پاسخ رئیس‌جمهور به سوال کیهان حتی حامیان روحانی و دولت را هم قانع نکرد.
شهدای ایران:روزنامه اصلاح طلب آرمان در تحلیلی به قلم صادق زیباکلام، ضمن اینکه از نفس مصاحبه روحانی با خبرنگاران ستایش کرد اما نوشت: در یک جمع‌بندی کلی باید گفت که پاسخ یا درست‌تر گفته باشیم استدلال آقای روحانی در پاسخ به کیهان که چرا توافق وین به مجلس نباید برود خیلی مستدل و قانع‌کننده نبود.
ایشان در پاسخ روزنامه کیهان گفتند که هیچ یک از شش کشور دیگر مذاکره‌کننده با ایران هم توافق وین را به پارلمان‌‌هایشان نفرستاده‌اند.
این حرف البته تا حدودی درست است اما نباید فراموش کنیم بزرگترین مشکلی که رئیس‌جمهور آمریکا با آن روبه‌روست بررسی توافق وین در کنگره و سنای آمریکاست. در عین حال این زمزمه که مجلس در راس امور کشور نباشد و متاسفانه از چند سال قبل در کشور شاهد آن بودیم به هیچ‌رو شیوه درستی نیست. ممکن است در خصوص توافق وین استثنائا حق با آقای روحانی باشد اما این درست نیست که مجلس هیچ اشراف و هیچ مداخله‌ای در خصوص برنامه‌های هسته‌ای کشور نداشته باشد.
یادآور می‌شود رئیس‌جمهور در پاسخ کیهان این‌گونه استدلال کرد که چون چیزی امضاء نکرده‌ایم، بنابراین نباید لایحه‌ای هم درباره توافق هسته‌ای (برجام) برای بررسی و تصویب به مجلس بفرستیم. این استدلال از چند جهت ضعیف و سست است. 1- رهبر معظم انقلاب در پاسخ به نامه رئیس‌جمهور، بر ضرورت ملاحظه و بررسی دقیق برجام در مجاری قانونی و بستن راه‌های نقض طرف بدعهد غربی «در صورت تصویب» تاکید کردند. 2- ملاک عرضه توافق‌های خارجی برای بررسی و تصویب در مجلس، امضاء آن نیست بلکه «ایجاد تعهد برای کشور» است. ضمن اینکه امضا صرفا به مفهوم اصطلاحی که کشیدن چند خط می‌باشد نیست، بلکه وقتی نمایندگان رسمی یک کشور با نمایندگان کشور یا کشورهای دیگر توافقی اجرایی را اعلام کردند، این خود الزام‌آور است. که اگر غیر از این باشد، باید پرسید ما چرا محدودیت‌ها و تعهدات برجام را اجرا می‌کنیم؟ طبق اصل 77 قانون اساسی «عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، قراردادها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس برسد» و طبق پاسخ شورای نگهبان به استفساریه، هر نوع توافقی که برای کشور ایجاد تعهد کند شامل ماده 77 قانون اساسی می‌شود. بدیهی است اطلاق الفاظی مانند «داوطلبانه» یا «توافق اجرایی» و... هیچ تفاوتی در ماهیت تعهدات سند وین ایجاد نمی‌کند و ادبیات برجام نیز الزام‌آور است و نه اقدامات داوطلبانه؛ اگر چنین بود، اصلا نباید اجرا می‌شد!
3- آقای روحانی در مصاحبه مطبوعاتی می‌گوید، آنچه در برجام انجام می‌گیرد، نسبت به معاهده NPT بوده که می‌گویند شما درست اجرا کرده‌اید یا نه؟ ما می‌گوییم درست اجرا کرده‌ایم، اما یک عده‌ای مخالف ما بودند و اعلام کردند که درست اجرا نمی‌کنیم. تمام مذاکرات هم برای این بود که ثابت کنیم این اتهامات نارواست. بنابراین تمام بحث‌ها برای درست اجرا شدن معاهده‌ای بود که قبلا ایران جزء آن معاهده شد و مجلس هم این موضوع را در رژیم قبل تصویب کردند... اگر برجام به مجلس فرستاده شود یک الزامی برای دولت به وجود می‌آید.» اولا همان‌گونه که گفته شد، مفهوم امضاء، «پذیرفتن» یک تعهد است که معمولا هم در عرف و حقوق بین‌الملل به صورت اختیار و داوطلبانه است. به این معنا، تیم مذاکره‌کننده تعهداتی نامتوازن و ناهمزمان را پذیرفته است و با لفظ «امضاء نکرده‌ایم» نمی‌توان از مسئولیت‌های حقوقی برجام که متاسفانه با اشتباه بدتر در متن، تبدیل به «ضمیمه الف» قطعنامه شورای امنیت شده، شانه خالی کرد.
ثانیا متن NPT یک چیز است، پروتکل الحاقی به آن موضوع دومی است و تعهدات به مراتب فراتر از پروتکل، موضوع سوم! کجای پروتکل الحاقی ایران را از داشتن رآکتور آب سنگین، تاسیسات فردو، غنی‌سازی 20 درصد، تعداد سانتریفیوژ بالای 5060 یا انباشت اورانیوم 3/5 درصد بالای 300 کیلوگرم، استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته IR6 و IR8 و... منع می‌کند که آقای روحانی می‌گوید NPT قبلا تصویب شده و ما هم همان را اجرا می‌کنیم؟! طبق ان‌پی‌تی غنی‌سازی تا 90 درصد و ایجاد تاسیسات غنی‌سازی مجاز است، در حالی که ایران در برجام متعهد می‌شود جز در نطنز، در جای دیگری غنی‌سازی نکند و تاسیسات دیگری نسازد و در قلب رآکتور آب سنگین اراک هم بتون بریزد!!
4- طبق اصل 125 قانون اساسی، امضای عهدنامه‌ها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی «پس از تصویب مجلس» با رئیس‌جمهور است. در این جا نیز معنای امضاء هم «پذیرش» و هم «دستور اجرا» می‌باشد. بنابراین اجرای تعهدات برجام صرفا از طریق تصویب مجلس امکانپذیر است و در غیر این صورت دولت حق اجرا و اعمال آن را ندارد و بنابراین اظهاراتی نظیر سخنان آقای ظریف مبنی بر اجرای برجام از اول مهرماه، غیرقانونی و دور زدن مجلس و قانون اساسی است.
ایشان در پاسخ روزنامه کیهان گفتند که هیچ یک از شش کشور دیگر مذاکره‌کننده با ایران هم توافق وین را به پارلمان‌‌هایشان نفرستاده‌اند.
این حرف البته تا حدودی درست است اما نباید فراموش کنیم بزرگترین مشکلی که رئیس‌جمهور آمریکا با آن روبه‌روست بررسی توافق وین در کنگره و سنای آمریکاست. در عین حال این زمزمه که مجلس در راس امور کشور نباشد و متاسفانه از چند سال قبل در کشور شاهد آن بودیم به هیچ‌رو شیوه درستی نیست. ممکن است در خصوص توافق وین استثنائا حق با آقای روحانی باشد اما این درست نیست که مجلس هیچ اشراف و هیچ مداخله‌ای در خصوص برنامه‌های هسته‌ای کشور نداشته باشد.
یادآور می‌شود رئیس‌جمهور در پاسخ کیهان این‌گونه استدلال کرد که چون چیزی امضاء نکرده‌ایم، بنابراین نباید لایحه‌ای هم درباره توافق هسته‌ای (برجام) برای بررسی و تصویب به مجلس بفرستیم. این استدلال از چند جهت ضعیف و سست است. 1- رهبر معظم انقلاب در پاسخ به نامه رئیس‌جمهور، بر ضرورت ملاحظه و بررسی دقیق برجام در مجاری قانونی و بستن راه‌های نقض طرف بدعهد غربی «در صورت تصویب» تاکید کردند. 2- ملاک عرضه توافق‌های خارجی برای بررسی و تصویب در مجلس، امضاء آن نیست بلکه «ایجاد تعهد برای کشور» است. ضمن اینکه امضا صرفا به مفهوم اصطلاحی که کشیدن چند خط می‌باشد نیست، بلکه وقتی نمایندگان رسمی یک کشور با نمایندگان کشور یا کشورهای دیگر توافقی اجرایی را اعلام کردند، این خود الزام‌آور است. که اگر غیر از این باشد، باید پرسید ما چرا محدودیت‌ها و تعهدات برجام را اجرا می‌کنیم؟ طبق اصل 77 قانون اساسی «عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، قراردادها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس برسد» و طبق پاسخ شورای نگهبان به استفساریه، هر نوع توافقی که برای کشور ایجاد تعهد کند شامل ماده 77 قانون اساسی می‌شود. بدیهی است اطلاق الفاظی مانند «داوطلبانه» یا «توافق اجرایی» و... هیچ تفاوتی در ماهیت تعهدات سند وین ایجاد نمی‌کند و ادبیات برجام نیز الزام‌آور است و نه اقدامات داوطلبانه؛ اگر چنین بود، اصلا نباید اجرا می‌شد!
3- آقای روحانی در مصاحبه مطبوعاتی می‌گوید، آنچه در برجام انجام می‌گیرد، نسبت به معاهده NPT بوده که می‌گویند شما درست اجرا کرده‌اید یا نه؟ ما می‌گوییم درست اجرا کرده‌ایم، اما یک عده‌ای مخالف ما بودند و اعلام کردند که درست اجرا نمی‌کنیم. تمام مذاکرات هم برای این بود که ثابت کنیم این اتهامات نارواست. بنابراین تمام بحث‌ها برای درست اجرا شدن معاهده‌ای بود که قبلا ایران جزء آن معاهده شد و مجلس هم این موضوع را در رژیم قبل تصویب کردند... اگر برجام به مجلس فرستاده شود یک الزامی برای دولت به وجود می‌آید.» اولا همان‌گونه که گفته شد، مفهوم امضاء، «پذیرفتن» یک تعهد است که معمولا هم در عرف و حقوق بین‌الملل به صورت اختیار و داوطلبانه است. به این معنا، تیم مذاکره‌کننده تعهداتی نامتوازن و ناهمزمان را پذیرفته است و با لفظ «امضاء نکرده‌ایم» نمی‌توان از مسئولیت‌های حقوقی برجام که متاسفانه با اشتباه بدتر در متن، تبدیل به «ضمیمه الف» قطعنامه شورای امنیت شده، شانه خالی کرد.
ثانیا متن NPT یک چیز است، پروتکل الحاقی به آن موضوع دومی است و تعهدات به مراتب فراتر از پروتکل، موضوع سوم! کجای پروتکل الحاقی ایران را از داشتن رآکتور آب سنگین، تاسیسات فردو، غنی‌سازی 20 درصد، تعداد سانتریفیوژ بالای 5060 یا انباشت اورانیوم 3/5 درصد بالای 300 کیلوگرم، استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته IR6 و IR8 و... منع می‌کند که آقای روحانی می‌گوید NPT قبلا تصویب شده و ما هم همان را اجرا می‌کنیم؟! طبق ان‌پی‌تی غنی‌سازی تا 90 درصد و ایجاد تاسیسات غنی‌سازی مجاز است، در حالی که ایران در برجام متعهد می‌شود جز در نطنز، در جای دیگری غنی‌سازی نکند و تاسیسات دیگری نسازد و در قلب رآکتور آب سنگین اراک هم بتون بریزد!!
4- طبق اصل 125 قانون اساسی، امضای عهدنامه‌ها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی «پس از تصویب مجلس» با رئیس‌جمهور است. در این جا نیز معنای امضاء هم «پذیرش» و هم «دستور اجرا» می‌باشد. بنابراین اجرای تعهدات برجام صرفا از طریق تصویب مجلس امکانپذیر است و در غیر این صورت دولت حق اجرا و اعمال آن را ندارد و بنابراین اظهاراتی نظیر سخنان آقای ظریف مبنی بر اجرای برجام از اول مهرماه، غیرقانونی و دور زدن مجلس و قانون اساسی است.
