همزمان با مدیریت فاجعهبار بحران کرونا در آمریکا، و برخی کشورهای غربی، «ریچاردهاس»، رئیسشورای روابط خارجی آمریکا نیز در «فارین افیرز» نوشت، کرونا افول قدرت آمریکا را سرعت میبخشد.
شهدای ایران: شمار مبتلایان به ویروس کرونا تا لحظه تنظیم این گزارش و بر اساس آخرین آمارهای جهانی به بیش از یک میلیون و ۷۱۰ هزار و ۳۲۴ نفر رسیده و شمار فوتیها نیز از مرز ۱۰۳ هزار و ۵۱۲ نفر گذشته است. در این میان آمریکا همچنان با ۵۰۳ هزار و ۱۷۷ نفر در ردیف اول جهانی از لحاظ میزان مبتلا قرار دارد. شمار فوتیها نیز در این کشور از ۱۸ هزار و ۷۶۱ نفر فراتر رفته طوری که تمام سردخانهها پر شده و مقامات محلی این کشور در برخی ایالتها مثل نیویورک مجبور به استفاده از گورهای جمعی شدهاند!
بر اساس گزارش فرانس ۲۴ بیش از ۷۰ درصد موارد مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا در جهان مربوط به اروپاست. ایتالیا، اسپانیا و فرانسه بیش از همه کشورهای اروپایی تحت تاثیر این ویروس قرار گرفتهاند و ایتالیا با ۱۸ هزار و۸۴۹ نفر فوتی، همچنان در ردیف اول جهان قرار دارد. دولت ایتالیا اعلام کرده قرنطینه تا سوم ماه مه (۱۴ اردیبهشت) ادامه خواهد یافت. اما فشار برخی حوزههای اقتصادی ممکن است مقامات این کشور را وادار کند شرایط قرنطینه را اندکی تسهیل کنند. آمار قربانیان بیماری «کووید-۱۹» در انگلیس نیز بار دیگر رکورد زده و به ۹۵۳ نفر ظرف یک روز رسیده است.
افول قدرت آمریکا
بسیاری از تحلیلگران در جهان مثل امانوئل والرشتاین، نوام چامسکی، فرید زکریا و... معتقدند افول تمدن غرب و آمریکا سالهاست که آغاز شده و آمریکا دیگر نه تنها ابرقدرت نیست بلکه روند نزول قدرت این کشور در ابعاد مختلف اقتصادی، نظامی و سیاسی طی سالهای اخیر شتاب بیشتری گرفته است. ناتوانی ملموس آمریکا در مدیریت بحران کرونا و شیوع فاجعه بار این ویروس در سراسر این کشور نیز برخی تحلیلگران مثل ریچارد هاس را متقاعد کرده افول قدرت آمریکا که از سالها قبل آغاز شده با کرونا، تسریع شده است.
«ریچارد هاس» رئیسشورای روابط خارجی آمریکا در این باره در مجله آمریکایی فارین افیرز نوشته: «بعد از ظهور ویروس کرونا، تحلیلهای مختلفی نسبت به نوع جهان پساکرونا مطرح شد و برخی انتظار دنیایی کاملا متفاوت را دارند. اما جهان بعد از این بیماری همهگیر بعید است تفاوت خاصی با دنیای کنونی داشته باشد. اکنون خیلی زود است بتوان پیشبینی کرد که خود این بحران چه زمانی به پایان میرسد. با این حال، دنیایی که پس از آن میآید دنیایی با مشخصههای خاص است. افول رهبری آمریکا، نقص در همکاری جهانی، اختلاف شدید بر سر قدرت از جمله این خصلتها است. همه این موارد از مشخصههای محیط بینالملل پیش از ظهور کووید-۱۹ بودند که این بیماری روند آنها را سریعتر کرده است.»
وی در ادامه میافزاید: «یکی از مشخصههای بحران کنونی، فقدان نقش رهبری جهانی آمریکا است. آمریکا نتوانست دنیا را در تقلا برای مقابله با ویروس یا تاثیرات اقتصادی آن با یکدیگرهمراه کند. حتی آمریکا نتوانست در نوع رسیدگی به این مشکل در داخل کشورش، خود را به عنوان الگویی برای جهان نشان دهد. از نظر بسیاری از آمریکاییها، این بیماری شایع، دیدگاه مضر بودن حضور آمریکا در دیگر نقاط جهان را تقویت میکند. آمریکاییها خواهند گفت که آمریکا باید بر خود تمرکز کرده و منابعش را به جای بیرون از کشور در داخل صرف کند. اما اگر دنیای بعد از این بحران دنیایی است که آمریکا کمتر در آن سلطه دارد هماکنون نیز تقریباً دور از ذهن است تصور کنیم کسی باشد که از دوران تک قطبی در دنیا سخن براند. این روند یعنی افول نفوذ آمریکا، موضوع جدیدی نیست و دست کم طی دهه گذشته مطرح بوده است. این امر تا حدودی نتیجه چیزی است که فرید زکریا آن را «ظهور بقیه» توصیف کرده که به کاهش مزیت نسبی آمریکا منتهی شد. اما بیش از هر چیزی این مسئله، محصولِ تزلزل در اراده آمریکا بوده تا پائین آمدن ظرفیتهای رو به افول آمریکا.»
شکاف نژادپرستی در آمریکا
روزنامه آمریکایی «واشنگتنپست» نیز در سرمقاله خود به رفتارهای تبعیضآمیز دولت ترامپ در بحبوحه شیوع کرونااشاره کرده و نوشته، علیرغم آنکه کرونا تفاوتی بین نژادهای مختلف قائل نیست اما آمریکا رفتارهای نژادپرستانه دارد: «آمار و ارقامی که در هفتههای اخیر از شهرها، مناطق و ایالات منتشر شده، نگرانکننده است، ۳۰ درصد از جمعیت شیکاگو سیاهپوست هستند اما ۷۰ درصد از افرادی که در این شهر بر اثر کرونا جان خود را از دست دادهاند، سیاهپوست میباشند. طبق این گزارش، اوضاع در منطقه «میلواکی» بدتر از شیکاگو است، سیاهپوستان، ۲۶ درصد از جمعیت این منطقه را تشکیل میدهند اما ۷۳ درصد از تلفات ناشی از ابتلا به کرونا مربوط به سیاهپوستان میشود.»
واشنگتنپست سپس بااشاره به «شرایط نامساعد برای سیاهپوستان» توضیح میدهد که «واقعیت موجود درخصوص سیاهپوستان آمریکا یک مسئله تصادفی نیست بلکه نتیجه شرایط اقتصادی و محیطی است که در تاریخ طولانی رفتارهای تبعیضآمیز آمریکا به سیاهپوستان تحمیل شده است». این گزارش در تحلیل شرایط نامناسب سیاهپوستان در آمریکا نیز نوشت: «شرایطی چون محرومیت سیاهپوستان از داشتن مسکن استاندارد، فقدان دسترسی آنها به خدمات پزشکی، فقدان دسترسی و نزدیکی آنها به فروشگاههای مواد غذایی نیز موجب شده که ابتلا به بیماری کروناویروس به وضعیت کنونی که امروز با آن مواجه هستیم تبدیل شود. سیاهپوستان معمولاً در مقایسه با سفیدپوستان بیشتر در مشاغل خدماتی چون رانندگی اتوبوس و فعالیتهای مراقبتی مشغول هستند و همین امر آنها را در مقایسه با افرادی که امکان دورکاری برایشان فراهم است، در معرض خطر بیشتری قرار میدهد.»
حکومت نظامی در ترکیه
از ترکیه نیز خبر میرسد، تصمیم آنکارا برای اعمال مقررات منع آمد و شد یا همان حکومت نظامی سبب شده تا دهها هزار نفر از شهروندان این کشور شامگاه جمعه ساعاتی پیش از اجرایی شدن این محدودیت تردد، به خیابانها سرازیر شوند و برای خرید به فروشگاهها هجوم آورند. محدودیتهای اعلام شده از سوی وزارت کشور ترکیه با هدف جلوگیری از انتشار بیشتر ویروس کرونا در این کشور ۸۲ میلیون نفری اتخاذ شده و برغم موقتی بودن انتظار میرود با توجه به سرعت انتشار ویروس در ترکیه برای هفتههای بعد هم تمدید شود. ساکنان اسلامبول پس از مطلع شدن از قوانین منع آمد و شد که از نخستین ساعات بامداد روز شنبه در ۳۰ کلانشهر به اجرا درآمد، با هجوم به فروشگاهها سعی کردند که مایحتاج اولیه خود را برای روزهای آینده تهیه کنند.ترکیه از جمله کشورهایی است که ویروس کرونا در آن با سرعت قابل ملاحظهای شیوع پیدا کرده است. در این کشور تاکنون ۴۷ هزار مورد ابتلا به ویروس کرونا ثبت شده و ۱۰۰۶ نفر نیز تا صبح روز شنبه جان خود را از دست دادهاند.