موکب هوشمند اربعین؛ فناوری در مسیر عشق به حسین(ع)
از گذرنامه نذری تا ارز دیجیتال حسینی، موکب هوشمند اربعین با زائر کارت به پوشش هزینه‌های زائران کمک می‌کنند.
به گزارش شهدای ایران به نقل از مهر ،از همان لحظه‌ای که آدم دلش هوای کربلا می‌کند، همه‌چیز انگار جور دیگری پیش می‌رود. دیگر حساب دخل‌وخرج با هیچ نوع منطقی نمی‌خواند. حتی اگر کارگر ساده‌ای باشد، حتی اگر دخل روزانه‌اش کفاف همان روز را هم ندهد، باز هم دلش هوایی می‌شود تا در مسیر عشق قرار بگیرد. یک‌جور اطمینان عجیبی در دل زائر اربعین هست؛ اطمینانی که می‌گوید: «می‌رسم، هرطور شده می‌رسم.»
در دل همین شور و اشتیاق، هستند زائرانی که حتی از پس هزینه اولیه سفر برنمی‌آیند؛ گذرنامه، بیمه، وسیله حمل‌ونقل… چیزهایی که شاید ساده به نظر برسند، اما برای برخی، مانع رسیدن به کربلا می‌شوند. اینجاست که نور ایمان می‌تابد و برای یاری شتافتن به هم‌نوع خود از هر کاری دریغ نمی‌کند حتی کوچک‌ترین کمک! در این گزارش، زهرا بیگوند، مدیر اجرایی موکب هوشمند اربعین، برایمان از «زائر کارت» می‌گوید؛ تا ببینیم چطور فناوری و نوآوری، نذر و نیت خیر با هم ترکیب شده‌اند تا مسیر رسیدن به کربلا را هموارتر کنند.
زهرا بیگوند، مدیر اجرایی موکب هوشمند اربعین، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، از تجربه‌ای نو در خدمت‌رسانی به زائران می‌گوید؛ تجربه‌ای که تلاش دارد تا زائران بدون دغدغه مالی، مسیر زیارت اربعین را طی کنند. به گفته او، هر زائر برای شرکت در پیاده‌روی اربعین پنج هزینه اصلی دارد: «هزینه گذرنامه، هزینه بیمه، هزینه حمل‌ونقل، اسکان و تغذیه. اسکان و تغذیه هر زائر توسط تمام مواکبی که در ایران و عراق فعال هستند، به صورت رایگان انجام می‌شود. یعنی شما غذای نذری از یک موکب می‌گیرید، یا جا و محل استراحت‌تان را موکب‌ها رایگان در اختیارتان می‌گذارند.»
اما ایده موکب هوشمند فراتر از خدمات رایج رفته است. بیگوند می‌گوید: «ما موکب‌مان با این هدف شکل گرفت که بتواند سه هزینه دیگر را هم پوشش بدهد. یعنی برای یک زائر، گذرنامه نذری بدهیم، به یک زائر نذری بگوییم، هزینه سفرت، هزینه حمل‌ونقل، برقرار شد، هزینه بیمه نذری به آن‌ها اعطا شود. برای همین آمدیم و طرحی را تحت عنوان زائر کارت راه‌اندازی کردیم.»
زائر کارت؛ یک کارت بانکی برای خدمات اربعین
به گفته مدیر اجرایی موکب هوشمند، زائر کارت یک کارت بانکی است که تمام خدمات مرتبط با اربعین درون آن تعریف شده‌اند. «از جمله بحث مهمی که الان مد نظر ماست، این است که ما آمدیم و موضوع را در سامانه پلیس من گنجاندیم تا زائر بتواند بدون هزینه، گذرنامه‌اش را دریافت کند.»
فرایند کار به این صورت است، «زائر وارد سامانه‌ای تحت عنوان کیف پول اربعین، در بخش زائر کارت به آدرس App.atabatcard.ir می‌شود. این کیف پول را شارژ می‌کند. ۱۶ هزار فروشگاه طرف قرارداد این کیف پول در سراسر ایران هستند؛ از فروشگاه‌های زنجیره‌ای مثل جانبو و رفاه و دیلی گرفته تا فروشگاه‌های اینترنتی. تمام فروشگاه‌ها در این اپلیکیشن وارد شده‌اند.»
سود این فروشگاه‌ها هم در خدمت زائر قرار می‌گیرد. بیگوند توضیح می‌دهد: «در همان لحظه که شما کیف پول را شارژ می‌کنید، سه درصد از مبلغ شارژ شده توسط فروشگاه‌ها کنار گذاشته می‌شود تا زائر بتواند گذرنامه بگیرد، یا ارز اربعین خود را برای حمل‌ونقل یا بیمه تأمین کند. مثلاً اگر یک زائر کیف پول را همین الان دو میلیون و پانصد هزار تومان شارژ کند، درجا می‌تواند وارد سامانه پلیس من شود و درخواست گذرنامه زیارتی بدهد.»
هزینه گذرنامه زیارتی ۷۵ هزار تومان است، اما درصد مازاد همان ۲.۵ میلیون تومان، این مبلغ را پوشش می‌دهد، «در لحظه‌ای که زائر درخواست گذرنامه می‌دهد، نیازی به پرداخت ندارد. می‌گوید از مازاد کیف پولم (که فروشگاه‌ها به‌صورت نذری برای من کنار گذاشته‌اند) گذرنامه‌ام را دریافت می‌کنم. وقتی در سامانه پلیس من، گزینه زائر کارت را برای پرداخت ۷۵ هزار تومان انتخاب کند، دیگر هیچ پولی از او دریافت نمی‌شود. همان ۷۵ هزار تومان توسط کیف پول و فروشگاه‌ها به پلیس پرداخت می‌شود.»
مرحله دوم؛ پرداخت کرایه ریالی در مرز مهران
فاز دوم طرح، وارد حوزه حمل‌ونقل می‌شود؛ آن هم در مرز مهران. «ما امسال به‌صورت پایلوت در مرز مهران هماهنگ کردیم که یک‌سری از خودروهای عراقی به‌صورت تستی وارد ایران بشوند. یعنی خودروهای عراقی وارد پایانه برکت می‌شوند. مسافر ما از خودروی ایرانی پیاده شده و سوار خودروی عراقی می‌شود. در همین مرحله، زائر می‌تواند با کیف پول یا کارت بانکی خود، کرایه مسیر مرز مهران تا نجف یا کربلا را به‌صورت ریالی پرداخت کند.»
نحوه پرداخت هم بسیار ساده و بدون نیاز به دینار نقدی است: «فرض کنیم هزینه مسیر مهران تا کربلا ۱۵ هزار دینار عراقی باشد. معادل ریالی آن، مثلاً یک میلیون تومان می‌شود. زائر این مبلغ را با دستگاه پوز پرداخت می‌کند. به‌محض پرداخت، بانک عامل ما تسویه دیناری را با راننده عراقی انجام می‌دهد.»
او اضافه می‌کند: «مثلاً ۲۰ زائر، هر کدام یک میلیون تومان پرداخت می‌کنند. معادل دیناری این مبلغ، مثلاً ۴۰۰ هزار دینار می‌شود. این مبلغ توسط بانک به راننده عراقی پرداخت می‌شود. دیگر زائر کاری ندارد؛ هیچ دیناری به راننده تحویل نمی‌دهد.»
خروج یک‌پارچه، بدون توقف در مرز
یک بخش نوآورانه دیگر در این فرایند، همکاری با پلیس برای ثبت خروج زائرهاست، «پلیس وارد خودرو خواهد شد و خروج از کشور را همان‌جا ثبت می‌کند. یعنی دیگر نیازی نیست زائر در پایانه مرزی پیاده شود و از گیت‌ها عبور کند. چون راننده و خودرو عراقی وارد ایران شده‌اند، پلیس با تبلت وارد خودروهای عراقی خواهد شد و خروج زائرهایی را که دستگاه پوز کشیده‌اند، ثبت خواهد کرد.»
به این ترتیب، زائر «یک‌سره» به سمت کربلا یا نجف (که امسال دو مقصد اصلی هستند) مشرف خواهد شد.
گامی به سوی آینده؛ ارز دیجیتال زائر
بیگوند می‌گوید، این طرح برای توسعه در سال‌های آینده طراحی شده است. «می‌خواهیم ارز را به صورت الکترونیکی در اختیار زائرها قرار دهیم. اگر زائر ما کیف پول را شارژ کرده باشد، یا از فروشگاه‌های طرف قرارداد خرید کرده باشد، آن سه درصد مازاد که ممکن است استفاده نشده باشد برای پرداخت ارز یا کرایه استفاده می‌شود.»
او مثالی عینی می‌آورد: «فرض کنیم کسی سه میلیون تومان شارژ کرده باشد، نود هزار تومان از آن می‌شود ارز. یعنی ارز رایگان یا کرایه رایگانی که ما می‌گوئیم، همین‌جا تأمین خواهد شد. برخی از زائران کاشانی در سال گذشته این کار را انجام دادند. کیف پول و خریدهایی که در طول سال داشتند، باعث شد مبلغی برای‌شان جمع شود. آن مبلغ هزینه کرایه نجف تا کربلا را کامل پوشش داد. یعنی ارز به‌صورت رایگان توسط بانک پرداخت شد.»
در چنین حالتی، زائر دیگر نیازی به کشیدن کارت هم ندارد. چون خریدهای سالانه‌اش ذخیره شده و حالا همان خریدها کرایه مسیر را پوشش می‌دهند. «بعضی‌ها چهار یا پنج میلیون تومان در طول سال تخفیف گرفته‌اند. حالا می‌توانند از این اعتبار برای همراهانشان هم استفاده کنند. یعنی کرایه از مهران تا نجف و کربلای همراهانشان هم از همان اعتبار استفاده می‌شود. به این ترتیب، ارز الکترونیکی دریافت می‌کنند.»
او در پایان می‌گوید: «ان‌شاءالله در سال‌های بعد، این طرح را به تمام مرزهای موجود توسعه خواهیم داد.»
