حقیقت این است که تحریم، همواره ابزاری است که کشورهای مختلف دنیا علیه یکدیگر استفاده می کنند. بنابراین گمان نکنیم که ایران یک تافته جدا بافته از دنیا است.
به گزارش شهدای ایران، سال هاست که ایرانی ها با واژه ای به نام «تحریم» آشنا هستند. تحریم های ظالمانه ای که در برهه هایی برای مردم زحمت ایجاد کرده است، اما از طرفی هم در بسیاری از زمینه ها مانند یک نیروی محرکه عمل کرده و به ایجاد فرصت برای استفاده از سرمایه های انسانی و غیر انسانی در داخل کشور و در نتیجه پیشرفت در عرصه های گوناگون منتهی شده است.
اما فعلاً قصد نداریم در این باره زیاد سخن بگوییم. بلکه قصد داریم از زاویه ای دیگر به مقوله تحریم بنگریم و این سؤال را مطرح کنیم که آیا بر روی کره زمین فقط ما هستیم که تحریم می شویم؟
حقیقت این است که تحریم، همواره ابزاری است که کشورهای مختلف دنیا علیه یکدیگر استفاده می کنند. بنابراین گمان نکنیم که ایران یک تافته جدا بافته از دنیا است. در اینجا به طور اجمالی به چند مورد اشاره می کنیم تا کمی ملموس تر شود که تحریم مانند نقل و نبات بین کشورها رد و بدل می شود.
۱. چند سال قبل، اتحادیه اروپا در واکنش به بحران اکراین، تحریم هایی را با هدف تضعیف اقتصاد روسیه وضع کرد و دامنه عمل آن بیشتر حوزه انرژی، نظام بانکی و نیز سیستم دفاعی این کشور را در بر می گرفت. در حدود 150 شخصیت روس و اوکراینی نیز شامل تحریم روادید اروپا بودند. البته تحریم های اتحادیه اروپا علیه روسیه، در سال های گذشته به شکل های گوناگون صورت گرفته است و قصد نداریم در اینجا به جزئیات آن بپردازیم.
۲. در روزهای آخر سال 2020، اسپوتنیک روسیه خبر داد که ایالات متحده و انگلیس در قالب قانون «ماگنیتسکی» تحریم هایی علیه چند تن از شهروندان و سازمان های روسیه با متهم کردن آنها به نقض حقوق بشر اعمال کردند.
جالب است که تحریم ها علیه روسیه و ایران به اندازه ای بوده است که حتی این رسانه ی روسی سال گذشته گزارش داد: «دستیار امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا اعلام نمود که به علت تحریم بیش از حد مسکو و تهران، امکان اعلام تحریم های بیشتر علیه روسیه و ایران وجود ندارد».
۳. بر اساس گزارشی دیگر که در سال 2019 منتشر شد، برودکام، سازنده ریزتراشه در آمریکا پیش بینی کرد که ادامه جنگ تجاری با چین و تحریم هواوی تا پایان همان سال، 75/1 میلیارد یورو به این شرکت چینی ضرر می‌زند.
۴. در ماه دسامبر سال 2020 ،خبرگزاری تاس روسیه خبر داد که وزارت بازرگانی ایالات متحده، 103 شرکت روسی و چینی را (در مجموع 58 نهاد چینی و 45 نهاد روسی (در واقع 41 مورد با تکرار برخی ساختارها) به بهانه آنچه که همکاری با ارتش دو کشور خوانده است، در لیست تحریم های خود قرار داد.
۵. آبان ماه سال گذشته، رسانه ها مدعی شدند که به علت فروش تسلیحات از سوی برخی شرکت های آمریکایی به تایوان، وزارت خارجه چین اعلام کرد که این کشور تحریم‌هایی را علیه چهار شرکت آمریکایی "بوئینگ"، "لاکهید"، "مارین" و "ریتون" اعمال می‌کند.
۶. جالب است که آمریکایی ها به کشورهایی که در پازل آنها مشغول بازی هستند و یا شریک آنها محسوب می شوند هم رحم نمی کنند. مثلاً سال گذشته رسانه ها خبر دادند که آمریکا، ترکیه را به دلیل خرید سامانه موشکی اس - 400 از روسیه، تحریم کرد.
۷. به تازگی وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، با ادعای نقض حقوق بشر از سوی چین، چهار شهروند چین و یک سازمان را در لیست تحریم ها قرار دادند.
رسانه وابسته به اتحادیه اروپا ( یورو نیوز) نیز اخیراٌ ضمن اشاره به اینکه چهارده شخص حقیقی و حقوقی اروپایی مشمول تحریم چین قرار گرفته اند، بیان کرد که کمیته سیاسی و امنیتی شورای اتحادیه اروپا و کمیته کارگروه حقوق بشر شورای اتحادیه اروپا از جمله نهادهای مشمول تحریم چین هستند.
۸. در چند روز اخیر وزارت امور خارجه چین در بیانیه ای اعلام کرد که آمریکا و کانادا تحریم‌های یکجانبه‌ای را بر اساس شایعات و اطلاعات نادرست درباره استان سین‌کیانگ وضع کردند. در پاسخ، طرف چینی تصمیم گرفت در مقابل، شماری از مقامات و نهادهای این دو کشور را تحریم کند.
۹. دولت انگلیس نیز روز دوشنبه هفته گذشته همگام با اتحادیه اروپا، آمریکا و کانادا، چهار مقام پکن را به اتهام نقض حقوق بشر در استان سین‌کیانگ تحریم کرد.
بر اساس خبر موجود در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس، این تحریم‌ها شامل ممنوعیت سفر و مسدود شدن دارایی افرادی می‌شود که گفته شده موازین حقوق بشر را در این ناحیه نقض کرده‌اند.
بعد از آن رسانه ها خبر دادند که وزارت خارجه چین روز جمعه اعلام کرد که چند نهاد و فرد در انگلیس را به دلیل دروغ پردازی و ارائه اطلاعات غلط درباره اوضاع در غرب منطقه سین‌کیانگ تحریم می‌کند.
۱۰. وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه هفته گذشته، در نشست خود در بروکسل در مورد افزایش تحریم ها علیه روسیه بخاطر حبس الکسی ناوالنی فعال سیاسی مخالف دولت روسیه به توافق رسیده و نام یازده مقام روسی و چهار سازمان روسیه را به فهرست تحریم ها افزودند.
روز جمعه نیز، ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه به طور رسمی اعلام کرد: اتحادیه اروپا به سیاست مستمر برای وضع تحریم های یکجانبه {علیه روسیه} ادامه می دهد که مغایر قوانین بین المللی است.
همچنین مارک گارنئو وزیر امور خارجه کانادا در پیامی توئیتری اذعان کرد که دولت متبوعش در راستای تحریم‌های اخیر آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا علیه روسیه اقدام به تحریم 9 مقام روسی کرده است.
البته این موارد برای نشان دادن مشتی که نمونه خروار است، ذکر شد. اما فارغ از اینها، این نکته را هم در نظر بگیریم که اگر مثلاً یک شرکت کره ای یا فرانسوی به دلیل تحریم ها و ترس از آمریکا ایران را ترک می کند، در واقع از سرمایه گذاری در بازار ایران محروم می شود؛ به عبارتی، این تحریم ها یک سویه و فقط متوجه ایران نیست. بلکه هم ایران تحریم شده و هم آن کشوری که از سرمایه گذاری در ایران محروم شده است.
فرض بگیرید که ایرانی ها پس از گذشت مدت زمان معینی از تحریم ها، با تکیه بر دانش و سرمایه های خود، تحریم ها را شکسته و بی اثر کنند، در نهایت آن شرکت های خارجی که به دلیل تحریم ها ایران را ترک کردند به همین سادگی نمی توانند وارد ایران شوند و در واقع از یک طرف با ترک ایران، موجب رشد و شکوفایی در داخل کشور شده اند و از طرف دیگر به دلیل قطع صادرات یا سرمایه گذاری در ایران، زیان اقتصادی نیز متحمل شده اند.
نکته پایانی اینکه، این روزها شاهد دست و پا زدن غربگرایان برای مذاکره های بی ثمر و تکراری هستیم و سال هاست که مردم را معطل رفع تحریم ها کرده و وعده های با تضمین و بی تضمین به آنها داده اند. اگر هوشمندانه و بر اساس تجربه بخواهیم سخن بگوییم، اگر مذاکرات کارساز بود، در طول تاریخ باید شاهد برچیده شدن بساط اصل تحریم می بودیم و حال اینکه به طور کلی گزینه تحریم با مفهوم زور و سلطه گره خورده است و تا زمانی که زورگویی و سلطه باقی است، معقولانه نیست که گمان کنیم تحریم برداشته می شود.
در عرصه نظامی و موشکی و هسته ای نه تنها تهدید دشمن برای ما اهمیتی ندارد بلکه امروز دانش و توان ما تهدیدی برای دشمن محسوب می شود، به همان نسبت در عرصه صنعت و اقتصاد هم باید کشور را در برابر تحریم ها واکسینه کرد.
راه خنثی کردن و برداشته شدن ریشه ای تحریم ها از این جاده می گذرد نه از سراب های تکراری و تخیلی و از وعده های سر خرمن اروپایی ها و آمریکایی ها! ای کاش به جای فرصت سوزی، فرصت سازی را مغتنم بشمریم.
اما فعلاً قصد نداریم در این باره زیاد سخن بگوییم. بلکه قصد داریم از زاویه ای دیگر به مقوله تحریم بنگریم و این سؤال را مطرح کنیم که آیا بر روی کره زمین فقط ما هستیم که تحریم می شویم؟
حقیقت این است که تحریم، همواره ابزاری است که کشورهای مختلف دنیا علیه یکدیگر استفاده می کنند. بنابراین گمان نکنیم که ایران یک تافته جدا بافته از دنیا است. در اینجا به طور اجمالی به چند مورد اشاره می کنیم تا کمی ملموس تر شود که تحریم مانند نقل و نبات بین کشورها رد و بدل می شود.
۱. چند سال قبل، اتحادیه اروپا در واکنش به بحران اکراین، تحریم هایی را با هدف تضعیف اقتصاد روسیه وضع کرد و دامنه عمل آن بیشتر حوزه انرژی، نظام بانکی و نیز سیستم دفاعی این کشور را در بر می گرفت. در حدود 150 شخصیت روس و اوکراینی نیز شامل تحریم روادید اروپا بودند. البته تحریم های اتحادیه اروپا علیه روسیه، در سال های گذشته به شکل های گوناگون صورت گرفته است و قصد نداریم در اینجا به جزئیات آن بپردازیم.
۲. در روزهای آخر سال 2020، اسپوتنیک روسیه خبر داد که ایالات متحده و انگلیس در قالب قانون «ماگنیتسکی» تحریم هایی علیه چند تن از شهروندان و سازمان های روسیه با متهم کردن آنها به نقض حقوق بشر اعمال کردند.
جالب است که تحریم ها علیه روسیه و ایران به اندازه ای بوده است که حتی این رسانه ی روسی سال گذشته گزارش داد: «دستیار امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا اعلام نمود که به علت تحریم بیش از حد مسکو و تهران، امکان اعلام تحریم های بیشتر علیه روسیه و ایران وجود ندارد».
۳. بر اساس گزارشی دیگر که در سال 2019 منتشر شد، برودکام، سازنده ریزتراشه در آمریکا پیش بینی کرد که ادامه جنگ تجاری با چین و تحریم هواوی تا پایان همان سال، 75/1 میلیارد یورو به این شرکت چینی ضرر می‌زند.
۴. در ماه دسامبر سال 2020 ،خبرگزاری تاس روسیه خبر داد که وزارت بازرگانی ایالات متحده، 103 شرکت روسی و چینی را (در مجموع 58 نهاد چینی و 45 نهاد روسی (در واقع 41 مورد با تکرار برخی ساختارها) به بهانه آنچه که همکاری با ارتش دو کشور خوانده است، در لیست تحریم های خود قرار داد.
۵. آبان ماه سال گذشته، رسانه ها مدعی شدند که به علت فروش تسلیحات از سوی برخی شرکت های آمریکایی به تایوان، وزارت خارجه چین اعلام کرد که این کشور تحریم‌هایی را علیه چهار شرکت آمریکایی "بوئینگ"، "لاکهید"، "مارین" و "ریتون" اعمال می‌کند.
۶. جالب است که آمریکایی ها به کشورهایی که در پازل آنها مشغول بازی هستند و یا شریک آنها محسوب می شوند هم رحم نمی کنند. مثلاً سال گذشته رسانه ها خبر دادند که آمریکا، ترکیه را به دلیل خرید سامانه موشکی اس - 400 از روسیه، تحریم کرد.
۷. به تازگی وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، با ادعای نقض حقوق بشر از سوی چین، چهار شهروند چین و یک سازمان را در لیست تحریم ها قرار دادند.
رسانه وابسته به اتحادیه اروپا ( یورو نیوز) نیز اخیراٌ ضمن اشاره به اینکه چهارده شخص حقیقی و حقوقی اروپایی مشمول تحریم چین قرار گرفته اند، بیان کرد که کمیته سیاسی و امنیتی شورای اتحادیه اروپا و کمیته کارگروه حقوق بشر شورای اتحادیه اروپا از جمله نهادهای مشمول تحریم چین هستند.
۸. در چند روز اخیر وزارت امور خارجه چین در بیانیه ای اعلام کرد که آمریکا و کانادا تحریم‌های یکجانبه‌ای را بر اساس شایعات و اطلاعات نادرست درباره استان سین‌کیانگ وضع کردند. در پاسخ، طرف چینی تصمیم گرفت در مقابل، شماری از مقامات و نهادهای این دو کشور را تحریم کند.
۹. دولت انگلیس نیز روز دوشنبه هفته گذشته همگام با اتحادیه اروپا، آمریکا و کانادا، چهار مقام پکن را به اتهام نقض حقوق بشر در استان سین‌کیانگ تحریم کرد.
بر اساس خبر موجود در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس، این تحریم‌ها شامل ممنوعیت سفر و مسدود شدن دارایی افرادی می‌شود که گفته شده موازین حقوق بشر را در این ناحیه نقض کرده‌اند.
بعد از آن رسانه ها خبر دادند که وزارت خارجه چین روز جمعه اعلام کرد که چند نهاد و فرد در انگلیس را به دلیل دروغ پردازی و ارائه اطلاعات غلط درباره اوضاع در غرب منطقه سین‌کیانگ تحریم می‌کند.
۱۰. وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه هفته گذشته، در نشست خود در بروکسل در مورد افزایش تحریم ها علیه روسیه بخاطر حبس الکسی ناوالنی فعال سیاسی مخالف دولت روسیه به توافق رسیده و نام یازده مقام روسی و چهار سازمان روسیه را به فهرست تحریم ها افزودند.
روز جمعه نیز، ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه به طور رسمی اعلام کرد: اتحادیه اروپا به سیاست مستمر برای وضع تحریم های یکجانبه {علیه روسیه} ادامه می دهد که مغایر قوانین بین المللی است.
همچنین مارک گارنئو وزیر امور خارجه کانادا در پیامی توئیتری اذعان کرد که دولت متبوعش در راستای تحریم‌های اخیر آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا علیه روسیه اقدام به تحریم 9 مقام روسی کرده است.
البته این موارد برای نشان دادن مشتی که نمونه خروار است، ذکر شد. اما فارغ از اینها، این نکته را هم در نظر بگیریم که اگر مثلاً یک شرکت کره ای یا فرانسوی به دلیل تحریم ها و ترس از آمریکا ایران را ترک می کند، در واقع از سرمایه گذاری در بازار ایران محروم می شود؛ به عبارتی، این تحریم ها یک سویه و فقط متوجه ایران نیست. بلکه هم ایران تحریم شده و هم آن کشوری که از سرمایه گذاری در ایران محروم شده است.
فرض بگیرید که ایرانی ها پس از گذشت مدت زمان معینی از تحریم ها، با تکیه بر دانش و سرمایه های خود، تحریم ها را شکسته و بی اثر کنند، در نهایت آن شرکت های خارجی که به دلیل تحریم ها ایران را ترک کردند به همین سادگی نمی توانند وارد ایران شوند و در واقع از یک طرف با ترک ایران، موجب رشد و شکوفایی در داخل کشور شده اند و از طرف دیگر به دلیل قطع صادرات یا سرمایه گذاری در ایران، زیان اقتصادی نیز متحمل شده اند.
نکته پایانی اینکه، این روزها شاهد دست و پا زدن غربگرایان برای مذاکره های بی ثمر و تکراری هستیم و سال هاست که مردم را معطل رفع تحریم ها کرده و وعده های با تضمین و بی تضمین به آنها داده اند. اگر هوشمندانه و بر اساس تجربه بخواهیم سخن بگوییم، اگر مذاکرات کارساز بود، در طول تاریخ باید شاهد برچیده شدن بساط اصل تحریم می بودیم و حال اینکه به طور کلی گزینه تحریم با مفهوم زور و سلطه گره خورده است و تا زمانی که زورگویی و سلطه باقی است، معقولانه نیست که گمان کنیم تحریم برداشته می شود.
در عرصه نظامی و موشکی و هسته ای نه تنها تهدید دشمن برای ما اهمیتی ندارد بلکه امروز دانش و توان ما تهدیدی برای دشمن محسوب می شود، به همان نسبت در عرصه صنعت و اقتصاد هم باید کشور را در برابر تحریم ها واکسینه کرد.
راه خنثی کردن و برداشته شدن ریشه ای تحریم ها از این جاده می گذرد نه از سراب های تکراری و تخیلی و از وعده های سر خرمن اروپایی ها و آمریکایی ها! ای کاش به جای فرصت سوزی، فرصت سازی را مغتنم بشمریم.
