سال گذشته
هادی خامنهای از اعضای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات علی مطهری را فردی
اصلاحطلب دانسته و گفت: «اصلاحات در ماهیت خود نوعی بازگشت به اصول دارد و
همانطور که در گذشته نیز برخی از شخصیتهای فعال تاریخ مانند
سیدجمالالدین اسدآبادی در زمان خود و شهید مطهری و بهشتی در میان روحانیون
و شریعتی و بازرگان در بین دانشگاهیان اینگونه رفتار کردند.» وی مهمترین
هدف اصلاحات را عمل به قانون و رجوع به اصل انقلاب معرفی کرده و تاکید
کرد: «این جریان را نمیتوان به ضدیت با ارزشها متهم کرد، چراکه امروز
افرادی با ریشه مستحکم فرهنگی و سیاسی رنگ اصلاحات دارند و حتی ممکن است در
رده سیاسی و گروهی با اصلاحطلبان ارتباط مستقیم کلاسیک نداشته باشند، اما
هر که به اصول اصلاحات معتقد است، اصلاحطلب است. از این دیدگاه میتوان
علی مطهری را هم یک اصلاحطلب دانست، چراکه دایره اصلاحات بسیار وسیع است.
اصلاحات مبارزه با فساد، رانتخواری و دروغ و بهتان است و اصلاحطلبی
مختصاتی دارد که وابسته به تفکر و اندیشه است.» اعتقاد به هممسیری
اصلاحطلبان با علی مطهری اصولگرا در حالی مطرح شده و میشود که مهدی
کوچکزاده نماینده اصولگرای مجلس معتقد است: «از مظلومیتهای اصولگرایی این
است که مطهری خود را اصولگرا میداند!» وی معتقد است: «اصولگرایی حق است و
جبهه حق در طول تاریخ همیشه مظلوم بوده است. یکی از مظلومیتهای جبهه حق
این بوده که افراد باطل با پرچم حق در مقابل حق واقعی ایستادهاند و همه
افرادی که مقابل حق ایستادهاند هیچگاه خودشان را باطل معرفی نکردهاند.»
با این حال علی مطهری خود معتقد است که هیچ مانعی برای همکاری اصولگرایان
معتدل با اصلاحطلبان معتدل وجود ندارد. وی در این باره میگوید: «من به
هیچ مرز و دیواری میان اصولگرایان معتدل و اصلاحطلبان معتدل قائل نیستم و
این مرزها را یک مرزهای مصنوعی میدانم که به کشور نیز آسیب رسانده است.
این که به صرف نام اصلاحطلب افراد را طرد کنیم، روش درستی نیست. ما
اصلاحطلبانی داریم که از بسیاری از اصولگرایان، اصولگراتر هستند و از آن
طرف اصولگرایانی داریم که از برخی اصلاحطلبان، اصلاحطلبترند. بنابراین
ما نباید دیواری بین اینها قرار دهیم و اتفاقا ویژگی ما همین است که ما
همکاری با اصلاحطلبان معتدل را امری مذموم و نکوهیده تلقی نمیکنیم و
معتقدیم این دو گروه باید با یکدیگر همراهی داشته باشند تا از برخی
رفتارهای تندروها و افراطیها جلوگیری شود.» وی تاکید میکند: «شخصا ادعای
اصولگرایی نکردم. اصلا این دستهبندی را قبول ندارم. شاید چون در دوران
اصلاحات انتقاداتی داشتم به اصولگرا مشهور شدهام. بیشتر لقبی بوده که برای
من برگزیدهاند. من خودم را هم اصولگرا میدانم و هم اصلاحطلب.» از سوی
دیگر رئیس دولت اصلاحات در جلسهای که با اعضای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات
داشته به لزوم ورود افراد معتدل و میانهرو به لیست اصلاحطلبان تاکید
کرده است. وی همچنین یادآور شده است افرادی هم که از نظر معیارهای
اصلاحطلبی نمره کمتری دارند، نباید خارج از دایره لیست اصلاحطلبان تعریف
شوند و تا حد امکان باید آنها را مقدم دانست.
مواضع اصلاحطلبانه مطهری
اگرچه
علی مطهری به گفته خود با اصلاحطلبان در مواضع فرهنگی اختلافنظر زیادی
دارد اما فاکتورهایی دارد که اصلاحطلبان هرگز نمیتوانند از آن گذر کنند.
یکی از این فاکتورها که هویت مطهری را متمایز میکند حقیقتگویی است. برای
مطهری چندان اهمیت ندارد که او را با عنوان نماینده مجلس و سیاستمدار
میشناسند یا چیز دیگر؛ او در صحن علنی مجلس از حقیقتی که بدان معتقد است،
دفاع میکند. پیمودن این مسیر چندان آسان نیست چرا که اقتضای سیاستپیشگی
حرکت در موازین مصلحت است. اما او تا به اینجا توانسته حریم سیاست و حقیقت
را متمایز از هم طی کند. چنین رویکردی در دولت اصلاحات نیز به چشم میخورد و
از این لحاظ میتوان گفت فرزند شهید مطهری در عالم سیاست ادامه دهنده راه
بزرگان اصلاحات است. از دیگر فاکتورهای اصلاحطلبی توجه به آزادیهای
ذکرشده در قانون اساسی است که اصلاحطلبان آن را با شعار زنده باد مخالف من
دنبال میکنند. کمتر کسی است که نداند مطهری در انتخابات ریاستجمهوری دهم
از محسن رضایی حمایت کرده است اما در مجلس چنان از برخی اصول دفاع میکند
که برخی همکارانش تاب تحمل سخنان وی را نمیآورند. علی مطهری در خردادماه
به رئیسجمهور نامهای نوشت و ضمن انتقاد از برخوردهای مقامات دولتی با لغو
سخنرانیهای مجوزدار اعلام کرد با همه اعتقادش به حمایت از دولت در صورت
لغو مجدد سخنرانیها به کمک نمایندگان مجلس اقدام به استیضاح وزیر کشور
خواهد کرد. از سوی دیگر اصلاحطلبان همواره بر این تاکید کردهاند که مجلس
آینده باید مجلسی با خط و مشی اعتدال باشد. مطهری نماینده دورههای هشتم و
نهم مجلس بوده و تندرویهای صورت گرفته در دولتهای نهم و دهم را از کرسی
نمایندگی شاهد بوده است. از اینرو حضور و آگاهی فرزند شهید مطهری نسبت به
دورانی که اصلاحطلبان از مجلس دور بودهاند خود نقطه قوتی به حساب
میآید.
*رجانیوز