با توجه به اینکه دفاتر زیارتی آمادگی ثبتنام عتبات را از صبح دیروز نداشتند، بسیاری از زائران در بلاتکلیفی بودند؛ تا اینکه سازمان حج و زیارت به دفاتر زیارتی اطلاعیهای داد و از آغاز رسمی ثبتنام عتبات خبر داد.
به گزارش شهدای ایران، در ایام کرونا سفر به عتبات با فراز و نشیبهای بسیاری همراه بود، اما آنچه بیش از هر چیزی موجب ناراحتی مشتاقان زیارت عتبات میشد، نداشتن مجوز کاروانهای سازمان حج و زیارت و اعزام زائران به عراق با وجود برقراری سفرهای تفریحی و سیاحتی به سایر کشورها بود.
دست دلالان از سفرهای زیارتی عتبات کوتاه میشود؟
البته صادر نشدن ویزای زیارتی هم از دیگر مشکلاتی بود که نه تنها مردم، بلکه مسؤولان را نیز دچار سردرگمی کرده بود. چرا که عراق، ویزای زیارتی صادر نمیکرد و از طرفی هم برخی با روابطی که با اعتاب مقدسه عراق یا حتی دفتر نخست وزیری عراق داشتند، با موافقتنامه یا سایر روشها مثل عرضه بلیت همراه با ویزایی که زیارتی نبود، به عراق سفر کردند.
برخی افراد سودجو نیز به ازای اخذ ویزای عراق برای مشتاقان زیارت عتبات، هزینههای بالایی به ویژه در ایام مناسبتی طلب میکردند و دلدادگان حسینی هم که دلتنگ زیارت کربلا بودند، برای زیارت ارباب هر هزینهای را تقبل میکردند؛ تا جایی که برخی ایام ویزای عراق تا ۵۰۰ دلار هم رسید و کسی جلوی چنین افرادی را نمیگرفت و هر روز هم بر تعداد آنها افزوده میشد.
با این وجود، روز گذشته ویزای بین ایران و عراق برای سفرهای هوایی برداشته شد و همانطور که رئیس سازمان حج و زیارت اعلام کرد، ثبتنام سفرهای رسمی به عتبات از امروز آغاز شد.
با ازسرگیری سفرهای رسمی به عتبات و همچنین برنامهریزی سازمان حج و زیارت با ارائه بستههای زیارتی متنوع، نکته مهمی که وجود دارد، این است که آیا دست دلالان از سفرهای زیارتی عتبات کوتاه میشود؟
لغو ویزای عراق به سودجویی برخی افراد پایان داد
در مرحله نخست با توجه به لغو ویزای عراق، دیگر افراد سودجو نمیتوانند برای گرفتن ویزا از زوار هزینهای طلب کنند. چرا که دیگر برای سفر عتبات نیازی به تهیه ویزا نیست و افراد با داشتن گذرنامه معتبر میتوانند به دفاتر زیارتی مراجعه کرده و بر اساس توان مالی و سلیقه از نظر مدت زمان یا حتی خدماتی که قرار است در عراق دریافت کنند، برای سفر عتبات ثبتنام کرده و منتظر اعزام باشند.
بلاتکلیفی زائران و دفاتر زیارتی برای ثبتنام عتبات از صبح روز گذشته/ اطلاعیه سازمان حج و زیارت ساعت ۱۴ ابلاغ شد
البته هنوز زمان قطعی اعزام زائران مشخص نیست و حتی صبح دیروز دفاتر زیارتی عتبات اطلاعی از برقراری این سفرها نداشتند؛ تا جایی که برخی از دفاتر زیارتی تهران پاسخی برای سؤالات متقاضیان سفر عتبات نداشته و زائران نیز دچار سردرگمی شدند و حتی برخی مسؤولان حج و زیارت استانی نیز از نبود برنامهریزی مناسب در این زمینه گلایه داشتند. اما پس از پیگیری دفاتر زیارتی، مسؤولان سازمان حج و زیارت در جلسهای که صبح امروز برگزار شد، سازوکار پیش ثبتنام عتبات را به دفاتر زیارتی ابلاغ کردند و بر اساس آن مقرر شد از ساعت ۱۴ چهارم آبانماه، ثبتنام عتبات آغاز شود.
با وجود اطلاعیه رسمی سازمان حج و زیارت، هنوز سایت ثبتنام از متقاضیان باز نشده و مدیران دفاتر زیارتی مدعی هستند که ثبتنام از امروز به صورت رسمی آغاز خواهد شد. همچنین به گفته یکی از مدیران دفتر زیارتی حج و زیارت که بیش از ۱۵ سال در عرصه سفر زیارتی سابقه فعالیت دارد، از صبح دیروز هیچ اطلاعیه و ابلاغیهای نداشتیم تا اینکه ساعتی قبل یعنی حدود ساعت ۱۴ سازمان حج و زیارت در اطلاعیهای به ما دستورالعمل ازسرگیری سفرهای زیارتی را داد.
با این وجود، هیچ کدام از مدیران دفاتر زیارتی از زمان اعزام قطعی زائران اطلاعی ندارند و حتی برخی از مدیران حج و زیارت استانها به برقراری سفرها در روزهای آینده اشاره کردند و معتقدند که پس از ثبتنام متقاضیان و راهاندازی کاروان، زمان اعزام مشخص خواهد شد.
علاوه بر این، با وجود اینکه قرار بود ثبتنام سفر عتبات از طریق دفاتر زیارتی آغاز شود، سازمان حج و زیارت در اطلاعیهای آورده است: «سازمان حج و زیارت به منظور ایجاد رفاه و سهولت بیشتر و همچنین پیشگیری از ازدحام علاقهمندان به سفر زیارتی عتبات مقدسه در دفاتر زیارتی، اقدام به ایجاد سامانه پیش ثبتنام اینترنتی عتبات عالیات کرد است.متقاضیان محترم تشرف به عتبات عالیات می توانند با تکمیل فرم مربوطه در سایت atabat.haj.ir برای خود وهمراهانشان پیش ثبتنام کنند».
این اقدام نشان میدهد که همچنان برنامهریزی برای پذیرش زائران نهایی نشده است و مسؤولان سازمان حج و زیارت هم برای برقراری این سفرها در انتظار ایجاد فضایی امن و مطمئن برای اعزام زوار است؛ تا جایی که حتی مسؤولان هلال احمر حج و زیارت نیز هنوز برای ارائه خدمات در عراق برنامهریزی نکردهاند و منتظر ابلاغیه از سوی سازمان حج و زیارت هستند.
با وجود برقراری سفر رسمی به عتبات، با توجه به لغو ویزای عراق و امکان خرید بلیت پرواز عراق بدون نیاز به ویزا، بسیاری از افراد از امروز اقدام به تبلیغات گسترده برای راهاندازی کاروان غیرمجاز کردند تا بتوانند مشتاقان زیارت عتبات را جذب کرده و با خود همراه سازند. در این نوع اعزامها نه تنها اطمینانی از نحوه رعایت نکات بهداشتی یا بیمه زائران وجود ندارد، بلکه حتی در صورت بروز مشکل هم کسی پاسخگوی آنها در کشور نیست. چرا که سفر زیارتی به عتبات در انحصار سازمان حج و زیارت است و خارج از آن، سفرزیارتی به عتبات غیرقانونی تلقی میشود.
ارائه بستههای متنوع برای رضایت زائران/ سازمان حج و زیارت به فکر سودجویی نیست
بر همین اساس نه تنها ایرج مسجدی، سفیر کشورمان در عراق، بلکه مسؤولان سازمان حج و زیارت هم تأکید دارند که زائران فقط از طریق سازمان حج و زیارت به عتبات اعزام شوند. سازمان حج و زیارت نیز در اعزامهای جدید برای جلب رضایت متقاضیان سفر عتبات، اقدام به ارائه بستههای متنوعی بر اساس توان و نیاز افراد کرده است تا دیگر زائران بهانهای برای همراهی با کاروانهای غیرمجاز نداشته باشند و فریب برخی افراد سودجو را نخورند.
همانطور که رئیس سازمان حج و زیارت مطرح کرده است، این سازمان برای سفرهای زیارتی به فکر سودجویی نیست؛ به همین دلیل هم برای سلایق مختلف بستههای متنوعی را تدارک دیده است.
بر همین اساس، با توجه به اینکه سازمان حج و زیارت برای هر سلیقهای بسته پیشنهادی دارد، به نظر میرسد به تدریج دست دلالان از سفرهای عتبات کوتاه شود و در صورتی که سازمان حج و زیارت برای بستههای زیارتی هزینه معقولی در نظر بگیرد و حتی همچون گذشته سفرهای ارزان قیمت را اجرایی کند، دیگر زائری با کاروانهای غیرمجاز به عتبات سفر نخواهد کرد.
به گفته یکی از مدیران دفاتر زیارتی سازمان حج و زیارت، یکی از شیوههای جذب کاورانهای غیرمجاز، کاهش هزینه سفر نسبت به سفرهای رسمی است که زائران هم با توجه به اینکه اطلاعاتی در زمینه خدمات و حتی نوع تغذیه ندارند، تصور میکنند که همراهی با کاروانهای غیرمجاز به نفع آنهاست؛ در صورتی که خدماتی که هیچ نهاد و سازمان یا حتی فردی نمیتواند همچون سازمان حج و زیارت که چندین سال تجربه اعزام به عتبات را دارد، در کاهش هزینهها و به صرفه شدن سفر عتبات اقدام کند.