جشنواره فیلم فجر امسال در حالی برگزار می شود که جای خالی بانوان فیلمساز در این رویداد مهم سینمایی به چشم می خورد؛ در حالی که یکی از دو فیلم برتر جشنواره فیلم فجر ۳۵ یعنی ویلایی ها اثر یک فیلمساز زن بود و از نسل جدید فیلمسازان زن آثار خوبی در این دوره از جشنواره حضور داشت.
شهدای ایران: جشنواره فیلم فجر به عنوان مهم ترین رویداد سینمای کشور امسال در حالی ۳۶ ساله می شود که از میان ۲۵ فیلم حاضر در بخش مسابقه این رویداد تنها یک فیلم به بانوان سینماگر اختصاص دارد؛ اتفاقی عجیب که گویا نشان از عدم سیاست مشخص در قبال فیلمسازان زن در این دولت دارد. نکته قابل تأمل آن است که از میان ده ها اثر متقاضی حضور در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر نیز تعداد بسیار معدودی بانوی فیلمساز فرم حضور در جشنواره را پر کرده بودند! این اتفاق نادر این پرسش را در اذهان به وجود می آورد که آیا مسئولان سازمان سینمایی درصدد حذف کردن کارگردانان زن سینمای کشور هستند!؟
این اتفاق در سینمای کشور آن هم در دولتی که ادعای حمایت از زنان را دارد بسیار عجیب می نماید. بی توجهی به فیلمسازان زن سینمای کشور، عدم تسهیل شرایط برای حضور و فعالیت آن ها در سینما و بی توجهی مسئولان سینمایی کشور به زنان درست نقطه مقابل نظرات مقام معظم رهبری در مورد مسأله زنان است. چرا که ایشان تأکید دارند: «شخصیت والای زن هنوز آنطور که باید و شاید در جامعه ترسیم نشده است». ایشان وضعیت کنونی زنان مسلمان ایرانی را به‌رغم توسعه حضور اجتماعی، دارای حد متوسطی از پیشرفت می‌دانند و معتقدند زنان ایرانی هنوز در اول راه پیشرفت قرار دارند. به همین دلیل افراد جامعه به ویژه زنان باید نسبت به موضوع «زن» آگاهی‌های لازم را از دل «اسلام» به دست بیاورند.
در زمینه اشتغال زنان نیز مقام معظم رهبری بیان می‌دارند: «ما با بیکاری خانم ها مخالفیم؛ اصلاً زن باید کار کند. اشتغال چه از نوع اقتصادی باشد، چه از نوع سیاسی و اجتماعی و فعالیت‌های خیرخواهانه، خوب است. زن‌ها نصف جامعه‌اند و خیلی خوب است اگر ما بتوانیم از این نیم جامعه در زمینه اینگونه مسائل استفاده کنیم».
از نظر ایشان آنچه موجب رشد زن می‌شود صرفاً اشتغال بیرون از خانه نیست. مشاغلی همچون منشی گری، فروشندگی، ماشین‌نویسی، مستخدمی و... چیزی به شأن زن اضافه نمی‌کند، بلکه فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی، علمی و مذهبی است که زن را رشد می‌دهد.
اما متأسفانه در دولت تدبیر و امید بی توجهی به زنانی که فعالیت فرهنگی داشته اند، باعث خانه نشینی گسترده و بیکاری آن ها شده است؛ این در حالی است که زنان سینماگر به عنوان نیمی از ساختار این سینما طی این سال ها در رشته های مختلف سینمایی اعم از کارگردانی، فیلمنامه نویسی، بازیگری و... بسیار خوش درخشیده اند و برخی از آنان به راستی باعث رشد و بالندگی این سینما نیز بوده اند و توانسته اند سینمای ایران را در عرصه های جهانی نیز مطرح نمایند.
پیش از انقلاب شرایط حضور زنان در سینما به عنوان کارگردان چندان فراهم نبود؛ اما بعد از پیروزی انقلاب، آنچنان به ذهن می رسید که زنان به واسطه تغییر سیاست ها بتوانند بسیار ساده تر در عالم سینما به فعالیت خود ادامه دهند.
از اواسط دهه ۶۰ رفته رفته زنان توانستند به عنوان فیلمساز حرفه ای به این عرصه راه یابند. شاید دهه ۶۰ را از این نظر بتوان مهم ترین دهه در تاریخ سینمای ایران دانست که اغلب فیلمسازان شاخص زن امروز سینمای ایران در آن دهه فعالیت های حرفه ای خود را آغاز نمودند. از میان این سینماگران شاخص آن دوران می توان به افرادی همچون مرضیه برومند، پوران درخشنده، رخشان بنی اعتماد، فریال بهزاد و... اشاره کرد که همچنان در سینمای ایران فعال هستند.
دیری از نمایش فیلم هایی ارزشمندی همانند ویلایی ها، دریاچه ماهی و یا شیار ۱۴۳ که حاصل حضور نسلی جدید و متفاوت از زنان فیلمساز را نمایان می کند، نگذشته است و به نظر می رسد اگر مدیران سینمایی به این جریان بی توجه باشند قطعا برای سینما خسران در پی خواهد داشت.
در هر صورت جای خالی بانوان فیلمساز مطرح کشور از جمله: پوران درخشنده، انسیه شاه حسینی، نرگس آبیار، نگار آذربایجانی، مرضیه برومند، رخشان بنی اعتماد، آیدا پناهنده، منیر قیدی، فریال بهزاد، مرجان اشرفی زاده، تینا پاکروان، افسانه منادی، مریم دوستی، رقیه توکلی، آناهید آباد، مهشید افشارزاده، نادره ترکمانی، فلورا سام و... در این دوره از جشنواره به چشم می خورد و امید است که با درایت جدی از سوی مسئولان فرهنگی و به خصوص نهادهای حامی حقوق زنان در جامعه اسلامی مسئولان سینمای کشور جایی برای حضور فیلمسازان زن نیز در نظر بگیرند و نگذارند این بخش مهم از سینما نادیده انگاشته شود.
این اتفاق در سینمای کشور آن هم در دولتی که ادعای حمایت از زنان را دارد بسیار عجیب می نماید. بی توجهی به فیلمسازان زن سینمای کشور، عدم تسهیل شرایط برای حضور و فعالیت آن ها در سینما و بی توجهی مسئولان سینمایی کشور به زنان درست نقطه مقابل نظرات مقام معظم رهبری در مورد مسأله زنان است. چرا که ایشان تأکید دارند: «شخصیت والای زن هنوز آنطور که باید و شاید در جامعه ترسیم نشده است». ایشان وضعیت کنونی زنان مسلمان ایرانی را به‌رغم توسعه حضور اجتماعی، دارای حد متوسطی از پیشرفت می‌دانند و معتقدند زنان ایرانی هنوز در اول راه پیشرفت قرار دارند. به همین دلیل افراد جامعه به ویژه زنان باید نسبت به موضوع «زن» آگاهی‌های لازم را از دل «اسلام» به دست بیاورند.
در زمینه اشتغال زنان نیز مقام معظم رهبری بیان می‌دارند: «ما با بیکاری خانم ها مخالفیم؛ اصلاً زن باید کار کند. اشتغال چه از نوع اقتصادی باشد، چه از نوع سیاسی و اجتماعی و فعالیت‌های خیرخواهانه، خوب است. زن‌ها نصف جامعه‌اند و خیلی خوب است اگر ما بتوانیم از این نیم جامعه در زمینه اینگونه مسائل استفاده کنیم».
از نظر ایشان آنچه موجب رشد زن می‌شود صرفاً اشتغال بیرون از خانه نیست. مشاغلی همچون منشی گری، فروشندگی، ماشین‌نویسی، مستخدمی و... چیزی به شأن زن اضافه نمی‌کند، بلکه فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی، علمی و مذهبی است که زن را رشد می‌دهد.
اما متأسفانه در دولت تدبیر و امید بی توجهی به زنانی که فعالیت فرهنگی داشته اند، باعث خانه نشینی گسترده و بیکاری آن ها شده است؛ این در حالی است که زنان سینماگر به عنوان نیمی از ساختار این سینما طی این سال ها در رشته های مختلف سینمایی اعم از کارگردانی، فیلمنامه نویسی، بازیگری و... بسیار خوش درخشیده اند و برخی از آنان به راستی باعث رشد و بالندگی این سینما نیز بوده اند و توانسته اند سینمای ایران را در عرصه های جهانی نیز مطرح نمایند.
پیش از انقلاب شرایط حضور زنان در سینما به عنوان کارگردان چندان فراهم نبود؛ اما بعد از پیروزی انقلاب، آنچنان به ذهن می رسید که زنان به واسطه تغییر سیاست ها بتوانند بسیار ساده تر در عالم سینما به فعالیت خود ادامه دهند.
از اواسط دهه ۶۰ رفته رفته زنان توانستند به عنوان فیلمساز حرفه ای به این عرصه راه یابند. شاید دهه ۶۰ را از این نظر بتوان مهم ترین دهه در تاریخ سینمای ایران دانست که اغلب فیلمسازان شاخص زن امروز سینمای ایران در آن دهه فعالیت های حرفه ای خود را آغاز نمودند. از میان این سینماگران شاخص آن دوران می توان به افرادی همچون مرضیه برومند، پوران درخشنده، رخشان بنی اعتماد، فریال بهزاد و... اشاره کرد که همچنان در سینمای ایران فعال هستند.
دیری از نمایش فیلم هایی ارزشمندی همانند ویلایی ها، دریاچه ماهی و یا شیار ۱۴۳ که حاصل حضور نسلی جدید و متفاوت از زنان فیلمساز را نمایان می کند، نگذشته است و به نظر می رسد اگر مدیران سینمایی به این جریان بی توجه باشند قطعا برای سینما خسران در پی خواهد داشت.
در هر صورت جای خالی بانوان فیلمساز مطرح کشور از جمله: پوران درخشنده، انسیه شاه حسینی، نرگس آبیار، نگار آذربایجانی، مرضیه برومند، رخشان بنی اعتماد، آیدا پناهنده، منیر قیدی، فریال بهزاد، مرجان اشرفی زاده، تینا پاکروان، افسانه منادی، مریم دوستی، رقیه توکلی، آناهید آباد، مهشید افشارزاده، نادره ترکمانی، فلورا سام و... در این دوره از جشنواره به چشم می خورد و امید است که با درایت جدی از سوی مسئولان فرهنگی و به خصوص نهادهای حامی حقوق زنان در جامعه اسلامی مسئولان سینمای کشور جایی برای حضور فیلمسازان زن نیز در نظر بگیرند و نگذارند این بخش مهم از سینما نادیده انگاشته شود.
