرار میشود که عملیات نظامی علیه تأسیسات هستهای ایران علیه برنامه هستهای ایران، ناموفق بوده و نتوانسته است از بین ببرد.
* حالا مجبورند بیایند در یک مذاکرات عادلانه قرار بگیرند
وزیر خارجه اضافه کرد: علم و اراده ما سر جایش است و ما به این مسیر ادامه خواهیم داد.
وی گفت: اگر با این برداشت و فهم وارد مذاکره بشوند آمادگی داریم، وارد مذاکره شویم.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: منطق مذاکراتی ما خیلی روشن است، نسبت به صلحآمیز بودن برنامه هستهای خود اطمینان داریم و هیچ مشکلی نداریم که این اطمینان را به دیگران منتقل کنیم، یعنی نسبت به صلحآمیز بودن برنامه هستهای خود اعتمادسازی کنیم و در این خصوص هیچ مشکلی نداریم.
عراقچی افزود: اعتمادسازی میکنیم و از آن طرف تحریمها برداشته شود و از آن طرف حق ما و اجرای حق ما در انرژی صلحآمیز هستهای به شمول غنی سازی مورد احترام واقع شود. با همین منطق مذاکره کردیم زیر بار نرفتند سعی کردند از طریق گزینه نظامی مشکل را حل کنند و الان فهمیدند گزینه نظامی کارایی نداشته است.
وی خاطرنشان کرد: اگر مذاکرات مجددی شکل بگیرد، خود آنها با همین فهم به مذاکره خواهند آمد که گزینه ناموفقی را انتخاب کردند و حالا مجبورند بیایند در یک مذاکرات عادلانه قرار بگیرند. آیا به نتیجه برسیم یا نرسیم، آن بحث بعدی است.
* یک مقدار در جامعه اسنپبک را بزرگ کردهاند
وزیر خارجه درباره اسنپبک بیان کرد: ما نگفتهایم اسنپبک را در حکم حمله نظامی تلقی میکنیم.
وی ادامه داد: یک مقدار در جامعه اسنپبک را بزرگ کردهاند. یک سؤال آن زمان وجود داشت که ضمانت اجرای برجام چیست، یعنی اگر یک طرف تعهداتش را انجام نداد طرف مقابل چه کار کند؟ برای ما هم سؤال بود که اگر آمریکا و اروپاییها تعهداتشان را انجام ندادند، برویم سراغ شورای امنیت؟ خوب خودشان هستند، برویم سراغ دادگاه لاهه؟ آن هم یک سال طول میکشد که تشخیص دهد صلاحیت دارد یا نه. آنها هم همین سؤال را داشتند که اگر ایران تعهداتش را انجام نداد، چه کار کنند؟
عراقچی خاطرنشان کرد: نهایتا به این نتیجه رسیدیم که یک مکانیسم را در برجام بگذاریم که اگر یک طرف تعهداتش را انجام نداد طرف مقابل بتواند به قبل از برجام برگردد و این اصطلاحا شد اسنپبک یعنی جهش به عقب.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: یعنی اگر ما دیدیم تعهداتشان را انجام ندادند ما برمیگردیم دوباره هر چه در برجام قبول کرده بودیم محدود کنیم، مثل قبل اجرا کنیم. آنها تحریم آمریکا، اروپا و قطعنامههای شورای امنیت بود که کنار گذاشته بودند و مکانیسمی را درست کردند که دوباره سر جایش بگذارند. اسنپبک مکانیسم کاملاً دوطرفه است.
* ایران اسنپبک را استفاده کرده
عراقچی با بیان اینکه تا الان این جمهوری اسلامی است که اسنپبک را استفاده کرده، اظهار داشت: ما تمام تعهدات برجامی خود را سالهاست کنار گذاشتهایم. وقتی آمریکا از برجام خارج شد و اروپاییها تعهداتشان را اجرا نکردند ما طبق بند ۳۶ برجام اسنپ بک را انجام دادیم و تعهدات خود را متوقف و به شرایط قبل از برجام برگشتیم و الان برنامه هستهای ما به مراتب جلوتر از قبل از برجام است.
وی گفت: اروپاییها هنوز اسنپبک نکردهاند. آمریکا بیرون رفته و این حق را از خود سلب کرد. یعنی تحریمهای آمریکا و اروپا و شورای امنیت برگردد سر جایش، تحریمهای آمریکا که قبلا برگشته است و این را به گونهای تعبیه کردند که مثلا روسیه و چین نتوانند مانع شده و وتو کنند. مثل ما که برگشت به برنامه خود را جوری در برجام تعبیه کردیم که بدون اینکه کسی مانع شود به شرایط قبل از برجام برگردیم که چنین کردیم.
عراقچی افزود: مدت قطعنامه ۲۲۳۱ که این اختیار را میدهد که قطعنامههای قبلی را برگردانند روز ۲۸ مهر (۱۸ اکتبر) به پایان میرسد. این یکی از کارهای برجسته در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ بود که بعد از ۱۰ سال خود به خود ملغی میشود و ایران به صورت کامل از دستورکار شورای امنیت خارج میشود.
وی گفت: اگر تا این مدت این کار را صورت ندهند، این حق را از دست میدهند.
وزیر خارجه اضافه کرد: ما مدعی هستیم سه کشور اروپایی که تعهدات برجامی خود را نقض کردند و در هفتههای اخیر مثل آمریکا موضع غنیسازی صفر گرفتند در حالی که برجام غنیسازی را قبول دارد و تحریمها را هم نتوانستند برگردانند، به نظر ما سه کشور اروپایی دیگر عضو برجام به حساب نمیآیند و اصولا حق اسنپبک ندارند.
* اسنپبک کنند واکنش نشان میدهیم
وزیر خارجه گفت: این روزها بحثی راه انداختهاند که قطعنامه را ۶ ماه تمدید کنیم موضع ما این است شما حق اسنپبک ندارید که بگویید حق را استفاده نمیکنیم به جایش تمدید میکنیم.
وی گفت: اگر اسنپبک شود، تحریم اقتصادی جدیدی اضافه نمیشود. یک چیزهایی اضافه میشود، ولی خیلی جزئی است و در مقایسه با تحریمهای موجود نفتی و بانکی چیز فوقالعادهای اضافه نمیشود. به لحاظ اقتصادی اسنپبک تفاوتی در وضع فعلی اقتصاد ایران ایجاد نخواهد کرد، ولی به لحاظ سیاسی، چرا، اینکه قطعنامههای شورای امنیت برمیگردد و تحت فصل هفتم منشور قرار میگیریم و تحریمهای تسلیحاتی و ... اینه خسران و زیان است و باید سعی کنیم اتفاق نیفتد.
وزیر خارجه تصریح کرد: اگر اروپاییها اسنپبک کنند ایران واکنش نشان خواهد داد و اینکه واکنش چه خواهد بود به موقع خود تصمیم گرفته خواهد شد و سه کشور اروپایی بدانند اگر این کار را کردند برای همیشه نقش خود را در مذاکرات هستهای کامل از دست خواهند داد و کلا این مسیر را تخریب خواهند کرد.
عراقچی خطاب به سه کشور اروپایی گفت: توصیه میکنیم از تهدید اسنپ بک دست بردارند، اسنپبک اروپاییها هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد بلکه بر مشکلات موجود خواهد افزود.
* حزبالله مجدد خود را کامل سازماندهی کرده
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره تلاش برای خلع سلاح حزبالله لبنان نیز بیان کرد: این بار اول نیست که برای خلع سلاح حزبالله و از کار انداختن سلاح مقاومت تلاش میکنند.
وی افزود: چون در صحنه عمل دیدند سلاح مقاومت چه توانمندیهایی دارد. الان یک حرکت جدیدی را شروع کردند و فکر میکنند با ضرباتی که حزبالله خورده این طرح را اجرا و آن را خلع سلاح کنند، ولی موضعی که دبیرکل حزبالله گرفت و بیانیه آنها نشان داد که در این خصوص ایستادگی خواهد کرد و خیلی محکم برخورد کرده است. علاوه بر این حزب امل نبیه بری به همین شکل حمایت کرده و موضع قوی گرفتهاند.
وزیر خارجه بیان کرد: الحمدالله شیعه در لبنان همچنان در اوج اقتدار است، ضرباتی که در جنگ به حزبالله وارد شد، تا جایی که میدانیم همه ترمیم شده، حزبالله مجدد خود را کامل سازماندهی کرده و نیروهای خود را مستقر و فرماندهان را جایگزین کرده و از قدرت کافی برای اینکه از خود دفاع کند برخوردار است، ولی هر تصمیمی نهایتا تصمیمی است که حزبالله خودش خواهد گرفت.
وی یادآور شد: ما به عنوان یک حامی از دور حمایت خود را انجام میدهیم، ولی در تصمیم گیریهای آنها دخالت نمیکنیم.
* رابطه با مصر و اردن
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤال دیگری درباره روابط ایران و مصر اظهار داشت: روابط ما با مصر در یک سال گذشته جهش فوقالعادهای کرده است. در طول یک سال گذشته چهار بار با رئیس جمهور مصر دیدار کردم. با رئیسجمهور هیچ کشور دیگری که روابط دوستانه داریم به این میزان دیدار نکردم.
وی بیان کرد: ملاقاتهای من با وزیر خارجه مصر بیش از ۱۰ مورد در یک سال گذشته بوده و تماسهای تلفنی از حد گذشته است. مصر کشور مهم و تأثیرگذار در جهان اسلام است، موضوعات مربوط به لبنان، فلسطین، غزه و کرانه باختری، در موضوع هستهای و تجاوز اخیر به صورت مرتب با مصر در حال مشورت هستیم. تماسهای تلفنی ما از حد گذشته و خیلیها را خبری نمیکنیم و به صورت مرتب شاید هفتهای دو سه بار گفتوگو میکنیم.
وزیر خارجه عنوان کرد: در روابط دوجانبه پیشرفت خوبی کردیم، یکسری موانع از قدیم وجود داشت و از قدیم قرار بود انجام شود، اسم خیابان عوض شد و آن طرف هم ترتیبات و جاهایی که لازم بود، انجام دادند. اراده لازم در هر دو طرف برای همکاری وجود دارد. از دو کشوری که با هم رابطه دیپلماتیک دارند چه انتظاری داریم، روابط ما با مصر بسیار فراتر از حد انتظار است، ولی در اینکه این روابط به صورت رسمی اعلام شود نه ما عجلهای داریم و نه آنها و زمانی که وقت آن برسد این کار انجام خواهد شد.
عراقچی افزود: فکر میکنم در ماههای آینده به آن نقطه خواهیم رسید چه بسا اگر جنگ نبود زودتر هم ممکن بود برسیم. مهم است که مثل دو کشور عادی روابط بسیار خوبی داریم.
وی درباره رابطه با اردن هم گفت: با اردن ارتباط دیپلماتیک در سطح کاردار داریم. به اردن هم سفر و با همتای اردنی تماسهای تلفنی به صورت مرتب داریم و مشورتهایمان را انجام میدهیم.
* سال سنگین و پرتنش
وزیر خارجه همچنین در تشریح عملکرد دستگاه دیپلماسی در یک سال گذشته گفت: سیاست ما در یک سال گذشته احتیاج به تأکید یا تکرار توسط من نیست. یک سال گذشته، شاید در تاریخ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، بلکه ایران، بینظیر است، از میزان التهابات، تحولات بسیار عمیق و تنشهایی که وجود داشته، ما تقریبا همه چیز را تجربه کردیم. از تجربه جنگ با آمریکا و رژیم صهیونیستی، تحولاتی که در منطقه رخ داد، از لبنان، سوریه، یمن و آنچه در غزه میگذرد، توطئههایی که رژیم صهیونیستی برای نابود کردن فلسطین دنبال میکند. تنشها با آمریکا هم مذاکرهای که انجام شد و هم جنگی که رخ داد و نیز تنش فوقالعادهای که با اروپا در عرصههای مختلف داشتیم. سال آخر قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام و اسنپبک.
وی بیان کرد: واقعاً سال سنگین، پرتنش و خیلی شلوغی را گذراندیم، یک بخش بسیار برجسته در این یک سال، رشد بسیار فوقالعاده خوب در روابط ایران با همسایگانش بود.
* منطقه همراه ما بود
* منطقه همراه ما بود
رئیس دستگاه دیپلماسی در بخش دیگری از این گفتوگو با اشاره به روابط ایران با همسایگان اظهار داشت: نقطه قوت و مزیت ما در یک سال گذشته، روابط بسیار خوب همسایگی بوده که البته با زحمت درست کرده و گسترش دادیم.
عراقچی با بیان اینکه البته دولتهای قبلی تلاش و زحمت کشیده بودند و من اصلاً آنها را نادیده نمیگیرم، خاطرنشان کرد: اما در یک سال گذشته، ما تمرکز را بر این کشورها گذاشتیم.
وی در همین ارتباط به سفرهای رئیسجمهور و سفرهای خودش به منطقه اشاره کرد و گفت: در کشورهای اطراف، آقای پزشکیان به عراق و جمهوری آذربایجان سفر کرد، دو هفته دیگر به ارمنستان میرود، به ترکمنستان و تاجیکستان سفر کرد و این هفته سفر خیلی خوبی به پاکستان انجام شد، همچنین به عمان و قطر رفت. من به همه این کشورها رفتم، تا مصر و اردن، به مصر که با آن رابطه نداشتیم چند بار سفر کردم، به بحرین رفتم و وزیر خارجه بحرین چند بار به ایران آمد.
وزیر خارجه با بیان اینکه در تنشهای سنگینی که در منطقه داشتیم، واقعاً منطقه همراه ما بود، افزود: موضعگیری که منطقه در خصوص حمله آمریکا و رژیم صهیونیستی نشان داد و محکومیت این حملات، به نظر من بیسابقه و بینظیر بود. بیانیهای که شورای همکاری خلیج فارس صادر کرد و بیانیههایی که تکتک کشورهای این شورا به صورت جداگانه دادند و همچنین بیانیههایی که بقیه کشورها صادر کردند، هاله پیرامونی بسیار خوبی را در پیرامون جمهوری اسلامی ایران تشکیل داد. هم ارتباطات اقتصادی ما رشد کرد و هم به لحاظ سیاسی روابط منطقهای و همسایگی ما توانست سیاست خارجی ما را در سطحی بسیار مقتدر در منطقه نگهدارد.
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از این گفتوگو اظهار داشت: واقعاً سیاست خارجی خیلی احتیاج به فکر کردن دارد و آنهایی موفقتر هستند که بتوانند تولید فکر و ایده کنند. پیشنهاد تولید کردن، هنر و تجربه میخواهد. کاری که در وزارت امور خارجه زیاد انجام میدهیم و شاید نتیجهاش مشابه نتیجه هوش مصنوعی باشد، جلسات طوفان فکری یا همان بارش فکری که به Brainstorming مصطلح است، برگزار میکنیم که کمک میکند ذهنها و پیشنهادات همدیگر را تکمیل کنند، این جلسات را در بین همکاران زیاد برگزار میکنیم.
وی افزود: در وزارت امور خارجه، به هوش مصنوعی اهمیت دادهایم و بخشهایی از اداره کل فناوری ما در حال کار در این خصوص است. اینکه چگونه از هوش مصنوعی در سیاست خارجی و دیپلماسی استفاده کنیم نیاز به Big Data داریم و کار سختی است، ولی در وزارت خارجه شروع کردهایم.