شهدای ایران shohadayeiran.com

این نوشـتار بعد از انتشـار اخبار و شایعات بسـیار دراین باره نه برای بیداری خوابزدگان که برای احترام به مخاطبان حقـیقت جو نگاشته می شـود تا روشن شود که پشت صحنه این همه جار و جنجال چیست؟
به گزارش  شهدای ایران،  حسیـن قربانزاده سردبیـر روزنامه همشهری در ستـون یادداشت امروز این روزنامه در واکنش به برخی انتقادات در باره طرح اخیر شهرداری تهران در خصوص سالم سازی محیط کار می نویسد :

خـوابزده را چگونه می توان بیدار کرد؟ به سختی؟ با داد و فریاد؟ با یک سطل آب؟ هیچیک !

خوابزده ممکن است در مقابل تلاشهای شما لبخند بزند اما چشمانش را باز نمی کند!

حکایت این روزهای هجمه به شهرداری تهران یادآور همین موضوع است. هر چه قدر هم که توضیح بیشتر شود، عدهای کماکان تغافل می کنند و خود را به غفلت و جهل می زنند. اما عده دیگر که همواره پیرو و مقلد دسته اول هستند نه از روی خوابزدگی که ناخواسته در دام قرار می گیرند و اهداف گروه اول را پیگیری میکنند که مورد اخیر افتادن وزارت کار در چنین دامی بود.

اما این نوشتار بعد از انتشار اخبار و شایعات بسیار دراین باره نه برای بیداری خوابزدگان که برای احترام به مخاطبان حقیقت جو نگاشته می شود تا روشن شود که پشت صحنه این همه جار و جنجال چیست؟

ـ

۱- مدتی است رسانه های فارسی زبان بیگانه در بوق و کرنا کرده اند که شهرداری تهران طرح تفکیک جنسیتی را آغاز کرده است. جالب آنکه حجم هجمه های روزهای اخیر به حدی بود و به گونه ای در بخش های مختلف خبری آن رسانه ها این موضوع طرح می شد که اگر کسی نمیدانست تصور میکرد اکنون در شهرداری تهران بانوان در اردوگاه کار اجباری و با شلاق در حال کار هستند و وضعیتی بدتر از بحران غزه و زندان های گوانتانامو دارند!! هرچند انتشار و ضریبدادن به اخبار ضد نظام جمهوری اسلامی اقتضای طبیعت و ذات این رسانه ها است اما به هرحال در این موضوع برخی رسانه های داخلی هم این موضوع را نشر دادند. یک سوال ریشهای از این دو دسته که به کرات تیتر زدند "طرح تفکیک جنسیتی در شهرداری تهران آغــاز شد،” این است: این طرح از کجا آغاز شد؟ کدام بخش شهرداری را سراغ دارید که تفکیک جنسیتی و دیوار کشی صورت گرفته است؟ اگر تمام اخبار دو هفته گذشته را رصد کنید هیچ مستند و نشانه ای پیدا نمی کنید که این عده ارائه کرده باشند. بدیهی است، چون چنین طرحی اساسا وجود خارجی ندارد. پس این همه هیاهو برای چیست؟!

ـ

۲- شهردار تهران در سخنرانی پیش از خطبه های نمازجمعه به طرح تکریم مقام زن و خانواده اشاره کرد. یکی از مواردی که رسانه های مزبور دائما به آن اشاره می کنند این سخنان است. آنها اصرار دارند که این همان طرح تفکیک جنسیتی است و شهردار برای اینکه هدف حمله قرار نگیرد صرفا نام جدیدی برای آن انتخاب کرده است. تصور این عده این است که اگر طرح تکریم مقام زن و خانواده را به تفکیک جنسیتی و دیوارکشی تعبیر کنند باعث عقب نشینی می شود. شاید عده ای هم با تغییر واژه ها تحت تاثیر جوسازی ها قرار بگیرند و با ژست روشنفکرمآبانه مرعوب واژه سازی شوند. اما راه صواب آن است که تا آنجا که امکان داشته باشد باید برای سالم سازی محیط شغلی بانوان تلاش کرد و این نه تنها خجالت ندارد که افتخار دارد و ما با اعتقاد به باورهای دینی و آموزه های اسلامی مهمترین فضیلت زن را همان قداست مقام مادری و تربیت نسل آینده می دانیم و به همین دلیل باید ارزش معنوی و مادی نقش زنان در خانواده و کار آنان در خانه، در نظر گرفته شود، اما برخی با شیطنت این نظریه را به تفسیر طالبانی ربط می دهند و معتقدان به چنین باوری را متهم می کننــد که اینها اعتقاد دارند باید زن را در خانه حبس کرد! در حالی که اتفاقا بر مبنای همان آموزه های دینی، نقش فعال بانوان در اجتماع و ایفای نقش آنان در پیشرفت جامعه تاکید شده است و در سند شورای عالی انقلاب فرهنگی در این باره بر اشتغال بانوان در مشاغل فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و اداری تاکید شده و از جمله شرایط و لوازم تحقق عدالت اجتماعی و تعالی جامعه ذکر شده است. لکن برخی رسانه های یاد شده که با رندی در این موضوع علم حمایت از حقوق زن را بلند کرده اند از حربه کاریکاتوریزه کردن این ادعای منطبق بر ارزش های اسلامی استفاده می کنند و با خلط مبحث، ستیز پنهانی و پیشینی خود با آموزه های دینی را تحت لوای حمایت از حقوق زن و عدم تبعیض شغلی عرضه می کنند. باز گردیم به سخنان شهردار که ایشان برای حفظ حرمت خانواده و جایگاه زن در مواردی که امکان آن وجود داشته باشد دقت فرمایید امکان آن وجود داشته باشد از همکاری بانوان در کنار یکدیگر سخن گفته است.

ـ

۳- اما بخش طنز ماجرا ورود وزارت کار به این قصه بود که همان رسانه ها از نامه قائم مقام وزیر کار خطاب به شهردار تهران در این موضوع اینگونه تیتر زدند: دولت خواستار لغو بخشنامه تفکیک جنسیتی شهرداری تهران شد! صرف نظر از ورود به این بحث که قائم مقام وزیر کار اساسا چه جایگاهی دارد که بتواند چنین نامه ای بزند اما نگارنده این نامه پس از تقبیح بخشنامه موهوم و مغایر دانستن آن با تعهدات بین المللی ایران در انتهای نامه آورده است : "… از شما درخواست میشود دستور فرمایید ضمن ارسال نسخهای از بخشنامه یادشده به این وزارتخانه …. ” دقت کنید ایشان درخواست کرده یک نسخه از بخشنامه ای که کلی علیه آن موضع گرفته را برایشان بفرستند! برادر من شما اگر آبروی وزارت کار برایتان اهمیت ندارد چرا آبروی دولت را می برید؟! شما که خود اعتراف می کنی بخشنامه ای را ندیدی چگونه با ارسال این نامه آبروی دولت را به حراج می گذاری؟! به همین دلیل و در پی انتقادات فراوان روابط عمومی وزراتخانه مجبور می شود بعدا در قالب توضیح و تصحیح به شیوه ای مجلسی و ملایم با توجیه ما منظورمان این بود نه آن تا حدی آب رفته را به جوی برگرداند که البته چندان موفق هم نبود. چرا که اگرچه در این توضیح تصریح شده که محتوای نامه ارتباطی با مسأله تفکیک جنسیتی نداشته و برداشت رسانه ها را تکذیب کرده اما باز هم بر سر امر موهومی اصرار ورزیده که نباید زنان را از مشاغل خاصی محروم کرد! خب کدام بخش شهرداری بانوان را از مشاغل خاصی محروم کرده است که شما آن را مغایر با تعهدات بین المللی می دانید؟ اگر در توضیح دوم می خواهید اطلاعیه بدهید ما نگفتیم شهرداری این کار را انجام داده بلکه تحذیر و هشدار دادیم در حد توصیه کلی به تقوی و پرهیزگاری که چنین اتفاقی نیفتد که باز باید به آقای قائم مقام محترم وزیر کار عرض کرد، ای کاش این حساسیت پیشینی از احتمال پایمال شدن حقی در حوزه اشتغال را نسبت به موارد یقینی پایمال شدن حقوق کارگران در سطح کشور داشتید. ای کاش به همین نسبت درباره قراردادهای الحاقی، اخراج گسترده بانوان بدلیل استفاده از مرخصی زایمان، ظلم مضاعف به بانوان در کارگاه های بسیار در کشور که از حقوق اولیه مثل بیمه و … برخوردار نیستند، نیز حساس بودید.

ـ

۴- اما در خصوص ادعای مغایر بودن با تعهدات بین المللی از جمله کنوانسیون عدم تبعیض در اشتغال و حرفه، در موضوع محرومیت بانوان از برخی مشاغل باید گفت اولا در هیچ یک از معاهدات و کنوانسیون های بین المللی، جمهوری اسلامی ایران در مصداق تعارض قواعد بین المللی با موازین شرعی غلبه قواعد بین المللی را نپذیرفته است و این یا در قالب حق شرط (رزرو یا حق تحفظ) بیان شده و یا اساسا هنوز بصورت قطعی به آن کنوانسیون نپیوسته است. ثانیا آنکه اساسا در محل نزاع تعارضی وجود ندارد زیرا همانگونه که یاد شد بانوان از هیچگونه شغلی محروم نشدند. توضیح آنکه مغایرت زمانی موضوعیت دارد که بانوان از شغلی بصورت کامل محروم شوند مثلا احراز پست معاون اداری و مالی برای زنان ممنوع شود. یا در مانحن فیه بانوان بطور کلی از احراز شغل منشی گری محروم شوند. در حالی که استناد کسانی که چنین جنجالی را به پا کردند نه بخشنامه که یک بند از صورتجلسه شورای معاونین شهرداری آن هم درباره عدم بکارگیری منشی خانم صرفا برای معاونان و مدیران بوده و مستند آن بخشنامه دولت و وزارت کشور و همچنین مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی است که دلایل آن هم روشن است. یکی از این دلایل حجم کاری بسیار این معاونان و مدیران و پیرو آن حضور بیش از ۱۲ ساعته منشی در محل کار است. لذا اتفاقا این بند از صورتجلسه یاد شده در راستای حفظ حقوق و تسهیل اشتغال ایشان است و جالب آنکه حتی یک نفر تاکید می شود یک نفر هم بخاطر این تصمیم اخراج نشده تا لازم باشد از آن سوی آبها برای چنین فردی دلسوزی شود. این جنجال رسانهای خوابزدهها بیش از هر چیز ما را یاد اشک تمساح نتانیاهو برای جوانان ایرانی می اندازد که با بغض از ممنوعیت پوشش جوانان ایرانی سخن می گفت و اینکه در ایران حق ندارند شلوار جین بپوشند و حالا او حق حیات کودکان غزه را به فجیع ترین شکل ممکن می گیرد و همان رسانه های خوابزده و مقلدانشان موضوع تفکیک جنسیتی که وجود ندارد برایشان جذاب تر از کشتار شجاعیه میشود!

ـ

ـ

اما حمایـت ها و واکنش های منفی و مثبت به این طرح ارزشمـند همچنان ادامه دارد که در اینـجا به چند نمونه آن اشاره می گردد :

چرا باید محیط شغلی زنان جدا باشد؟

دکتر «مجید ابهری»  جامعه شناس  درباره اختلاط زنان و مردان در محیط کار می گوید:

-   در کشور ما که براساس ارزشهای دینی و فرهنگی مدیریت می شود رعایت موازین در نحوه همکاری میان مردان و زنان در محیط های اداری و دانشگاه ها لازم و ضروری است.  جنجال در مورد تکریم بانوان در شهرداری جنبه سیاسی و ژست روشنفکرانه دارد. از نگاه مدیریت رفتار سازمانی یکی از ابزار اصلی در تامین رضایت شغلی کارکنان و در نتیحه بالا بردن بازدهی در سازمان، ایجاد محیط امن فکری  برای مستخدمین است. در تمام دنیا آرامش فکری نیروهای شاغل و تامین آن از سوی کارفرما یک تعهد سازمانی بوده و رفتار شناسان بی طرف و منطقی معتقدند بانوان در محیط مختلط احساس ناامنی می کنند و حتی دچار اضطراب می شوند که نتیجه آن افت کارآرایی و کاهش بازدهی است.

-   از آنجا که بانوان قسمت قابل توجهی از نیروی انسانی را در سازمان های دولتی و خصوصی به خود اختصاص داده اند بنابراین ایجاد محیطی که برای بانوان امنیت روانی و رضایت شغلی را ایجاد کند از اهمیت ویژه ای برخوردار است.  بنابراین ارتقاء جایگاه و ارزش زنان و امن کردن محیط کاربرای آنها از وظایف مدیران و مسئولین است.

-   در یک فضای امن خانم ها با آرامش بیشتری کار می کنند و از این طریق نیز می توانند حجاب خود را بهتر حفظ کنند. حتی در کشورهای غربی نیز این بحث بدین شکل مطرح نیست. امروزه در بسیاری کشورها، حتی کشورهای غیر مسلمان مانند تایلند و ژاپن قطار زیر زمینی بانوان از دیگران جدا شده و دلیل این امر را مسئولین مربوطه،  ایجاد امنیت روانی برای زنان اعلام نموده اند. آمارها نشان می دهد که در بسیاری از کشورهای اروپایی، بیشترین آزارهای جنسی و لطمات عاطفی متوجه بانوان شاغل است.  بنابراین جداسازی بانوان در سازمان ها امر عجیب و غیر طبیعی نیست و باید گفت دلیل جنجال سازی بر علیه این طرح تصفیه حساب های سیاسی است.

-  اینجانب حاضر هستم در رسانه ها با نظریه پردازانی که با جداسازی زنان از مردان در محیط کار مخالف هستند به مناظره بنشینم و ثابت کنم از نظر مدیریت رفتار سازمانی وقتی بانوان در محیط زنانه هستند امنیت روانی آنها بیشتر تامین می شود و رضایت شغلی و کارایی آنها افزایش می یابد. بانوان در کنار یکدیگر آرامش خاطر و اعتماد به نفس بیشتری احساس می کنند و از نگاه آسیب شناسی اجتماعی  جدا سازمانی هم به نفع بانوان است و هم به نفع آقایان.

-   غیر از نکته یاد شده از آنجا که از آنجا که اصلی ترین بخش ساعات بیداری کارکنان در سازمان در کنار یکدیگر صرف می شود ، برقراری رابطه عاطفی بین همکاران اجتناب ناپذیر می شود و این نکته وقتی که یکی از طرفین متاهل باشند، موجب بروز آسیب های بعدی و به خطر افتادن کیان خانواده می شود.

-   این طرح اقدامی ارزنده و برجسته است که سبب تحکیم بنیاد خانواده و افزایش راندمان کاری و همچنین در راستای حفظ کرامت بانوان است.

ـ


خبرنگار اصلاح طلب: حاضرم تنه ۱۰۰ مرد به من بخورد ولی حق انتخاب داشته باشم

روزنامه شرق در صفحه اجتماعی خود گفتگویی از مرتضی طلایی درخصوص طرح "تکریم مقام زن و خانواده ” منتشر کرده است. این گفتگو که گاهی به مجادله می زند در حاشیه جلسه شورای شهر، در جمع خبرنگاران صورت گرفته است و یکی از بانوان خبرنگار که در تنظیم خبر روزنامه شرق به نظر می رسد خبرنگار این رسانه باشد پاسخ جالبی به سوال طلایی داده که نشانگر علت هجـمه این روزنامه به طرح مذکور در این چند هفته است. در ادامه متن کامل این گفتگو را می خوانید:
ـ
شرق: در جوابیه شهرداری به وزارت کار عنوان شده این بخشنامه تفکیک جنسیتی نیست اما در عمل آنچه انجام می‌شود تفکیک جنسیتی است. نظر شما در این زمینه چیست؟
اساسا موضوع تفکیک جنسیتی متاثر از فضاسازی‌هایی است که دارد انجام می‌شود. فکر نمی‌کنم هیچ مسوولی در کشور به‌دنبال تفکیک و جداسازی زن و مرد باشد. امنیت خانم‌ها با طرح این موضوعات اینگونه لوث می‌شود. شما آیا حاضرید در محیطی که صد مرد تنه به تنه‌تان می‌زنند حرکت کنید؟ کار کنید.
ـ
شرق: مگر در شهرداری این اتفاق افتاده است که صد مرد به یک زن تنه بزنند؟
نه. آیا شما حاضرید؟
ـ
من نمی‌خواهم حق انتخابم گرفته شود.
پاسخ مرا بدهید آیا حاضرید؟
ـ
اگر قرار باشد حق انتخابم گرفته شود، بله.
باید در جهان‌بینی و اعتقادات خود تجدیدنظر کنید. جواب شما جوابی سیاسی است حالا کدام رسانه هستید و چه ماموریتی دارید را نمی‌دانم. حاضرید برای خواسته سیاسی رسانه‌تان از کرامت خودتان عبور کنید. این موضوع زایل‌کردن حق انتخاب و تضییع حقوق زنان است.
مگر کسی حق انتخاب شما را گرفته است. فرض اشتباه، تصمیم اشتباه به‌دنبال دارد. فرض این است که تفکیک جنسیتی، گرفتن حق خانم‌هاست. اما این اشتباه است. دین ما، فرهنگ ما چنین اجازه‌ای را به کسی نمی‌دهد. اقدام شهرداری اقدامی در جهت حفظ حقوق خانم‌ها و ارتقای امنیت کاری آنهاست. این مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی است. فرض اشتباه، سوال اشتباه و برداشت اشتباه را به‌دنبال دارد. ما می‌گوییم اقدام شهرداری توجه به کرامت و شخصیت و منزلت بانوان است.
ـ
شرق: چرا این اتفاق الان رخ داده است؟ چرا آقای قالیباف، سه سال پیش به این فکر نیفتادند، بالاخره آقای قالیباف بیش از هشت سال است که شهردار تهران هستند؟
این مصوبه سال ۸۲ شورایعالی انقلاب فرهنگی است که مدیران را از به‌کار‌گیری منشی زن منع می‌کند. قالیباف از همان زمان این مصوبه را پیگیری کرده و در صدد اجرای آن بوده است.
ـ
شرق: این پیگیری ۸، ۹ سال طول کشیده است؟
ببین دخترم، من به‌عنوان یک مرد غیرتم اجازه نمی‌دهد شما را که دخترم هستی بیندازم جلو یک مشت مرد که هر رقم بخواهند بهت نگاه کنند و باهات برخورد کنند. به این چی میگی؟
ـ
اما در اینجا فقط مردان درباره زنان تصمیم می‌گیرند؟
اتفاقا از خانمم سوال کردم خانم، من می‌خواهم بروم سرکار جایی که سه تا خانم هستند. از این سه تا خانم دو تایشان هم مطلقه هستند من می‌خواهم با اینها کار کنم. شما راضی هستی؟ گفت: «قلم پایت را می‌شکنم اگر این کار را بکنی. من به‌عنوان یک زن دلم می‌خواهد همسرم امنیت داشته باشد.» شما با فرضیات اشتباه دنبال القای اشتباهات به جامعه هستید. من دارم خودم را می‌گویم. من غیرت دینی دارم.
ـ
شرق: مگر چه اتفاقی در شهرداری افتاده است؟
برای شما چه اتفاقی افتاده است که سراسیمه شده‌اید.
ـ
شرق: مصوبه شورا تنها بحث منع منشی خانم را مطرح می‌کند و نه تفکیک جنسیتی را؟
مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی می‌گوید مدیران مرد نمی‌توانند منشی زن استخدام کنند. ملاک اظهارنظر بنده مبتنی بر قانون است. فضا‌سازی نکنید یک مقدار این نانی که دارید می‌خورید درست و راستی باشد.
ـ
شما دارید مستقیم به خبرنگاران توهین می‌کنید.
شما هم غیرمستقیم توهین می‌کنید. من آدم راحتی هستم. نه سرم را زیر انداختم که بروم و بگویم ولش کن. وایستادم دارم با شما حرف می‌زنم .

ـ

ـ

تقدیر دانشجویان از قالیباف برای اجرای "طرح تکریم بانوان”

جمعی از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی با صدور نامه‌ای به محمــدباقر قالیباف شهردار تهران، از اقدام وی برای اجرای «طرح تکریم بانوان» تقدیر کردند. در قسمتی از این نامه آمـده است :

ـ

اکنون با گذشت بیش از ۳۵ سال از پیروزی انقلاب اسلامی ایران که باهدف استقرار حکومت اسلام صورت پذیرفت و در راه پیروزی حفظ و اعتلای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران خون‌های پاک و ارزشمندی هدیه شد. در این برهه از حیات با برکت این نظام الهی که به تعبیر مقام معظم رهبری در پیچ تاریخی قرار دارد استکبار جهانی و دشمنان قسم‌خورده اسلام ناب محمدی (ص) با تجهیزی همه‌جانبه و بیش از پیش به جنگ با خدا و دین حق برخاسته‌اند و در این روبارویی از هیچ حربه در جهت تضعیف و آسیب رساندن به جمهوری اسلامی ایران که همواره الگویی برای آزادی‌خواهان و موحدان دنیا بوده دریغ نمی‌کنند، اقدام شجاعانه و انقلابی حضرت‌عالی و «طرح تکریم بانوان» در راستای ارج نهادن به مقام اشرف مخلوقات که احیا و تعظیم شعائر اسلامی و مذهبی را به همراه داشت مایه مباهات ملت و بخصوص دانشجویان انقلابی می‌باشد.

این اقدام شایسته و به‌جا که از آرمان‌های والای معمار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) نشات گرفته و در راستای منویات مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه‌ای می‌باشد. متاسفانه با گسترده و هماهنگ دشمنان قسم‌خورده در خارج از کشور قرار گرفته و دست‌نشاندگان آن‌ها در داخل کشور مواجه شده است که نشان‌دهنده قدم درست شما در این عرصه می‌باشد.

در یک نظام اسلامی عملکرد مسئولین بایستی براساس و چارچوب اسلام و دین باشد نه اینکه اسلام را با کنوانسیون‌های بین‌المللی تطبیق داد که این بیراهه‌ای‌ست بسیار نا فرجام که متاسفانه امروز مشاهده می‌شود. برخی مسئولین در این مسیر قرار گرفته‌اند و با وادادگی فرهنگی خواسته یا ناخواسته درحال هموار کردن راه تهاجم دشمن هستند.

جنبش دانشجویی همواره با رصد عملکرد مسئولین موارد انحراف را گوش‌زد کرده و از اقدامات شایسته حمایت می‌کند، لذا برخود واجب دانستیم که مراتب تشکر، قدردانی و حمایت خود را از این اقدام انقلابی جناب‌عالی اعلام نماییم.

ـ
ـ

ـ

حمایت قاطـع قوه قضـائیه

رئیس قوه قضاییه با اشاره به این مطلب که ما معتـقدیم پرهیز از اختلاط زن و مرد به معنی برتری دادن مردان به زنان نیست گفت: نباید فریب گرایش‌های فمنیستی را خورد.
 آیت‌الله صادق آملی لاریجانی در جلسه مسئولان عالی قضایی با یادآوری رأی ۹۸ درصدی مردم به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد: این قانون که تقریباً با رأی همه مردم به تصویب رسیده، بر اساس ارزش‌ها و اصول اسلامی تدوین شده است، به طوری که تأکید بر این ارزش‌ها از اصول ابتدایی قانون اساسی آغاز می‌شود و تا پایان به چشم می‌خورد.

رئیس قوه قضاییه افزود: وقتی دل را در گرو یک دین گذاشته‌ایم باید پای ارزش‌های آن بایســتیم و کاری نداشته باشیم که دیگران چه برداشتی ازکار ما می‌کنند و همچنین نباید بترسیم که گاهی کسانی به ما اتهام ارتجاع و عقب‌ماندگی بزنند.

آیت‌الله آملی لاریجانی با این مقدمه از اقدام اخیر شهردار تهران مبنی بر جداسازی محیط کاری کارکنان مرد و زن قدردانی کرد و گفت: این اقدام، فارغ از گرایش‌های سیاسی، کاری تحسین برانگیز است زیرا جلوگیری از اختلاط زن و مرد در محیط کار به دلیل پیامدهایش اهمیت دارد و یک ارزش تلقی می‌شود.

رئیس دستگاه قضا تصریح کرد: کسی نمی‌خواهد مردان و زنان شاغلی را که اکنون در محیط های مختلط کار می‌کنند متهم کند زیرا خوشبختانه زنان و مردان ما در محیط کار تحفظ می‌کنند اما نمی‌توان انکار کرد چنین محیطی مطلوب اسلام نیست.

آیت الله آملی لاریجانی با یادآوری اینکه در برهه‌ای از تاریخ این کشور فضایی ایجاد شد که برخی از کسانی که می‌خواستند از ولایت فقیه دفاع کنند، خجالت می‌کشیدند، تاکید کرد: وقتی توحید، ارزش‌های الهی و آیه شریفه «ان الحکم الا لله» را پذیرفتیم نباید در دفاع از آنها خجالت بکشیم یا اینکه بترسیم دیگران چه می‌گویند.

رئیس دستگاه قضا با توجه به اینکه برخی طرح جداسازی محیط کار را تفکیک جنسیتی خوانده‌اند گفت: ما بر سر عنوان و نام با کسی بحث نداریم اما معتقدیم پرهیز از اختلاط زن و مرد به معنی برتری دادن مردان به زنان نیست و نباید فریب گرایش‌های فمنیستی را خورد.

رئیس دستگاه قضا در پایان این بخش از سخنانش خاطر نشان کرد که دفاع از جداسازی محیط کار یک نمونه از ایستادگی بر ارزش‌های الهی است و تصریح کرد که نباید با چنین موضوعاتی که جزو مسلمات دینی است برخورد سیاسی صورت بگیرد.

ـ

ـ

حمایت محسنی اژه ای و ذکر خاطره ای جالب از محاسن جداسازی محیط بانوان با آقایان

سخنگوی قوه قضاییه در نشست خبری به پرسش‌های مختلف خبرنگاران از طرح شهرداری برای تکریم بانوان پاسخ داد. در این نشست خبری یکی از خبرنگاران نظر محسنی‌اژه‌ای را درباره طرح تکریم بانوان در شهرداری تهران پرسید که محسنی‌اژه‌ای در این‌باره گفت: کرامت زن این است که اگر ممکن است از مرد جدا باشد. اصلا شرع را کنار بگذارید، کار برای زن در اتاقی با چند مرد راحت‌تر است یا در اتاقی که در آن چند زن وجود دارد؟

محسنی‌اژه‌ای اظهـار کرد: ما باید از این اقدام شهرداری حمایت کنیم و تعجب می‌کنم از کسانی که از این اقدام شهرداری انتقاد می‌کنند، بویژه کسانی که مسئولیت دارند.

وی با بیان این‌که اقــدام صورت گرفته به نفع خانم‌هاست، گفت : در سال‌های گذشته در همین مجموعه دادستانی چنین موردی وجود داشت و من دیدم یک خانم در یک اتاق با دو مرد کار می‌کند و بسیار معذب است. از او سوال کردم و گفتند معذب هستند و درخواست جدا شدن داشتند و بعد هم که این کار صورت گرفت بسیار تشکر کردند.

ـ

ـ

نامه  علی مطهری

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی ضمن دفاع از اجرای آنچه «طرح جلوگیری از اختلاط کارمندان مرد و زن در ادارات مختلف شهرداری تهران» خواند، از قالیباف خواست تحت تأثیر هجمه سنگینی که به این طرح شده است قرار نگیرد. متن نامه بدین شرح است :

«جناب آقای قالیباف

شهردار محترم تهران

با اهداء سلام، اجرای طرح جلوگیری از اختلاط کارمندان مرد و زن در ادارات مختلف شهرداری تهران، اقدامی پسندیده و ملهم از دین مقدس اسلام است که باید از سال‌ها پیش در سراسر کشور اجرا می‌شد ولی متأسفانه دولت‌ها معمولا نگاهی به انتخابات آینده دارند و کمتر حاضر می‌شوند زیر بار این‌گونه دستورات اسلام بروند. همه می‌دانیم که مسائل مربوط به عفاف در قرآن بسیار با اهمیت تلقی شده است تا آنجا که سوره نور که بیشتر آیات آن درباره عفاف و روابط زن و مرد و مجازات زنا و غیره است با این آیه شروع می‌شود: «سورة انزلناها و فرضناها» یعنی سوره‌ای است که ما نازل کردیم و آن را فرض و حتم و واجب قرار دادیم. درست برخلاف دنیای غرب که می‌خواهد مسائل مربوط به عفاف را کوچک و ناچیز و حل شده جلوه دهد و می‌بینیم که با مشکلات فراوانی مانند تزلزل خانواده‌ها و گاهی بی‌معنی شدن نهاد خانواده‌ و نیز همجنس‌گرایی و پایین‌ آمدن ارزش و احترام زن مواجه هستند.

این یک مسئله اجماعی میان همه فقهاست که جدایی محیط کار آقایان و بانوان بر اختلاط آنها ترجیح دارد و حتی‌المقدور و در مواردی که امکان آن وجود دارد محیط کار آنها باید جدا باشد. فلسفه این حکم این است که اسلام می‌خواهد ارتباط زن و مرد بیگانه در حداقل باشد تا بدین‌وسیله پیوند زن و شوهر هرچه محکمتر و پیوند زن و مرد بیگانه هرچه سست‌تر باشد و در نتیجه نهاد خانواده هرچه استوارتر گردد. زمانی که مسجد مدینه ساخته شد، پس از مدتی جمعیتی که وارد مسجد می‌شد افزایش یافت. پیغمبر اکرم دستور دادند که درب دیگری برای مسجد ساخته شود تا بانوان از آن درب رفت و آمد کنند و اختلاط میان زنان و مردان ایجاد نشود.

عجیب است که در انتقاداتی که به این طرح شده تنها چیزی که مورد توجه واقع نشده است حکم و نظر اسلام است. معلوم نیست مخالفان این طرح از چه چیزی ناراحت‌اند. گاهی از خدشه‌دار شدن کرامت انسانی و توهین به زنان سخن می‌گویند و گاهی از تنافی این طرح با کنوانسیونها و معاهدات بین‌المللی. آیا کرامت انسانی زن و مرد فقط در صورت اختلاط حفظ می‌شود و اگر محیط کار آنها را جدا کردیم به آنها توهین شده است؟ چه منطق و استدلالی پشت این سخن قرار دارد و اساسا چه ارتباطی میان اختلاط از یک طرف و حفظ کرامت انسانی و احترام زنان و مردان از طرف دیگر وجود دارد؟! ممکن است بگویند با جداسازی، ما به شعور و عقل و اراده آنها توهین کرده‌ایم، خود مردان و بانوان ما احکام شرعی و اصول اخلاقی و مصالح خود را رعایت می‌کنند و نیازی به این کار نیست.

سخن،‌ درست در همین جاست. خالق ما انسانها که به سرکشی غریزه جنسی خوب توجه دارد و خواهان نیل انسانها به سعادت خودشان است و ما را از خودمان بهتر می‌شناسد، دستور داده است که حتی‌المقدور از اختلاط بپرهیزید، و اگر به زعم مخالفان، با این حکم کرامت انسانی ما انسانها مخدوش و به ما توهین شده است، ریشه این امر را باید در خلقت خود و حکمت خالق جستجو کرد.

اما مطلب دیگری نیز هست که شهید آیت‌الله مطهری در کتاب «مسئله حجاب» خوب به آن پرداخته‌اند. ایشان می‌گوید (نقل به مضمون) وقتی دقت می‌کنیم می‌بینیم بیشتر، این مردان شکارچی هستند که از آزادی زن به معنی اختلاط و بی‌بند و باری او دفاع می‌کنند، چون می‌بینند اگر اصول عفاف رعایت شود دیگر نمی‌توانند از زنان مختلف با هزینه ناچیز کام برگیرند. روشن است که ما نمی‌خواهیم مخالفان این طرح را به چنین نیتی متهم کنیم بلکه آنها نیت خیر دارند ولی چون دچار تجددگرایی افراطی شده و می‌خواهند اسلام را باب طبع زمان کنند و فکر می‌کنند زمان برخی از احکام اسلام گذشته است چنین سخنانی می‌گویند و این مشکل اساسی اکثر اصلاح‌طلبان است که توجه کافی به این گونه احکام اسلام ندارند، همان طور که اکثر اصول‌گرایان توجه کافی به حقوق ملت و آزادی‌ها ندارند.

اما مسئله کنوانسیونها و معاهدات بین‌المللی، روشن است که ملاک ما اسلام است و باید این معاهدات را به سوی احکام اسلام هدایت کنیم.

امیدوارم جناب عالی تحت تأثیر هجمه سنگینی که به این طرح شده است قرار نگرفته و ثابت قدم بمانید.

فرصت را مغتنم شمرده از ایجاد پارک‌های ویژه بانوان در تهران که در آنجا می‌توانند بدون پوشش اسلامی به ورزش و تفریح و آفتاب گرفتن بپردازند تشکر می‌کنم و امیدوارم تعداد آنها افزایش یابد. از بلندمرتبه‌سازی‌ها و فشردگی شهر تهران نیز همچنان گله‌مندم و معتقدم در بسیاری مناطق ظرفیت بیش از مثلا دو طبقه وجود ندارد و پنج طبقه و شش طبقه می‌سازند. همچنین درخواست دارم از تعبیر «بی‌آرتی» برای اتوبوس‌های تندرو استفاده نشود و تابلوهای مربوط تغییر کنند، گرچه از زحمات فراوان شما و آباد شدن محسوس تهران طی چند سال گذشته صمیمانه سپاسگزارم.

با تقدیم احترام

علی مطهری»


در پایان به صورت مختصـر و گذرا مهمترین مواضـع موافقان و مخالفان این طرح را تقـدیم شما میـداریم :

ـ

دیدگاه موافقان


لاله افتخاری: نماینده مردم تهران-با توجه به سیره و راه و روش حضرت زهرا(س) و دیگر زنان بزرگ جهان اسلام و تشیع، ما نمی توانیم خارج از راه و روش آن ها رفتار کنیم. بر مبنای توصیه ی حضرت زهرا (س) زنان ما تا زمانی که لازم نباشد نمی توانند در محیط های مختلط حضور داشته باشند، اما هر زمانی که لازم و ضروری باشد می توانند در چنین فضاهایی فعالیت داشته باشند. بر اساس تجربیات من و بررسی های علمی در دنیا بازدهی کاری و یادگیری در کلاس های آموزشی و مراکز تک جنسیتی بیشتر از مکان های مختلط است.

مجید ابهری     جامعه شناس:  براساس پژوهش‌های میدانی معلوم می شود که وقتی دو خانم با چهار آقا در یک اتاق مشغول به کار هستند، هم بانوان ناراحت هستند و هم آقایان. چرا که ممکن است در طول ساعات کار همکاران قصد گفتن لطیفه یا درد دل داشته باشند که با حضور جنس مخالف این کار غیرممکن است. از طرف دیگر بانوان شاغل باید بخشی از حواس خود را به رعایت حجاب ،طرز نشستن و رفت و آمد صرف کنند که همین موجب افت کارآیی آنها است.

شهرام گیل آبادی:رئیس مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران     - در حال حاضر بعضی از شهرداران نواحی از همکاران خانم انتخاب شده‌اند و این خود گواه این است که انتخاب مشاغل برحسب توانایی، میل و زمینه فعالیت همکاران زن در این نهاد فرهنگی و اجتماعی و خدماتی است.

- متاسفانه غوغاسالاران، رسانه های مخالف و معاند نظام تعبیرات ناشایست را به غلط به شهرداری تهران در خصوص ارتقای شغلی بانوان نسبت می دهند. اما ارج نهادن به جایگاه زن از اصلی ترین اهداف شهرداری تهران است. آنچه امروز در شهرداری تهران مورد توجه است، تغییر و ارتقای شغلی بانوانی است که مشاغل آنها سنگین و از نظر زمانبندی تعریف نشده بوده است که این تغییر مورد درخواست خود این افراد است.
- شهرداری تهران بی شک مانند بسیاری از کارهای بدیع و ماندگار خود در حوزه مدیریت این حرکت را برای ارتقاء سطح کار بانوان و بهره گیری از توان این بزرگواران در امور کارشناس و مدیریت منابع خود تمهید کرده است که متاسفانه این امر از سوی غوغاسالاران و رسانه های مخالف و معاند نظام تعبیرات ناشایست و کجروی را به غلط به این کار نسبت دادند.


بیژن نوباوه وطن: نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی     - اقدامات و عملکرد فرهنگی شهردار تهران در تکریم و ارج نهادن به مقام زن و خانواده جای قدردانی دارد.به کار بردن عبارت «تفکیک جنسیتی» درخصوص تصمیم ارزشمندی که در جهت ارتقا شغلی بانوان در شهرداری گرفته شده، عبارت غلطی است و به نظر من این واژه باید تحت عنوان احترام و تکریم در فضاسازی مناسب بیان شود. هر کسی بنا به شخصیت خود باید در فضای خود قرار گیرد.
- در یک فضای امن خانم ها با آرامش بیشتری کار می کنند و از این طریق نیز می توانند حجاب خود را بهتر حفظ کنند پس حتما وظیفه داریم که این کار را انجام دهیم. حتی در کشورهای غربی نیز این بحث بدین شکل مطرح نیست. تکریم آقایان و خانم ها در جای ویژه خود صد در صد جز قوانین است. متاسفانه برخورد با این مسئله برخورد سیاسی است نه برخورد منطقی.
- در بسیاری از کشورها همچون ژاپن طرح هایی را از ۱۰ سال پیش ارایه داده اند که بر طبق آنها واگن های خانم ها و آقایان جدا شده است. ازدحام جمعیت در ساعت های پیک ترافیک بسیار زیاد است و خانم ها در این بین با مشکل مواجه می شوند. پس باید بگوییم که این کشورها عقب افتاده هستند. در حالی که می توان نتیجه گرفت که خانم ها به لحاظ فیزیکی و رعایت برخی مسایل شرایط خاص خود را دارند و نمی توانند با آقایان برابری کنند و با زور وارد واگن های مترو شوند.


سیدعیسی دارایی:عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس     - تفکیک جنسیتی هیچ‌گونه مغایرتی با قانون ندارد و احتمالا وزیر تعاون و کار، قانون کار را به درستی مطالعه نکرده است.چه ایرادی دارد که در محل کار بانوان از آقایان جدا باشند؟ من فکر می‌کنم وزارت کار در صدد بوده تا با این مسئله سیاسی برخورد کند.
- شهرداری تهران از جمله سازمان‌هایی است که کمترین انتقاد به آن وارد است و من فکر می‌کنم باید به وزیر کار بگوییم شما به کارهای خودتان برسید و مشکلات دیگر را برطرف کنید.


حجت الاسلام عبدالمقیم ناصحی: رییس کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران     - معتقد است منشی و مسئول دفتر مدیران مرد، خانم نباشد چرا که این خانم مجبور است تا دیروقت و در خارج از وقت اداری در سازمان بماند که این موضوع ممکن است برای یک خانم با توجه به مسئولیت‌هایی که در خانواده دارد مشکل باشد.
- گزارشی که شهرداری تهران در حوزه عفاف و حجاب ارائه داد هم به لحاظ شکلی و هم محتوایی گزارشی بسیار خوب و ارزشمند بود. شهرداری به لحاظ اخلاقی اقداماتی انجام داده است که به نوبه خود کم نظیر قابل تقدیر است.
- شهردار تهران پیش از خطبه ها به نکته قابل قبولی اشاره کرد و آن هم به معنای جداسازی خانم و آقایان نبود بلکه نظر ایشان این بود که منشی و مسوول دفتر مدیران مرد ، خانم نباشد چرا که این خانم مجبور است تا دیروقت و در خارج از وقت اداری در سازمان بماند که این موضوع ممکن است برای یک خانم با توجه به مسئولیت هایی که در خانواده دارد مشکل باشد.
اسماعیل دوستی     عضو شورای اسلامی شهر تهران     قالیباف اعلام کرده مدیران به جای منشی خانم در دفاتر از منشی آقا استفاده کنند و این هم به معنی تفکیک در شهرداری نیست. در جریان این بخشنامه نیستم، بخشنامه را هم نخواندم اما خبر تشکر ۲۰۰ نماینده از شهردار تهران در این خصوص را دیدم.

رضا تقی پور:     سخنگوی شورای شهر تهران     اقدام قالیباف در خصوص مصوبه شورای انقلاب فرهنگی «شجاعانه» بود اما از سوی بی‌بی‌سی و برخی از رسانه‌ها در خصوص بخشنامه اخیر شهردار تهران در خصوص فراهم کردن شرایط امن و سالم برای بانوان در شهرداری،شاهد سناریو سازی هستیم. نکته‌ای که بسیار مهم و حائز اهمیت است این است که ما مسلمان هستیم به طوری که حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بارها و بارها در فرمایشاتشان در خصوص مسئله عفاف و حجاب صحبت‌هایی داشته‌اند.

عبدالحسین مختاباد:     عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر     در هیچ جای دنیا اینچنین نیست که بانوان تا دیر وقت در ادارات مشغول به کار باشند. تعداد قابل توجهی از زنان در مجموعه شهرداری در رده‌های مختلف مشغول به کار هستند.در بعضی از مدیریت‌ها در مجموعه شهرداری تهران کار ادرای تا ۹ شب به طول می‌کشد، قطعا خانم‌ها نمی‌توانند تا آن ساعت در ادارات مشغول به فعالیت باشند. کار بانوان باید به شکلی باشد که ضمن حفظ بنیان‌های خانواده، آنها بتوانند به خوبی در خانواده نیز به ایفای وظایف بپردازند.

ـ


ـ
   دیدگاه مخالفان   
  
       
معصومه ابتکار  :   رئیس سازمان محیط زیست     - زنان باید فرصت برابر در محیط‌های شغلی داشته باشند، تفکیک جنسیتی راه‌حل مناسبی برای حل معضلات اجتماعی و مدیریت منابع انسانی نیست.از جزییات این موضوع در شهرداری اطلاع زیادی ندارم اما به طور کلی راه‌حل مدیریت نقش زنان و مردان را تفکیک نمی‌دانم و فکر نمی‌کنم تفکیک زنان و مردان در محیط‌های مختلف شغلی و تحصیلی راه‌حل اساسی برای رفع معضلات اجتماعی و مدیریت منابع انسانی باشد.
- برای مدیریت منابع انسانی، ارتقای آگاهی و فرهنگسازی برای تفهیم نقش زنان و مردان و جایگاه هرکدام، نتیجه بهتری خواهد داشت.با این کار بسیاری از مناسباتی که در برخی ادارات و دستگاه‌ها ممکن است اتفاق بیفتد را می‌توانیم کاهش دهیم.
- تفکیک جنسیتی تفکری است که به نظر من راه‌حل دقیقی نیست. در بسیاری از موارد زنان و مردان در کنار هم و در فضای سالم مشغول کار هستند و حتی در بسیاری از فضاهای شغلی خانم‌ها مدیریت می‌کنند. بنابراین لازمه محیط شغلی این است که زنان فرصت برابر برای حضور داشته باشند.


شهیندخت مولاوردی:     معاون رییس جمهوری در امور بانوان و خانواده     اقدام شهرداری تهران در زمینه جدا سازی زنان و مردان در محیط کار، «بخشنامه حذف زنان» است. این کار به زنان لطمه می زند و نباید اجرا شود.


صادق زیبا کلام :    استاد دانشگاه     - تصمیم جنابعالی مبنی برجداسازی محیط کار زنان و مردان شاغل در شهرداری تهران با استقبال شماری از اصولگرایان از جمله نزدیک به ۲۰۰ تن از نمایندگان مجلس روبرو گردید. برخی از آنان خواهان تقلید سایر دستگاههای دولتی شده اند.ایکاش جنابعالی در عین حال می توانستید به مردم پایتخت این توضیح را هم می دادید که این تصمیم بر اساس کدام مطالعه و تحقیقات صورت گرفته؟
- آیا قبل از اتخاذ این تصمیم جنابعالی دستور دادید تا کارشناسان و نهاد های تحقیقاتی مطالعات و بررسی انجام دهند و نتیجه یافته های آنان حکایت از این می کرد که کار کردن زنان و مردان در کنار یکدیگر دارای تبعات و مفاسد اخلاقی و اجتماعی است؟ آیا جنابعالی تحقیقاتی را انجام دادید و در نتیجه آن معلوم شد که جدا سازی زنان و مردان باعث افزایش بهره وری می شود؟
- مطمئن باشید نه اقدام به تفکیک جنسیتی و نه هیچ ترفند دیگری از جانب شما بهبودی در تغییر جایگاه شما نزد اصولگرایان بوجود نخواهد آورد و آنان همچنان شما را بعنوان نامزد اصلی شان در انتخابات ریاست جمهوری نخواهند پذیرفت.حاصل این اقدامات و مانورهای انتخاباتی مشابه، تنها باعث بی اعتباری بیشتر شما در نزد اقشار و لایه های فرهیخته و تحصیلکرده جامعه خواهد شد.


کمال الدین پیرموذن :    نماینده مجلس     - با رفتار سرهنگی نمی‌شود شهرداری را اداره کرد . شهرداری یک نهاد مشارکتی است و باید مشارکت زنان را هم در تمام امورات شهرداری لحاظ کرد. انسان باید از پلیس درون بترسد و این اقدامات که به استنباط بنده به روز نیست و ایران اسلامی را از بعد عدالت و آزادی و حقوق بشر زیر سوال می‌برد نباید در اولویت کارهای ما قرار بگیرد.
- کارمندان خانم به حجب و حیا و مسائل ارزشی پایبند هستند، غیرت و حجب و حیای بانوان ایرانی بسیار بالاتر از آن است که عوض کردن اتاق‌هایشان تاثیری در این اخلاق داشته باشد. این‌گونه اقدامات را از ضرورت‌های جامعه نمی‌دانم، ضرورت‌های جامعه حل مشکلات اقتصادی، محیط زیستی و ترافیکی است و برای مثال شهردار تهران بهتر است به‌جای این کارها فاضلاب پردیس را پیگیری کند که اگر این آلودگی فاضلاب به سفره‌های زیرزمینی رسوخ کند، آب سالم تهران متاسفانه آلوده خواهد شد و دیگر آثاری از شهر سالم نخواهد بود.

فاطمه راکعی  :   فعال اصلاح طلب     - زمانی که طرح جدا سازی محیط های آموزشی در دستور کار مسوولان قرار گرفت، نخستین شخصی که با آن به شدت مخالفت کرد امام خمینی (ره ) بود. نبود مهارت ارتباطی مناسب میان برخی از مردم برای تعامل با جنس مخالف را ناشی از نبود آموزش در این حوزه است.
- سخنان قالیباف متأسفانه این معنی ضمنی را دارد که در طول سی و اند سالی که از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذرد، مسوولان و مدیران نظام که به فکر تفکیک جنسیتی در محل کار کارکنان دولت نیفتاده‌اند، غیرت دینی نداشته‌اند و بی‌غیرت بوده‌اند!

غلامعباس توسلی  :   جامعه شناس اصلاح طلب  و عضو گروهک نهضت آزادی    - اسلام هیچ گاه منعی برای معاشرت زنان و مردان در محل کار فراهم نمی‌کند و البته ناهنجاری‌هایی که امروز می‌بینیم بیش از هر چیز متعلق به چالش‌های جامعه‌شناسی و روانشناسی است و این مسائل با تفکیک جنسیتی در محل کار و تحصیل حل نمی‌شود. متاسفانه این ایده چند سالی است از سوی برخی از فعالین سیاسی تبلیغ می‌شود و هیچ پایگاه جامعه‌شناسی و علمی ندارد، ما نمی‌توانیم بهانه‌های سیاسی را به جای دغدغه دینی به جامعه انتقال دهیم. اگر تفکیک در برخی از ادارات باب شود باید منتظر ناهنجاری‌های بیشتری در جامعه باشیم که شایسته ملت بافرهنگ و مسلمان ما نیست.
- کسانی که از نگرانی مومنین بهره‌گیری سیاسی و جناحی می‌کنند؛ اینگونه تحرکات و اظهارات بیش از آنکه محبوبیت و جایگاه علمی آنان را نزد اهل فن و دانشگاهیان بالا ببرد موجب حضیض این جایگاه می‌شود.

ایرج عبدی  :   نماینده و سخنگوی کمیسیون اجتماعی     طرح تفکیک جنسیتی که اخیرا توسط یکی از نهادهای کشور به اجرا گذاشته است، در ادارات موفقیت آمیز نیست.اجرای این گونه طرح‌ها در واقع کاری بیهوده است و به طور یقین در راستای اجرای این طرح‌ها افرادی که اجرا کننده آنها هستند، مقصود و مرادشان نیز برآورده نمی‌شود.

 منبع: جوان انقلابی

نظر شما
(ضروری نیست)
(ضروری نیست)
آخرین اخبار