واقعیت این است که شهرهای بزرگی همچون مکه و مدینه بعنوان مهمترین شهرهای مذهبی دنیای اسلام که بسیاری از امکانات و زیرساختهای ذکره شده را نیز دارا هستند هیچگاه واژه های اینگونه برای خود انتخاب نکرده اند و همواره 'مدینه النبی' و ' مکه المکرمه' بوده و هستند. یا مشهد مقدس بعنوان اولین قطب زیارتی کشور با وسعت و امکانات بسیار فراتر از قم نیز با وجود اینکه جزء کلانشهرهای کشور می باشد هرگز خواهان استفاده از واژه های دیگر به غیر از 'مشهد مقدس' نشده است.
به گزارش گروه فرهنگی پایگاه خبری شهدای ایران؛ واژه ها همواره بار معنایی خاصی را دنبال می کنند و انتخاب یک واژه برای یک موضوع در حقیقت نمایانگر ویژگی های مستتر در آن است. از زمانیکه به یاد داریم کاربرد نام شهر قم همواره با واژه "مقدس" همراه بوده و این بدلیل وجود بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) ، مسجد مقدس جمکران و صدها امامزاده و عالم دینی است که در این شهر مدفون هستند می باشد. وقتی از واژه مقدس استفاده می کنیم ناخودآگاه روحانی و ملکوتی بودن فضا در ذهن تداعی می شود و به تبع آن انسان را به احترام و حفظ و رعایت قداست مکان رهنمون می نماید. بنابر فرمایش امام صادق(علیه السلام) قم حرم اهلبیت عصمت و طهارت است و برای رساندن این معنی هیچ واژه و اصطلاحی زیبنده تر از "شهر مقدس قم" نیست.
متأسفانه در سالهای اخیر بنا به دلایلی که به بخشی از آن اشاره خواهد شد استفاده از این واژه برای قم کمرنگ شده و شاهد این هستیم که کلمات دیگری مثل "کلان شهر" ، "جهان شهر" ، "آرمان شهر" و "شهر بین المللی "در حال جایگزین شدن بوده و بیشتر توسط مسؤولین شهر و استان در حال ترویج و گسترش است. شاید یکی از دلایل عمده این اتفاق ورود مدیران جدید و تمایل آنان به ارائه حرفها و ایده های نو یا قرار دادن معیاری برای فعالیت بیشتر و توسعه شهر باشد و شاید می خواهند قم را شهری پیشرفته و در تراز شهرهای بزرگ دنیا نشان دهند. اگر چه ممکن است برخی نیز به دنبال ایجاد نوعی کلاس و جایگاه بعنوان محل خدمت خود باشند!
این موضوع که بخواهیم با استفاده از اصطلاحاتی مثل کلان شهر یا جهان شهر سطح قم را بالا ببریم بدون اینکه توجهی به پیشینه و ارزش واقعی آن داشته باشیم خطایی است که قطعاً ما را به بیراهه خواهد برد. گذشته از اینکه همین واژگان نیز الزامات و استانداردهایی را می طلبد که قم فاقد بسیاری از آنهاست. بعنوان مثال در سال 2007 نمایشگاهی با عنوان "جهان شهرها" در لندن برگزار شد که در این نمایشگاه شرایط اجتماعی و ساختاری و فضایی در ده شهر بزرگ جهان یعنی قاهره، استانبول، ژوهانسبورگ، لندن، لس آنجلس، مکزیکو سیتی، بمبئی، سائو پائولو، شانگهای و توکیو بر مبنای پنج معیار اندازه، شتاب رشد، شکل و ریخت، چگالی یا تراکم و گوناگونی یا تنوع مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس مطالعات گروه مطالعات جهان شهرها GaWC (Glibalization and World Cities study group) از جمله معیارهای اصلی یک جهان شهر عبارتند از1:
1) بین المللی بودن شهر
2) پایتختهای مهم و با نفوذ در عرصه های بین المللی
3) وجود یک فرودگاه بین المللی برتر که به عنوان نقطه ارتباطی اصلی مابین شهرهای مختلف جهان عمل کند
4) وجود یک سیستم حمل و نقل شهری کامل و پیشرفته مشتمل برچندین بزرگراه و مترو ، تراموا ، خطوط ریلی منطقه ای ، قایقرانی ، اتوبوس و تاکسی
5) وجود بافت جمعیتی و مراکز متنوع فرهنگی چند ملیتی
6) وجود گروهها و شرکت های بزرگ تجاری و صاحب فناوری در شهر
7) وجود مراکزبزرگ مالی ، قانونگذاری ، مدیریتی و بورس از قبیل بانک جهانی ، بورس و غیره که دارای قدرت اثر گذاری بر روی کل اقتصاد جهانی می باشند
8) داشتن ساز و کارها و زیر ساختهای پیشرفته ارتباطاتی ، مخابراتی و اینترنت
9) وجود بنگاههای بزرگ رسانه ای در شهر / داشتن دانشگاهها و مراکز معروف و مطرح بین المللی
آنچنان که مشخص است با وجود فعالیتهای بسیاری که در این شهر انجام شده لیکن بسیاری از زیرساختهای آن هنوز دچار مشکلاتی است و اگر بخواهیم با استانداردهای ذکر شده برای جهان شهرها قم را بسنجیم فاصله زیادی را باید طی نماییم. گذشته ازاین استفاده از اینگونه واژگان در کنار نام قم توسط مسؤولین، بیشتر منبعث از سلیقه های شخصی آنان بوده و مبنای علمی و منطقی مشخصی نداشته است بطوریکه بعضاً کسانی که این اصطلاحات را بیان نموده اند تعاریف متفاوتی از آن داشته که با استانداردها فاصله زیادی دارد.
واقعیت این است که شهرهای بزرگی همچون مکه و مدینه بعنوان مهمترین شهرهای مذهبی دنیای اسلام که بسیاری از امکانات و زیرساختهای ذکره شده را نیز دارا هستند هیچگاه واژه های اینگونه برای خود انتخاب نکرده اند و همواره "مدینه النبی" و " مکه المکرمه" بوده و هستند. یا مشهد مقدس بعنوان اولین قطب زیارتی کشور با وسعت و امکانات بسیار فراتر از قم نیز با وجود اینکه جزء کلانشهرهای کشور می باشد هرگز خواهان استفاده از واژه های دیگر به غیر از "مشهد مقدس" نشده است.
اینجا ذکر این نکته لازم است که این نوشتار هرگز در صدد مخالفت با پیشرفت و توسعه شهر نبوده بلکه دغدغه تغییر واژه اصلی منتسب به قم را دارد که بیانگر یک ویژگی مهم یعنی قداست است که به دنبال آن مزیت اصلی قم یعنی زیارتی بودن و حفظ حرمت آنرا بیان خواهد نمود.
باید توجه داشته باشیم که ارزش شهر مقدس قم به کلان شهر یا جهان شهر بودنش نیست بلکه به قداست آن است و وظیفه همه مردم قم خصوصاً مسؤولین شهر حفظ این ویژگی مهم می باشد و نباید با ورود مدیران واژگان جدید که هر روز نیز توسعه یافته تر از قبل می شود به آن اضافه گردد چه بسا در دوره های آتی برخی قم را "کهکشان شهر" بنامند!
متأسفانه در سالهای اخیر بنا به دلایلی که به بخشی از آن اشاره خواهد شد استفاده از این واژه برای قم کمرنگ شده و شاهد این هستیم که کلمات دیگری مثل "کلان شهر" ، "جهان شهر" ، "آرمان شهر" و "شهر بین المللی "در حال جایگزین شدن بوده و بیشتر توسط مسؤولین شهر و استان در حال ترویج و گسترش است. شاید یکی از دلایل عمده این اتفاق ورود مدیران جدید و تمایل آنان به ارائه حرفها و ایده های نو یا قرار دادن معیاری برای فعالیت بیشتر و توسعه شهر باشد و شاید می خواهند قم را شهری پیشرفته و در تراز شهرهای بزرگ دنیا نشان دهند. اگر چه ممکن است برخی نیز به دنبال ایجاد نوعی کلاس و جایگاه بعنوان محل خدمت خود باشند!
این موضوع که بخواهیم با استفاده از اصطلاحاتی مثل کلان شهر یا جهان شهر سطح قم را بالا ببریم بدون اینکه توجهی به پیشینه و ارزش واقعی آن داشته باشیم خطایی است که قطعاً ما را به بیراهه خواهد برد. گذشته از اینکه همین واژگان نیز الزامات و استانداردهایی را می طلبد که قم فاقد بسیاری از آنهاست. بعنوان مثال در سال 2007 نمایشگاهی با عنوان "جهان شهرها" در لندن برگزار شد که در این نمایشگاه شرایط اجتماعی و ساختاری و فضایی در ده شهر بزرگ جهان یعنی قاهره، استانبول، ژوهانسبورگ، لندن، لس آنجلس، مکزیکو سیتی، بمبئی، سائو پائولو، شانگهای و توکیو بر مبنای پنج معیار اندازه، شتاب رشد، شکل و ریخت، چگالی یا تراکم و گوناگونی یا تنوع مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس مطالعات گروه مطالعات جهان شهرها GaWC (Glibalization and World Cities study group) از جمله معیارهای اصلی یک جهان شهر عبارتند از1:
1) بین المللی بودن شهر
2) پایتختهای مهم و با نفوذ در عرصه های بین المللی
3) وجود یک فرودگاه بین المللی برتر که به عنوان نقطه ارتباطی اصلی مابین شهرهای مختلف جهان عمل کند
4) وجود یک سیستم حمل و نقل شهری کامل و پیشرفته مشتمل برچندین بزرگراه و مترو ، تراموا ، خطوط ریلی منطقه ای ، قایقرانی ، اتوبوس و تاکسی
5) وجود بافت جمعیتی و مراکز متنوع فرهنگی چند ملیتی
6) وجود گروهها و شرکت های بزرگ تجاری و صاحب فناوری در شهر
7) وجود مراکزبزرگ مالی ، قانونگذاری ، مدیریتی و بورس از قبیل بانک جهانی ، بورس و غیره که دارای قدرت اثر گذاری بر روی کل اقتصاد جهانی می باشند
8) داشتن ساز و کارها و زیر ساختهای پیشرفته ارتباطاتی ، مخابراتی و اینترنت
9) وجود بنگاههای بزرگ رسانه ای در شهر / داشتن دانشگاهها و مراکز معروف و مطرح بین المللی
آنچنان که مشخص است با وجود فعالیتهای بسیاری که در این شهر انجام شده لیکن بسیاری از زیرساختهای آن هنوز دچار مشکلاتی است و اگر بخواهیم با استانداردهای ذکر شده برای جهان شهرها قم را بسنجیم فاصله زیادی را باید طی نماییم. گذشته ازاین استفاده از اینگونه واژگان در کنار نام قم توسط مسؤولین، بیشتر منبعث از سلیقه های شخصی آنان بوده و مبنای علمی و منطقی مشخصی نداشته است بطوریکه بعضاً کسانی که این اصطلاحات را بیان نموده اند تعاریف متفاوتی از آن داشته که با استانداردها فاصله زیادی دارد.
واقعیت این است که شهرهای بزرگی همچون مکه و مدینه بعنوان مهمترین شهرهای مذهبی دنیای اسلام که بسیاری از امکانات و زیرساختهای ذکره شده را نیز دارا هستند هیچگاه واژه های اینگونه برای خود انتخاب نکرده اند و همواره "مدینه النبی" و " مکه المکرمه" بوده و هستند. یا مشهد مقدس بعنوان اولین قطب زیارتی کشور با وسعت و امکانات بسیار فراتر از قم نیز با وجود اینکه جزء کلانشهرهای کشور می باشد هرگز خواهان استفاده از واژه های دیگر به غیر از "مشهد مقدس" نشده است.
اینجا ذکر این نکته لازم است که این نوشتار هرگز در صدد مخالفت با پیشرفت و توسعه شهر نبوده بلکه دغدغه تغییر واژه اصلی منتسب به قم را دارد که بیانگر یک ویژگی مهم یعنی قداست است که به دنبال آن مزیت اصلی قم یعنی زیارتی بودن و حفظ حرمت آنرا بیان خواهد نمود.
باید توجه داشته باشیم که ارزش شهر مقدس قم به کلان شهر یا جهان شهر بودنش نیست بلکه به قداست آن است و وظیفه همه مردم قم خصوصاً مسؤولین شهر حفظ این ویژگی مهم می باشد و نباید با ورود مدیران واژگان جدید که هر روز نیز توسعه یافته تر از قبل می شود به آن اضافه گردد چه بسا در دوره های آتی برخی قم را "کهکشان شهر" بنامند!
