یک رماننویس لبنانی با اشاره به تاثیر مقاومت اسلامی لبنان بر زبان عربی، گفت: امروز اگر تو ادیب مقاومت باشی مورد حمله قرار می‌گیری چرا که امروزه ما در دوران فروش وجدان‌ها و قلم‌ها هستیم.
به گزارش سرویس بین الملل پایگاه خبری شهدای ایران داستان مقاومت و آزادسازی حکایت مداومت مردم بر جهاد از زمان اشغالگری فرانسه در دهه 20 قرن گذشته تا دهه 80 و تا آغاز هزاره جدید است و روح این جهاد در میانه کلمات و حروفی قرار گرفته است که عظمت دیگری بر عظمت پیروزی نظامی و آزادسازی زمین است.
«محمد احمد حمود» یک رماننویس لبنانی است که با قلم خلاق خود مقاومت و جهاد این مردم را به نگارش ادبی درآورده است؛ او متولد روستای العباسیه العاملیه در سال 1976 است که با تخصص ادبیات عرب از دانشگاه لبنان فارغ‌التحصیل شد اکنون به تدریس می‌پردازد.
وی کتاب‌های متعددی نیز دارد که از جمله آنها کتاب «العباسیه در خاطره قرن»، کتاب تاریخی داستانی پژوهشی درباره شهر «العاملیه»، رمان «قمر در دنیای یک قاتل»، «شیخ شحاذه عبدالله غسانی؛ شاعری عالم از جبل عامل»، کتاب «عملیات لیطانی و جنایت عباسیه 1978»، و نمایشنامه «دادگاه وجدان عربی» و رمان «صفحاتی از وطن پاره پاره» است.
* در رمان پیدا کردن خواننده مساوی با پیدا کردن منتقد خارج از رمان است
«محمد احمد حمود» در گفت‌وگو با پایگاه خبری المنار درباره تجارب خود و این که چه چیزی را اهمیت می‌دهد، می گوید: من از هر کاری استقبال می‌کنم تا خودم را در میان کارهای متنوع کشف کنم در ابتدا نوشتن یک نوع هوس است اما به محض ورود به نوشتن و تحقیق وارد یک مرحله جدی که نیازمند تمرکز است می‌شوید، از گذشته درس می‌گیرید و تلاش می‌کنید آنچه هست را تثبیت کنید به‌ویژه آنچه که از تألیفات قبلی داشته‌اید اثر خوبی بر جامعه گذاشته باشد و خوانندگان زیادی داشته باشد و این مسئولیت شما را افزایش می‌دهد.
وی می‌افزاید: من سه مرحله رمان‌نویسی را تجربه کردم سه سال جهان رمان، جهان خودم بود و سعی می‌کردم خودم را به گونه دیگری که برخی می‌دانستند، نشان دهم، دوست داشتم که روش خاصی برای خودم داشتم.
این رماننویس لبنانی با بیان اینکه در آن زمان زبان من همراه با طبیعتی بود که در آنجا زندگی می‌کردم، ادامه می‌دهد: آن زمان از مطالعات رمانی استفاده می‌کردم و سعی می‌کردم از آنها زیاد بیاموزم چون معتقد بودم نویسنده کسی است که می‌تواند به قلب و وجدان و عقل مردم و خواننده ورود و ولوج کند و آنها را از سنت‌های خسته‌کننده دور کند اما نظر به قدرت زبانی مسئله‌ای زیباست اما همه خوانندگان دارای تخصص نیستند و در رمان پیدا کردن خواننده مساوی با پیدا کردن منتقد خارج از رمان است.
* جبل عامل کوه علما و ادبا و شعرا و کوه مقاومت است
محمد احمد حمود، که پژوهشگر نیز هست درباره اینکه چگونه بین این دو مسئله رابطه برقرار کرده و کدامیک به نظرش نزدیک‌تر است، می‌گوید: رمان نیازمند خطوطی است که نویسنده حوادث و جزئیات را بر آن استوار کند و آن را با فکر و خلاقیت و روش‌های گوناگون و البته توفیق الهی همراه کند اما پژوهش تلاش ویژه خودش را می‌خواهد و روش خاص خود را دارد.
وی می‌افزاید: سعی می‌کنم دو بنای متفاوت برای دو عرصه جدا از هم بسازم؛ مثلا الان تلاش می‌کنم که یک رمان عاشقانه را به پایان برسانم که چند وقتی است درگیر آن هستم و وقتی خودم را راحت می‌بینم یا نیاز دارم که مسئله‌ای را به مشکل ادبی ارائه کنم شروع به پژوهش می‌کنم و همزمان با نوشتن رمان جدید یک کتاب پژوهش سیاسی می‌نویسم که روش و مسیر و دایره خاص خود را دارد که هم کاری ظریف و جذاب و هم کاری سخت و طاقت‌فرساست.
این رماننویس لبنانی در ادامه این گفت‌وگو چرایی وابستگی‌اش به «جبل عامل» را چنین تشریح می‌کند: جبل عامل کوه علما و ادبا و شعرا و کوه مقاومت است و در فضای آن زندگی کردم و با حکایت‌های آن، با شهامت مردمانش و حلم و علم و پاکی آنها که به زمین چسبیده است و عرق کشاورز آن انس گرفتم.
وی می‌افزاید: من در میانه سرزمین و تمدن، خنجر و تفنگ و قلم و کتاب و دیوان شعر زندگی کرده‌ام چگونه به «جبل عامل» وفادار نباشم؛ این کوه‌های بزرگ شاهد دردها و سهل‌انگاری‌های بسیاری بوده و همچنان هست و اگر چراغ‌های رسانه‌ای مقاومت و یا چراغ‌های پژوهش‌گران نبود «جبل عامل» در گرفتاری‌های فرهنگی بیشتری قرار داشت.
حمود با بیان اینکه بین من و «جبل عامل»، کلام و جمال و قلم قرار دارد، تاکید می‌کند: این به معنای آن نیست که نویسنده پشت اصول و ریشه‌های خود قرار بگیرد چراکه وقتی نویسنده از ریشه خود حمایت می‌کند و به آن وفادار است می‌تواند با وسعت بیشتری سخن بگوید بدون آنکه رنگ به رنگ شود؛ و تا زمانی که ادبیات هست در نوشته‌های من نفحات جبل عاملی می‌بیند که چه بسا جهانی نیز بشود.
* امروزه در دوران فروش وجدان‌ها و قلم‌ها هستیم
محمد احمد حمود در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره «ادبیات مقاومت» و چگونگی همراه کردن خلاقیت و التزام به حق تصریح می‌کند: امروز اگر تو ادیب مقاومت باشی مورد حمله قرار می‌گیری چرا که امروزه ما در دوران فروش وجدان‌ها و قلم‌ها هستیم و جریان رسانه‌ای می‌تواند نویسندگان جوان را با ورود به مسایل سیاسی و عقایدی به شهرت برسانند.
وی می‌افزاید: اما خلاقیت به نظر من با وجدانی آزاده ممکن می‌شود چرا که عشق نغمه‌ای از نغمه‌های قلب است که روح را زیبا می‌کند و بعد از عشق، لرزه‌های اختلاف است که انسان را می‌لرزاند؛ خلاقیت واقعی استفاده از قلم در راه حق و نوشتن برای حق است چرا که قلم اسلحه‌ای است و برای همین هر نویسنده‌ای باید صفحات [کتاب زندگی] خود را با مقاومت مُهر کند و سپس آن را با داستان، رمان و پژوهش و سیاست و شعر همراه کند بدون آنکه آنها را با یک جلد ببندد؛ اگر ادیب همه جانبه‌نگر باشد می‌تواند از مقاومت، عشق و جامعه بنویسد.
این رماننویس لبنانی در پاسخ به سوالی درباره محتوای کتاب‌هایش که نشان می‌دهد مقاومت در دل فقر رشد کرده و پیروز شده می‌گوید: یک جبل عاملی از روزی که روح در او دمیده می‌شود در دامن این زمین بزرگ می‌شود و از آن کرامت می‌یابد؛ مردم آن به ذلت و ظلم راضی نمی‌شوند و علیرغم احتیاجات و فقر، کریمانه زندگی می‌کنند و این فضای همراه با کرامت نیروهای مقاومت و بزرگان را می‌سازد و مقاومت از دل آن بیرون می‌آید.
وی می‌افزاید: اما زندگی در رفاه، تسلیم شدن را موجب می‌شود و برای همین تفکر اعتقادی صحیح، [یک جبل عاملی] ذلت لقمه نان و ذلت استعمارگر را رد می‌کند و این فضای یک جبل عاملی است که همچنان با جهل در نبرد است و همچنان پیروز خواهد ماند.
* مقاومت اسلامی در لبنان لحن زیبایی را به قلم و ورق و دفتر بخشید
محمد احمد حمود همچنین درباره ادبیات مقاومت تاکید می‌کند: به نظرم جهان عرب با ادبیات قوی و مؤثر مقاومت جز از طریق مقاومت در لبنان آشنا نشده است چرا که در بیشتر نبردهای اعراب، زبان مقاومت، زبانی ضعیف بوده است و ادبیات مقاومت در آنها به مدح و وصف پیروزی‌هایی پرداخته که بیشتر به دور از واقعیت بوده است.
وی می‌افزاید: اما مقاومت اسلامی در لبنان زبان جدیدی را ایجاد کرد و لحن زیبایی را به قلم و ورق و دفتر بخشید و نفحه جدیدی را به اندیشه عربی ارائه کرد که قبلا نبوده است و یک اهل فرهنگ عرب حقیقی اعم از رماننویس، شاعر، ادیب و یا پژوهشگر را به ادبیات جهان عرب اعطا کرد.
این رماننویس لبنانی ادامه می‌دهد: این امر برخاسته از نَفَس کسانی است که نمونه‌ای در میان ادبای خارج از دایره مقاومت و تجلیات آن، دیده نمی‌شود و این نَفَس، با استفاده فوق‌العاده از عبارات و معانی که ادبیات جهانی قبلا آن را ندیده بود زبان عربی را با همه مضامین و موضوعاتش تغییر داده است.
* بزرگان مقاومت از دهه 80 تا امروز مسیری از خلاقیت را برای نویسنده مبارز عرب باز کردند
وی با بیان اینکه در این سخن غلو و مبالغه نیست، می‌افزاید: کسانی که در دهه 80 داستان‌های نفت و سنگ، عصا و تکیه بر آن و طناب و پیرمرد را تا جنگ تابستان 1993 دنبال می‌کردند و آن سرودهایی که با فتح پایگاه‌ها و بالا رفتن پرچم‌ها در تلویزیون پخش می‌شد و به خزائن روحی مجاهدین تبدیل می‌شد و در جنگ بهار 96 به فرهنگ شهادت و کربلائیات صبر و فداکاری و وطن دوستی رسید و تا آزادسازی جنوب لبنان در سال 2000 دنبال شد همه و همه مسیری از خلاقیت را برای نویسنده مبارز عرب باز کردند که نه مال دنیا و نه نشستن پشت میزها با خنده به ملت‌های دربند آنان را هوس‌آلود نکرد.
حمود با بیان اینکه پیروزی‌های مقاومت رنگ جدیدی به داستان، رمان، شعر و قصیده و مقاله بخشیده است، تاکید می‌کند: چه بسا که ادبیات مقاومت بتواند ادبیاتی شود که بر نوشته‌های تکراری و پوچ، توفیق یابد هر چند یک جنگ جهانی علیه این نوع از ادبیات در جریان باشد و سعی کنند مسیر و چهره آن را با ترس‌افکنی رسانه‌ای رذیلانه و منقرض شده، تغییر دهند.
وی می افزاید: البته همچنان ادبیات مقاومت و پیروزی، ادبیاتی پر ارزش در عقل و قلب آزادگان و هر صاحب قلم آزاده مقاومی است که قلم خود را با خون شهدا رنگین کرده و با بزرگی سرزمین عزت را تدوین و تألیف کرده و کلامی از طلای ناب و عشق و پیروزی و کرامت دارد.
