سرویس بین الملل پایگاه خبری شهدای ایران؛ پس از روی کار آمدن مصدق و تلاش های وی برای به سرانجام رساندن ملی شدن صنعت نفت انگلیس به عنوان مهمترین کشور مصرف کننده نفت ایران منافع خود را در خطر دید... اندیشه های ملی و روشنگرانه در بین مردم قوت می گرفت و این برای استعار پیر خطرناک بود. ملی شدن صنعت نفت میتوانست گامی رو به جلو برای بازیابی سالها حقوق از دست رفته ایران زیر چکمه های استعمار کشورهای اروپایی باشد. حمایت روحانیت از یک سو و همگامی مردم با دولت انتخابی از سوی دیگر ایران را به جبهه ای علیه استعمار تبدیل می کرد.

 کودتای 28 مرداد با صحنه گردانی انگلیس و حمایت آمریگا پس از فرار شاه با دسیسه انگلیس و با همکاری سرویس جاسوسی آمریکا(سیا) در مرداد ماه انجام گرفت.

 

اگرچه آمریکا پس از این واقعه سعی بر پر رنگ جلوه دادن نقش روحانیت در ایجاد کودتا و عقب کشیدن خود از صحنه داشت ولی اسنادی منتشر شده به این امر گواهی داد که کودتای 28 مرداد با نام رمزی آژاکس مستقیما از طرف سازمان سیا هدایت میشد. برنامه چینی این کودتا در فروردین سال 1332 با پیشنهاد انگلیس مبنی بر همکاری آمریکا انجام شد و مسئولین وزارت خارجه به سازمان جاسوسی امریکا اجازه دادند تا در طرح براندازی حکومت وقت ایران اقدام نمایند.

 

با وجود اسناد و مدارک بیشمار دال بر همکاری سروریس های جاسوسی آمریکا و به عنوان صحنه گردانان اصلی، آمریکا همواره طی این سالها از دخالت خود در صحنه کودتا سرباز می زند و اسناد بسیاری را پنهان نگه می دارد. در سال 1992 روزنامه نیویورک تایمز و  یکی از مسئولین سیا اظهار داشته اند که به دلیل کمبود جا در آرشیو سازمان اسناد سوزانده شده! و این در حالیست که براساس قانون اسناد و مدارک سری در آمریکا این اوراق می بایست پس از 30 سال در اختیار افکار عمومی قرار گیرند. البته اخبار نشان می دهد این اسناد سوزانده نشده و هنوز وجود دارند ولی دلایل غیر معقول مانع از انتشار آنان شده است.
 
در جدیدترین اسناد منتشره از این واقعه نیز سیا به صراحت اظهار داشته دولت آمریکا از بیم دخالت شوروی عملیات آژاکس را در ایران به راه انداخته و با کمک عوامل خود در ایران و نیروهای نظامی و راه انداختن تظاهرات موفق به شکل گیری چند دهه حکومت محمد رضا شده است.