تعرض سودجویان به اراضی ملی و طبیعی معضلی همه‌گیر در استان‌های مختلف کشور بوده که وضعیت استان البرز با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی نگران‌کننده است.
شهدای ایران: استان البرز با مساحت ۵ هزار و ۸۳۳ کیلومتر مربع سی و یکمین استان کشور و همسایه پایتخت است. این استان شش شهرستان دارد و نامش را از رشته کوه‌های البرز گرفته است.
وجود آب و هوای خوش و مناطقی با چشم اندازهای بی نظیر باعث شده که بسیاری طالب ساخت ویلا در مناطق خوش نشین آن از جمله کُردان، جاده چالوس و شهر چهارباغ باشند.
در این گزارش سعی شده به مسئله مهم تغییر کاربری و دست‌درازی سودجویان به اراضی ملی واقع در این استان پرداخته شود چراکه منجر به رشد پدیده زمین‌خواری شده، پدیده‌ای که طی چند دهه اخیر به یکی از معضلات اجتماعی نگران‌کننده در کشور و به‌تبع استان البرز به‌ویژه شهرستان ساوجبلاغ و شهر چهارباغ تبدیل‌شده است.
سوم اردیبهشت‌ماه امسال بود که حسین فاضلی هریکندی، رئیس‌کل دادگستری استان البرز در حاشیه آزادسازی صد هکتار از اراضی زراعی و تغییر کاربری یافته استان گفت: «اراضی زراعی و طبیعی استان البرز با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی در معرض تعرض سودجویان قرار دارد.»
باندهای پشت پرده با خرید باغات و تصرف اراضی و خُرد کردن آن‌ها در قطعات کوچک‌تر اقدام به فروش با قیمت‌های گزاف می‌کنند وی با تأکید بر اینکه برخی از سودجویان به دنبال تصرف اراضی ملی و خرید زمین‌های کشاورزی هستند تا با ساخت ویلا اقدام به خُرد کردن این اراضی کنند، تأکید کرد: «اقدامات لازم از سوی دادستانی‌های استان برای شناسایی اراضی ملی تصرف‌شده و اراضی زراعی و باغی تغییر کاربری یافته در حال انجام است.»
رئیس‌کل دادگستری استان البرز به باندهای پشت پرده که با خرید باغات و تصرف اراضی و خُرد کردن آن‌ها در قطعات کوچک‌تر اقدام به فروش با قیمت‌های گزاف می‌کنند نیز اشاره‌کرده و گفته بود؛ «شناسایی این افراد در دستور کار است تا مانع از خرد کردن اراضی، احداث بناهای غیرمجاز و جلوگیری از تخریب محیط‌زیست شویم.»
فاضلی هریکندی همچنین در دیدار با نماینده مردم کرج در مجلس شورای اسلامی که بیست و هفتم اردیبهشت‌ماه انجام شد از تشکیل قرارگاه صیانت از بیت‌المال و حفظ کاربری در استان البرز خبر داده بود و این مهم را از نتایج پربار ستاد تحول قضائی خوانده و گفته بود؛ «تاکنون نزدیک به ۸۰۰ هکتار از اراضی زراعی و ملی استان البرز آزادسازی شده است؛ این آزادسازی‌ها و مقابله با حفر چاه‌های غیرمجاز برای حفظ منابع طبیعی برای نسل آینده باقوت ادامه خواهد یافت.»
از آنجایی که شهر چهارباغ از توابع شهرستان ساوجبلاغ به دلیل آب‌وهوای خوش و دسترسی‌های عالی به پایتخت مورد طمع بسیاری قرارگرفته و با معضلی به نام تغییر کاربری مواجه است، با دکتر حسین فاضلی هریکندی، رئیس‌کل دادگستری استان البرز گفتگو کرده‌ایم تا تدابیر دستگاه قضا در این حوزه را تشریح کند.
وی با اشاره به اینکه چهارباغ با معضلات تغییر کاربری و حفر چاه‌های غیرمجاز درگیر است، گفت: این موضوع مهم در سفر آیت‌الله رئیسی مورد تأکید قرار گرفت، در مدت‌زمان کمتر از یک هفته پس از ابلاغ آن توسط رئیس قوه قضائیه به‌صورت جدی پیگیری و منجر به تشکیل قرارگاه صیانت از بیت‌المال و مقابله با تغییر کاربری استان البرز شد.
حجم آزادسازی اراضی در البرز از ابتدای سال تاکنون با ۱۰ سال اخیر برابری می‌کند رئیس‌کل دادگستری استان البرز با تأکید بر اینکه قانون در زمینه حفظ و احیای حقوق عامه، متولیان امر را مشخص کرده است و در همه موارد قوه قضائیه و دادگستری مسئولیت نظارت دارد، گفت: اما روند پیشبرد امور به‌گونه‌ای بود که احساس کردیم اگر ورود نداشته باشیم دیگر خبری از مزارع و باغات استان نخواهد بود.
فاضلی هریکندی گفت: بدین منظور با تشکیل قرارگاه صیانت از بیت‌المال و مقابله با تغییر کاربری استان البرز درصدد برآمدیم این شرایط را ساماندهی کنیم و عقب‌ماندگی موجود در این حوزه را جبران کنیم که با توجه به پیگیری‌های انجام‌شده در قرارگاه، حجم آزادسازی در استان البرز از ابتدای سال تاکنون با ۱۰ سال اخیر برابری می‌کند.
وی همچنین اضافه کرد: این قرارگاه در پنج حوزه اراضی ملی و منابع طبیعی، چاه‌های غیرمجاز، تغییر کاربری‌های غیرمجاز، محیط‌زیست و جرایم مربوط به حریم‌ها فعالیت خواهد داشت و از مرحله پیشگیری تا مقابله را در برمی‌گیرد که قطعاً اولویت بر پیشگیری و جلوگیری از شکل‌گیری تخلف خواهد بود.
موضوع ویلاسازی غیرمجاز از سوی برخی مسئولان در استان البرز به خصوص در چهارباغ و ساوجبلاغ به آیت‌الله رئیسی منعکس شده است
رئیس‌کل دادگستری استان البرز با انتقاد از کوتاهی دستگاه‌های متولی در مقابله با تغییر کاربری اراضی زراعی در استان به‌ویژه شهر چهارباغ، گفت: متأسفانه شاهد هستیم که در بخش‌های مختلف همین چهارباغ به دلیل نبود نظارت دقیق، ساخت‌وسازهای غیرمجاز به شکل گسترده و سازمان‌دهی شده ادامه دارد.
فاضلی هریکندی مقابله بدون ملاحظه با تغییر کاربری‌های غیرمجاز در استان را از مطالبات جدی رئیس قوه قضائیه دانست و گفت: موضوع ویلاسازی غیرمجاز از سوی برخی مسئولان در استان البرز به‌خصوص در چهارباغ و ساوجبلاغ به محضر آیت‌الله رئیسی منعکس‌شده و در این راستا دستور برخورد قانونی و بدون ملاحظه داده‌شده است.
وی گفت: طبق بررسی‌ها، بسیاری از افرادی که اقدام به ویلاسازی می‌کنند از اهالی بومی منطقه نیستند لذا این انتظار از رئیس دادگستری و دادستان چهارباغ وجود دارد ضمن رعایت موازین قانونی مرتبط با ساکنان بومی، برخورد و مقابله جدی با تغییر کاربری‌ها را در دستور کار قرار دهند.
رئیس‌کل دادگستری استان البرز واگذاری اراضی زراعی و باغ‌ها در قطعات بزرگ توسط برخی نهادها از طریق آگهی مزایده بدون توجه به امکان تغییر کاربری از سوی خریداران را غیرقابل‌پذیرش دانست و گفت: آنچه پیش روی این اراضی واگذارشده قرار دارد تفکیک و تغییر کاربری غیرمجاز است که پیگیری ممانعت از این واگذاری‌ها در دستور کار دادگستری استان خواهد بود.
۵۴ فقره تعرض به اراضی ملی در استان البرز
حسین شریفی، معاون املاک و حقوقی اداره کل راه و شهرسازی استان البرز نیز در خصوص اقدامات انجام‌شده به‌منظور رفع تصرف اراضی ملی در استان، گفت: واحدهای گشت زنی یگان حفاظت از اراضی، سال گذشته ۵۴ فقره تعرض به اراضی ملی در استان را گزارش کردند.
وی گفت: مساحت اراضی متصرفی در مجموع ۹۴ هزار و ۴۶ مترمربع و ارزش ریالی آن هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال بوده است.
معاون املاک و حقوقی اداره کل راه و شهرسازی استان البرز اضافه کرد: پنج فقره احکام اجراییه از سوی مراجع قضائی طی سال گذشته صادرشده است.
به گفته شریفی ارزش ریالی پنج فقره حکم اجرایی شامل رفع تصرف ۶۴۵ هزار و ۳۰۳ مترمربع اراضی ملی برابر ۸ هزار میلیارد ریال بوده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه در سه ماه نخست سال جاری نیز هفت فقره تعرض به اراضی ملی در استان البرز گزارش‌شده است، گفت: مساحت این اراضی برابر ۹ هزار و ۸۶۸ مترمربع و ارزش ریالی آن برابر ۶۴ میلیارد ریال است.
معاون املاک و حقوقی اداره کل راه و شهرسازی استان البرز گفت: اراضی ملی مورد تعرض واقع‌شده در بهار امسال به‌صورت فوری رفع تصرف و به دولت بازگردانده شد.
قوه قضائیه پیگیر احیای حقوق بیت‌المال در چهارباغ است
در ادامه باید به خبری که غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه هشتم مردادماه اعلام کرد اشاره‌کنیم که نویدبخش بود و امیدوارکننده. وی گفته بود؛ «در چهارباغ و برخی مناطق دیگر گزارش‌هایی به رئیس قوه از برخی افراد ذی‌نفوذ دادند، دادگستری استان البرز بااقتدار پیگیر احیای حقوق بیت‌المال است.»
وی در پاسخ به سوالی در رابطه با اینکه در بازدیدی که رئیس قوه قضائیه از لواسان داشت، اشاره شد که در هر استان یک لواسان داریم؛ دستگاه قضائی برای برخورد با تخلفات صورت گرفته در تپه سرخه و چهارباغ، ساوجبلاغ و هفت‌سنگان چه برنامه‌ای دارد و اگر پرونده‌ای در این خصوص تشکیل‌شده، روند رسیدگی‌ها به کجا رسیده است، گفت: ۲۷ هکتار از اراضی تپه سرخه به لحاظ اشتباهات و سوءاستفاده‌ها واگذارشده بود که با رأی دیوان عالی مجموعه به بیت‌المال برگشت.
