وی با اشاره به اینکه عاشورا محصول انحطاط اخلاقی در جامعه اسلامی بود، گفت: «فوکو» می‌گوید که قدرت پدیدآورنده دانش است، ولی باید گفت با اشاره به اتفاقاتی که در تاریخ پس از رحلت نبی‌اکرم (ص) به وقوع پیوست، می‌توان آنها را مصادیق این نکته دانست که «حال انسان باعث تولید دانش می‌شود».

این استاد دانشگاه اظهار کرد: به نظر من بعد از رحلت پیامبر گرامی اسلام (ص) تعدادی خطای استراتژیک در جامعه اسلامی رخ داد که از جمله آنها می‌توان به جنگ‌های ارتداد اشاره کرد.

ظریفیان افزود: پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام (ص) تعداد بسیاری از افراد در جامعه اسلامی به عنوان «مرتد» شناخته شدند و بر این اساس دامنه ارتداد در سطح جامعه اسلامی وسیع شد که از جمله عوامل آن می‌توان به این نکته اشاره کرد که براساس مبانی دینی کسی که یک حکم واجب را انجام ندهد، مرتد نشده و تنها گناه می‌کند، ولی در این زمان اینگونه عنوان شد که کسی که «زکات» پرداخت نکند مرتد می‌شود و فردی چون «خالد بن ولید» را برای اخذ زکات گماردند.

وی با اشاره به آغاز جریان تکفیر معترضین در زمان پس از رحلت گرامی پیامبر اسلام (ص) افزود: در این زمان در طول یک و نیم سال سه هزار نفر از مسلمانان کشته شدند و باید دانست که قبل از زمان عاشورا با توجیه اینکه برخی از افراد مرتد هستند، قبح مسلمان کشی ریخته شد.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: این در حالی است که در زمان پیامبر گرامی اسلام، آن حضرت با استفاده از اصطلاح «طلقا» کریمانه از بحث آنانی که قبل از فتح مکه دشمن مسلمانان در این شهر بودند، گذشتند.

ظریفیان با بیان اینکه اشتباه استراتژیکی بعدی که باید به آن اشاره کرد، بحث «فتوحات» است که یک انحراف معیار بزرگ در تاریخ اسلام بود،

افزود: در این زمان بود که دعوت به پذیرش دین اسلام از سوی پیامبر گرامی اسلام (ص) در زمان پس از رحلت آن حضرت به «فتح» تبدیل شد.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: اگر فرض کنیم که بحث فتوحات درست بوده است، باید دید که چه کسانی می‌خواستند اسلام را به افراد در مناطق جدید بشناسانند که باید در این زمینه گفت این افراد کسانی بودند که در تاریخ 8 هجری قمری مسلمان شده بودند و فتوحات از سال 13 هجری اتفاق افتاد و این در حالی است که بسیاری از این افراد آموزش‌های مورد نیاز در این زمینه را ندیده، سواد نداشته و بعضا قرآن را نیز نمی‌دانستند و درک عمیقی از اسلام نداشتند.

ظریفیان ادامه داد: در فتوحاتی که از سوی حکومت وقت انجام گرفت، شش لشگر از 11 لشگر را فرماندهانی از بنی‌امیه هدایت می‌کردند و برهمین اساس بخش قابل توجهی از این فتوحات توسط بنی‌امیه صورت گرفت. کسانی که خود در فتوحات فرمانده بودند یا خود به طور مستقیم یا فرزندانشان در کربلا در برابر امام حسین (ع) قرار گرفتند.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: فتوحات، طبیعت مسلمانان را عوض کرده و در جامعه مسلمانان، طبقات اجتماعی را ایجاد کرد و باید دانست که خوارج محصول فتوحات هستند و اصلا گروهی پدید آمدند که دین را جنگ می‌دانستند.

ظریفیان گفت: همچنین ریشه جریان خطرناک «مرجئه» در فتوحات پدید آمد زیرا بسیاری از صحابه به انواع گوناگون فسق مبتلا شدند، جهت توجیه اعمالشان گفتند که حکمت نظری از حکمت عملی جدا است و عمل مسلمانان به ایمانشان ربطی ندارد و تنها خدا در قیامت در مورد عمل آنان قضاوت خواهد کرد و بر این اساس در جامعه مسلمانان اراذل بر افاضل حاکم شدند.

وی با بیان اینکه برای «حسینی شدن» مهم‌ترین عامل اخلاقی شدن ما است، افزود: اگر انصاف را رعایت نمی‌کنیم، در زندگی مردم سرک کشیده و در ترافیک لایی می‌کشیم این با حسینی شدن مغایرت دارد.

این استاد دانشگاه با اشاره به حکایتی از زندگی و شخصیت حضرت امام حسین(ع) اظهار کرد: ما باید بدانیم همین که تکبر بورزیم، مستکبر می‌شویم.

ترویج تفکر «خلیفةالله» نسبت به حاکم زمان توجیه‌گر عاشورا شد

بنابر این گزارش، در این مراسم حسن حضرتی استاد تاریخ نیز اظهار کرد: برخی از رویدادها در تاریخ در حد رویداد باقی می‌مانند، اما برخی از آنها تبدیل به فرآیند می‌شوند و عاشورا اینچنین است که توانسته در طول تاریخ خود را بازتولید کند.

وی اظهار کرد: آنچه که من از مطالعه تاریخ واقعه کربلا متوجه شدم این است که قهرمانان این واقعه علاقه‌مند هستند تا آنان شناخته شوند تا اینکه پرستش شوند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه جامعه مسلمانان با واقعه عاشورا برخوردی معمولی و راحت داشت، گفت: ما باید به چرایی چنین برخوردی بپردازیم و بدانیم که منشاء این نوع رفتار به شرایط فعلی آن جامعه مربوط می‌شود.

حضرتی اظهار کرد: ما در دعاهایمان می‌گوییم که کاش در کربلا بودیم تا به یاری امام حسین (ع) می‌پرداختیم اما من چنین دعایی نمی‌کنم چون با توجه به جو فکری و روانی موجود در آن فضا، معلوم نبود که من در آن زمان در کدام جبهه قرار می‌گرفتم.

وی با بیان اینکه در کربلا دو جبهه وجود داشت که هر دو نیز ادعای دین‌داری داشتند، افزود: جبهه اموی حاضر در این صحرا امام حسین (ع) را متهم به «خارجی» بودن می‌کرد و نکته مهم در این زمینه پذیرش این ادعا از سوی جامعه است.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: جو فکری موجود در جامعه مسلمین در زمان رخداد واقعه عاشورا و پس از آن به اتفاقاتی که پس از سقیفه رخ می‌دهد، مربوط می‌شود.

حضرتی اظهار کرد: از جمله مواردی که در آن جامعه به وقوع پیوست این بود که خلیفه حاضر توانست خلیفه بعدی را خود انتخاب کند.

وی گفت: معاویه برای نخستین بار توانست به صورت اندیشیده شده تعبیر «خلیفةالله» را نسبت به خود در جامعه رایج کند این در حالی است که در دوره ابوبکر، عمر و عثمان آنها به عنوان خلیفةالرسول و امیرالمومنین مورد خطاب قرار می‌گرفتند.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: ترویج واقعه «خلیفةالله» جهت خطاب قرار دادن معاویه به خاطر آن بود که اینگونه عنوان شود که پس از ختم نبوت، خلیفه به وجود آمده است و مقام وی بالاتر از مقام نبی است و برهمین اساس نباید رفتار خلیفه را با نبی مقایسه کرد و بنابراین مانع شدند تا خلیفه مورد نقد دیگران قرار گیرد.

حضرتی اظهار کرد: به دلیل ترویج عنوان خلیفةالله در سطح جامعه مسلمانان بود که واقعه عاشورا توجیه‌پذیر شد، زیرا بر آن اساس فرزند رسول خدا علیه خلیفه خدا قیام کرده بود.

وی با بیان اینکه به نظر من تفکر «فره ایزدی» ایرانیان در ترویج تفکر «خلیفةالله» تاثیر بسیاری داشت، افزود: من نمی‌دانم این تفکر با چه مکانیسمی به معاویه رسیده است، ولی می‌دانم که اخبار ملوک عجم همواره به وی می‌رسید.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بر این اساس با توجه به جو فکری حاضر در آن زمان در سطح جامعه مسلمانان نمی‌توانیم نگاه عاقل اندر سفیه بر مردم آن زمان داشته باشیم.

به گزارش ایسنا، در ادامه این نشست از ظریفیان پیرامون شخصیت و جایگاه خالدبن ولید پرسش شد که وی گفت: خالد بن ولید در دوران پیامبر (ص) به صورت محدود به انجام امور گمارده شد و از جمله اولین کسانی که از خالد انتقاد کرد، شخص عمر بود که وی را مورد ضرب و شتم و اهانت نیز قرار داد.

وی افزود: اما در ادامه می‌بینیم که عمر در مورد به کار گماردن خالد بن ولید می‌گوید من شمشیری را که امنیت اسلام را تامین می‌کند، در غلاف نمی‌کنم و برهمین اساس است از آن زمان نظریه ترجیح امنیت بر عدالت مطرح شده و باعث مشروعیت «استیلا» می‌شود و برهمین اساس است که خالد بن ولید می‌تواند در مورد خون مسلمین تصمیم‌گیری کند.

وی با اشاره به اینکه عاشورا محصول انحطاط اخلاقی در جامعه اسلامی بود، گفت: «فوکو» می‌گوید که قدرت پدیدآورنده دانش است، ولی باید گفت با اشاره به اتفاقاتی که در تاریخ پس از رحلت نبی‌اکرم (ص) به وقوع پیوست، می‌توان آنها را مصادیق این نکته دانست که «حال انسان باعث تولید دانش می‌شود».

این استاد دانشگاه اظهار کرد: به نظر من بعد از رحلت پیامبر گرامی اسلام (ص) تعدادی خطای استراتژیک در جامعه اسلامی رخ داد که از جمله آنها می‌توان به جنگ‌های ارتداد اشاره کرد.

ظریفیان افزود: پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام (ص) تعداد بسیاری از افراد در جامعه اسلامی به عنوان «مرتد» شناخته شدند و بر این اساس دامنه ارتداد در سطح جامعه اسلامی وسیع شد که از جمله عوامل آن می‌توان به این نکته اشاره کرد که براساس مبانی دینی کسی که یک حکم واجب را انجام ندهد، مرتد نشده و تنها گناه می‌کند، ولی در این زمان اینگونه عنوان شد که کسی که «زکات» پرداخت نکند مرتد می‌شود و فردی چون «خالد بن ولید» را برای اخذ زکات گماردند.

وی با اشاره به آغاز جریان تکفیر معترضین در زمان پس از رحلت گرامی پیامبر اسلام (ص) افزود: در این زمان در طول یک و نیم سال سه هزار نفر از مسلمانان کشته شدند و باید دانست که قبل از زمان عاشورا با توجیه اینکه برخی از افراد مرتد هستند، قبح مسلمان کشی ریخته شد.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: این در حالی است که در زمان پیامبر گرامی اسلام، آن حضرت با استفاده از اصطلاح «طلقا» کریمانه از بحث آنانی که قبل از فتح مکه دشمن مسلمانان در این شهر بودند، گذشتند.

ظریفیان با بیان اینکه اشتباه استراتژیکی بعدی که باید به آن اشاره کرد، بحث «فتوحات» است که یک انحراف معیار بزرگ در تاریخ اسلام بود،

افزود: در این زمان بود که دعوت به پذیرش دین اسلام از سوی پیامبر گرامی اسلام (ص) در زمان پس از رحلت آن حضرت به «فتح» تبدیل شد.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: اگر فرض کنیم که بحث فتوحات درست بوده است، باید دید که چه کسانی می‌خواستند اسلام را به افراد در مناطق جدید بشناسانند که باید در این زمینه گفت این افراد کسانی بودند که در تاریخ 8 هجری قمری مسلمان شده بودند و فتوحات از سال 13 هجری اتفاق افتاد و این در حالی است که بسیاری از این افراد آموزش‌های مورد نیاز در این زمینه را ندیده، سواد نداشته و بعضا قرآن را نیز نمی‌دانستند و درک عمیقی از اسلام نداشتند.

ظریفیان ادامه داد: در فتوحاتی که از سوی حکومت وقت انجام گرفت، شش لشگر از 11 لشگر را فرماندهانی از بنی‌امیه هدایت می‌کردند و برهمین اساس بخش قابل توجهی از این فتوحات توسط بنی‌امیه صورت گرفت. کسانی که خود در فتوحات فرمانده بودند یا خود به طور مستقیم یا فرزندانشان در کربلا در برابر امام حسین (ع) قرار گرفتند.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: فتوحات، طبیعت مسلمانان را عوض کرده و در جامعه مسلمانان، طبقات اجتماعی را ایجاد کرد و باید دانست که خوارج محصول فتوحات هستند و اصلا گروهی پدید آمدند که دین را جنگ می‌دانستند.

ظریفیان گفت: همچنین ریشه جریان خطرناک «مرجئه» در فتوحات پدید آمد زیرا بسیاری از صحابه به انواع گوناگون فسق مبتلا شدند، جهت توجیه اعمالشان گفتند که حکمت نظری از حکمت عملی جدا است و عمل مسلمانان به ایمانشان ربطی ندارد و تنها خدا در قیامت در مورد عمل آنان قضاوت خواهد کرد و بر این اساس در جامعه مسلمانان اراذل بر افاضل حاکم شدند.

وی با بیان اینکه برای «حسینی شدن» مهم‌ترین عامل اخلاقی شدن ما است، افزود: اگر انصاف را رعایت نمی‌کنیم، در زندگی مردم سرک کشیده و در ترافیک لایی می‌کشیم این با حسینی شدن مغایرت دارد.

این استاد دانشگاه با اشاره به حکایتی از زندگی و شخصیت حضرت امام حسین(ع) اظهار کرد: ما باید بدانیم همین که تکبر بورزیم، مستکبر می‌شویم.

ترویج تفکر «خلیفةالله» نسبت به حاکم زمان توجیه‌گر عاشورا شد

بنابر این گزارش، در این مراسم حسن حضرتی استاد تاریخ نیز اظهار کرد: برخی از رویدادها در تاریخ در حد رویداد باقی می‌مانند، اما برخی از آنها تبدیل به فرآیند می‌شوند و عاشورا اینچنین است که توانسته در طول تاریخ خود را بازتولید کند.

وی اظهار کرد: آنچه که من از مطالعه تاریخ واقعه کربلا متوجه شدم این است که قهرمانان این واقعه علاقه‌مند هستند تا آنان شناخته شوند تا اینکه پرستش شوند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه جامعه مسلمانان با واقعه عاشورا برخوردی معمولی و راحت داشت، گفت: ما باید به چرایی چنین برخوردی بپردازیم و بدانیم که منشاء این نوع رفتار به شرایط فعلی آن جامعه مربوط می‌شود.

حضرتی اظهار کرد: ما در دعاهایمان می‌گوییم که کاش در کربلا بودیم تا به یاری امام حسین (ع) می‌پرداختیم اما من چنین دعایی نمی‌کنم چون با توجه به جو فکری و روانی موجود در آن فضا، معلوم نبود که من در آن زمان در کدام جبهه قرار می‌گرفتم.

وی با بیان اینکه در کربلا دو جبهه وجود داشت که هر دو نیز ادعای دین‌داری داشتند، افزود: جبهه اموی حاضر در این صحرا امام حسین (ع) را متهم به «خارجی» بودن می‌کرد و نکته مهم در این زمینه پذیرش این ادعا از سوی جامعه است.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: جو فکری موجود در جامعه مسلمین در زمان رخداد واقعه عاشورا و پس از آن به اتفاقاتی که پس از سقیفه رخ می‌دهد، مربوط می‌شود.

حضرتی اظهار کرد: از جمله مواردی که در آن جامعه به وقوع پیوست این بود که خلیفه حاضر توانست خلیفه بعدی را خود انتخاب کند.

وی گفت: معاویه برای نخستین بار توانست به صورت اندیشیده شده تعبیر «خلیفةالله» را نسبت به خود در جامعه رایج کند این در حالی است که در دوره ابوبکر، عمر و عثمان آنها به عنوان خلیفةالرسول و امیرالمومنین مورد خطاب قرار می‌گرفتند.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: ترویج واقعه «خلیفةالله» جهت خطاب قرار دادن معاویه به خاطر آن بود که اینگونه عنوان شود که پس از ختم نبوت، خلیفه به وجود آمده است و مقام وی بالاتر از مقام نبی است و برهمین اساس نباید رفتار خلیفه را با نبی مقایسه کرد و بنابراین مانع شدند تا خلیفه مورد نقد دیگران قرار گیرد.

حضرتی اظهار کرد: به دلیل ترویج عنوان خلیفةالله در سطح جامعه مسلمانان بود که واقعه عاشورا توجیه‌پذیر شد، زیرا بر آن اساس فرزند رسول خدا علیه خلیفه خدا قیام کرده بود.

وی با بیان اینکه به نظر من تفکر «فره ایزدی» ایرانیان در ترویج تفکر «خلیفةالله» تاثیر بسیاری داشت، افزود: من نمی‌دانم این تفکر با چه مکانیسمی به معاویه رسیده است، ولی می‌دانم که اخبار ملوک عجم همواره به وی می‌رسید.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بر این اساس با توجه به جو فکری حاضر در آن زمان در سطح جامعه مسلمانان نمی‌توانیم نگاه عاقل اندر سفیه بر مردم آن زمان داشته باشیم.

به گزارش ایسنا، در ادامه این نشست از ظریفیان پیرامون شخصیت و جایگاه خالدبن ولید پرسش شد که وی گفت: خالد بن ولید در دوران پیامبر (ص) به صورت محدود به انجام امور گمارده شد و از جمله اولین کسانی که از خالد انتقاد کرد، شخص عمر بود که وی را مورد ضرب و شتم و اهانت نیز قرار داد.

وی افزود: اما در ادامه می‌بینیم که عمر در مورد به کار گماردن خالد بن ولید می‌گوید من شمشیری را که امنیت اسلام را تامین می‌کند، در غلاف نمی‌کنم و برهمین اساس است از آن زمان نظریه ترجیح امنیت بر عدالت مطرح شده و باعث مشروعیت «استیلا» می‌شود و برهمین اساس است که خالد بن ولید می‌تواند در مورد خون مسلمین تصمیم‌گیری کند.