محمدهادی مهدی‌نیا، ۲۴ شهریورماه در جلسه شورای شهر که این طرح به تصویب رسید، طرح تفصیلی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی را از مهم‌ترین موضوعات کلانشهر مشهد عنوان کرد.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر مشهد، بیان کرد: طرح تفصیلی بافت اطراف حرم مطهر رضوی باید مشابه همه طرح‌های تفصیلی شهر مسیر قانونی خود را طی کند و جهت بررسی، اصلاح و تأیید به شورای شهر مشهد، کمیسیون ماده پنج و درصورت نیاز به شورای عالی شهرسازی و معماری ارسال شود.

وی همچنین گفته که در تهیه و تصویب طرح تفصیلی باید نظرات و نقدهای مدیریت شهری مشهد، سازمان‌های مردم ‌نهاد و کارشناسان بومی لحاظ و گنجانده شود.

سیدمحسن حسینی پویا دیگر عضو شورای شهر مشهد نیز در این جلسه گفته بود: شهرداری باید به خاطر جلوگیری از طولانی شدن عملیات اجرایی، تمام تلاش خود را برای اجرا و اتمام پروژه‌های عمومی و خدماتی نیمه تمام براساس طرح مصوب جاری انجام دهد و از حداکثر توان مالی و فنی خود جهت تسریع در تکمیل این پروژه‌ها استفاده کند.

سعید شعرباف در گفت‌گو با خبرنگار مهر با بیان اینکه در مصوبه شورای شهر مشهد در خصوص بافت پیرامون حرم رضوی با عنوان «حفظ حقوق عمومی و خصوصی در اصلاح طرح تفصیلی بافت پیرامون حرم مطهر»، چندین اشکال قانونی و علمی وجود دارد، گفت: این مصوبه اساسا با قوانین موجود در مورد نقش شوراها در قانون اساسی و در قوانین عادی تناقض دارد زیرا شوراها وظیفه دخالت در اجرا، طراحی و کشیدن نقشه‌ها و پروژه‌های شهری را ندارند و وظیفه آن‌ها تنها نظارت بر نحوه اجرای این طرح‌ها است. 

وظیفه شورای شهر نظارت است نه بررسی و تصویب طرح

عضو هئیت علمی دانشگاه امام رضا (ع) مشهد با تاکید بر اینکه شورای شهر برای هر نوع طرح تفصیلی تنها پس از اتمام آن طرح از طرف مجموعه تهیه کننده می‌تواند آن‌ را تأیید و یا عدم تأیید کند، اضافه کرد: شورای شهر حداکثر می‌تواند یک سری توضیحاتی را اضافه کند و برای تحقیق و بررسی به کمیسیون ماده ۵ بفرستد. بنابراین ما چیزی به نام اضافه کردن یک بخش یا بررسی یا تصویب در طرح تفصیلی نداریم.

شعرباف ادامه داد: در مورد این مصوبه، اساسا هنوز طرح تفصیلی بافت اطراف حرم ارائه نشده که شورای شهر بخواهد نسبت به آن تأیید یا عدم تأیید انجام دهد؛ اما در حالی که هنوز طرح در حال نگارش است و مشاورینش در مراحل انتهایی آن به سر می‌برند، شورای شهر ورود می‌کند و نه تنها موضوع ورودش نظارت نیست بلکه صراحتا در اجرای یک تعداد پروژه در مکان‌ها و پلاک‌هایی مشخص تاکید می‌کند.

وی تاکید کرد: در واقع شورای شهر در اینجا دقیقا نقش مشاور طرح تفصیلی را بازی می‌کند و دستور می‌دهد که شما باید حتما این موارد خاص را رعایت کنید. این قطعا خلاف قانون است؛ هم از این جهت که طرح هنوز به اتمام نرسیده و هم از این جهت که شورای شهر اصلا وظیفه نوشتن طرح تفصیلی را ندارد. 

این پژوهشگر حوزه مدیریت شهری در همین رابطه بیان کرد: شورای شهر در یک مصوبه دوفوریتی اشاره می‌کند که مثلا شما حتما باید در فلان منطقه شارستان قطاع ۲ حتما همان طرح قبلی را اجرا کنید. خب اگر قرار بود این‌ها اجرا شود، پس مشاور طرح تفصیلی مسئول چه کاری است؟‌ شاید هر مشاوری بخواهد به این جمع‌بندی برسد که باید طراحی شهری برای این موارد تغییر کند.

شعرباف این مصوبه را به لحاظ علمی غیرمنطقی و غیرعاقلانه‌ به‌شمار آورد و افزود: شورای شهر نمی‌تواند بدون اینکه مبانی کار را از مشاور شنیده باشد و بدون اینکه طرحش را بداند الزامش کند که باید کار را به شکلی که ما می‌گوییم انجام دهی. این چیزی جز اجبار و زور در منطق شهرداری نیست. 

وی این مصوبه را در تناقض با شعارهای خود شورای شهر و شهرداری دانست و گفت: اعضای شورای شهر در چند ماه اخیر بارها اعلام کرده‌اند که ما علاقه‌مندیم موضوع بافت اطراف حرم حتما با توافق مدیران استانی و ذی‌نفعان در استان خراسان رضوی بررسی شود. منظور از این ذی‌نفعان تمام جریان‌های موثر در مشهد مانند آستان قدس رضوی، راه و شهرسازی، سازمان بازرسی کل کشور، دادگستری و حتی سپاه بوده است. 

عضو هیئت علمی دانشگاه امام رضا (ع) ادامه داد: این مجموعه‌ها تقریبا در ابتدای شهریورماه در جلسات مفصلی دور هم نشستند و با وجود اینکه نگاه‌هایشان متفاوت بوده، ساعت‍ها جلسه داشتند و سر یک سری موضوعات با جزئیات فنی بسیار دقیق به توافق رسیدند. من ممکن است از بعضی نکات این توافق دفاع نکنم اما به نظرم یک بازی برد برد برای طرفین بوده است.

شورای شهر اساسا اعتقادی به مشارکت و عقل جمعی ندارد

شعرباف با بیان اینکه درست چند روز بعد از آن که توافق شکل گرفته و رسانه‌ای می‌شود، همان نماینده شورای شهری که در جلسات حضور داشته زیر توافق می‌زند، ادامه داد: این موضوع با شعار هم‌گرایی در استان و اینکه ما باید صبر کنیم تا همه مدیران استانی به توافق برسند هم در تناقض است. مجموعه شورای شهر و شهرداری ثامن با این مصوبه نشان دادند که اساسا اعتقادی به مشارکت و عقل جمعی ندارند و واقعا چیزی جز منفعت نمی‌تواند منجر به چنین اتفاقی شود.

وی در پاسخ به این سوال که چرا شورای شهر باید زیر امضای خود بزند، گفت: من شنیدم که خانم گندمی در مصاحبه‌ای فرمودند ما اصلا در آنجا نماینده‌ای نداشتیم؛ فقط افرادی به ما گفتند شرکت کنید و فرد شرکت کننده هم نظر شخصی خود را گفته و حرفش ربطی به نظر شورای شهر نداشته است. 

این پژوهشگر حوزه مدیریت شهری اظهار کرد: عجیب است که چنین جلسه‌ای با حضور رده‌های استانی انجام شود و بعد شما بگویید که نماینده حقوقی شورای شهر فقط نظر شخصی خود را گفته و ربطی به نظر ما ندارد. اینکه می‌گویند ما اساسا خبر نداشتیم و جلسه هم جلسه توافق نبوده، بهانه بی‌مبنایی است زیرا هم امضای همه پای آن هست و هم واضح است که این تعداد جلسه با جزئیات فنی فقط برای اعلام نظر نیست و با هدف توافق مدیران استانی است.

شورای شهر نمی خواهد تدبیر واقعی در طرح بافت اطراف حرم اتفاق بیفتند

 شعرباف با تاکید بر خردمندانه نبودن این توافق بیان کرد: ما اینجا با مجموعه‌ای مواجه هستیم که ساز خودشان را به تنهایی میزند و اصرار دارد که حتما طرح گذشته تاش را با هر قیمتی اجرا کند. معنای دقیقش این است که ما نمی‌خواهیم اجازه دهیم هیچ تدبیر واقعی در طرح بافت اطراف حرم اتفاق بیفتد. 

وی افزود: اگر آن مصوبه بخواهد اجرا شود یعنی عناصر اصلی مصوبه طرح تاش ادامه خواهند یافت و این یعنی که «آقای مشاور طراح جدید تو حق اعمال هیچ تغییر بنیادی نداری و شاید فقط بتوانی یک مقدار از ظواهر را تغییر دهی؛ چون ما آنجا منفعت داریم و از قبل قول بعضی از پروژه‌ها را به عده‌ای داده‌ایم و ممکن است تخلفاتی کرده باشیم که به‌خاطرشان تعهد داده شده است». ریشه این مصوبه همین نگاه غلط است.