شهدای ایران shohadayeiran.com

مسئله ای مهم و حساس که امروزه به خصوص در میان عالمان دینی و مورخان تاریخ اسلام مطرح است، کیفیت رحلت آن بزرگوار است که آیا رسول گرامی اسلام به وفات طبیعی از دنیا رفته اند یا به شهادت رسیده اند و اگر به شهادت رسیده اند، این مسئله توسط چه کسانی بوده است ؟
به گزارش شهدای ایران : رسول گرامی اسلام(ص) اشرف تمام انبیای الهی و خاتم آن ها بود که بعثتش عالم را از ضلالت و گمراهی به هدایت و نور رهنمون ساخت. فقدان و از دست دادن آن حضرت ثلمه ی بزرگی بود که به جامعه مسلمین وارد آمد . اما مسئله ای مهم و حساس که امروزه به خصوص در میان عالمان دینی و مورخان تاریخ اسلام مطرح است، کیفیت رحلت آن بزرگوار است که آیا رسول گرامی اسلام به وفات طبیعی از دنیا رفته اند یا به شهادت رسیده اند و اگر به شهادت رسیده اند، این مسئله توسط چه کسانی بوده است ؟ در همین رابطه با حجت الاسلام والمسلمین حامد کاشانی، استاد دانشگاه و متخصص تاریخ اسلام به گفت و گو نشسته ایم؛ که متن گفت و گو می تواند پاسخ سوال ما را روشن نماید:

 

 
سوال: آیا رحلت رسول گرامی اسلام(ص) به توفی طبیعی بوده است یا به شهادت ؟

 

ابتدا یک مقدمه بسیار مهم عرض می کنم و آن این است که مسائل چالشی ممکن است در منابع تاریخی نقل نشده باشد و در منابع روایی آمده باشد و البته فرق هایی بین این دو وجود دارد. به عنوان مثال طبری که تاریخ معروف طبری را دارد، واقعه غدیر را در تاریخش نیاورده است اما هم در تفسیرش اشاره کرده است و هم در کتابی جدا در باب ولایت، طرق حدیث غدیر را در آن جمع آوری کرده است یعنی طبری جزء معدود افرادی است که در باب ولایت کتاب مستقل دارد اما در تاریخش این موضوع را  نیاورده است.

 

علتش هم این است که اگر شما حدیثی نقل کنید آن حدیث می تواند مجمل باشد مثلا نقل شود من کنت مولاه فهذا علی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه این یک جمله مختصر است اما این که چه وقت بود و کجا بود و در چه شرایطی و برای چه چیزی بود در آن نیامده است لذا در موضوعات چالشی نقل روایت کمتر خطرناک است تا نقل تاریخ ؛ علتی هم که ما در بعضی مسائل تاریخی دچار اختلاف هستیم این است که اگر جمله ای هم نقل شده است قرائن آن حذف شده است مثلا آن جمله ای که گفته شد، برای چه چیزی بود، در چه شرایطی بود و مسائلی از این دست . در واقع کار اصلی را مورخان در تاریخ باید می کردند اما آن قرائن را حذف کردند .

 

اما نمونه ی دیگر اگر بخواهم مثال بزنم ماجرای ممنوعیت کتابت حدیث توسط خلیفه دوم است که این موضوع در منابع روایی اهل سنت آمده است در منابع ماهم بعضا اشاره شده است اما در کتب تاریخی نیامده است. حال بعضی از مورخان می گویند که ماجرای ممنوعیت کتابت حدیث اگر واقعیتی داشت باید در منابع تاریخی نقل می شد در صورتیکه تاریخ از فیلترهایی عبور کرده است. خب بحث مفصل دیگری می طلبد، بگوییم که منابع تاریخی با چه انگیزه هایی نوشته می شده است و علت این سانسور ها چیست.

 

ماجرای دوات و قلم هم نمونه ی دیگر است که در بسیاری از کتب تاریخی نیامده است البته بازتابش از برخی مسائل دیگر بیشتر است اما بیشتر در کتب روایی آمده است و یا در کتب تاریخی که سبک روایی دارند منعکس شده است.

 

می خواهم بگویم که مسائل حساس در منابع تاریخی کانالیزه می شده است . مانند خبرنگارهای وابسته ای که مطالب را کانالیزه منتشر می کنند و یا جزئیات را نقل نمی کنند.

اما یکی از نمونه های همین ماجرا موضوع مهم شهادت رسول خدا (ص) است. ماجرای شهادت رسول خدا اگر رخ داده باشد مسئله بسیار حساس، مهم و پیچیده است.

ماجرای شهادت رسول خدا هم در منابع تاریخی بازتاب ندارد اما در منابع روایی ما و اهل سنت بازتاب دارد . در منابع زیادی از جمله مستدرک حاکم نیشابوری مسموم شدن رسول گرامی اسلام مطرح شده است. در بین منابع شیعی هم همین موضوع انعکاس دارد.

 

در میان قدمای اهل سنت معروف است که قائل اند رسول خدا در روز دوشنبه در مدینه با سم به شهادت رسیده است . شیعیان هم همین طور .

 

 <قبض فی المدینه مسموما فی یوم الاثنین> به معنای این که رسول خدا در روز دوشنبه در مدینه با مسمومیت از دنیا رفته است مسئله ای است که بسیار طرفدار دارد هم در میان اهل سنت و هم در میان شیعیان.لذا در منابع حدیثی و نه تاریخی، تقریبا شهادت رسول گرام اسلام (ص) در میان محدثان مشخص بوده است دلیل اش هم مشخص است .


*رجانیوز
نظر شما
(ضروری نیست)
(ضروری نیست)
آخرین اخبار