فرسودگی ناوگان صنعت چاپ که در سال‌های اخیر بسیار جدی شده است،‌ در نتیجه افزایش نرخ ارز در سال‌های اخیر و نبود نقدینگی در دست چاپخانه‌داران برای تجهیز به دستگاه‌های جدید است،‌ از آنجاییکه دستگاه‌های چاپ در سراسر دنیا جزو گرانترین دستگاه‌های صنعتی در دنیا به شمار می‌رود،‌ همواره تلاش شده با تعمیر دستگاه‌ها و یا استفاده از دستگاه‌های دست دوم کمتر مستهلک فعالیت چاپ در ایران ادامه پیدا کند.

حالا چند وقتی است که وزارت صنعت معدن و تجارت بخنشامه جدیدی صادر کرده و در آن واردات دستگاه‌ها و ماشین‌آلات چاپ و صحافی بالای 10 سال را به کشور ممنوع کرده است،‌ اقدامی که بنا به گفته بسیاری از فعالان این صنعت غیرکارشناسی و بدون شناخت از وضعیت فعلی صنعت چاپ در ایران است.

بابک عابدینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ، از جمله منتقدان این تصمیم وزرات صمت است‌، عابدینی که از سوی اتحادیه در نامه‌ای به سرپرست وزارت صنعت که رونوشت آن به اتاق بازرگانی و اتاق اصناف نیز ارسال شده است‌، از این تصمیم انتقاد کرده و خواستار رسیدگی به این موضوع شده است. به تسنیم می‌گوید: عمده دستگاه‌های چاپ در ایران به ویژه در حوزه چاپ و بسته‌بندی و چاپ افست،‌ تولید برچسب‌های بسته‌بندی و ...وارداتی است، به عبارت دیگر 99 درصد این دستگاه‌ها از خارج از ایران وارد می‌شوند.

وی ادامه داد: اساساً به دلیل لزوم کیفیت،‌ تنها  سه کشور آلمان،‌ ژاپن و هلند در دنیا توانایی تولید این خطوط و ماشین‌آلات را دارند و مابقی کشورها این دستگاه‌ها را خریداری می‌کنند،‌ چرا که اساساً تولید این دستگاه‌ها نیز برای کشورها مزیت اقتصادی ندارد. ما نیز در ایران نه توانایی تولید داریم و نه اساسا تولید این دستگاه‌ها مزیتی برایمان دارد.

عابدینی تصریح کرد:‌ از سوی دیگر دوستان بخش تولید داخل وزارت صمت آشنایی چندانی با صنعت چاپ ندارند و بخشنامه‌ای صادر کرده‌اند که عملا دست و پای این صنعت در داخل را بسته است. چرا که خطوط تولیدی که در داخل امکان ساخت آن وجود ندارد، نباید برای آن عوارض سنگین گمرکی وضع کرد. از سوی دیگر با افزایش نرخ ارز و قیمت بالای دستگاه‌‌های چاپ که در نوع خود از گرانترین‌ها به شمار می‌روند،‌ عملاً خرید یک دستگاه چاپ ساده که از یک میلیون یورو شروع شده و به بیش از 30 میلیون یورو می‌رسد، ممکن نیست. پس چه باید کرد؟ آیا صنعت چاپ باید تعطیل شود؟

وی ادامه داد:‌ صنعت چاپ برای جبران این ماجرا به استفاده از دستگاه‌های دست دوم که کارایی نسبتاً خوبی دارند و قیمتشان نیز بسیار پایین‌تر از مدل‌های جدید در بازار است،‌ روی آورده است،‌ استفاده از این دستگاه‌ها هم نیاز ما را تا حدودی برطرف می‌کند و هم ارز کمتری از کشور خارج می‌شود،‌ در عین حال ما با استفاده از این دستگاه‌ها می‌توانیم بسیاری از کالاهایی که تا پیش از این وارد می‌شدند را خود تولید کرده و صادرات نیز داشته باشیم.

عضو هیئت مدیره اتحادیه چاپخانه‌داران تهران گفت: اگر بخواهیم محدودیتی در این زمینه ایجاد کنیم،‌ در شرایط تحریم‌های ظالمانه خودمان نیز خود را محدود کرده‌ایم. اکنون وزارت صمت واردات دستگاه‌های 2011 به قبل را ممنوع اعلام کرده است که این تصمیم کاملاً غیر کارشناسی است. از سوی دیگر این دستور در مغایرت با مواد دو و سه قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار مصوب مجلس است، زیرا معافیت حقوق و عوارض گمرکی و مالیاتی را از واردات خطوط تولیدی صنعت چاپ و بسته‌بندی که سال ساخت آن پایین‌تر از سال 2012 باشد حذف کرده‌اند و به‌ نوعی می‌خواهند واردات ماشین‌آلات زیر سال 2010 را نیز حذف کنند.

عابدینی افزود:‌ اگر ما می‌توانستیم مانند کشورهای اروپایی تسهیلات کم بهره با عوارض یک درصد یا دو درصد در اختیار صنایع قرار دهیم که ماشین‌آلات خود را بروز کنند‌، می‌توانستیم چنین محدودیت‌هایی قائل شویم، ولی کدام چاپخانه می‌تواند دستگاه 20 میلیون یورویی با یورویی 21 هزا رتومان را خریداری کند؟ ما اگر بخواهیم ماشین 2 میلیون یورویی خریداری کنیم اولاً ارز در اختیار نداریم، ثانیاً باید وثیقه 790 میلیون یورویی داشته باشیم و در نتیجه ناچاریم که ماشین‌آلاتی را تهیه کنیم که قیمت کمتر داشته و کارکرد نیز داشته باشند. می‌توان با استفاده از مشاوره‌های فنی هوشمندانه ماشین‌آلاتی را خریداری کرد که اصطحلاک کمتری داشته و دیرتر فرسوده شوند.

وی گفت:‌ از سوی دیگر ما یکسری ماشین آلات بسیار فرسوده داریم که می‌توانیم به کشورهای عراق و افغانستان صادر کنیم؛ در حالی که اجازه خروج دستگاه‌های چاپ را نیز نمی‌دهند.

وی در پایان خواستار این شد که وزارت صمت در تصمیم‌گیری‌های این چنینی با صنف مشورت کند تا این‌گونه تصمیمات سنگ پیش پای لنگ صنعت چاپ نیاندازد.