اسفند 98 بود که نوبخت بودجه 56 هزارمیلیاردتومانی در بخش عمران را چماقی برای کوبیدن بر سر دولت قبل کرد در حالی که اقتصادیها به نوبخت ثابت کردند بودجه عمرانی پرداخت شده از سوی دولت محمود احمدینژاد در سال 90 دوبرابر بودجههای عمرانی پرداخت شده از سوی دولت روحانی در سال 97 است!
به گزارش شهدای ایران، رفتارهای خاص برخی از دولتمردان دولت روحانی سبب شده که حتی صدا روزنامههای حامی دولت نیز دربیاید.
اظهارات اخیر نوبخت مبنی بر اینکه «کارمندان باید از دولت بابت پرداخت به موقع حقوق تشکر کنند!» سبب عصبانیت افکار عمومی و حتی واکنش روزنامه های حامی دولت نیز شده است.
روزنامه اصلاح طلب آفتاب یزد و از رسانه های حامی دولت طی گزارشی درباره سخنان اخیر نوبخت نوشته است: فیلمی در فضای مجازی دست به دست میشود که چند ثانیه از یک گفتگو را به نمایش میگذارد:«چون مردم پول دارند(قدرت خرید) اجناس روز به روز گران میشود!» این جمله در همان چند ثانیه فیلم منتشر شده، گفته میشود و در فضای مجازی واکنشهایی را به دنبال دارد اما ویدئویی کاملتر حکایت از آن دارد که مقدمه و موخره ی گفت و شنود سخنگوی سابق دولت حسن روحانی حذف شده و اصل موضوع اذعان به گرانی بهای تمام شده ی کالا که خود ناشی از گرانی نرخ ارز ـ مستقیم یا غیر مستقیم ـ است؛ دارد، درنهایت نیز معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی به این نتیجه میرسد که لبنیات چند بار گران میشود نه این که خریدار پشت در کارخانه صف بسته است بلکه چون نرخ تولید بالا است و نکته تاسف آمیز این که همین گرانی سرانه ی مصرف شیر در کشور را پایین آورده است!
* تقطیع کار خوبی نیست اما...!
انتشار بخشی از گفت و شنود مقامات مسئول با رسانه اگرچه کار درستی نیست اما به قول مجری و گزارشگران فوتبالی؛« تقطیع هم نتوانست چیزی از ارزشهای آقای نوبخت کم کند!» و این یعنی منت گذاشتن و بیخبری از احوال مردم و جیب مردم و ناآگاهی کامل از نرخها در سوابق آقای نوبخت به وفور یافت میشود.
* حقوق به موقع میدهند طلبکار هم هستند!
بخش دیگری از این ویدئو که سر و صداهایی به پا کرد باز میگردد به ادبیات آقای معاون دولت؛ ادبیاتی که حکایت از نوعی «منت گذاشتن» دارد:« کارمندان باید از دولت بابت پرداخت به موقع حقوق تشکر کنند»چرا؟ چون احتمالا در برخی کشورها حقوق کارمندها را دیر به دیر میپردازند؟ یا چون میتوانند حقوقها را دیر پرداخت کنند اما لطف میکنند و سر موقع پرداخت میکنند؟ شاه بیت ماجرا اما مسبوق به سابقه بودن سخنگوی مستعفی دولت در منت گذاشتن، از بالا به پایین نگاه کردن و شاق دانستن انجام وظیفه است! واکنشها به این بخش از گفت و شنود آقای نوبخت با رسانه نیز موید همین مسئله است که اگر راست میگویید چارهای برای نابرابری پرداختها و هزینههای زندگی بردارید واگرنه به موقع و بیموقعِ پرداختهایی که کفاف زندگی را ندهد چه تفاوتی دارد؟
*یکی از آن 6-5 نفر...!
روزنامه آفتاب یزد در ادامه گزارش خود نیز مدعی شده است: نوبخت در کنار واعظی، نهاوندیان، آشناو...؛ از نزدیکترین افراد به حسن روحانی محسوب میشود. نقش و سیطره ی نوبخت و واعظی بر مسائل پاستور به گونهای است که برخی از تحلیلگران معتقدند بعضی از وزرا از سوی مجلس از آن جهت که دست بهارستانیها به واعظی و نوبخت نرسید استیضاح شدند یا حتی زیر ضرب رسانههای منتقد قرار گرفتند. اما این 6-5 نفر به خودی خود گردانندگان اصلی پاستور به شمار میآیند به حدی که معاون اول حسن روحانی در بیشتر موارد حتی دیده نمیشود.
* منت گذاشتن طبیعی است اندکی هم از بیخبریها بگوییم!
جدای از مباحثی که حکایت از دخالتهای نهان و آشکار«مشاییهای حسن روحانی» در عزل و نصب ها، آیند و روندها و نیز تصمیم گیریهای کلان دارد؛ بیخبری این عده از جمله محمدباقر نوبخت نیز در کنار لبخندهای آزاردهنده و خونسردی کاذب برای مردم تصاویر و خاطرات جالبی بر جای نگذاشته است. اوایل شهریور 99 بود که وقتی مجری از نوبخت پرسید: از قیمتها خبر دارید؟ نوبخت بدون ذرهای تردید و مکث گفت خیر! و همین پاسخ کافی بود تا مردم متوجه شوند تصمیم را همانهایی میگیرند که بیخبر از قیمتها هستند یا لبخند زدنها نشانگر بیخبری محض از دردی است که روی شانه ی مردم سنگینی میکند!
*بی خبری، گاف تولید میکند!
اسفند 98 بود که نوبخت بودجه 56 هزارمیلیاردتومانی در بخش عمران را چماقی برای کوبیدن بر سر دولت قبل کرد در حالی که اقتصادیها به نوبخت ثابت کردند بودجه عمرانی پرداخت شده از سوی دولت محمود احمدینژاد در سال 90 دوبرابر بودجههای عمرانی پرداخت شده از سوی دولت روحانی در سال 97 است! نوبخت در حالی که برنامه و بودجه میشناسد و شاخصها را میداند اما بدون توجه به تورم 56هزارمیلیاردتومان را بزرگتر از 11هزار و 200میلیارد تومان میداند در حالی که آمار نشان میدهد متوسط بودجه عمرانی کشور بین 18 تا 19هزار میلیارد تومان بوده که این رقم با توجه به تورم چیزی بیشتر از دوبرابر همان 56هزارمیلیارد تومان میشود.
*6 درصد را 3 درصد جا زدند؟!
15 آذر 99 اما اتفاقی عجیبتر رخ میدهد؛ محمد باقر نوبخت در نشست خبری خود به خبرنگاران گفته بود: میتوانیم سه درصد از رقم بودجه که رقمی بالغ بر ۳۹ هزار میلیارد تومان است را از تنخواه بانک مرکزی استفاده کنیم ولی ۱۹ هزار میلیارد تومان استفاده کردیم که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵ درصد کمتر است. او ادامه میدهد: گفته میشود کسری بودجه باعث شده استقراض داشته باشیم یا از منابع بانک مرکزی استفاده کنیم، ولی نهتنها این امر انجامنشده که حتی از تنخواه بانک مرکزی هم کمتر استفاده شد و رئیسکل بانک مرکزی از این بابت تشکر کرد که از این محل فشاری وارد نشد!
* تنخواهگردان خزانه چیست؟
تنخواهگردان خزانه عبارت است از اعتبار بانکی در حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که بهموجب قانون اجازه استفاده از آن به میزان معین در هرسال مالی برای رفع احتیاجات نقدی خزانه در همان سال به وزارت امور اقتصادی و دارایی داده میشود اما خزانه مکلف است تا پایان سال این رقم را تسویه و به بانک مرکزی بازگرداند. نوبخت در دفاع از عملکرد بودجهای خود با اشاره به اجازه قانونی استفاده سهدرصدی از تنخواه خزانه گفته است این رقم 39 هزار میلیارد تومان میشود. منابع بودجه عمومی دولت در سال جاری حدود نزدیک به 650هزار میلیارد تومان است. اگر دولت 3 درصد این رقم را استفاده کند عددی که به دست میآید حدود 19.5 هزار میلیارد تومان است. درواقع سه درصد این رقم 39 هزار میلیارد تومان نمیشود و عجیب است که متولی بودجه کشور در تخمین خود 20 هزار میلیارد تومان خطا داشته باشد. نکته دیگر اینکه اگر سه درصد تنخواه بودجه را ملاک قرار دهیم دولت از تمام ظرفیت قانونی این بند بهطور کامل استفاده کرده است. 39 هزار میلیارد تومان مورداشاره نوبخت 6 درصد منابع بودجه عمومی است یعنی 3 واحد درصد بیشتر از ظرفیت قانونی مورداشاره. درواقع اگر دولت بخواهد 39 هزار میلیارد تومان در قالب تنخواهگردان خزانه استفاده کند نسبت مورداشاره 6 درصد خواهد بود.
* داستان چیست؟
هیئت وزیران در جلسه 17 فروردین 1399 تصویب کرد به منظور پیشگیری، امدادرسانی و جبران خسارات ناشی از حوادث غیر مترقبه، تنخواهگردان خزانه از سه درصد به شش درصد افزایش یابد. به شرط آنکه بند (م) ماده (28) قانون الحاق رعایت شود این بند میگوید منابع برداشت شده به صورت هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای به نهادهای امدادی اختصاص یابد تا در جهت آمادگی و مقابله با حوادث و سوانح هزینه شود. بر این مبنا دولت میتواند 39 هزار میلیارد تومان در این قالب از بانک مرکزی اعتبار دریافت کند و تا پایان سال تسویه کند. به شرطی که 20 هزار میلیارد تومان آن فقط برای مدیریت بحران هزینه شود. با این حساب به نظر میرسد رئیس سازمان برنامه و بودجه در بیان نسبت 6 درصد به جای سه درصد دچار اشتباه شده و بر همین مبنا محاسبات بعدی او نیز به خطار رفته است. برخی معتقدند: امکان دارد این اتفاق یک اشتباه لفظی قلمداد شود اما با توجه به جایگاه حساس رئیس سازمان برنامه و بودجهاین خطاها تبعات دارد. نمونه آن در نتیجهگیری بعدی رئیس سازمان است که تاکید دارد در مقایسه با پارسال رقم تنخواه کمتر شده است. در حالی که این مقایسه نمیتواند به دلیل افزایش حجم بودجه و تغییر نسبت در سال جاری دقیق باشد. بهروز نعمتی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس دهم ضمن انتقاد از بودجه پیشنهادی دولت برای سال 97 گفته بود تیم آقای نوبخت در بودجهنویسی، گافهای بدی داده است؛ گافهایی که حالا بهتر میشود درباره ی آن قضاوت کرد که یا نشانهای از بیخبری است یا حکایت از وخامت حوزه ی کاری محمدباقر نوبخت دارد واگرنه هیچ برنامه نویسی دچار انحراف 3درصدی در تنخواه نمیشود چه رسد به بحث مقایسه بودجههای عمرانی بدون در نظر گرفتن تورم!
اظهارات اخیر نوبخت مبنی بر اینکه «کارمندان باید از دولت بابت پرداخت به موقع حقوق تشکر کنند!» سبب عصبانیت افکار عمومی و حتی واکنش روزنامه های حامی دولت نیز شده است.
روزنامه اصلاح طلب آفتاب یزد و از رسانه های حامی دولت طی گزارشی درباره سخنان اخیر نوبخت نوشته است: فیلمی در فضای مجازی دست به دست میشود که چند ثانیه از یک گفتگو را به نمایش میگذارد:«چون مردم پول دارند(قدرت خرید) اجناس روز به روز گران میشود!» این جمله در همان چند ثانیه فیلم منتشر شده، گفته میشود و در فضای مجازی واکنشهایی را به دنبال دارد اما ویدئویی کاملتر حکایت از آن دارد که مقدمه و موخره ی گفت و شنود سخنگوی سابق دولت حسن روحانی حذف شده و اصل موضوع اذعان به گرانی بهای تمام شده ی کالا که خود ناشی از گرانی نرخ ارز ـ مستقیم یا غیر مستقیم ـ است؛ دارد، درنهایت نیز معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی به این نتیجه میرسد که لبنیات چند بار گران میشود نه این که خریدار پشت در کارخانه صف بسته است بلکه چون نرخ تولید بالا است و نکته تاسف آمیز این که همین گرانی سرانه ی مصرف شیر در کشور را پایین آورده است!
* تقطیع کار خوبی نیست اما...!
انتشار بخشی از گفت و شنود مقامات مسئول با رسانه اگرچه کار درستی نیست اما به قول مجری و گزارشگران فوتبالی؛« تقطیع هم نتوانست چیزی از ارزشهای آقای نوبخت کم کند!» و این یعنی منت گذاشتن و بیخبری از احوال مردم و جیب مردم و ناآگاهی کامل از نرخها در سوابق آقای نوبخت به وفور یافت میشود.
* حقوق به موقع میدهند طلبکار هم هستند!
بخش دیگری از این ویدئو که سر و صداهایی به پا کرد باز میگردد به ادبیات آقای معاون دولت؛ ادبیاتی که حکایت از نوعی «منت گذاشتن» دارد:« کارمندان باید از دولت بابت پرداخت به موقع حقوق تشکر کنند»چرا؟ چون احتمالا در برخی کشورها حقوق کارمندها را دیر به دیر میپردازند؟ یا چون میتوانند حقوقها را دیر پرداخت کنند اما لطف میکنند و سر موقع پرداخت میکنند؟ شاه بیت ماجرا اما مسبوق به سابقه بودن سخنگوی مستعفی دولت در منت گذاشتن، از بالا به پایین نگاه کردن و شاق دانستن انجام وظیفه است! واکنشها به این بخش از گفت و شنود آقای نوبخت با رسانه نیز موید همین مسئله است که اگر راست میگویید چارهای برای نابرابری پرداختها و هزینههای زندگی بردارید واگرنه به موقع و بیموقعِ پرداختهایی که کفاف زندگی را ندهد چه تفاوتی دارد؟
*یکی از آن 6-5 نفر...!
روزنامه آفتاب یزد در ادامه گزارش خود نیز مدعی شده است: نوبخت در کنار واعظی، نهاوندیان، آشناو...؛ از نزدیکترین افراد به حسن روحانی محسوب میشود. نقش و سیطره ی نوبخت و واعظی بر مسائل پاستور به گونهای است که برخی از تحلیلگران معتقدند بعضی از وزرا از سوی مجلس از آن جهت که دست بهارستانیها به واعظی و نوبخت نرسید استیضاح شدند یا حتی زیر ضرب رسانههای منتقد قرار گرفتند. اما این 6-5 نفر به خودی خود گردانندگان اصلی پاستور به شمار میآیند به حدی که معاون اول حسن روحانی در بیشتر موارد حتی دیده نمیشود.
* منت گذاشتن طبیعی است اندکی هم از بیخبریها بگوییم!
جدای از مباحثی که حکایت از دخالتهای نهان و آشکار«مشاییهای حسن روحانی» در عزل و نصب ها، آیند و روندها و نیز تصمیم گیریهای کلان دارد؛ بیخبری این عده از جمله محمدباقر نوبخت نیز در کنار لبخندهای آزاردهنده و خونسردی کاذب برای مردم تصاویر و خاطرات جالبی بر جای نگذاشته است. اوایل شهریور 99 بود که وقتی مجری از نوبخت پرسید: از قیمتها خبر دارید؟ نوبخت بدون ذرهای تردید و مکث گفت خیر! و همین پاسخ کافی بود تا مردم متوجه شوند تصمیم را همانهایی میگیرند که بیخبر از قیمتها هستند یا لبخند زدنها نشانگر بیخبری محض از دردی است که روی شانه ی مردم سنگینی میکند!
*بی خبری، گاف تولید میکند!
اسفند 98 بود که نوبخت بودجه 56 هزارمیلیاردتومانی در بخش عمران را چماقی برای کوبیدن بر سر دولت قبل کرد در حالی که اقتصادیها به نوبخت ثابت کردند بودجه عمرانی پرداخت شده از سوی دولت محمود احمدینژاد در سال 90 دوبرابر بودجههای عمرانی پرداخت شده از سوی دولت روحانی در سال 97 است! نوبخت در حالی که برنامه و بودجه میشناسد و شاخصها را میداند اما بدون توجه به تورم 56هزارمیلیاردتومان را بزرگتر از 11هزار و 200میلیارد تومان میداند در حالی که آمار نشان میدهد متوسط بودجه عمرانی کشور بین 18 تا 19هزار میلیارد تومان بوده که این رقم با توجه به تورم چیزی بیشتر از دوبرابر همان 56هزارمیلیارد تومان میشود.
*6 درصد را 3 درصد جا زدند؟!
15 آذر 99 اما اتفاقی عجیبتر رخ میدهد؛ محمد باقر نوبخت در نشست خبری خود به خبرنگاران گفته بود: میتوانیم سه درصد از رقم بودجه که رقمی بالغ بر ۳۹ هزار میلیارد تومان است را از تنخواه بانک مرکزی استفاده کنیم ولی ۱۹ هزار میلیارد تومان استفاده کردیم که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵ درصد کمتر است. او ادامه میدهد: گفته میشود کسری بودجه باعث شده استقراض داشته باشیم یا از منابع بانک مرکزی استفاده کنیم، ولی نهتنها این امر انجامنشده که حتی از تنخواه بانک مرکزی هم کمتر استفاده شد و رئیسکل بانک مرکزی از این بابت تشکر کرد که از این محل فشاری وارد نشد!
* تنخواهگردان خزانه چیست؟
تنخواهگردان خزانه عبارت است از اعتبار بانکی در حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که بهموجب قانون اجازه استفاده از آن به میزان معین در هرسال مالی برای رفع احتیاجات نقدی خزانه در همان سال به وزارت امور اقتصادی و دارایی داده میشود اما خزانه مکلف است تا پایان سال این رقم را تسویه و به بانک مرکزی بازگرداند. نوبخت در دفاع از عملکرد بودجهای خود با اشاره به اجازه قانونی استفاده سهدرصدی از تنخواه خزانه گفته است این رقم 39 هزار میلیارد تومان میشود. منابع بودجه عمومی دولت در سال جاری حدود نزدیک به 650هزار میلیارد تومان است. اگر دولت 3 درصد این رقم را استفاده کند عددی که به دست میآید حدود 19.5 هزار میلیارد تومان است. درواقع سه درصد این رقم 39 هزار میلیارد تومان نمیشود و عجیب است که متولی بودجه کشور در تخمین خود 20 هزار میلیارد تومان خطا داشته باشد. نکته دیگر اینکه اگر سه درصد تنخواه بودجه را ملاک قرار دهیم دولت از تمام ظرفیت قانونی این بند بهطور کامل استفاده کرده است. 39 هزار میلیارد تومان مورداشاره نوبخت 6 درصد منابع بودجه عمومی است یعنی 3 واحد درصد بیشتر از ظرفیت قانونی مورداشاره. درواقع اگر دولت بخواهد 39 هزار میلیارد تومان در قالب تنخواهگردان خزانه استفاده کند نسبت مورداشاره 6 درصد خواهد بود.
* داستان چیست؟
هیئت وزیران در جلسه 17 فروردین 1399 تصویب کرد به منظور پیشگیری، امدادرسانی و جبران خسارات ناشی از حوادث غیر مترقبه، تنخواهگردان خزانه از سه درصد به شش درصد افزایش یابد. به شرط آنکه بند (م) ماده (28) قانون الحاق رعایت شود این بند میگوید منابع برداشت شده به صورت هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای به نهادهای امدادی اختصاص یابد تا در جهت آمادگی و مقابله با حوادث و سوانح هزینه شود. بر این مبنا دولت میتواند 39 هزار میلیارد تومان در این قالب از بانک مرکزی اعتبار دریافت کند و تا پایان سال تسویه کند. به شرطی که 20 هزار میلیارد تومان آن فقط برای مدیریت بحران هزینه شود. با این حساب به نظر میرسد رئیس سازمان برنامه و بودجه در بیان نسبت 6 درصد به جای سه درصد دچار اشتباه شده و بر همین مبنا محاسبات بعدی او نیز به خطار رفته است. برخی معتقدند: امکان دارد این اتفاق یک اشتباه لفظی قلمداد شود اما با توجه به جایگاه حساس رئیس سازمان برنامه و بودجهاین خطاها تبعات دارد. نمونه آن در نتیجهگیری بعدی رئیس سازمان است که تاکید دارد در مقایسه با پارسال رقم تنخواه کمتر شده است. در حالی که این مقایسه نمیتواند به دلیل افزایش حجم بودجه و تغییر نسبت در سال جاری دقیق باشد. بهروز نعمتی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس دهم ضمن انتقاد از بودجه پیشنهادی دولت برای سال 97 گفته بود تیم آقای نوبخت در بودجهنویسی، گافهای بدی داده است؛ گافهایی که حالا بهتر میشود درباره ی آن قضاوت کرد که یا نشانهای از بیخبری است یا حکایت از وخامت حوزه ی کاری محمدباقر نوبخت دارد واگرنه هیچ برنامه نویسی دچار انحراف 3درصدی در تنخواه نمیشود چه رسد به بحث مقایسه بودجههای عمرانی بدون در نظر گرفتن تورم!