حسین مرعشی می‌گوید که پروسه تصمیم‌گیری آن‌ها برای انتخاب کاندیدایشان در انتخابات ۱۴۰۰ سه مرحله‌ای است. او تلویحاً می‌گوید که کارگزاران احتمالا علاقه‌ای به حمایت از لاریجانی و آخوندی نخواهد داشت. اما به دو دلیل متفاوت.
شهدای ایران؛ خبرگزاری تسنیم: کمتر از یکسال به انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ باقی مانده، اما اصلاح‌طلبان سرخورده از کارنامه حجت‌الاسلام روحانی و ترسان از رویگردانی بدنه اجتماعی‌شان، همچنان درگیر آشفتگی در سازمان سیاسی خود و بحث و جدل درباره این هستند که چگونه باید در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت کنند؟حزب کارگزاران سازندگی در این میان وضعیت مشخص‌تری دارد. آن‌ها جسورتر از سایر احزاب اصلاح‌طلبان اقرار و اذعان دارند که با روحانی موتلفند. با حسین مرعشی سخنگوی این حزب درباره برنامه انتخاباتی کارگزاران و سایر احزاب اصلاح‌طلب در این مقطع برای انتخابات ۱۴۰۰ پرسیده‌ایم. متن این گفتگو که به صورت تلفنی انجام شده را در ذیل می‌خوانید:
تسنیم: زمان زیادی تا انتخابات ۱۴۰۰ باقی نمانده است با این حال هنوز از اردوگاه اصلاح‌طلبی صدای واحدی در قبال این انتخابات شنیده نمی‌شود. برخی از اصلاح‌طلبان دست‌کم چند وقت پیش چنین زمزمه می‌کردند که اصلاح طلبان بهتر است در انتخابات ۱۴۰۰ به جای معرفی کاندیدا به بازسازی گفتمانی و ساختاری جریان خود بپردازند تا در انتخابات ۱۴۰۴ قدرتمندتر به صحنه بازگردند. هرچند یادداشت اخیر آقای حجاریان مفهوم دیگری دارد. با این تحلیل موافقید؟
- مرعشی:موضوع شرکت در انتخابات ریاست جمهوری و شورا‌های شهر کشور در سال ۱۴۰۰ در دستور کار همه احزاب و اصلاح طلبان هست و تمامی احزاب اصلاح طلب در حال بررسی امکانات خود برای مشارکت در انتخابات هستند. برخی احزاب به شخصیت‌های حزبی خود فکر می‌کنند و برخی به شخصیت‌های جبهه‌ای و برخی به شخصیت‌های فراجناحی.
تشخیص ما به عنوان حزب کارگزاران سازندگی این است که برگزاری یک انتخابات رقابتی و پرشور می‌تواند به کشور ایران و رسیدن به اهداف نظام جمهوری اسلامی کمک موثری بکند.
ما یکسری سیاست‌های بین‌المللی و یکسری سیاست‌های منطقه‌ای داریم و تلاشمان این است که از کشور و ملت ایران دفاع کنیم؛ با استناد به بدیهیات و تجربیات تاریخی می‌توان چنین نتیجه گرفت که هر میزان انتخابات پرشورتر و رای رئیس‌جمهور بالاتر باشد، دستگاه دیپلماسی کشور در عرصه بین‌المللی و جهانی تقویت می‌شود.
در عرصه داخلی نیز یک رئیس‌جمهور با نشاط و دارای برنامه‌های جدید و برنامه‌هایی که در واقع منجر به گشایش اقتصادی در کشور شود و بتواند تورم را کنترل و مشاغل جدیدی را برای جوانان رقم بزند، می‌تواند از خمودی و خستگی در عرصه سیاست داخلی نیز بکاهد.
نخستین نیاز برگزاری چنین انتخاباتی این است که سیاست‌گذاران این انتخابات که نهاد‌های بالادستی هستند و در راس آن نهاد شورای نگهبان قرار دارد، می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشند. با ارسال پیام‌های روشن به افکار عمومی و همچنین به سیاسیون می‌توانند نقش اصلی را بازی کنند.
نقش دوم را شخصیت‌هایی که دارای فکر و اندیشه و ایده هستند بر عهده دارند که در واقع برای کاندیداتوری و رقابت اعلام کاندیداتوری کنند.
نقش سوم را جناح‌های سیاسی مختلف کشور از جمله جناح اصلاح‌طلب، جناح اصولگرا، اصولگرایان انقلابی، اعتدالیون و. برعهده دارند و حرف آخر را مردم خواهند زد که با مشارکت در انتخابات به کشور و نظام خود کمک می‌کنند.
تسنیم: در قسمتی از صحبت هایتان در خصوص ویژگی‌های کاندید مورد نظر کارگزاران سخن گفتید. برخی از آقای علی لاریجانی به عنوان گزینه انتخاباتی اصلاح طلبان و از جمله کارگزاران یاد می‌کنند، این موضوع صحت دارد؟
- مرعشی:با توجه به رفتاری که از ایشان در انتخابات مجلس دیدیم تصور نمی‌کنم که ایشان کاندیدا بشوند و به عنوان یک نظر ابتدایی خدمتتان عرض می‌کنم که سیاست غالب اصلاح طلبان حمایت از یک کاندید اصلاح‌طلب است که جامع و پرنشاط باشد.
تسنیم: حزب کارگزاران طی یکی دو سال اخیر و به ویژه بعد از انتخابات ۹۸ تاکید جدی بر فاصله‌گذاری با رادیکال‌های اصلاحات دارد و البته آن‌ها هم تلویحاً می‌گویند که کارگزاران اصلاح‌طلب اصیل نیستند! (مصاحبه آقای حجاریان با روزنامه همشهری) آیا کارگزاران در این زمینه عقب‌نشینی خواهند کرد یا همچنان معتقد به بازسازی اصلاحات و مرزبندی با رادیکال‌ها هستند؟
- مرعشی: ما اساساً اصلاح‌طلبی را با رادیکالیسم قابل جمع نمی‌دانیم. اصلاح طلبی حرکتی است قانونی، مسالمت‌آمیز و تدریجی. نکته اول اینکه اصولاً «اصلاح‌طلبی» با «رادیکالیسم» سازگار نیست و دوم اینکه ما با هر نوع رادیکالیسمی زاویه داریم؛ چه این «رادیکالیسم» در جبهه «اصولگرایان» باشد و چه در جبهه اصلاحات. اگر رگه‌هایی از رادیکالیسم را در بین دوستان خود ببینیم توصیه می‌کنیم که به سمت روش‌های میانه بازگردند.
تسنیم: رویکرد ارگان رسانه‌ای حزب کارگزاران، یعنی روزنامه سازندگی در تمام این سال‌ها دفاع از لیبرالیسم و نولیبرالیسم بوده؛ بدین ترتیب نامزد‌هایی مانند آقای آخوندی که مشخصاً ایده‌های نولیبرال دارد باید به کارگزاران نزدیک‌تر باشند. این گزاره را قبول دارید؟
- مرعشی: نه الزاماً. ما هنوز وارد اشخاص و مصداق نشده‌ایم و اشخاصی که مورد توجه ما خواهند بود باید مجموعه‌ای از خصلت‌ها را داشته باشد.
تسنیم: چه خصایصی؟
- مرعشی: اولین خصلتی که کاندیدای مورد نظر کارگزاران باید داشته باشد سابقه اجرایی روشن و توانمندی برای اداره کشور، جسارت، تهور، ریسک‌پذیری است.
تسنیم: جوانگرایی جزء خصلت‌های اولیه نیست؟
- مرعشی:جوان هم می‌تواند باشد، اما جوانی که تجربه نداشته باشد نمی‌تواند رئیس جمهور شود. جوانگرایی در پست ریاست جمهوری هم حدودی دارد. نه دنبال فردی ۹۰ ساله هستیم و نه فردی ۳۰ ساله. مسلماً رئیس جمهور ۵۰ ساله بهتر از رئیس جمهور ۶۰ ساله است، ولی رئیس جمهور باید جامعیت داشته باشد و به عنوان شخصیت دوم نظام و در ذیل رهبری باید قوای سه گانه را هم جهت کند و این کار کوچکی نیست که بتوان به جوانان سپرد. اما رئیس‌جمهور می‌تواند در انتخاب وزرا و استانداران جوانگرایی کند.
تسنیم: کمتر از یکسال تا انتخابات ۱۴۰۰ مانده است، چه زمانی می‌خواهید وارد بحث‌های مصداقی شوید؟
- مرعشی:ما سه مرحله داریم. در مرحله اول باید درون احزاب بحث‌ها به اتمام برسد و سپس احزابی که مصمم به شرکت در انتخابات هستند دور هم جمع شوند و جبهه خود را تشکیل دهند و بعد شخصیت‌ها ارزیابی شوند؛ بهترین گزینه را معرفی می‌کنیم و با هماهنگی مقامات عالی نظام کار خود را جلو می‌بریم.
تسنیم: بنابراین در مقابل این سخن که برخی می‌گویند باید به بازسازی جریان اصلاحات تا سال ۱۴۰۴ پرداخت و در انتخابات پیش رو شرکت نکرد مخالفید و در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت می‌کنید و حتماً هم قصد دارید با باقی اصلاح‌طلبان به تفاهم برسید.
- مرعشی:قطعاً همینطور است.
تسنیم: در حال حاضر می‌دانیم که کارنامه بدی در مسئله اقتصاد وجود دارد. در مورد اقتصاد در دولت چه برنامه‌ای دارید؟
- مرعشی: در اقتصاد ما چند برنامه جامع داریم که می‌توانیم ایران را به رشد اقتصادی بالای ۱۰ درصد و تورم زیر ۱۰ درصد برسانیم. این برنامه‌ای است که در کارگزاران به صورت مدون موجود است و به کاندیدای مورد حمایت خود، این برنامه را ارائه می‌دهیم.
ایران ظرفیت‌هایی دارد که آن ظرفیت‌ها را باید به کار بگیریم و بتوانیم موجی از سازندگی را در ایران به راه بیندازیم و کشور را به کارگاه بزرگ سازندگی تبدیل کنیم. جوانان و متخصصین و پیمانکاران را وارد بازار کار کنیم، شغل فراوان ایجاد کنیم، درآمد فراوان ایجاد کنیم و مراقبت کنیم که توزیع این درآمد هر چه فراگیرتر باشد تا انشاالله بتوانیم قشر پایین دست جامعه را به گروه متوسط نزدیک‌تر کنیم و گروه متوسط جامعه را تقویت کنیم.
تسنیم: یعنی بحث عدالت و نحوه توزیع ثروت در این برنامه مدون اقتصادی برایتان مهم است؟
- مرعشی: اساساً هیچ انسانی که دارای نگاهی ملی و مذهبی باشد نمی‌تواند به شکاف‌های درآمدی در جامعه بی توجه باشد و نمی‌تواند از تقویت طبقه متوسط غافل باشد و همچنین از انتقال طبقات فقیر به طبقات متوسط. اما روش‌ها متفاوت است، یک روش این است که شما پول نفت را استخراج می‌کنید و در قالب بودجه می‌ریزید و به مردم یارانه می‌دهید، پول آب و برق و هزینه خدمات را کاهش می‌دهید و مستقیم به حساب مردم می‌ریزید. معتقدیم که این کارتلف کردن منابع است.
روش دیگر این است که کسی می‌گوید من این هنر را دارم که طرح‌هایی را که در جهت توسعه‌ای می‌توان سهام آن را به مردم واگذار کرد ببرم و با این پول هم شغل درست می‌کنم وهم درآمد‌ها را درست می‌کنم. وقتی شغل تقویت شود طبقات ضعیف جامعه تقویت می‌شود و هم وقتی ما سهام را گسترش می‌دهیم.
دایره مالکیت را باز می‌کنیم، در حال حاضر باز هست، اما بازترش می‌کنیم و سعی می‌کنیم تشویق به مشارکت در طرح‌های تولیدی با بازدهی بالا بکنیم و جلوی ریزه خواری و خاصه خواری و ویژه خواری و رانت خواری را بگیریم و کشور را در جهت متوازن هم از لحاظ منطقه‌ای و هم از لحاظ
- مرعشی:موضوع شرکت در انتخابات ریاست جمهوری و شورا‌های شهر کشور در سال ۱۴۰۰ در دستور کار همه احزاب و اصلاح طلبان هست و تمامی احزاب اصلاح طلب در حال بررسی امکانات خود برای مشارکت در انتخابات هستند. برخی احزاب به شخصیت‌های حزبی خود فکر می‌کنند و برخی به شخصیت‌های جبهه‌ای و برخی به شخصیت‌های فراجناحی.
تشخیص ما به عنوان حزب کارگزاران سازندگی این است که برگزاری یک انتخابات رقابتی و پرشور می‌تواند به کشور ایران و رسیدن به اهداف نظام جمهوری اسلامی کمک موثری بکند.
ما یکسری سیاست‌های بین‌المللی و یکسری سیاست‌های منطقه‌ای داریم و تلاشمان این است که از کشور و ملت ایران دفاع کنیم؛ با استناد به بدیهیات و تجربیات تاریخی می‌توان چنین نتیجه گرفت که هر میزان انتخابات پرشورتر و رای رئیس‌جمهور بالاتر باشد، دستگاه دیپلماسی کشور در عرصه بین‌المللی و جهانی تقویت می‌شود.
در عرصه داخلی نیز یک رئیس‌جمهور با نشاط و دارای برنامه‌های جدید و برنامه‌هایی که در واقع منجر به گشایش اقتصادی در کشور شود و بتواند تورم را کنترل و مشاغل جدیدی را برای جوانان رقم بزند، می‌تواند از خمودی و خستگی در عرصه سیاست داخلی نیز بکاهد.
نخستین نیاز برگزاری چنین انتخاباتی این است که سیاست‌گذاران این انتخابات که نهاد‌های بالادستی هستند و در راس آن نهاد شورای نگهبان قرار دارد، می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشند. با ارسال پیام‌های روشن به افکار عمومی و همچنین به سیاسیون می‌توانند نقش اصلی را بازی کنند.
نقش دوم را شخصیت‌هایی که دارای فکر و اندیشه و ایده هستند بر عهده دارند که در واقع برای کاندیداتوری و رقابت اعلام کاندیداتوری کنند.
نقش سوم را جناح‌های سیاسی مختلف کشور از جمله جناح اصلاح‌طلب، جناح اصولگرا، اصولگرایان انقلابی، اعتدالیون و. برعهده دارند و حرف آخر را مردم خواهند زد که با مشارکت در انتخابات به کشور و نظام خود کمک می‌کنند.
تسنیم: در قسمتی از صحبت هایتان در خصوص ویژگی‌های کاندید مورد نظر کارگزاران سخن گفتید. برخی از آقای علی لاریجانی به عنوان گزینه انتخاباتی اصلاح طلبان و از جمله کارگزاران یاد می‌کنند، این موضوع صحت دارد؟
- مرعشی:با توجه به رفتاری که از ایشان در انتخابات مجلس دیدیم تصور نمی‌کنم که ایشان کاندیدا بشوند و به عنوان یک نظر ابتدایی خدمتتان عرض می‌کنم که سیاست غالب اصلاح طلبان حمایت از یک کاندید اصلاح‌طلب است که جامع و پرنشاط باشد.
تسنیم: حزب کارگزاران طی یکی دو سال اخیر و به ویژه بعد از انتخابات ۹۸ تاکید جدی بر فاصله‌گذاری با رادیکال‌های اصلاحات دارد و البته آن‌ها هم تلویحاً می‌گویند که کارگزاران اصلاح‌طلب اصیل نیستند! (مصاحبه آقای حجاریان با روزنامه همشهری) آیا کارگزاران در این زمینه عقب‌نشینی خواهند کرد یا همچنان معتقد به بازسازی اصلاحات و مرزبندی با رادیکال‌ها هستند؟
- مرعشی: ما اساساً اصلاح‌طلبی را با رادیکالیسم قابل جمع نمی‌دانیم. اصلاح طلبی حرکتی است قانونی، مسالمت‌آمیز و تدریجی. نکته اول اینکه اصولاً «اصلاح‌طلبی» با «رادیکالیسم» سازگار نیست و دوم اینکه ما با هر نوع رادیکالیسمی زاویه داریم؛ چه این «رادیکالیسم» در جبهه «اصولگرایان» باشد و چه در جبهه اصلاحات. اگر رگه‌هایی از رادیکالیسم را در بین دوستان خود ببینیم توصیه می‌کنیم که به سمت روش‌های میانه بازگردند.
تسنیم: رویکرد ارگان رسانه‌ای حزب کارگزاران، یعنی روزنامه سازندگی در تمام این سال‌ها دفاع از لیبرالیسم و نولیبرالیسم بوده؛ بدین ترتیب نامزد‌هایی مانند آقای آخوندی که مشخصاً ایده‌های نولیبرال دارد باید به کارگزاران نزدیک‌تر باشند. این گزاره را قبول دارید؟
- مرعشی: نه الزاماً. ما هنوز وارد اشخاص و مصداق نشده‌ایم و اشخاصی که مورد توجه ما خواهند بود باید مجموعه‌ای از خصلت‌ها را داشته باشد.
تسنیم: چه خصایصی؟
- مرعشی: اولین خصلتی که کاندیدای مورد نظر کارگزاران باید داشته باشد سابقه اجرایی روشن و توانمندی برای اداره کشور، جسارت، تهور، ریسک‌پذیری است.
تسنیم: جوانگرایی جزء خصلت‌های اولیه نیست؟
- مرعشی:جوان هم می‌تواند باشد، اما جوانی که تجربه نداشته باشد نمی‌تواند رئیس جمهور شود. جوانگرایی در پست ریاست جمهوری هم حدودی دارد. نه دنبال فردی ۹۰ ساله هستیم و نه فردی ۳۰ ساله. مسلماً رئیس جمهور ۵۰ ساله بهتر از رئیس جمهور ۶۰ ساله است، ولی رئیس جمهور باید جامعیت داشته باشد و به عنوان شخصیت دوم نظام و در ذیل رهبری باید قوای سه گانه را هم جهت کند و این کار کوچکی نیست که بتوان به جوانان سپرد. اما رئیس‌جمهور می‌تواند در انتخاب وزرا و استانداران جوانگرایی کند.
تسنیم: کمتر از یکسال تا انتخابات ۱۴۰۰ مانده است، چه زمانی می‌خواهید وارد بحث‌های مصداقی شوید؟
- مرعشی:ما سه مرحله داریم. در مرحله اول باید درون احزاب بحث‌ها به اتمام برسد و سپس احزابی که مصمم به شرکت در انتخابات هستند دور هم جمع شوند و جبهه خود را تشکیل دهند و بعد شخصیت‌ها ارزیابی شوند؛ بهترین گزینه را معرفی می‌کنیم و با هماهنگی مقامات عالی نظام کار خود را جلو می‌بریم.
تسنیم: بنابراین در مقابل این سخن که برخی می‌گویند باید به بازسازی جریان اصلاحات تا سال ۱۴۰۴ پرداخت و در انتخابات پیش رو شرکت نکرد مخالفید و در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت می‌کنید و حتماً هم قصد دارید با باقی اصلاح‌طلبان به تفاهم برسید.
- مرعشی:قطعاً همینطور است.
تسنیم: در حال حاضر می‌دانیم که کارنامه بدی در مسئله اقتصاد وجود دارد. در مورد اقتصاد در دولت چه برنامه‌ای دارید؟
- مرعشی: در اقتصاد ما چند برنامه جامع داریم که می‌توانیم ایران را به رشد اقتصادی بالای ۱۰ درصد و تورم زیر ۱۰ درصد برسانیم. این برنامه‌ای است که در کارگزاران به صورت مدون موجود است و به کاندیدای مورد حمایت خود، این برنامه را ارائه می‌دهیم.
ایران ظرفیت‌هایی دارد که آن ظرفیت‌ها را باید به کار بگیریم و بتوانیم موجی از سازندگی را در ایران به راه بیندازیم و کشور را به کارگاه بزرگ سازندگی تبدیل کنیم. جوانان و متخصصین و پیمانکاران را وارد بازار کار کنیم، شغل فراوان ایجاد کنیم، درآمد فراوان ایجاد کنیم و مراقبت کنیم که توزیع این درآمد هر چه فراگیرتر باشد تا انشاالله بتوانیم قشر پایین دست جامعه را به گروه متوسط نزدیک‌تر کنیم و گروه متوسط جامعه را تقویت کنیم.
تسنیم: یعنی بحث عدالت و نحوه توزیع ثروت در این برنامه مدون اقتصادی برایتان مهم است؟
- مرعشی: اساساً هیچ انسانی که دارای نگاهی ملی و مذهبی باشد نمی‌تواند به شکاف‌های درآمدی در جامعه بی توجه باشد و نمی‌تواند از تقویت طبقه متوسط غافل باشد و همچنین از انتقال طبقات فقیر به طبقات متوسط. اما روش‌ها متفاوت است، یک روش این است که شما پول نفت را استخراج می‌کنید و در قالب بودجه می‌ریزید و به مردم یارانه می‌دهید، پول آب و برق و هزینه خدمات را کاهش می‌دهید و مستقیم به حساب مردم می‌ریزید. معتقدیم که این کارتلف کردن منابع است.
روش دیگر این است که کسی می‌گوید من این هنر را دارم که طرح‌هایی را که در جهت توسعه‌ای می‌توان سهام آن را به مردم واگذار کرد ببرم و با این پول هم شغل درست می‌کنم وهم درآمد‌ها را درست می‌کنم. وقتی شغل تقویت شود طبقات ضعیف جامعه تقویت می‌شود و هم وقتی ما سهام را گسترش می‌دهیم.
دایره مالکیت را باز می‌کنیم، در حال حاضر باز هست، اما بازترش می‌کنیم و سعی می‌کنیم تشویق به مشارکت در طرح‌های تولیدی با بازدهی بالا بکنیم و جلوی ریزه خواری و خاصه خواری و ویژه خواری و رانت خواری را بگیریم و کشور را در جهت متوازن هم از لحاظ منطقه‌ای و هم از لحاظ
