«هفته وحدت» را باید یکی از دهها ابتکار تأثیرگذار حضرت امام خمینی(ره) دانست که توانسته عامل مؤثری در رویارویی با سیاست‌های نظام سلطه جهت افزایش اختلافات میان مسلمانان باشد.
به گزارش شهدای ایران به نقل از تسنیم، «هفته وحدت» را باید یکی از دهها ابتکار تأثیرگذار حضرت امام خمینی(ره) دانست که توانسته عامل مؤثری در رویارویی با سیاست‌های نظام سلطه جهت افزایش اختلافات میان مسلمانان باشد. بر اساس همین ابتکار هر سال در ماه ربیع‌الاول به مناسبت میلاد پیامبر اسلام(ص) در فاصله 12 تا 17 ربیع‌الاول در ایران و بسیاری از کشورهای اسلامی مراسم هفته وحدت برگزار می‌شود. به باور اکثریت اهل سنت 12 ربیع‌الاول و به نظر اکثریت اهل شیعه 17 ربیع‌الاول روز میلاد پیامبر اسلام(ص) است. این اختلاف منجر به آن شد تا امام خمینی(ره) با نامگذاری این ایام به نام هفته وحدت هم به نظر دو مذهب بزرگ اسلام احترام گذاشته باشد و هم بر لزوم وحدت بیش از پیش جهان اسلام صحه گذارد.
دشمنان که رمز موفقیت و پیشرفت‌های ایرانی - اسلامی را در وحدت و برادری میان گروه‌ها، قبایل و مذاهب دیده‌اند از همین جهت مدام در جهت تخریب و تحدید دایره اتحاد موجود قدم برمی‌دارند. اگر چه تلاش برای به تفرقه کشاندن مسلمانان سابقه‌ای طولانی دارد اما در طول سال‌های اخیر همچنان هستند عده‌ای که در سایه تحریک و فریب و تطمیع دشمنان غلت خورده و در مسیر خلاف اهداف ملی و اسلامی حرکت می‌کنند و با اقدامات تروریستی سعی در ایجاد تقابل میان مذاهب دارند. حال آنکه مسلمانان و اقلیت‌های دینی در ایران همه به افکار شوم بیگانگان اشراف دارند و نقشه‌های آنان را خنثی کرده‌اند و می‌دانند که امروز جریان تکفیری ادامه همان سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن است.
اقدامات تروریستی و هرگونه حرکت افراطی که با هدف ایجاد تفرقه و اختلاف میان مردم است، هر بار توسط منافقان بی‌هویت، تکفیری‌ها و سلفی‌ها با برچسب‌های دروغین رونمایی می‌شود. اما در عمل ثابت شده که این حوادث نه تنها منجر به خشونت ادیان و مذاهب علیه یکدیگر نمی‌شود که در هر مرتبه باعث تقویت وحدت و آگاهی بیشتر مردم نسبت به توطئه‌های دشمنان شده است.
وحدت از نگاه حضرت امام خمینی(ره)
همانطور که اشاره شد حضرت امام خمینی(ره) ابداع‌کننده چنین ابتکاری بودند و بارها در سخنرانی‌ها و تریبون‌های مختلف بر چنین مقوله‌ای تأکید داشته‌اند، در ادامه به بخشی‌هایی از آن اشاره می‌شود. بنیانگذار انقلاب در یکی از سخنرانی‌های خود می‌فرمایند: «اختلافاتى که در عراق، در ایران، در سایر ممالک اسلامى ایجاد مىکنند، باید سران دول اسلامى توجه داشته باشند به این معنا که این اختلافات اختلافاتى است که هستى آنها را به باد مىدهد. باید با عقل، با تدبیر، توجه داشته باشند به این معنا که به اسم مذهب و به اسم اسلام مىخواهند اسلام را از بین ببرند. دست‌هاى ناپاکى که بین شیعه و سنى در این ممالک اختلاف مىاندازد، اینها نه شیعه هستند و نه سنى هستند، اینها دست‌هاى ایادى استعمار هستند که مىخواهند ممالک اسلامى را از دست آنها بگیرند، ذخایر را از دست آنها بگیرند، بازار سیاه درست کنند براى ممالک به اصطلاح مترقى، ما پیوستگى خودمان را به اقلیت‌هاى مذهبى اعلام مىکنیم.»
ایشان در ادامه تأکید می‌کنند که اهل سنت برادران شیعیان هستند و سیاست‌های غرب نباید منجر به شکاف این دو مکتب شود: «ما برادرى خودمان را به برادران اهل سنت اعلام مىکنیم. دشمنان اسلامند که مىخواهند ما را با برادرهاى خودمان مختلف کنند. دشمن‌هاى اسلام یا گول‌خورده‌هایی از آنها هستند که در این وقت مخالفت مابین دو دسته را اعلام مىکنند. ما اعلام مىکنیم وحدت کلمه مسلمین را. اگر مسلمین وحدت کلمه داشتند، امکان نداشت اجانب بر آنها تسلط پیدا بکنند. این تفرقه در بین مسلمین است که باعث شده است اجانب بر ما تسلط پیدا بکنند. این تفرقه مسلمین است که از اول با دست اشخاص جاهل تحقق پیدا کرد و الان هم ما گرفتار هستیم. واجب است بر همه مسلمین که با هم باشند... ما الان مملکت‌مان یا باید تا ابد زیر یوغ استعمار و استبداد باشد یا باید الان از این یوغ خارج بشود. اگر وحدت کلمه را حفظ نکنید، تا آخر باید مبتلا باشید.»
حضرت امام (ره) همچنین اختلاف میان شیعه و سنی را در اسلام به‌صورت کامل و قاطع رد کرده و تأکید بر چنین مقوله‌ای را سیاست استکبار می‌دانند: «در اسلام بین شیعه و سنى ابداً تفرقه نیست، بین شیعه و سنى نباید تفرقه باشد. باید وحدت کلمه را حفظ کنید. ائمه اطهار ما سفارش کردند به ما که بپیوندید با هم و با هم اجتماعمان را حفظ کنیم و کسى که این اجتماع را بخواهد که به هم بزند یا جاهل است یا مغرض و نباید به این حرف‌ها گوش بکنند. برادران سنى ما نباید به یک تبلیغاتى که از طرف دشمنان اسلام مىشود ترتیب اثر بدهند. ما با آنها برادر هستیم، آنها با ما برادر هستند.»
نگاه ویژه رهبر معظم انقلاب به مقوله وحدت
مقام معظم رهبری هم مانند حضرت امام(ره) در طول سال‌های اخیر تلاش بسیاری نموده‌اند تا وحدت و همگرایی در بین مکاتب اسلامی اعم از شیعه و سنی حفظ شود. معظم له طی فتاوای مختلفی هرگونه رفتار و گفتاری را که علیه وحدت ملی و اسلامی باشد، حرام اعلام کرده‌اند و همه را از پرداختن به برخی مسائل اختلافی که وحدت را هدف قرار می‌دهد، برحذر داشته‌اند.
رهبر معظم انقلاب در همین راستا و در مسیر افشای توطئه بیگانگان در تاریخ بیستم شهریور92 در دیدار کارگزاران حج تأکید کردند: «در دنیاى اسلام غیر از کارهایى که دشمنان در زمینه ایجاد اختلاف فکرى و روحى و عقیدتى می‌کنند، آتش‌افروزى هم می‌کنند. ببینید در کشورهاى همسایه‌ما - در پاکستان یک جور، در عراق یک‌جور، در سوریه یک‌جور، در بحرین یک‌جور - چطور آتش جنگ را برمى‌افروزند بین مردم به بهانه شیعه و سنى، آنجایى هم که مسئله شیعه و سنى نیست، اسم شیعه و سنى رویش می‌گذارند که من مکرر اشاره کرده‌ام به مواردى از اینها، حاضرند منطقه را به آتش بکشند، براى خاطر مقاصد سیاسى، ابرقدرت‌ها این‌جورى‌اند.»
ایشان در باب وحدت جهان اسلام در سخنان دیگری می‌فرمایند: «برای آنها شیعه و سنی معنا ندارد، منتها برای اینکه امت اسلام قدرت نگیرد و نتواند حرف قاطعی بزند، سیاست‌شان این است که در بین برادران مسلمان، در بین شیعه و سنی، در بین فرقه‌های خود شیعه و در بین فرقه‌های خود اهل تسنن اختلاف بیندازند. کار آنها اختلاف‌افکنی است، این را باید ما و نخبگان ما و مردم ما بفهمند. ما افتخار می‌کنیم که پیرو مکتب اهل بیت هستیم، شیعه هستیم، پیرو امامت امیرالمؤمنین و خلافت بلافصل او هستیم؛ به این افتخار می‌کنیم، اما جای اثبات این مطلب کوچه و خیابان نیست، جای اثبات اینگونه مطالب در میان اهل فن، در میان متخصصین و در میان نخبگان است.»
رهبر معظم انقلاب در ادامه دشنام دادن را یکی از رفتارهای غلط جهت به چالش کشیدن وحدت دانسته و بیان می‌کنند: «بدگویی و عیب‌جویی و فحاشی و شمشیر بر روی هم کشیدن، کمک کردن به دشمنان اسلام است که هم دشمن شیعه و هم دشمن سنی هستند. ما این را به عنوان پرچم وحدت اسلامی در انقلاب اسلامی بلند کردیم. ملت ایران این را می‌خواهد، این را می‌گوید.»
مسیر تقویت وحدت
اگر چه حضرت امام خمینی و مقام معظم رهبری بارها راهکارهای مناسبی جهت تقویت و حفظ وحدت بین جهان اسلام ارئه نموده‌اند اما می‌توان مهم‌ترین مسیرها جهت تحقق چنین هدفی را اینگونه تبیین کرد. «باور‌پذیری ضرورت وحدت در جهان اسلام توسط دولت‌های اسلامی». دولت‌های اسلامی، باید همگرایی بین مسلمانان را به عنوان یک اصل انکارناپذیر باور کرده و آن را مقدمه و پیش‌نیاز هر عمل و رویکردی قرار دهند. تعمیق چنین باوری نیازمند برخی اقدامات نیز هست که مهم‌ترین آن می‌تواند «حرکت دولت‌ها جهت از بین بردن تعصب و طایفهگری در بین جامعه تحت امرشان»، «تصویب قوانین در سازمانهای اسلامی، برای جلوگیری عملی از اختلاف و امکان بازخواست از دولت‌های حمایتگر از آنان»، «برگزاری نشستها و همایشهای مشترک علمی و گفتوگوی نزدیک، برای از بین بردن اختلافات و نزدیک کردن دیدگاه‌ها و نیز ارائه پژوهش‌ها و گفتوگوهای علمی و به دور از هرگونه تعصب بین عالمان متعهد و مستقل شیعه و سنی در مورد مسائل اعتقادی و اختلافنظرهای فقهی و سیاسی» باشد.
دولت اسلامی هر کدام به نوبه خود می‌توانند با اقدامات فرهنگی و کاربردی برای «افزایش آگاهیهای عمومی و توجه دادن به شرایط جهانی»و«تأکید بر اشتراکات و اجتناب از پرداختن به اختلافات» حرکت نمایند. «خرافه‌زدایی» هم یکی دیگر از موانع تحقق چنین هدفی است که با به حداقل رساندن آن، زمینه وحدت و انسجام اسلامی تقویت خواهد شد. خرافه‌زدایی و پاکسازی فرهنگ دینباوران از دروغ و پیرایه‌های تفرقهانگیز توسط عالمان و اندیشمندانی که در تلاش برای وحدت میان مسلمانان هستند، از تفرقه میان مسلمانان جلوگیری خواهد کرد. «حفظ و تأکید عناصر مشترک فرهنگی» هم می‌تواند راهکار دیگری باشد که به‌واسطه آن شرایط حفظ وحدت و یکدلی را در بین مسلمانان ایجاد کرد. در میان جوامع اسلامی، فرهنگ مشترک عامل محوری در وحدت و انسجام اسلامی محسوب می‌شود. عناصر فرهنگی در شکلگیری وحدت و اتحاد مسلمانان بسیار اثرگذار است و اگر چه مختلف هستند اما دارای عناصر فرهنگی مشترک است که با تأکید بر آن می‌توان زمینه مناسبی برای حفظ و تقویت وحدت را رقم زد. «تکیه و تأکید بر اشتراکات مذهبی» یکی دیگر از ساده‌ترین و اثرگذارترین راهکارهاست؛ چنانچه مسلمانان دارای یک کتاب آسمانی، یک پیامبر و یک قبله هستند و اعتقادات دینی همه آنها یکسان است.
منبع:جوان
دشمنان که رمز موفقیت و پیشرفت‌های ایرانی - اسلامی را در وحدت و برادری میان گروه‌ها، قبایل و مذاهب دیده‌اند از همین جهت مدام در جهت تخریب و تحدید دایره اتحاد موجود قدم برمی‌دارند. اگر چه تلاش برای به تفرقه کشاندن مسلمانان سابقه‌ای طولانی دارد اما در طول سال‌های اخیر همچنان هستند عده‌ای که در سایه تحریک و فریب و تطمیع دشمنان غلت خورده و در مسیر خلاف اهداف ملی و اسلامی حرکت می‌کنند و با اقدامات تروریستی سعی در ایجاد تقابل میان مذاهب دارند. حال آنکه مسلمانان و اقلیت‌های دینی در ایران همه به افکار شوم بیگانگان اشراف دارند و نقشه‌های آنان را خنثی کرده‌اند و می‌دانند که امروز جریان تکفیری ادامه همان سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن است.
اقدامات تروریستی و هرگونه حرکت افراطی که با هدف ایجاد تفرقه و اختلاف میان مردم است، هر بار توسط منافقان بی‌هویت، تکفیری‌ها و سلفی‌ها با برچسب‌های دروغین رونمایی می‌شود. اما در عمل ثابت شده که این حوادث نه تنها منجر به خشونت ادیان و مذاهب علیه یکدیگر نمی‌شود که در هر مرتبه باعث تقویت وحدت و آگاهی بیشتر مردم نسبت به توطئه‌های دشمنان شده است.
وحدت از نگاه حضرت امام خمینی(ره)
همانطور که اشاره شد حضرت امام خمینی(ره) ابداع‌کننده چنین ابتکاری بودند و بارها در سخنرانی‌ها و تریبون‌های مختلف بر چنین مقوله‌ای تأکید داشته‌اند، در ادامه به بخشی‌هایی از آن اشاره می‌شود. بنیانگذار انقلاب در یکی از سخنرانی‌های خود می‌فرمایند: «اختلافاتى که در عراق، در ایران، در سایر ممالک اسلامى ایجاد مىکنند، باید سران دول اسلامى توجه داشته باشند به این معنا که این اختلافات اختلافاتى است که هستى آنها را به باد مىدهد. باید با عقل، با تدبیر، توجه داشته باشند به این معنا که به اسم مذهب و به اسم اسلام مىخواهند اسلام را از بین ببرند. دست‌هاى ناپاکى که بین شیعه و سنى در این ممالک اختلاف مىاندازد، اینها نه شیعه هستند و نه سنى هستند، اینها دست‌هاى ایادى استعمار هستند که مىخواهند ممالک اسلامى را از دست آنها بگیرند، ذخایر را از دست آنها بگیرند، بازار سیاه درست کنند براى ممالک به اصطلاح مترقى، ما پیوستگى خودمان را به اقلیت‌هاى مذهبى اعلام مىکنیم.»
ایشان در ادامه تأکید می‌کنند که اهل سنت برادران شیعیان هستند و سیاست‌های غرب نباید منجر به شکاف این دو مکتب شود: «ما برادرى خودمان را به برادران اهل سنت اعلام مىکنیم. دشمنان اسلامند که مىخواهند ما را با برادرهاى خودمان مختلف کنند. دشمن‌هاى اسلام یا گول‌خورده‌هایی از آنها هستند که در این وقت مخالفت مابین دو دسته را اعلام مىکنند. ما اعلام مىکنیم وحدت کلمه مسلمین را. اگر مسلمین وحدت کلمه داشتند، امکان نداشت اجانب بر آنها تسلط پیدا بکنند. این تفرقه در بین مسلمین است که باعث شده است اجانب بر ما تسلط پیدا بکنند. این تفرقه مسلمین است که از اول با دست اشخاص جاهل تحقق پیدا کرد و الان هم ما گرفتار هستیم. واجب است بر همه مسلمین که با هم باشند... ما الان مملکت‌مان یا باید تا ابد زیر یوغ استعمار و استبداد باشد یا باید الان از این یوغ خارج بشود. اگر وحدت کلمه را حفظ نکنید، تا آخر باید مبتلا باشید.»
حضرت امام (ره) همچنین اختلاف میان شیعه و سنی را در اسلام به‌صورت کامل و قاطع رد کرده و تأکید بر چنین مقوله‌ای را سیاست استکبار می‌دانند: «در اسلام بین شیعه و سنى ابداً تفرقه نیست، بین شیعه و سنى نباید تفرقه باشد. باید وحدت کلمه را حفظ کنید. ائمه اطهار ما سفارش کردند به ما که بپیوندید با هم و با هم اجتماعمان را حفظ کنیم و کسى که این اجتماع را بخواهد که به هم بزند یا جاهل است یا مغرض و نباید به این حرف‌ها گوش بکنند. برادران سنى ما نباید به یک تبلیغاتى که از طرف دشمنان اسلام مىشود ترتیب اثر بدهند. ما با آنها برادر هستیم، آنها با ما برادر هستند.»
نگاه ویژه رهبر معظم انقلاب به مقوله وحدت
مقام معظم رهبری هم مانند حضرت امام(ره) در طول سال‌های اخیر تلاش بسیاری نموده‌اند تا وحدت و همگرایی در بین مکاتب اسلامی اعم از شیعه و سنی حفظ شود. معظم له طی فتاوای مختلفی هرگونه رفتار و گفتاری را که علیه وحدت ملی و اسلامی باشد، حرام اعلام کرده‌اند و همه را از پرداختن به برخی مسائل اختلافی که وحدت را هدف قرار می‌دهد، برحذر داشته‌اند.
رهبر معظم انقلاب در همین راستا و در مسیر افشای توطئه بیگانگان در تاریخ بیستم شهریور92 در دیدار کارگزاران حج تأکید کردند: «در دنیاى اسلام غیر از کارهایى که دشمنان در زمینه ایجاد اختلاف فکرى و روحى و عقیدتى می‌کنند، آتش‌افروزى هم می‌کنند. ببینید در کشورهاى همسایه‌ما - در پاکستان یک جور، در عراق یک‌جور، در سوریه یک‌جور، در بحرین یک‌جور - چطور آتش جنگ را برمى‌افروزند بین مردم به بهانه شیعه و سنى، آنجایى هم که مسئله شیعه و سنى نیست، اسم شیعه و سنى رویش می‌گذارند که من مکرر اشاره کرده‌ام به مواردى از اینها، حاضرند منطقه را به آتش بکشند، براى خاطر مقاصد سیاسى، ابرقدرت‌ها این‌جورى‌اند.»
ایشان در باب وحدت جهان اسلام در سخنان دیگری می‌فرمایند: «برای آنها شیعه و سنی معنا ندارد، منتها برای اینکه امت اسلام قدرت نگیرد و نتواند حرف قاطعی بزند، سیاست‌شان این است که در بین برادران مسلمان، در بین شیعه و سنی، در بین فرقه‌های خود شیعه و در بین فرقه‌های خود اهل تسنن اختلاف بیندازند. کار آنها اختلاف‌افکنی است، این را باید ما و نخبگان ما و مردم ما بفهمند. ما افتخار می‌کنیم که پیرو مکتب اهل بیت هستیم، شیعه هستیم، پیرو امامت امیرالمؤمنین و خلافت بلافصل او هستیم؛ به این افتخار می‌کنیم، اما جای اثبات این مطلب کوچه و خیابان نیست، جای اثبات اینگونه مطالب در میان اهل فن، در میان متخصصین و در میان نخبگان است.»
رهبر معظم انقلاب در ادامه دشنام دادن را یکی از رفتارهای غلط جهت به چالش کشیدن وحدت دانسته و بیان می‌کنند: «بدگویی و عیب‌جویی و فحاشی و شمشیر بر روی هم کشیدن، کمک کردن به دشمنان اسلام است که هم دشمن شیعه و هم دشمن سنی هستند. ما این را به عنوان پرچم وحدت اسلامی در انقلاب اسلامی بلند کردیم. ملت ایران این را می‌خواهد، این را می‌گوید.»
مسیر تقویت وحدت
اگر چه حضرت امام خمینی و مقام معظم رهبری بارها راهکارهای مناسبی جهت تقویت و حفظ وحدت بین جهان اسلام ارئه نموده‌اند اما می‌توان مهم‌ترین مسیرها جهت تحقق چنین هدفی را اینگونه تبیین کرد. «باور‌پذیری ضرورت وحدت در جهان اسلام توسط دولت‌های اسلامی». دولت‌های اسلامی، باید همگرایی بین مسلمانان را به عنوان یک اصل انکارناپذیر باور کرده و آن را مقدمه و پیش‌نیاز هر عمل و رویکردی قرار دهند. تعمیق چنین باوری نیازمند برخی اقدامات نیز هست که مهم‌ترین آن می‌تواند «حرکت دولت‌ها جهت از بین بردن تعصب و طایفهگری در بین جامعه تحت امرشان»، «تصویب قوانین در سازمانهای اسلامی، برای جلوگیری عملی از اختلاف و امکان بازخواست از دولت‌های حمایتگر از آنان»، «برگزاری نشستها و همایشهای مشترک علمی و گفتوگوی نزدیک، برای از بین بردن اختلافات و نزدیک کردن دیدگاه‌ها و نیز ارائه پژوهش‌ها و گفتوگوهای علمی و به دور از هرگونه تعصب بین عالمان متعهد و مستقل شیعه و سنی در مورد مسائل اعتقادی و اختلافنظرهای فقهی و سیاسی» باشد.
دولت اسلامی هر کدام به نوبه خود می‌توانند با اقدامات فرهنگی و کاربردی برای «افزایش آگاهیهای عمومی و توجه دادن به شرایط جهانی»و«تأکید بر اشتراکات و اجتناب از پرداختن به اختلافات» حرکت نمایند. «خرافه‌زدایی» هم یکی دیگر از موانع تحقق چنین هدفی است که با به حداقل رساندن آن، زمینه وحدت و انسجام اسلامی تقویت خواهد شد. خرافه‌زدایی و پاکسازی فرهنگ دینباوران از دروغ و پیرایه‌های تفرقهانگیز توسط عالمان و اندیشمندانی که در تلاش برای وحدت میان مسلمانان هستند، از تفرقه میان مسلمانان جلوگیری خواهد کرد. «حفظ و تأکید عناصر مشترک فرهنگی» هم می‌تواند راهکار دیگری باشد که به‌واسطه آن شرایط حفظ وحدت و یکدلی را در بین مسلمانان ایجاد کرد. در میان جوامع اسلامی، فرهنگ مشترک عامل محوری در وحدت و انسجام اسلامی محسوب می‌شود. عناصر فرهنگی در شکلگیری وحدت و اتحاد مسلمانان بسیار اثرگذار است و اگر چه مختلف هستند اما دارای عناصر فرهنگی مشترک است که با تأکید بر آن می‌توان زمینه مناسبی برای حفظ و تقویت وحدت را رقم زد. «تکیه و تأکید بر اشتراکات مذهبی» یکی دیگر از ساده‌ترین و اثرگذارترین راهکارهاست؛ چنانچه مسلمانان دارای یک کتاب آسمانی، یک پیامبر و یک قبله هستند و اعتقادات دینی همه آنها یکسان است.
منبع:جوان
