اخیراً دیده میشود که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارزشهای انقلاب را یکی پس از دیگری زیر پا میگذارد و شکایت پشت سر هم از وزارت ارشاد اسلامی مطرح میشود؛ داد مردم بلند شده است مردم از ما توقع دارند که تذکر دهیم؛ امیدواریم این تذکرات سبب هوشیاری شود و افرادی که در وزارت ارشاد هستند مردم انقلابی را ناراحت نکنند.
شهدای ایران: «اخیراً دیده میشود که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارزشهای انقلاب را یکی پس از دیگری زیر پا میگذارد و شکایت پشت سر هم از وزارت ارشاد اسلامی مطرح میشود؛ داد مردم بلند شده است مردم از ما توقع دارند که تذکر دهیم؛ امیدواریم این تذکرات سبب هوشیاری شود و افرادی که در وزارت ارشاد هستند مردم انقلابی را ناراحت نکنند.»
به گزارش رجانیوز، در روزهای اخیر و پس از اتخاذ مواضع عجیب و دور از ذهن سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در توجیه عدم دیدار حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) با وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی که با ادعای نادرست کسالت معظم‌له عجین گردید، هم چنین طرح ادّعای مبالغه آمیز این مقام مسئول در وزارت ارشاد مبنی بر حمایت اکثریت مراجع عظام تقلید از اقدامات و رویکردهای مثبت وزارت ارشاد! در حالی مطرح گردید که هشدار و انتقاد روز افزون دغدغه مندان عرصۀ دین و فرهنگ به ویژه از سوی رهبر معظم انقلاب(مدظله) و نیز حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) و دیگر مراجع معظم تقلید به روند نامطلوب فرهنگی کشور در دولت های مختلف به ویژه در دولت تدبیر و امید، مجالی برای طرح برخی ادعاهای اغراق آمیز از روند مدیریت فرهنگی کشور باقی نمی‌گذارد.
از این رو دفتر معظم له نیز در راستای تنویر افکار عمومی انتقادها و ایرادهای اساسی معظم له به عدم اصلاح بخشى از مسائل مربوط به كتاب‌هاى منتشر شده و بخشى از فيلم‌ها و برخی از موسيقى‌های منتشر شده توسط وزارت ارشاد را به عنوان مهمترین دلیل در عدم دیدار معظم له با وزیر ارشاد مورد توجه قرار داد.
حال با این تفاسیر لزوم واکاوی آسیب‌ها و چالش‌های فرهنگی کشور به ویژه پیامدهای برخی از سیاست‌گذاری‌ها و رویکردهای نادرست فرهنگی از سوی متولیان فرهنگی کشور و ضرورت مواجهۀ مطلوب با آموزه‌های وارداتی غرب، با بهره‌گیری از منویات راهبردی حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) در عرصۀ تحول فرهنگی کشور امری انکار ناپذیر است که در این نگاشته به مخاطبان گرامی ارائه میگردد.
چیستی فرهنگ
در وهلۀ نخست باید گفت فرهنگ، مجموعه امورى است كه به روح و فكر انسان، شكل مى دهد و انگيزه اصلى او را به سوى مسائل مختلف، فراهم مى سازد.[۱]مجموعه عقائد، تاريخ، آداب و رسوم جامعه، ادبيّات و هنر، همان فرهنگ جامعه است.[۲]
ضرورت بهره گیری از فرهنگ غنی اسلامی در جامعه
بدیهی است كه فرهنگ هر قوم و ملّتى هر چه باشد در پرورش صفات اخلاقى اثر تعيين كنندهاى دارد؛ فرهنگ هاى عالى و شايسته، افرادى با صفات عالى پرورش مى دهد، و فرهنگ هاى منحط و آلوده، عامل پرورش رذايل اخلاقى است[۳]؛ لذا فرهنگ قوی و نیرومند اسلام خود ضامن حفظ اسلام است و ما باید امیدوارانه آن را اشاعه دهیم.[۴]زیرا ما یک فرهنگ غنی اسلامی داریم و نباید ترس به خود راه دهیم بلکه با قدرت و غنای این فرهنگ کارها را انجام می دهیم و مثل سی و چند سال قبل، گام هایی به جلو بر می داریم.[۵]
لذا با این تفاسیر باید گفت مسائل فرهنگی برای ما یک امر حیاتی و سیاسی است که نظم و استقلال کشور ما وابسته به آن است.[۶]
پیامدهای اجرای فرهنگ منحط در ترویج رذایل اخلاقی
بی شک باید گفت سنّت ها و بدعت های نادرست راه را براى رذائل اخلاقى در بدترين اشكالش هموار مى سازد؛ و بدترين رذائل را در رديف بهترين فضائل قرار مى دهد؛ و اين آسیب نشانه ای است بر اين كه فرهنگ قوم و ملّت، يكى از انگيزه هاى مهّم گرايش به فضائل يا رذائل است و آنان كه مى خواهند با رذائل اخلاقى مبارزه كنند، بايد در اصلاح فرهنگ هاى فاسد بكوشند.[۷]
به عنوان نمونه؛ در يك كنفرانس بزرگ جهانى كه در سالهاى اخير در پكن پايتخت چين درباره حقوق زن برگزار شد، گروه عظيمى از كشورهاى شركت كننده در آن كنفرانس اصرار داشتند كه اين سه اصل در برنامه كنفرانس جاى گيرد: آزادى روابط جنسى زنان؛ مشروع بودن همجنس گرايى آنان؛ و آزادى سقط جنين؛ كه با جنجال عظيمى از سوى بعضى از كشورهاى اسلامى از جمله كشور ما رو به رو شد.[۸]
بديهى است هنگامى كه نمايندگان به اصطلاح تحصيل كرده اقوام و ملّتها از اين گونه كارهاى زشت و ننگين به عنوان حقوق زن دفاع كنند و فرهنگى بر اساس آن پديد آيد، چه رذائل اخلاقى در ميان اقوام و ملل شايع مى گردد! رذائلى كه آثار زيانبار آن نه تنها در مسأله تهذيب اخلاق، بلكه در زندگى اجتماعى و اقتصادى آنها نيز نمايان مى شود.[۹]
فقدان نظارت بر محتوای کتاب؛ چالش کلیدی در عرصۀ فرهنگ
گفتنی است دو گروه در جامعه فعالیت های انحرافی دارند، نخست افرادی که دارای انحراف فکری و سلیقه‌ای و مخالف مبانی دینی هستند و با چاپ کتاب‌های خود، کج اندیشی را تبلیغ می کنند و گروه دیگر افرادی اند که اعتقادی به اسلام ندارند و در پوشش قرآن بر ضد قرآن کار می کنند.[۱۰]
در تشریح این مسأله باید گفت «نوگرايى» در مقابل «سنّت گرايى» است و نوگرايى همتاى «دين ستيزى» و لازمه آن دست كم، «دين زدايى» يا لااقل دين را از حوزه اجتماع عقب زدن و به مسائل فردى منحصر كردن است. فرهنگ امروز غرب، بر اساس تحوّل، تطوّر و مبارزه با سنن دينى مسيح پىريزى شده است، ستيز با دين هدفى است كه سكولاريزم در پرتو اصولى است که آن را تعقيب مى كند تا بعداً آن را نسبت به هر دينى بسط و تعميم دهد، هر چند مشكلات آيين مسيحيّت كنونى را نداشته باشد. اين نكته قابل دقّت است كه چگونه مىتوان مشكلات فرهنگ مذهبى را كه با فرهنگ مذهب ديگر مانند اسلام قابل مقايسه نيست به آن تسرّى داد.[۱۱]
بنابراین و از آنجا که امروز حرف نخست را رسانه‌ها می زنند و یکی از این اموری که هنوز جدی گرفته نشده است، مساله مطالعه کتاب است[۱۲]. لذا کتاب را باید همچون شمشیر دو لبه دانست و گفت اگر از کتاب به خوبی استفاده شود، می‌تواند جامعه‌ای پاک و نمونه بسازد؛ و اگر کتاب فاسد و مفسدی نوشته شود می تواند جامعه‌ای شرور و فاسد بسازد، و افراد خائن را تربیت کند.[۱۳]
حال با این اوصاف مشاهده می کنیم امروز دشمنان تلاش می‌کنند از طریق کتاب و فعالیت های غیراخلاقی جوانان ما را گمراه کند. لیکن ما نباید در برابر این هجمه سکوت کنیم بلکه باید به مقابله با آن بپردازیم و به موازت کارهای منفی دشمن به جوانان خوراک مثبت بدهیم،[۱۴]
بدین نحو که افزون بر تولید و تدوین کتاب‌های قوی و غنی باید عده‌ای در کنار این پژوهش‌های انجام گرفته به بررسی کتاب‌های چاپ شده بپردازند؛ زیرا گاهی برخی مسائل اسلامی در کتاب‌ها مطرح می شود و در قالب دینی به جوانان مطلب ارائه می‌کنند؛ اما در لابه لای نوشته های خود القائات باطل را می گنجانند که نیاز به دقت و بررسی دارد.[۱۵]
لیکن امروزه مسائل زشت در لباس زیبا عرضه می شود، مثل عرفان های کاذب که متأسفانه از سطح توده مردم فراتر رفته و به قله مسائل اجتماعی و سیاسی نفوذ کرده است. این چالش خطرناک در حالی است که اگر کشوری که خدای نکرده مجریان دست اولش به مسائل خرافی و عرفان های کاذب متوسل میشود معلوم نیست تکلیف چنین کشوری چه میشود.[۱۶]
یقیناً ترویج عرفان های کاذب نوعی جنگ روانی دشمنان در قالب جاسازی افکار و مطالب انحرافی در علوم وارداتی از غرب است،[۱۷] لذا باید مراقب این مطالب انحرافی جاسازی شده باشیم و شطینت های به نام علم غربی ها را کنار بگذاریم.[۱۸]
از این رو در کنار حوزه هاى فرهنگى، آسیب ها همیشه وجود دارد و در این میان، حوزه کتاب به علت شیطنت دشمنان و ناآگاهى بعضى دوستان از آسیب هاى بیشترى برخوردار است که باید به شدت مراقب آن باشیم، در غیر این صورت آسیب هاى جدى از این ناحیه خواهیم دید.
لیکن با این تفاسیر امروزه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر نحوه تولید و انتشار کتاب‌ها نظارت کامل ندارد، لذا گاهی دیده میشود کتاب هایی منتشر میشود که با مبانی اسلامی، اخلاقی و اجتماعی سازگاری ندارد[۱۹]، به عنوان نمونه اخیراً یک مشت کتاب هایی برای برآمدن حاجات منتشر می شود و از فروش آنها درآمدی کسب می کنند، مردم مراقب باشند بسیاری از این کتاب ها مملو از خرافات است.[۲۰]
در تشریح این مدعا باید گفت در یکی از این کتاب ها آمده است که هر کس هفت روز روزه بگیرد و فلان آیه قرآن را فلان مقدار تکرار کند و فلان اذکار را بگوید روز هفتم فردی از در وارد می شود و کیسه ای در دست دارد که ۱۵ سکه در آن است که هرچه مصرف کند تمام نمی شود.[۲۱]در حالی که باید مردم را توجه داد اگر دعا و توسل می خواهند به مفاتیح الجنان، مفاتیح نوین، زاد المعاد مرحوم علامه مجلسی و دیگر کتب معتبر مراجعه کنند، نه یک مشت کتب مملو از خرافات.
بنابراین کتب مشکوک باید برچیده شود و اصلا از سوی مسؤولان و ارشاد اجازه چاپ و انتشار آنها داده نشود چراکه باعث بدبینی مردم به دین و مذهب می شود،[۲۲] بلکه باید حوزه کتاب، گسترش یافته و سطح علمى و نوآورى کتب بالا برود، ولى امروز متأسفانه نهضت ترجمه اى به راه افتاده و یا با جمع آورى از کتاب هاى دیگر، کتاب جدید تدوین مى کنند[۲۳].
از این رو باید گفت گرچه وسواس از نگاه اسلام امری پسندیده نیست؛ اما وسواس در کتاب پسندیده است .لیکن سخنانی از وزارت ارشاد به گوش می‌رسد که نگران کننده است؛ به راستی چرا می گویند ممیزی نباشد؟ به راستی چرا به تعطیلی روزنامه موهن اعتراض می کنند؟[۲۴]بدون شک اینها مسائل زیان باری است که اگر ادامه یابد خطرناک است. گرچه ما بارها نسبت به این مسائل تذکر و هشدار داده ایم و هزینه های آن را نیز می پردازیم.[۲۵]
فروپاشی نهاد خانواده؛ پیامد اعطای مجوز برای فیلم های هنجار شکن
بدون شک اعطای مجوز از سوی وزارت ارشاد به برخی از فیلم های نامناسب مورد انتقاد و اعتراض جدی است، زیرا یکی از عوامل افزایش طلاق همین فیلم هایی نامناسبی است که متاسفانه امضای ارشاد نیز پای آن است اما بدآموزی دارد، متأسفانه برخی از این فیلم ها، ارزش های دفاع مقدس را زیر سؤال می برد، برخی بسیجیان را و برخی نیز حجاب چادر را زیر سوال می برند.[۲۶]
هم چنین متاسفانه در داخل برنامه صحیحی برای مبارزه با مفاسد فرهنگی و اخلاقی نداریم، لذا در این عرصه نیاز به برنامه بسیار جامع داریم، یک وقت باخبر می شویم تشکیلاتی که مربوط به ارشاد اسلامی است فیلم هایی از دست شان خارج شد، که بدآموز است. و مایه تخریب مبانی اخلاقی خانواده ها می شود.[۲۷]
امروزه متاسفانه طلاق در حال زیاد شدن و مساله بی حجابی و مجالس سوء در حال گسترش است و برخی از فیلم هایی که با اجازه ارشاد منتشر می شود عجیب به نظر می رسد.[۲۸]
بنابراین وزارت فرهنگ و ارشاد که پسوند «اسلامی» دارد، باید توجه داشته باشند که این پسوند مسؤولیت آور است، و مراقب باشند جامعه را به سوی ارزش های اسلامی سوق دهند و بر چاپ و انتشار کتب و صدور مجوز برای فیلم ها دقت کافی را داشته باشند.[۲۹]
تک خوانی زنان؛ شاخصۀ ترویج فساد و اباحه گری
با کمال تأسف باید اذعان نمود جسور شدن برخی افراد و اظهارات تأمّل برانگیز در خصوص درخواست صدور مجوز برای پخش صدای خوانندگان زن، بسیار تأسّف برانگیز است، عدّه ای آمده اند و در مغالطه ای آشکار گفته اند که فقها دلیلی ندارند برای این که صدای زن نباید پخش شود، و چرا علما و فقها می گویند خواننده زن نباشد؛ این طرز سخن گویی جسورانه سابقه ندارد.[۳۰]
افرادی که جسور شده و مدعی شده اند که فقها دلیل خود را بر ممنوعیت پخش صدای خوانندگان زن و موسیقی از نوع حرام بگویند، خبر ندارند که یک طلبه بیست سال درس می خواند تا به مرحله اول اجتهاد برسد و یک مرجع تقلید نیز سی یا چهل سال باید تلاش کند تا به این مرحله برسد، حال یک خواننده و نوازنده بیاید و از خود فتوایی بدهد،در حالی که تک خواني زن در محلي که نامحرم حضور دارد يا صداي او را مي شنود حرام است، لذا وزارت و فرهنگ ارشاد بداند تکرار این کارها سبب می شود مردم فاصله بگیرند.[۳۱]
لزوم اهتمام دولت به مسائل فرهنگی
متاسفانه باید تصریح نمود امروزه مسائل فرهنگی بدون متولّی باقی مانده و هیچ ارگان و نهادی خود را در این مسأله، مسؤول نمی داند.[۳۲] این چالش فرهنگی در حالی است که سلاح های خوبی داریم ولی در مقابل سلاح های آموزه های غربی متفاوت است. آن چیزی که ما داریم، فرهنگ غنی است. و اگر این فرهنگ غنی را بگیرند، واقعا خلع سلاح می شویم.[۳۳]
مسأله فرهنگی، تنها فرهنگی نیست بلکه سیاسی هست، و پایگاه نظام ما در مسأله فرهنگی است و باید در آن دقت به خرج داد.[۳۴]
بنابراین مسائل فرهنگی در صورت عدم رسیدگی به سرعت به مسائل سیاسی تبدیل می شود. اگر فرهنگ کشور عوض شود، این جوان دیگر جان برکف نخواهد بود و بسیج نخواهیم داشت و پشتوانه های نظام از بین می رود.[۳۵]
لذا مسئولین محترم از فرافکنی در مسائل فرهنگی دست بردارند؛ اخیراً دولتمردان میگویند متولی این کار یعنی امور فرهنگی علما هستند؛ شکی نیست که علما در زمینه مسائل فرهنگی وظیفه سنگینی دارند و باید وظیفه خود را در قبال موضوعات فرهنگی و اخلاقی و ارزشی اسلام انجام دهند، همان گونه که دیگران نیز مسؤولیت دارند. لیکن دولتمردان با این سخن میخواهند خودشان را معاف کنند؛ در حالی که اشتباه است.[۳۶]
از این رو نمی توان گفت رسانه ها به ویژه رسانه ملی، دولت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دانشگاه ها و مراکز دیگر هیچ مسؤولیتی در قبال مسائل فرهنگی ندارند؛ همه مسؤول هستند تمام ارگان ها، نهادها، دانشگاه ها و دبستان ها... زیرا همه طرفدار نظام اسلامی هستند.[۳۷]
ضرورت تدوین برنامۀ جامع فرهنگی
حقيقت اين است كه بروز تضادهای متعدد اجتماعی و فرهنگی، همه به خاطر اين است كه متأسفانه يك فرهنگ جامع و مدوّن اسلامى كه قابل استفاده عموم باشد و اين مفاهيم را يك يك بررسى كند در دست نداريم.[۳۸]
افسوس كه در اثر نواقص برنامه هاى فرهنگى، و تربيتهاى غلط، روز به روز سطح افكار بسيارى از جوانان ما پايين تر آمده و وضع اخلاقى آنان تاسّف انگيزتر مىشود، واقعاً به موازات اين اوضاع تأثير تبليغات مسموم در افكار آنان بيشتر مى گردد، و اگر به زودى فكر اساسى براى اين موضوع نشود، و با يك نقشه صحيح به اصلاح فرهنگ نپردازند چيزى نمى گذرد كه اميد اصلاح بدل به يأس قطعى شده و كار به جايى خواهد رسيد كه سر كلافه از دست خود آنان هم بدر مى رود، آن گاه بايد ناظر صحنه هاى تأثر آور و شاهد حوادث دردناك و ناگوارى باشيم.[۳۹]
لذا برنامه ای جامع برای حل مسائل فرهنگی و اخلاقی با ضمانت اجرایی قوی تدوین گردد که ضمانت اجرایی داشته باشد، لیکن باید توجّه داشت ذکر کلیّات دربارۀ مسائل فرهنگی فایده ندارد.[۴۰] نباید در مسائل فرهنگی تنها شعاری برخورد کنیم، بلکه باید برنامه ریزی دقیق انجام داد و برای مسائل فرهنگی متولی خاصی یافت تا دچار آسیب نشویم. [۴۱]
رسالت دولت در مقابله با مظاهر فساد هنجارشکنانه در جامعه
در تبیین این مسأله بایدگفت الزاماً دولت موظف است که از نهادها و ارگان های زیر مجموعه خود اصلاح وضعیت هنجار شکنانه را شروع کند، از سویی دیگر مجلس نیز باید طرحی کاربردی برای مبارزه با مفاسد اخلاقی تصویب کند،[۴۲] زیرا مسائل اخلاقی مورد نظر دشمن است و آنها سرمایه گذاری بسیار زیادی در این عرصه کرده اند و ما باید بیش از هر زمانی مراقب باشیم.[۴۳]
این که شنیده می شود مسأله عفاف و حجاب تحویل ارشاد داده شده است، من نمی دانم اگر این مسأله مهم به دست ارشاد بیافتد آیا کاری انجام می دهند یا معنای آن تعطیل شدن است؟[۴۴]
رویکرد مسامحه در برابر چالش های فرهنگی موجب می شود ارشاد اسلامی به ارشاد غیراسلامی تبدیل شود، برخی گمان نکنند که در دولت جدید همه مسائل را می توانند تغییر دهند. [۴۵]
سخن آخر:
در خاتمه باید گفت مسئولیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى حساس است و با نهادهاى دیگر فرق دارد و انتظار از این وزارتخانه بسیار بالا است،[۴۶] چراکه اگر مسائل فرهنگی حل و فصل نشود نظام و کشور به خطر می افتد.[۴۷]
اخیراً دیده میشود که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارزشهای انقلاب را یکی پس از دیگری زیر پا میگذارد و شکایت پشت سر هم از وزارت ارشاد اسلامی مطرح میشود؛ داد مردم بلند شده است[۴۸] مردم از ما توقع دارند که تذکر دهیم؛ امیدواریم این تذکرات سبب هوشیاری شود و افرادی که در وزارت ارشاد هستند مردم انقلابی را ناراحت نکنند.[۴۹]
واقعیت این است که وضعیت کنونى عرصه فرهنگ نه تنها از نظر بنده بلکه از دیدگاه هیچ یک از مراجع مطلوب نیست و البته مجموعه اى از علل و عوامل داخلى و خارجى در ایجاد این وضع دخالت داشته است، به طور مشخص در مورد ارشاد هم باید گفت که بخش قابل توجهى از هرج و مرجى که در عرصه مطبوعات چاپ و نشر کتاب، موسیقى و سینما و... مشاهده مى شود ناشى از قصور و ضعف این نهاد در انجام وظیفه نظارتى است. در واقع اگر ارشاد وظیفه خود را به درستى انجام دهد براى برخورد با تخلفاتى که در حوزه نظارتى این وزارتخانه انجام مى شود، نوبت به قوه قضائیه نمى رسد. اعتراضات گذشته ما هم به این نهاد متوجه سیاست هاى حاکم بر این وزارتخانه بوده نه شخص؛ که با رفتن او، این انتقادات هم منتفى شود.[۵۰]
پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) makarem.ir
-------------------------------
پی‌نوشت‌ها:
[۱] اخلاق در قرآن، ج۱، ص: ۱۸۵
[۲] همان.
[۳] اخلاق در قرآن، ج۱، ص: ۱۸۷
[۴] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار مسوولین ستاد جشنواره فرهنگی امام رضا(علیه السلام)، http://makarem.ir.
[۵] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۹۲/۰۶/۲۱.
[۶] بیانات حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی در دیدار اعضای فراکسیون روحانیان مجلس شورای اسلامی ،۱۳۸۹/۱۲/۱۰.
[۷] اخلاق در قرآن، ج۱، ص: ۱۹۰.
[۸] اخلاق در قرآن، ج۱، ص: ۱۹۱.
[۹] همان.
[۱۰] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی دردیدار با اعضای اداره کل تبلیغات اسلامی، http://makarem.ir.
[۱۱] دائرة المعارف فقه مقارن ؛ ج۱ ؛ ص۵۵۰.
[۱۲] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله) در دیدار معاون پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی،۱۳۹۰/۰۲/۲۶.
[۱۳] همان.
[۱۴] همان.
[۱۵] همان.
[۱۶] همان.
[۱۷] همان.
[۱۸] بیانات حضرت آیت العظمی الله مکارم شیرازی (مدظله) در دیدار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و اعضای کانون دانشگاهیان ایران اسلامی، ۱۳۹۰/۰۶/۱۸ .
[۱۹] همان.
[۲۰] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم،۱۳۹۲/۰۲/۱۴.
[۲۱] همان.
[۲۲] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ،درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم،۱۳۹۲/۰۲/۱۴.
[۲۳] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامى استان قم، http://makarem.ir.
[۲۴] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در جمع اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی. http://makarem.ir.
[۲۵] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس،۱۳۹۲/۰۹/۰۴.
[۲۶] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه،۱۳۹۱/۰۱/۲۱.
[۲۷] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه،۱۳۹۱/۰۱/۳۱.
[۲۸] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون رهروان ولایت مجلس شورای اسلامی،۱۳۹۱/۰۷/۲۳.
[۲۹] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه،۱۳۹۲/۰۹/۲۲.
[۳۰] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم،.۱۳۹۲/۸/۱
[۳۱] همان.
[۳۲] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون روحانیان مجلس شورای اسلامی، ۱۳۸۹/۱۲/۱۰.
[۳۳] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۹۲/۰۶/۲۱.
[۳۴] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی،۱۳۹۲/۰۶/۲۳.
[۳۵] همان.
[۳۶] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه،۱۳۹۳/۰۶/۱۹.
[۳۷] همان.
[۳۸] خطوط اقتصاد اسلامى ؛ ص۳۰.
[۳۹] فيلسوف نماها ؛ ص.۳۹
[۴۰] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون رهروان ولایت مجلس شورای اسلامی،۱۳۹۱/۰۷/۲۳.
[۴۱] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون روحانیان مجلس شورای اسلامی، ۱۳۸۹/۱۲/۱۰.
[۴۲] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون رهروان ولایت مجلس شورای اسلامی،۱۳۹۱/۰۷/۲۳.
[۴۳] همان.
[۴۴] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس۱۳۹۲/۰۹/۰۴.
[۴۵] همان.
[۴۶] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامى استان قم، http://makarem.ir.
[۴۷] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس، ۱۳۹۲/۰۹/۰۴.
[۴۸] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه، مسجد اعظم قم، ۱۳۹۳/۱۱/۱۵.
[۴۹] همان.
[۵۰] مصاحبه روزنامه کیهان با حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، http://makarem.ir.
به گزارش رجانیوز، در روزهای اخیر و پس از اتخاذ مواضع عجیب و دور از ذهن سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در توجیه عدم دیدار حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) با وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی که با ادعای نادرست کسالت معظم‌له عجین گردید، هم چنین طرح ادّعای مبالغه آمیز این مقام مسئول در وزارت ارشاد مبنی بر حمایت اکثریت مراجع عظام تقلید از اقدامات و رویکردهای مثبت وزارت ارشاد! در حالی مطرح گردید که هشدار و انتقاد روز افزون دغدغه مندان عرصۀ دین و فرهنگ به ویژه از سوی رهبر معظم انقلاب(مدظله) و نیز حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) و دیگر مراجع معظم تقلید به روند نامطلوب فرهنگی کشور در دولت های مختلف به ویژه در دولت تدبیر و امید، مجالی برای طرح برخی ادعاهای اغراق آمیز از روند مدیریت فرهنگی کشور باقی نمی‌گذارد.
از این رو دفتر معظم له نیز در راستای تنویر افکار عمومی انتقادها و ایرادهای اساسی معظم له به عدم اصلاح بخشى از مسائل مربوط به كتاب‌هاى منتشر شده و بخشى از فيلم‌ها و برخی از موسيقى‌های منتشر شده توسط وزارت ارشاد را به عنوان مهمترین دلیل در عدم دیدار معظم له با وزیر ارشاد مورد توجه قرار داد.
حال با این تفاسیر لزوم واکاوی آسیب‌ها و چالش‌های فرهنگی کشور به ویژه پیامدهای برخی از سیاست‌گذاری‌ها و رویکردهای نادرست فرهنگی از سوی متولیان فرهنگی کشور و ضرورت مواجهۀ مطلوب با آموزه‌های وارداتی غرب، با بهره‌گیری از منویات راهبردی حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) در عرصۀ تحول فرهنگی کشور امری انکار ناپذیر است که در این نگاشته به مخاطبان گرامی ارائه میگردد.
چیستی فرهنگ
در وهلۀ نخست باید گفت فرهنگ، مجموعه امورى است كه به روح و فكر انسان، شكل مى دهد و انگيزه اصلى او را به سوى مسائل مختلف، فراهم مى سازد.[۱]مجموعه عقائد، تاريخ، آداب و رسوم جامعه، ادبيّات و هنر، همان فرهنگ جامعه است.[۲]
ضرورت بهره گیری از فرهنگ غنی اسلامی در جامعه
بدیهی است كه فرهنگ هر قوم و ملّتى هر چه باشد در پرورش صفات اخلاقى اثر تعيين كنندهاى دارد؛ فرهنگ هاى عالى و شايسته، افرادى با صفات عالى پرورش مى دهد، و فرهنگ هاى منحط و آلوده، عامل پرورش رذايل اخلاقى است[۳]؛ لذا فرهنگ قوی و نیرومند اسلام خود ضامن حفظ اسلام است و ما باید امیدوارانه آن را اشاعه دهیم.[۴]زیرا ما یک فرهنگ غنی اسلامی داریم و نباید ترس به خود راه دهیم بلکه با قدرت و غنای این فرهنگ کارها را انجام می دهیم و مثل سی و چند سال قبل، گام هایی به جلو بر می داریم.[۵]
لذا با این تفاسیر باید گفت مسائل فرهنگی برای ما یک امر حیاتی و سیاسی است که نظم و استقلال کشور ما وابسته به آن است.[۶]
پیامدهای اجرای فرهنگ منحط در ترویج رذایل اخلاقی
بی شک باید گفت سنّت ها و بدعت های نادرست راه را براى رذائل اخلاقى در بدترين اشكالش هموار مى سازد؛ و بدترين رذائل را در رديف بهترين فضائل قرار مى دهد؛ و اين آسیب نشانه ای است بر اين كه فرهنگ قوم و ملّت، يكى از انگيزه هاى مهّم گرايش به فضائل يا رذائل است و آنان كه مى خواهند با رذائل اخلاقى مبارزه كنند، بايد در اصلاح فرهنگ هاى فاسد بكوشند.[۷]
به عنوان نمونه؛ در يك كنفرانس بزرگ جهانى كه در سالهاى اخير در پكن پايتخت چين درباره حقوق زن برگزار شد، گروه عظيمى از كشورهاى شركت كننده در آن كنفرانس اصرار داشتند كه اين سه اصل در برنامه كنفرانس جاى گيرد: آزادى روابط جنسى زنان؛ مشروع بودن همجنس گرايى آنان؛ و آزادى سقط جنين؛ كه با جنجال عظيمى از سوى بعضى از كشورهاى اسلامى از جمله كشور ما رو به رو شد.[۸]
بديهى است هنگامى كه نمايندگان به اصطلاح تحصيل كرده اقوام و ملّتها از اين گونه كارهاى زشت و ننگين به عنوان حقوق زن دفاع كنند و فرهنگى بر اساس آن پديد آيد، چه رذائل اخلاقى در ميان اقوام و ملل شايع مى گردد! رذائلى كه آثار زيانبار آن نه تنها در مسأله تهذيب اخلاق، بلكه در زندگى اجتماعى و اقتصادى آنها نيز نمايان مى شود.[۹]
فقدان نظارت بر محتوای کتاب؛ چالش کلیدی در عرصۀ فرهنگ
گفتنی است دو گروه در جامعه فعالیت های انحرافی دارند، نخست افرادی که دارای انحراف فکری و سلیقه‌ای و مخالف مبانی دینی هستند و با چاپ کتاب‌های خود، کج اندیشی را تبلیغ می کنند و گروه دیگر افرادی اند که اعتقادی به اسلام ندارند و در پوشش قرآن بر ضد قرآن کار می کنند.[۱۰]
در تشریح این مسأله باید گفت «نوگرايى» در مقابل «سنّت گرايى» است و نوگرايى همتاى «دين ستيزى» و لازمه آن دست كم، «دين زدايى» يا لااقل دين را از حوزه اجتماع عقب زدن و به مسائل فردى منحصر كردن است. فرهنگ امروز غرب، بر اساس تحوّل، تطوّر و مبارزه با سنن دينى مسيح پىريزى شده است، ستيز با دين هدفى است كه سكولاريزم در پرتو اصولى است که آن را تعقيب مى كند تا بعداً آن را نسبت به هر دينى بسط و تعميم دهد، هر چند مشكلات آيين مسيحيّت كنونى را نداشته باشد. اين نكته قابل دقّت است كه چگونه مىتوان مشكلات فرهنگ مذهبى را كه با فرهنگ مذهب ديگر مانند اسلام قابل مقايسه نيست به آن تسرّى داد.[۱۱]
بنابراین و از آنجا که امروز حرف نخست را رسانه‌ها می زنند و یکی از این اموری که هنوز جدی گرفته نشده است، مساله مطالعه کتاب است[۱۲]. لذا کتاب را باید همچون شمشیر دو لبه دانست و گفت اگر از کتاب به خوبی استفاده شود، می‌تواند جامعه‌ای پاک و نمونه بسازد؛ و اگر کتاب فاسد و مفسدی نوشته شود می تواند جامعه‌ای شرور و فاسد بسازد، و افراد خائن را تربیت کند.[۱۳]
حال با این اوصاف مشاهده می کنیم امروز دشمنان تلاش می‌کنند از طریق کتاب و فعالیت های غیراخلاقی جوانان ما را گمراه کند. لیکن ما نباید در برابر این هجمه سکوت کنیم بلکه باید به مقابله با آن بپردازیم و به موازت کارهای منفی دشمن به جوانان خوراک مثبت بدهیم،[۱۴]
بدین نحو که افزون بر تولید و تدوین کتاب‌های قوی و غنی باید عده‌ای در کنار این پژوهش‌های انجام گرفته به بررسی کتاب‌های چاپ شده بپردازند؛ زیرا گاهی برخی مسائل اسلامی در کتاب‌ها مطرح می شود و در قالب دینی به جوانان مطلب ارائه می‌کنند؛ اما در لابه لای نوشته های خود القائات باطل را می گنجانند که نیاز به دقت و بررسی دارد.[۱۵]
لیکن امروزه مسائل زشت در لباس زیبا عرضه می شود، مثل عرفان های کاذب که متأسفانه از سطح توده مردم فراتر رفته و به قله مسائل اجتماعی و سیاسی نفوذ کرده است. این چالش خطرناک در حالی است که اگر کشوری که خدای نکرده مجریان دست اولش به مسائل خرافی و عرفان های کاذب متوسل میشود معلوم نیست تکلیف چنین کشوری چه میشود.[۱۶]
یقیناً ترویج عرفان های کاذب نوعی جنگ روانی دشمنان در قالب جاسازی افکار و مطالب انحرافی در علوم وارداتی از غرب است،[۱۷] لذا باید مراقب این مطالب انحرافی جاسازی شده باشیم و شطینت های به نام علم غربی ها را کنار بگذاریم.[۱۸]
از این رو در کنار حوزه هاى فرهنگى، آسیب ها همیشه وجود دارد و در این میان، حوزه کتاب به علت شیطنت دشمنان و ناآگاهى بعضى دوستان از آسیب هاى بیشترى برخوردار است که باید به شدت مراقب آن باشیم، در غیر این صورت آسیب هاى جدى از این ناحیه خواهیم دید.
لیکن با این تفاسیر امروزه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر نحوه تولید و انتشار کتاب‌ها نظارت کامل ندارد، لذا گاهی دیده میشود کتاب هایی منتشر میشود که با مبانی اسلامی، اخلاقی و اجتماعی سازگاری ندارد[۱۹]، به عنوان نمونه اخیراً یک مشت کتاب هایی برای برآمدن حاجات منتشر می شود و از فروش آنها درآمدی کسب می کنند، مردم مراقب باشند بسیاری از این کتاب ها مملو از خرافات است.[۲۰]
در تشریح این مدعا باید گفت در یکی از این کتاب ها آمده است که هر کس هفت روز روزه بگیرد و فلان آیه قرآن را فلان مقدار تکرار کند و فلان اذکار را بگوید روز هفتم فردی از در وارد می شود و کیسه ای در دست دارد که ۱۵ سکه در آن است که هرچه مصرف کند تمام نمی شود.[۲۱]در حالی که باید مردم را توجه داد اگر دعا و توسل می خواهند به مفاتیح الجنان، مفاتیح نوین، زاد المعاد مرحوم علامه مجلسی و دیگر کتب معتبر مراجعه کنند، نه یک مشت کتب مملو از خرافات.
بنابراین کتب مشکوک باید برچیده شود و اصلا از سوی مسؤولان و ارشاد اجازه چاپ و انتشار آنها داده نشود چراکه باعث بدبینی مردم به دین و مذهب می شود،[۲۲] بلکه باید حوزه کتاب، گسترش یافته و سطح علمى و نوآورى کتب بالا برود، ولى امروز متأسفانه نهضت ترجمه اى به راه افتاده و یا با جمع آورى از کتاب هاى دیگر، کتاب جدید تدوین مى کنند[۲۳].
از این رو باید گفت گرچه وسواس از نگاه اسلام امری پسندیده نیست؛ اما وسواس در کتاب پسندیده است .لیکن سخنانی از وزارت ارشاد به گوش می‌رسد که نگران کننده است؛ به راستی چرا می گویند ممیزی نباشد؟ به راستی چرا به تعطیلی روزنامه موهن اعتراض می کنند؟[۲۴]بدون شک اینها مسائل زیان باری است که اگر ادامه یابد خطرناک است. گرچه ما بارها نسبت به این مسائل تذکر و هشدار داده ایم و هزینه های آن را نیز می پردازیم.[۲۵]
فروپاشی نهاد خانواده؛ پیامد اعطای مجوز برای فیلم های هنجار شکن
بدون شک اعطای مجوز از سوی وزارت ارشاد به برخی از فیلم های نامناسب مورد انتقاد و اعتراض جدی است، زیرا یکی از عوامل افزایش طلاق همین فیلم هایی نامناسبی است که متاسفانه امضای ارشاد نیز پای آن است اما بدآموزی دارد، متأسفانه برخی از این فیلم ها، ارزش های دفاع مقدس را زیر سؤال می برد، برخی بسیجیان را و برخی نیز حجاب چادر را زیر سوال می برند.[۲۶]
هم چنین متاسفانه در داخل برنامه صحیحی برای مبارزه با مفاسد فرهنگی و اخلاقی نداریم، لذا در این عرصه نیاز به برنامه بسیار جامع داریم، یک وقت باخبر می شویم تشکیلاتی که مربوط به ارشاد اسلامی است فیلم هایی از دست شان خارج شد، که بدآموز است. و مایه تخریب مبانی اخلاقی خانواده ها می شود.[۲۷]
امروزه متاسفانه طلاق در حال زیاد شدن و مساله بی حجابی و مجالس سوء در حال گسترش است و برخی از فیلم هایی که با اجازه ارشاد منتشر می شود عجیب به نظر می رسد.[۲۸]
بنابراین وزارت فرهنگ و ارشاد که پسوند «اسلامی» دارد، باید توجه داشته باشند که این پسوند مسؤولیت آور است، و مراقب باشند جامعه را به سوی ارزش های اسلامی سوق دهند و بر چاپ و انتشار کتب و صدور مجوز برای فیلم ها دقت کافی را داشته باشند.[۲۹]
تک خوانی زنان؛ شاخصۀ ترویج فساد و اباحه گری
با کمال تأسف باید اذعان نمود جسور شدن برخی افراد و اظهارات تأمّل برانگیز در خصوص درخواست صدور مجوز برای پخش صدای خوانندگان زن، بسیار تأسّف برانگیز است، عدّه ای آمده اند و در مغالطه ای آشکار گفته اند که فقها دلیلی ندارند برای این که صدای زن نباید پخش شود، و چرا علما و فقها می گویند خواننده زن نباشد؛ این طرز سخن گویی جسورانه سابقه ندارد.[۳۰]
افرادی که جسور شده و مدعی شده اند که فقها دلیل خود را بر ممنوعیت پخش صدای خوانندگان زن و موسیقی از نوع حرام بگویند، خبر ندارند که یک طلبه بیست سال درس می خواند تا به مرحله اول اجتهاد برسد و یک مرجع تقلید نیز سی یا چهل سال باید تلاش کند تا به این مرحله برسد، حال یک خواننده و نوازنده بیاید و از خود فتوایی بدهد،در حالی که تک خواني زن در محلي که نامحرم حضور دارد يا صداي او را مي شنود حرام است، لذا وزارت و فرهنگ ارشاد بداند تکرار این کارها سبب می شود مردم فاصله بگیرند.[۳۱]
لزوم اهتمام دولت به مسائل فرهنگی
متاسفانه باید تصریح نمود امروزه مسائل فرهنگی بدون متولّی باقی مانده و هیچ ارگان و نهادی خود را در این مسأله، مسؤول نمی داند.[۳۲] این چالش فرهنگی در حالی است که سلاح های خوبی داریم ولی در مقابل سلاح های آموزه های غربی متفاوت است. آن چیزی که ما داریم، فرهنگ غنی است. و اگر این فرهنگ غنی را بگیرند، واقعا خلع سلاح می شویم.[۳۳]
مسأله فرهنگی، تنها فرهنگی نیست بلکه سیاسی هست، و پایگاه نظام ما در مسأله فرهنگی است و باید در آن دقت به خرج داد.[۳۴]
بنابراین مسائل فرهنگی در صورت عدم رسیدگی به سرعت به مسائل سیاسی تبدیل می شود. اگر فرهنگ کشور عوض شود، این جوان دیگر جان برکف نخواهد بود و بسیج نخواهیم داشت و پشتوانه های نظام از بین می رود.[۳۵]
لذا مسئولین محترم از فرافکنی در مسائل فرهنگی دست بردارند؛ اخیراً دولتمردان میگویند متولی این کار یعنی امور فرهنگی علما هستند؛ شکی نیست که علما در زمینه مسائل فرهنگی وظیفه سنگینی دارند و باید وظیفه خود را در قبال موضوعات فرهنگی و اخلاقی و ارزشی اسلام انجام دهند، همان گونه که دیگران نیز مسؤولیت دارند. لیکن دولتمردان با این سخن میخواهند خودشان را معاف کنند؛ در حالی که اشتباه است.[۳۶]
از این رو نمی توان گفت رسانه ها به ویژه رسانه ملی، دولت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دانشگاه ها و مراکز دیگر هیچ مسؤولیتی در قبال مسائل فرهنگی ندارند؛ همه مسؤول هستند تمام ارگان ها، نهادها، دانشگاه ها و دبستان ها... زیرا همه طرفدار نظام اسلامی هستند.[۳۷]
ضرورت تدوین برنامۀ جامع فرهنگی
حقيقت اين است كه بروز تضادهای متعدد اجتماعی و فرهنگی، همه به خاطر اين است كه متأسفانه يك فرهنگ جامع و مدوّن اسلامى كه قابل استفاده عموم باشد و اين مفاهيم را يك يك بررسى كند در دست نداريم.[۳۸]
افسوس كه در اثر نواقص برنامه هاى فرهنگى، و تربيتهاى غلط، روز به روز سطح افكار بسيارى از جوانان ما پايين تر آمده و وضع اخلاقى آنان تاسّف انگيزتر مىشود، واقعاً به موازات اين اوضاع تأثير تبليغات مسموم در افكار آنان بيشتر مى گردد، و اگر به زودى فكر اساسى براى اين موضوع نشود، و با يك نقشه صحيح به اصلاح فرهنگ نپردازند چيزى نمى گذرد كه اميد اصلاح بدل به يأس قطعى شده و كار به جايى خواهد رسيد كه سر كلافه از دست خود آنان هم بدر مى رود، آن گاه بايد ناظر صحنه هاى تأثر آور و شاهد حوادث دردناك و ناگوارى باشيم.[۳۹]
لذا برنامه ای جامع برای حل مسائل فرهنگی و اخلاقی با ضمانت اجرایی قوی تدوین گردد که ضمانت اجرایی داشته باشد، لیکن باید توجّه داشت ذکر کلیّات دربارۀ مسائل فرهنگی فایده ندارد.[۴۰] نباید در مسائل فرهنگی تنها شعاری برخورد کنیم، بلکه باید برنامه ریزی دقیق انجام داد و برای مسائل فرهنگی متولی خاصی یافت تا دچار آسیب نشویم. [۴۱]
رسالت دولت در مقابله با مظاهر فساد هنجارشکنانه در جامعه
در تبیین این مسأله بایدگفت الزاماً دولت موظف است که از نهادها و ارگان های زیر مجموعه خود اصلاح وضعیت هنجار شکنانه را شروع کند، از سویی دیگر مجلس نیز باید طرحی کاربردی برای مبارزه با مفاسد اخلاقی تصویب کند،[۴۲] زیرا مسائل اخلاقی مورد نظر دشمن است و آنها سرمایه گذاری بسیار زیادی در این عرصه کرده اند و ما باید بیش از هر زمانی مراقب باشیم.[۴۳]
این که شنیده می شود مسأله عفاف و حجاب تحویل ارشاد داده شده است، من نمی دانم اگر این مسأله مهم به دست ارشاد بیافتد آیا کاری انجام می دهند یا معنای آن تعطیل شدن است؟[۴۴]
رویکرد مسامحه در برابر چالش های فرهنگی موجب می شود ارشاد اسلامی به ارشاد غیراسلامی تبدیل شود، برخی گمان نکنند که در دولت جدید همه مسائل را می توانند تغییر دهند. [۴۵]
سخن آخر:
در خاتمه باید گفت مسئولیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى حساس است و با نهادهاى دیگر فرق دارد و انتظار از این وزارتخانه بسیار بالا است،[۴۶] چراکه اگر مسائل فرهنگی حل و فصل نشود نظام و کشور به خطر می افتد.[۴۷]
اخیراً دیده میشود که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارزشهای انقلاب را یکی پس از دیگری زیر پا میگذارد و شکایت پشت سر هم از وزارت ارشاد اسلامی مطرح میشود؛ داد مردم بلند شده است[۴۸] مردم از ما توقع دارند که تذکر دهیم؛ امیدواریم این تذکرات سبب هوشیاری شود و افرادی که در وزارت ارشاد هستند مردم انقلابی را ناراحت نکنند.[۴۹]
واقعیت این است که وضعیت کنونى عرصه فرهنگ نه تنها از نظر بنده بلکه از دیدگاه هیچ یک از مراجع مطلوب نیست و البته مجموعه اى از علل و عوامل داخلى و خارجى در ایجاد این وضع دخالت داشته است، به طور مشخص در مورد ارشاد هم باید گفت که بخش قابل توجهى از هرج و مرجى که در عرصه مطبوعات چاپ و نشر کتاب، موسیقى و سینما و... مشاهده مى شود ناشى از قصور و ضعف این نهاد در انجام وظیفه نظارتى است. در واقع اگر ارشاد وظیفه خود را به درستى انجام دهد براى برخورد با تخلفاتى که در حوزه نظارتى این وزارتخانه انجام مى شود، نوبت به قوه قضائیه نمى رسد. اعتراضات گذشته ما هم به این نهاد متوجه سیاست هاى حاکم بر این وزارتخانه بوده نه شخص؛ که با رفتن او، این انتقادات هم منتفى شود.[۵۰]
پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله) makarem.ir
-------------------------------
پی‌نوشت‌ها:
[۱] اخلاق در قرآن، ج۱، ص: ۱۸۵
[۲] همان.
[۳] اخلاق در قرآن، ج۱، ص: ۱۸۷
[۴] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار مسوولین ستاد جشنواره فرهنگی امام رضا(علیه السلام)، http://makarem.ir.
[۵] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۹۲/۰۶/۲۱.
[۶] بیانات حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی در دیدار اعضای فراکسیون روحانیان مجلس شورای اسلامی ،۱۳۸۹/۱۲/۱۰.
[۷] اخلاق در قرآن، ج۱، ص: ۱۹۰.
[۸] اخلاق در قرآن، ج۱، ص: ۱۹۱.
[۹] همان.
[۱۰] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی دردیدار با اعضای اداره کل تبلیغات اسلامی، http://makarem.ir.
[۱۱] دائرة المعارف فقه مقارن ؛ ج۱ ؛ ص۵۵۰.
[۱۲] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله) در دیدار معاون پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی،۱۳۹۰/۰۲/۲۶.
[۱۳] همان.
[۱۴] همان.
[۱۵] همان.
[۱۶] همان.
[۱۷] همان.
[۱۸] بیانات حضرت آیت العظمی الله مکارم شیرازی (مدظله) در دیدار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و اعضای کانون دانشگاهیان ایران اسلامی، ۱۳۹۰/۰۶/۱۸ .
[۱۹] همان.
[۲۰] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم،۱۳۹۲/۰۲/۱۴.
[۲۱] همان.
[۲۲] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ،درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم،۱۳۹۲/۰۲/۱۴.
[۲۳] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامى استان قم، http://makarem.ir.
[۲۴] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در جمع اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی. http://makarem.ir.
[۲۵] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس،۱۳۹۲/۰۹/۰۴.
[۲۶] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه،۱۳۹۱/۰۱/۲۱.
[۲۷] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه،۱۳۹۱/۰۱/۳۱.
[۲۸] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون رهروان ولایت مجلس شورای اسلامی،۱۳۹۱/۰۷/۲۳.
[۲۹] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه،۱۳۹۲/۰۹/۲۲.
[۳۰] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) درس خارج فقه ، مسجد اعظم قم،.۱۳۹۲/۸/۱
[۳۱] همان.
[۳۲] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون روحانیان مجلس شورای اسلامی، ۱۳۸۹/۱۲/۱۰.
[۳۳] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۹۲/۰۶/۲۱.
[۳۴] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی،۱۳۹۲/۰۶/۲۳.
[۳۵] همان.
[۳۶] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) ، درس خارج فقه،۱۳۹۳/۰۶/۱۹.
[۳۷] همان.
[۳۸] خطوط اقتصاد اسلامى ؛ ص۳۰.
[۳۹] فيلسوف نماها ؛ ص.۳۹
[۴۰] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون رهروان ولایت مجلس شورای اسلامی،۱۳۹۱/۰۷/۲۳.
[۴۱] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون روحانیان مجلس شورای اسلامی، ۱۳۸۹/۱۲/۱۰.
[۴۲] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای فراکسیون رهروان ولایت مجلس شورای اسلامی،۱۳۹۱/۰۷/۲۳.
[۴۳] همان.
[۴۴] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس۱۳۹۲/۰۹/۰۴.
[۴۵] همان.
[۴۶] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامى استان قم، http://makarem.ir.
[۴۷] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) در دیدار اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس، ۱۳۹۲/۰۹/۰۴.
[۴۸] بیانات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، درس خارج فقه، مسجد اعظم قم، ۱۳۹۳/۱۱/۱۵.
[۴۹] همان.
[۵۰] مصاحبه روزنامه کیهان با حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، http://makarem.ir.
تمام اینهارازحمت کشیدیدگفتیدونوشتیدانگاردرگوش میت یاسین خواندید 
