برخی از گروه های خاص سیاسی در داخل کشور، در کنار گروه های معاند و ضد انقلاب خارج نشین، از این آب گل آلود فضای مجازی کشور خیلی خوششان می آید و اساساً حیات و رشد آنها به همین آب گل آلود و کثافات گره خورده است.
به گزارش شهدای ایران، رضا صفری: امروزه این موضوع قابل کتمان نیست که ما با پدیده ای به نام شهروند مجازی روبرو هستیم. یعنی ذات فضای مجازی به دلیل فراگیر بودن و اقبال عمومی به آن، اقتضاء می کند که اقشار گوناگون مردم در هر صنف و جایگاهی و با هر نوع تفکری و در هر مکانی، از وسط یک کلانشهرگرفته تا دورترین نقاط کشور مثل مناطق لب مرز، در کمترین زمان ممکن از اتفاقات خبردار می شوند.
متأسفانه حقیقت این است که تسامح و تساهل های بی جا و بعضاً منافع سیاسی و اقتصادی در کنارعدم شناخت صحیح فضای مجازی باعث شده است که امروز پیکر فضای مجازی کشور در کنار همه بیماری هایی که امروز دچار آن شده است، به سرطان شایعات و تهمت ها هم مبتلا شود.
اما در فضای مجازی، از آنجایی که گاهی اوقات ممکن است گمان کنیم که در یک فضای انتزاعی و یا غیر واقعی زندگی می کنیم، به همین دلیل ملتزم به این موضوع نیستیم که اثرات تهمت ها، برچسب زدن ها و شایعات، به دلیل ضریب بالا و انتشار تصاعدی آن در میان مردم، اثرات قابل توجهی بر زندگی آنها خواهد گذاشت و گاهی اوقات روند عادی اداره جامعه را مختل می کند به گونه ای که با تولید یک شبهه یا تهمت و شایعه، شاید دستگاه های مختلف کشور، مدیران، مسئولان و حتی مردم عادی، روزهای متوالی درگیر آن می شوند و از کارهای مهمتر باز می مانند.
از طرفی دیگر، فرض کنیم که یک شبهه یا شایعه و تهمت در کانال ها و یا صفحات شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها پخش شود و برای مثال به گوش 30 میلیون نفر برسد. در صورتی که تکذیب شود و یا به شبهه و شایعه جواب داده شود، از میان این 30 میلیون نفر، عده قابل توجهی- مثلاً 15 میلیون نفر - از آنها ممکن است که آن تکذیبیه و یا پاسخ آن اصلا ًبه گوششان نرسد. از میان این 15 میلیون نفر فرضی - که تکذیبیه و یا جواب را شنیده اند - دوباره چند میلیون نفر ممکن است اساساً به هر دلیلی تکذیبیه و یا جواب را قبول نکنند و یا آن را دروغ بدانند. همه اینها را به این ضمیمه کنید که همان افرادی که اصلاً تکذیبیه و جواب را نشنیده اند به علاوه کسانی که آن را شنیده اند و قبول نکرده اند، هر یک می توانند به عنوان یک شهروند خبرنگار عمل می کنند و آن را برای مدت های طولانی در هم نشینی های خانوادگی، یا در کوی و برزن و در بین کسانی که اطلاعی از موضوع ندارند، پخش کنند.
از همین رو است که برخی از گروه های خاص سیاسی در داخل کشور، در کنار گروه های معاند و ضد انقلاب خارج نشین، از این آب گل آلود فضای مجازی کشور خیلی خوششان می آید و اساساً حیات و رشد آنها به همین آب گل آلود و کثافات گره خورده است.
در واقع بی صاحب بودن فضای مجازی مطالبه این جریان خاص است تا افکار عمومی را با بمباران های خود، متلاشی و نابود کنند. این را هم در نظر بگیریم که وقتی افکار عمومی با این حجم از بمباران شایعات، شبهات و روایت های غلط و در واقع کثرت اخبار روبرو می شود، ممکن است که از بین 100 مورد، 90 در صد آن را باور نداشته باشد، اما به همین سادگی نمی تواند خود را قانع کند که همه آنها از بیخ و بن اشتباه هستند.
بنابراین در امور اجرایی و قانونگذاری در حوزه فضای مجازی، توجه به این نکته لازم است که ما در این فضا تنها با یک شبکه ماهواره ای مانند بی بی سی و یا ایران اینترنشنال سر و کار نداریم. هر چند که این بنگاه های سخن پراکنی هم به اندازه خود تحلیل های پفکی و یا شایعات و شبهات به ذهن برخی از مردم وارد می کنند، اما وضعیت شبکه های اجتماعی و به طور کلی فضای مجازی به گونه ای است که اگر بدون ضوابط باشد، چه بسا روی آنها را هم سفید می کند. زیرا قدرت انتشار و همه گیری آنها و همچنین درگیر کردن یک جامعه با استفاده از فضای مجازی بیشتر به چشم می آید.
هدف اینکه وقتی که در فضای حقیقی، افراد جامعه در برابر تهمت ها و شایعات مسئول هستند و باید در برابر سایر افراد و همچنین قانون پاسخگو باشند، بنابراین نه در تعاملات اجتماعی با یکدیگر و نه در روزنامه ها، نشریات، سایت ها و خبرگزاری ها، به همین سادگی کسی جرأت برچسب زدن یا تهمت و شایعه پراکنی ندارد. البته واضح است که هیچ گاه نمی توان مدعی شد که مطلقاً چنین چیزی در فضای حقیقی وجود ندارد، بلکه سخن بر سر این است که درصد تولید و همچنین بازنشر آن در بین مردم و رسانه ها تا اندازه ای ضریب کمتری پیدا می کند و همین خود ارزشمند است.
به همان نسبت باید برای فضای مجازی نیز ساز و کار قانونی و اجرایی دیده شود تا به همین راحتی هر کسی نتواند یک کارخانه تهمت پراکنی و شایعه سازی دایر کرده، سر مردم را شیره بمالد و از زیر بار مسئولیت اجتماعی و عواقب آن شانه خالی کند.
متأسفانه حقیقت این است که تسامح و تساهل های بی جا و بعضاً منافع سیاسی و اقتصادی در کنارعدم شناخت صحیح فضای مجازی باعث شده است که امروز پیکر فضای مجازی کشور در کنار همه بیماری هایی که امروز دچار آن شده است، به سرطان شایعات و تهمت ها هم مبتلا شود.
اما در فضای مجازی، از آنجایی که گاهی اوقات ممکن است گمان کنیم که در یک فضای انتزاعی و یا غیر واقعی زندگی می کنیم، به همین دلیل ملتزم به این موضوع نیستیم که اثرات تهمت ها، برچسب زدن ها و شایعات، به دلیل ضریب بالا و انتشار تصاعدی آن در میان مردم، اثرات قابل توجهی بر زندگی آنها خواهد گذاشت و گاهی اوقات روند عادی اداره جامعه را مختل می کند به گونه ای که با تولید یک شبهه یا تهمت و شایعه، شاید دستگاه های مختلف کشور، مدیران، مسئولان و حتی مردم عادی، روزهای متوالی درگیر آن می شوند و از کارهای مهمتر باز می مانند.
از طرفی دیگر، فرض کنیم که یک شبهه یا شایعه و تهمت در کانال ها و یا صفحات شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها پخش شود و برای مثال به گوش 30 میلیون نفر برسد. در صورتی که تکذیب شود و یا به شبهه و شایعه جواب داده شود، از میان این 30 میلیون نفر، عده قابل توجهی- مثلاً 15 میلیون نفر - از آنها ممکن است که آن تکذیبیه و یا پاسخ آن اصلا ًبه گوششان نرسد. از میان این 15 میلیون نفر فرضی - که تکذیبیه و یا جواب را شنیده اند - دوباره چند میلیون نفر ممکن است اساساً به هر دلیلی تکذیبیه و یا جواب را قبول نکنند و یا آن را دروغ بدانند. همه اینها را به این ضمیمه کنید که همان افرادی که اصلاً تکذیبیه و جواب را نشنیده اند به علاوه کسانی که آن را شنیده اند و قبول نکرده اند، هر یک می توانند به عنوان یک شهروند خبرنگار عمل می کنند و آن را برای مدت های طولانی در هم نشینی های خانوادگی، یا در کوی و برزن و در بین کسانی که اطلاعی از موضوع ندارند، پخش کنند.
از همین رو است که برخی از گروه های خاص سیاسی در داخل کشور، در کنار گروه های معاند و ضد انقلاب خارج نشین، از این آب گل آلود فضای مجازی کشور خیلی خوششان می آید و اساساً حیات و رشد آنها به همین آب گل آلود و کثافات گره خورده است.
در واقع بی صاحب بودن فضای مجازی مطالبه این جریان خاص است تا افکار عمومی را با بمباران های خود، متلاشی و نابود کنند. این را هم در نظر بگیریم که وقتی افکار عمومی با این حجم از بمباران شایعات، شبهات و روایت های غلط و در واقع کثرت اخبار روبرو می شود، ممکن است که از بین 100 مورد، 90 در صد آن را باور نداشته باشد، اما به همین سادگی نمی تواند خود را قانع کند که همه آنها از بیخ و بن اشتباه هستند.
بنابراین در امور اجرایی و قانونگذاری در حوزه فضای مجازی، توجه به این نکته لازم است که ما در این فضا تنها با یک شبکه ماهواره ای مانند بی بی سی و یا ایران اینترنشنال سر و کار نداریم. هر چند که این بنگاه های سخن پراکنی هم به اندازه خود تحلیل های پفکی و یا شایعات و شبهات به ذهن برخی از مردم وارد می کنند، اما وضعیت شبکه های اجتماعی و به طور کلی فضای مجازی به گونه ای است که اگر بدون ضوابط باشد، چه بسا روی آنها را هم سفید می کند. زیرا قدرت انتشار و همه گیری آنها و همچنین درگیر کردن یک جامعه با استفاده از فضای مجازی بیشتر به چشم می آید.
هدف اینکه وقتی که در فضای حقیقی، افراد جامعه در برابر تهمت ها و شایعات مسئول هستند و باید در برابر سایر افراد و همچنین قانون پاسخگو باشند، بنابراین نه در تعاملات اجتماعی با یکدیگر و نه در روزنامه ها، نشریات، سایت ها و خبرگزاری ها، به همین سادگی کسی جرأت برچسب زدن یا تهمت و شایعه پراکنی ندارد. البته واضح است که هیچ گاه نمی توان مدعی شد که مطلقاً چنین چیزی در فضای حقیقی وجود ندارد، بلکه سخن بر سر این است که درصد تولید و همچنین بازنشر آن در بین مردم و رسانه ها تا اندازه ای ضریب کمتری پیدا می کند و همین خود ارزشمند است.
به همان نسبت باید برای فضای مجازی نیز ساز و کار قانونی و اجرایی دیده شود تا به همین راحتی هر کسی نتواند یک کارخانه تهمت پراکنی و شایعه سازی دایر کرده، سر مردم را شیره بمالد و از زیر بار مسئولیت اجتماعی و عواقب آن شانه خالی کند.
