یک کارشناس اقتصادی ضمن تأکید براینکه تحریم تنبیه اقتصادی خاص کشورهای حرف گوش کن نیست و تصور اینکه رفع تحریم نیازمند سازش با کدخدا و مذاکره است را غلط دانست و گفت: تحریم چیزی نیست که با مذاکره تمام شود. تحریم متداول و همیشگی است.
به گزارش شهدای ایران به نقل از تسنیم، عادل پیغامی در ارتباط با ضرورت برنامه ریزی در اقتصاد با فرض تداوم تحریم‌ها اظهار داشت: نکته اول که باید گفت این است که تصور از تحریم چیست؟ به فهم من هیچ موقعیت اقتصادی در هیچ کشور قابل ذکری در 300 سال گذشته سراغ نداریم که مشمول تحریم از بیرون یا خودتحریمی از درون نباشد.
وی ادامه داد: اگر این تصور را قبول داشته باشیم، به این میرسیم که اساساً اقتصاددان ها برنامه ریزی اقتصادی ندارند مگر با فرض تحریم ولی متاسفانه گاهی اینطور جلوه داده می شود که تحریم موقتی است.
این کارشناس اقتصادی با تأکید براینکه تصور از تحریم باید مشخص شود، تصریح کرد: آنچه در فضای سیاسی معرفی می شود این است که تحریم عارضه موقتی است که به دلیل اقدامات سیاسی شکل گرفته که نیازمند سازش با کدخداست تا با برداشته شدن بارهای سیاسی، این تحریم اقتصادی برداشته شود.
* تعریف از تحریم سیاسی شده است/ تحریم ابزاری معمول در اقتصادهاست
پیغامی تصور اینکه تحریم، تنبیه اقتصادی خاص کشورهای حرف گوش نکن است را تصور سیاست زده است و مختص سیاسیون دانست و گفت: واقعیت های اقتصادی چیز دیگری است. چراکه تحریم ابزار رقابت اقتصادی و بسیار متعارف معمول است.
وی گفت: برخلاف تصور آقایان که معتقدند کشورهای ایران و کره شمالی و ... مشمول تحریم شده‌اند باید گفت که اتفاقا تعداد تحریم هایی که کشورهای پیشرفته علیه هم یا آمریکای لاتین و آفریقایی انجام داده اند بیشتر از کشورهای خاورمیانه است.
* زندگی اقتصادی در دنیا بدون تحریم ممکن نیست
این استاد دانشگاه ضمن اشاره به اینکه اگر تحریم را متداول و روزمره بدانیم، خیلی از ابهامات رفع می شود، تصریح کرد: کما اینکه در چند هفته گذشته شاهد انتشار خبری بودیم که نشان میداد یک شرکت فرانسوی اسرائیل را تحریم کرد! مشابه این خبرها نشان میدهد زندگی اقتصادی در دنیا بدون تحریم ممکن نیست ضمن اینکه خودتحریمی نیز سیاستی است که اغلب کشورها که درحال برنامه ریزی برای رشد و جهش و ... می‌باشند، بکار می گیرند.
پیغامی با بیان اینکه بعضا برای حمایت از تولید ملی با اعمال سیاست های حمایتی و تعرفه ای نیز برخی خودتحریمی ها اعمال می شود، اظهار داشت: اساساً تحریم برای یک اقتصاددان شرایط عادی است، اگر غربی ها نفت ایران را تحریم نکرده اند سال‌ها این درخواست را از دولت ها داشتیم که خودشان را از وابستگی به درآمد نفتی محروم کنند به تعبیری تحریم نفتی داشته باشندو تاسیس صندوق ذخیره ارزی و صندوق توسعه ملی برای این بود که همه درآمدهای نفتی به دولت نرسد.
* کشورها یا تحریم شده اند یا خودشان را تحریم کرده اند
وی ادامه داد: همچنین بعنوان مثال دیگر می توان به این اشاره کرد که وقتی به کالای خارجی تعرفه وضع می کنیم هزینه دستیابی به آن کالای خارجی را برای مصرف کننده داخلی را افزایش میدهیم و نوعی تحریم را اعمال می کنیم.
این کارشناس اقتصادی ضمن تأکید براینکه تحریم را سال ها داشتیم و اگر نداشتیم خودمان تحریم کردیم و در برخی مواقع به آن توصیه کردیم، گفت: سیاست گذاری و زندگی اقتصادی در شرایط تحریم صورت مساله دیگری پیدا می کند که جواب آن درون زایی و برون نگری اقتصادی است که شاه بیت سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی است.
* ظرفیت‌های ایران برای مدیریت اقتصاد با تحریم ها چیست؟
وی در ارتباط با ظرفیت‌های کشور برای مدیریت اقتصاد با فرض تداوم تحریم‌ها نیز اینطور توضیح داد که اقتصاد ایران به لحاظ اقلیم جغرافیایی و شرایط و منابع انسانی ظرفیت های بالایی دارد ضمن آنکه مزیت های مختلف اقتصادی داریم که بالفعل امکان را فراهم می کند که بازارهای منطقه ای اقتصادی خوبی را داشته باشیم کمااینکه در حوزه های کشاورزی، صنعت و خدمات این بازارها وجود دارند.
پیغامی همچنین گفت: فرصت های متعددی در علم و فناوری و در بخش دانش بنیان و خدمات ارزش افرین می توانیم داشته باشیم که با نیم نگاهی به آینده شناسی جریان علم و فناوری دنیا این گزاره را شکل می کدهد که باید در پی خلق فرصت ها و مزیت های نسبی جدید هم باشیم به طور مثال سهم بازار از پارچه نانو بسیار اندک و کمتر از آن است که در عرصه علم نانو پیشتاز هستیم. چرا این مزیت بالقوه به مزیت بالفعل تبدیل نشده است؟
وی ادامه داد: این مورد در دارو سازی و ... هم است چراکه در داروسازی می توانیم یکی از قطب های بزرگ دنیا باشیم و باید از ظرفیت بالفعل به مزیت نسبی بالفعل برسیم اما وقتی توجه مسئولان به رفع تحریم ها و مذاکرات باشد از این قبیل ظرفیت ها به راحتی عبور می کنند.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش "نقش تحریم در فعال سازی ظرفیت‌های علمی، اجرایی چگونه است؟" گفت: خود این ظرفیت ها تحریم شکن هستند، چه برای پاسخگویی به نیاز داخلی چه برای حضور بین المللی.
پیغامی تأکید کرد: نباید فراموش کرد که اقتصاد دنیا به سمت جهانی شدن میل کرده است در این اقتصاد لایه های اقتصادی که فراتر و خارج از مقررات بین المللی یا مقررات دستورات آمریکایی شکل گرفته، کم نیست.
* باوجود تحریم‌ها همواره واردات ایران افزایشی بوده است!
وی با بیان اینکه تجربه نشان میدهد در سال های گذشته با وجود تحریم مشکلی در واردات نداشتیم و حتی در برخی کالاها مازاد و افزایش واردات هم داشتیم، ادامه داد: در تمام این سال ها خودروی خارجی به راحتی به کشور وارد شده است! هیچ وقت واردات موز با مشکل روبه رو نشده است این نشان میدهد ظرفیت های اقتصاد جهانی بیش از آنچیزی است که ما فکر میکنیم به جای دلالی موز و کالای خارجی باید وجهه به بازار یابی بین المللی مزیت های نسبی مولد کشور تغییر کند.
* بودن یا نبودن تحریم سوال ما نیست/ تحریم با مذاکره تمام نمی شود
این استاد دانشگاه همچنین گفت: اقتصاد کشور و تصمیم سازی اقتصادی در کشور با تحریم و بدون تحریم دست اقتصاددان ها نیست، چه در شرایط عدم تحریم این مشکلات رشد اندک و بیکاری و تورم و ... داشتیم و در شرایط تحریم هم این مشکلات را داریم و به همان میزان رشد اقتصادی و بهره وری را داریم. اساساً بودن یا نبودن تحریم سوال اقتصاد دان نیست بلکه سوال بالفعل کردن ظرفیت های بالقوه درون زا و برون نگری اقتصادی است.
به اعتقاد پیغامی، تحریم ابزار متداول اقتصادی است و هر کشوری که شتاب اقتصادی داشته باشد بیشتر در معرض تحریم قرار می گیرد؛ تحریم چیزی نیست که با مذاکره تمام شود. تحریم متداول و همیشگی است.
* دولت و مجلس برای مدیریت اقتصاد با تحریم چه کار کنند؟
وی در پاسخ به این پرسش که دولت و مجلس در زمان تصویب و تدوین برنامه ششم توسعه و بودجه 95 باید چه شاخص‌هایی را برای مدیریت اقتصاد با تحریم در نظر داشته باشند؟ گفت: دولت باید بهره وری و کارآمدی خود را ارتقا دهد و در عین حال بهره وری مجموعه دستگاه های مولد کشور به ویژه در بخش کشاورزی را افزایش دهد. ضمن آنکه سیاست هایی که باعث اقتصاد زیر زمینی و نهادهای رانت خوار و .. شده باید مورد بازنگری قرار داد.
این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: خوبی تحریم این است که دولت نمی تواند برخی از غفلت ها و ضعف های خود را لاپوشی کند آنهم با پول نفت! بلکه تحریم موجب شد تا مشکلات اقتصاد ایران به طور شفاف پیش روی مسئولان اقتصادی قرار گیرد.
پیغامی همچنین در ارتباط با نقش مدیریت اقتصاد بر پایه اقتصاد مقاومتی در خنثی سازی تحریم‌ها گفت: تک تک بندهای اقتصاد مقاومتی، قطعه ای از پازل مقاوم سازی اقتصاد ایران را دنبال کرده است؛ دانش بنیان کردن و اقتصاد مردمی و ... اینها دلالت های سیاستی واضح و روشنی دارند که امیدواریم در برنامه ششم و برنامه های بودجه‌ای شاهد آن باشیم.
* بدنه اقتصادی دولت آشنایی لازم با ادبیات اقتصادی کشور را ندارند
وی در عین حال گفت: بدنه اقتصادی دولت اساساً با ادبیات اقتصادی مورد نیاز کشور آشنایی لازم را ندارد به همین خاطر سیاست مشخصی را در رفع مشکلات اقتصادی، بانکی، مالی، شفافیت اطلاعات و ... نمی بینیم.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: من از دولت و مجلس انتظار ندارم اقتصاد را به سمت پایداری ببرند چراکه این مطالبه‌ی بیش از حدی از دولت است؛ دولت اول باید به سیاست های اولویت دار توجه ویژه داشته باشد هرچند این موارد را در بانک مرکزی و وزارت اقتصاد نمی بینیم.
پیغامی گفت: وزارت اقتصاد و بانک مرکزی کارهای غیراقتصادی انجام می دهند ما از این دو بخش کارکرد اقتصادی نمی بینیم. بانک مرکزی پاسخ دهد چه کاری برای مدیریت انتشار پول انجام داده؟ برای کاهش هزینه مبادلاتی وزارت اقتصاد نیز کاری انجام نداده است.
وی ادامه داد: اگر این تصور را قبول داشته باشیم، به این میرسیم که اساساً اقتصاددان ها برنامه ریزی اقتصادی ندارند مگر با فرض تحریم ولی متاسفانه گاهی اینطور جلوه داده می شود که تحریم موقتی است.
این کارشناس اقتصادی با تأکید براینکه تصور از تحریم باید مشخص شود، تصریح کرد: آنچه در فضای سیاسی معرفی می شود این است که تحریم عارضه موقتی است که به دلیل اقدامات سیاسی شکل گرفته که نیازمند سازش با کدخداست تا با برداشته شدن بارهای سیاسی، این تحریم اقتصادی برداشته شود.
* تعریف از تحریم سیاسی شده است/ تحریم ابزاری معمول در اقتصادهاست
پیغامی تصور اینکه تحریم، تنبیه اقتصادی خاص کشورهای حرف گوش نکن است را تصور سیاست زده است و مختص سیاسیون دانست و گفت: واقعیت های اقتصادی چیز دیگری است. چراکه تحریم ابزار رقابت اقتصادی و بسیار متعارف معمول است.
وی گفت: برخلاف تصور آقایان که معتقدند کشورهای ایران و کره شمالی و ... مشمول تحریم شده‌اند باید گفت که اتفاقا تعداد تحریم هایی که کشورهای پیشرفته علیه هم یا آمریکای لاتین و آفریقایی انجام داده اند بیشتر از کشورهای خاورمیانه است.
* زندگی اقتصادی در دنیا بدون تحریم ممکن نیست
این استاد دانشگاه ضمن اشاره به اینکه اگر تحریم را متداول و روزمره بدانیم، خیلی از ابهامات رفع می شود، تصریح کرد: کما اینکه در چند هفته گذشته شاهد انتشار خبری بودیم که نشان میداد یک شرکت فرانسوی اسرائیل را تحریم کرد! مشابه این خبرها نشان میدهد زندگی اقتصادی در دنیا بدون تحریم ممکن نیست ضمن اینکه خودتحریمی نیز سیاستی است که اغلب کشورها که درحال برنامه ریزی برای رشد و جهش و ... می‌باشند، بکار می گیرند.
پیغامی با بیان اینکه بعضا برای حمایت از تولید ملی با اعمال سیاست های حمایتی و تعرفه ای نیز برخی خودتحریمی ها اعمال می شود، اظهار داشت: اساساً تحریم برای یک اقتصاددان شرایط عادی است، اگر غربی ها نفت ایران را تحریم نکرده اند سال‌ها این درخواست را از دولت ها داشتیم که خودشان را از وابستگی به درآمد نفتی محروم کنند به تعبیری تحریم نفتی داشته باشندو تاسیس صندوق ذخیره ارزی و صندوق توسعه ملی برای این بود که همه درآمدهای نفتی به دولت نرسد.
* کشورها یا تحریم شده اند یا خودشان را تحریم کرده اند
وی ادامه داد: همچنین بعنوان مثال دیگر می توان به این اشاره کرد که وقتی به کالای خارجی تعرفه وضع می کنیم هزینه دستیابی به آن کالای خارجی را برای مصرف کننده داخلی را افزایش میدهیم و نوعی تحریم را اعمال می کنیم.
این کارشناس اقتصادی ضمن تأکید براینکه تحریم را سال ها داشتیم و اگر نداشتیم خودمان تحریم کردیم و در برخی مواقع به آن توصیه کردیم، گفت: سیاست گذاری و زندگی اقتصادی در شرایط تحریم صورت مساله دیگری پیدا می کند که جواب آن درون زایی و برون نگری اقتصادی است که شاه بیت سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی است.
* ظرفیت‌های ایران برای مدیریت اقتصاد با تحریم ها چیست؟
وی در ارتباط با ظرفیت‌های کشور برای مدیریت اقتصاد با فرض تداوم تحریم‌ها نیز اینطور توضیح داد که اقتصاد ایران به لحاظ اقلیم جغرافیایی و شرایط و منابع انسانی ظرفیت های بالایی دارد ضمن آنکه مزیت های مختلف اقتصادی داریم که بالفعل امکان را فراهم می کند که بازارهای منطقه ای اقتصادی خوبی را داشته باشیم کمااینکه در حوزه های کشاورزی، صنعت و خدمات این بازارها وجود دارند.
پیغامی همچنین گفت: فرصت های متعددی در علم و فناوری و در بخش دانش بنیان و خدمات ارزش افرین می توانیم داشته باشیم که با نیم نگاهی به آینده شناسی جریان علم و فناوری دنیا این گزاره را شکل می کدهد که باید در پی خلق فرصت ها و مزیت های نسبی جدید هم باشیم به طور مثال سهم بازار از پارچه نانو بسیار اندک و کمتر از آن است که در عرصه علم نانو پیشتاز هستیم. چرا این مزیت بالقوه به مزیت بالفعل تبدیل نشده است؟
وی ادامه داد: این مورد در دارو سازی و ... هم است چراکه در داروسازی می توانیم یکی از قطب های بزرگ دنیا باشیم و باید از ظرفیت بالفعل به مزیت نسبی بالفعل برسیم اما وقتی توجه مسئولان به رفع تحریم ها و مذاکرات باشد از این قبیل ظرفیت ها به راحتی عبور می کنند.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش "نقش تحریم در فعال سازی ظرفیت‌های علمی، اجرایی چگونه است؟" گفت: خود این ظرفیت ها تحریم شکن هستند، چه برای پاسخگویی به نیاز داخلی چه برای حضور بین المللی.
پیغامی تأکید کرد: نباید فراموش کرد که اقتصاد دنیا به سمت جهانی شدن میل کرده است در این اقتصاد لایه های اقتصادی که فراتر و خارج از مقررات بین المللی یا مقررات دستورات آمریکایی شکل گرفته، کم نیست.
* باوجود تحریم‌ها همواره واردات ایران افزایشی بوده است!
وی با بیان اینکه تجربه نشان میدهد در سال های گذشته با وجود تحریم مشکلی در واردات نداشتیم و حتی در برخی کالاها مازاد و افزایش واردات هم داشتیم، ادامه داد: در تمام این سال ها خودروی خارجی به راحتی به کشور وارد شده است! هیچ وقت واردات موز با مشکل روبه رو نشده است این نشان میدهد ظرفیت های اقتصاد جهانی بیش از آنچیزی است که ما فکر میکنیم به جای دلالی موز و کالای خارجی باید وجهه به بازار یابی بین المللی مزیت های نسبی مولد کشور تغییر کند.
* بودن یا نبودن تحریم سوال ما نیست/ تحریم با مذاکره تمام نمی شود
این استاد دانشگاه همچنین گفت: اقتصاد کشور و تصمیم سازی اقتصادی در کشور با تحریم و بدون تحریم دست اقتصاددان ها نیست، چه در شرایط عدم تحریم این مشکلات رشد اندک و بیکاری و تورم و ... داشتیم و در شرایط تحریم هم این مشکلات را داریم و به همان میزان رشد اقتصادی و بهره وری را داریم. اساساً بودن یا نبودن تحریم سوال اقتصاد دان نیست بلکه سوال بالفعل کردن ظرفیت های بالقوه درون زا و برون نگری اقتصادی است.
به اعتقاد پیغامی، تحریم ابزار متداول اقتصادی است و هر کشوری که شتاب اقتصادی داشته باشد بیشتر در معرض تحریم قرار می گیرد؛ تحریم چیزی نیست که با مذاکره تمام شود. تحریم متداول و همیشگی است.
* دولت و مجلس برای مدیریت اقتصاد با تحریم چه کار کنند؟
وی در پاسخ به این پرسش که دولت و مجلس در زمان تصویب و تدوین برنامه ششم توسعه و بودجه 95 باید چه شاخص‌هایی را برای مدیریت اقتصاد با تحریم در نظر داشته باشند؟ گفت: دولت باید بهره وری و کارآمدی خود را ارتقا دهد و در عین حال بهره وری مجموعه دستگاه های مولد کشور به ویژه در بخش کشاورزی را افزایش دهد. ضمن آنکه سیاست هایی که باعث اقتصاد زیر زمینی و نهادهای رانت خوار و .. شده باید مورد بازنگری قرار داد.
این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: خوبی تحریم این است که دولت نمی تواند برخی از غفلت ها و ضعف های خود را لاپوشی کند آنهم با پول نفت! بلکه تحریم موجب شد تا مشکلات اقتصاد ایران به طور شفاف پیش روی مسئولان اقتصادی قرار گیرد.
پیغامی همچنین در ارتباط با نقش مدیریت اقتصاد بر پایه اقتصاد مقاومتی در خنثی سازی تحریم‌ها گفت: تک تک بندهای اقتصاد مقاومتی، قطعه ای از پازل مقاوم سازی اقتصاد ایران را دنبال کرده است؛ دانش بنیان کردن و اقتصاد مردمی و ... اینها دلالت های سیاستی واضح و روشنی دارند که امیدواریم در برنامه ششم و برنامه های بودجه‌ای شاهد آن باشیم.
* بدنه اقتصادی دولت آشنایی لازم با ادبیات اقتصادی کشور را ندارند
وی در عین حال گفت: بدنه اقتصادی دولت اساساً با ادبیات اقتصادی مورد نیاز کشور آشنایی لازم را ندارد به همین خاطر سیاست مشخصی را در رفع مشکلات اقتصادی، بانکی، مالی، شفافیت اطلاعات و ... نمی بینیم.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: من از دولت و مجلس انتظار ندارم اقتصاد را به سمت پایداری ببرند چراکه این مطالبه‌ی بیش از حدی از دولت است؛ دولت اول باید به سیاست های اولویت دار توجه ویژه داشته باشد هرچند این موارد را در بانک مرکزی و وزارت اقتصاد نمی بینیم.
پیغامی گفت: وزارت اقتصاد و بانک مرکزی کارهای غیراقتصادی انجام می دهند ما از این دو بخش کارکرد اقتصادی نمی بینیم. بانک مرکزی پاسخ دهد چه کاری برای مدیریت انتشار پول انجام داده؟ برای کاهش هزینه مبادلاتی وزارت اقتصاد نیز کاری انجام نداده است.
