حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمود نبویان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با شهدای ایران، ‌درباره روند مذاکرات هسته‌ای با یادآوری هشدار رهبر معظم انقلاب در ابتدای سال نسبت به برنامه داشتن دشمن گفت: در توافق لوزان تصریح شد که چهارچوبی برای متن نهایی برجام [برنامه جامع اقدام مشترک] تهیه شده است.

وی با اشاره به 8 چهارچوب که همه ابعاد هسته‌ای ایران را در بر گرفته است بیان داشت: تکلیف نطنز که روشن شد؛ بدین ترتیب که در دولت سابق نطنز مرکز غنی سازی بود و ایران به آژانس نامه داده بود که ایران می‌خواهد 10 مرکز دیگر ایجاد کند، اما آمریکایی‌ها در ژنو از ایران تعهد گرفتند که نطنز مرکز غنی‌سازی باقی بماند اما ایران دیگر نمی‌تواند 10 مرکز دیگر را ایجاد کند.

نبویان از عقب‌نشینی بیشتر تیم مذاکره‌کننده کشورمان در لوزان سخن گفته اظهار داشت:‌در لوزان طرف ایرانی پذیرفت که نطنز، تنها مرکز غنی‌سازی باشد یعنی اینکه اگر مثلاً‌در فردو هم غنی‌سازی صورت می‌گیرد باید تعطیل شود.

وی ادامه داد: ‌ما برای آنکه سوخت یک راکتور 1000 مگابایتی بوشهر را که 30 تن باشد تأمین کنیم نیاز به 50 هزار سانتریفیوژ نسل یک داریم؛ در دولت سابق در نطنز طبق آمار آژانس ما 15 هزار و 420 سانتریفیوژ نسل یک و 1008 سانتریفیوژ نسل دو داشتیم و 328 سانتریفیوژ دیگر نسل یک در حال نصب بود و آژانس در این باره اعلام داشته بود که اگر همین روند نصب ادامه یابد ایران به میزان 50 هزار سانتریفیوژ مورد نیاز خود  دست خواهد یافت.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه ایران در ژنو تعهد داده است که دیگر سانتریفیوژ جدید نصب نکند گفت: در لوزان یک قدم هم عقب‌تر آمدیم و پذیرفتیم که 1008 سانتریفیوژ نسل دو را جمع کرده و تعداد کل سانتریفیوژهای خود را به 5060 عدد برسانیم. در نتیجه ما روز به روز و نوبت به نوبت در مذاکرات عقب‌نشینی بیشتری می‌کنیم.

وی با یادآوری غنی‌سازی 3.5 درصدی، 5 درصدی و 20 درصدی در نطنز افزود: در دولت سابق 8 هزار و 475 کیلو گرم اورانیوم غنی شده به میزان 3.5 تا 5 درصد در اختیار داشتیم و 447.8 کیلوگرم هم در سطح تولید داشتیم.

نبویان تولید برق را مورد استفاده اوزانیوم 3.5 تا 5 درصد و تولید دارو برای یک میلیون بیمار نیازمند را موضوع استفاده غنی‌سازی 20 درصدی عنوان کرد و گفت: پس در دولت سابق هم غنی‌سازی 3.5 درصدی و هم 20 درصدی انجام می شد، اما در ژنو به ما گفتند که غنی‌سازی بالای 20 درصد نداشته باشیم و در لوزان هم گفتند بالای 5 درصد نباشد.

وی از تعهد ایران به 1+5 جهت عدم خروج یک گرم اورانیوم غنی شده از فردو و اکسید کردن همه آن سخن گفت و خاطرنشان کرد: در لوزان از این حد هم جلوتر آمده و گفتند که اصلاً فردو مرکز غنی‌سازی نباشد در حالی که فردو از لحاظ پدافند غیرعامل یک نقش صیانتی برای نطنز داشت.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی گفت: سؤال این است آیا ساختمان، فیزیک و یا هیکل فردو نقش صیانتی دارد؟ و یا غنی‌سازی در آن نقش پدافند را بازی می‌کند؟

وی گزارش‌های آژانس مبنی بر اعلام فردو به عنوان یک مرکز غنی‌سازی از سوی ایران را مورد اشاره قرار داد و اظهار داشت: 2 هزار و 700 سانتریفیوژ نصب شده در فردو طبق تفاهم لوزان باید به هزار و 44 برسد و این نشان می‌دهد که روند عقب‌‌نشینی ما هر روز بیشتر می‌شود.

نبویان اضافه کرد: هدف همه قطعنامه‌های آژانس و شورای امنیت این بود که غنی‌ساز اراک برچیده شود در حالی که چرخه سوخت آن در دولت سابق در حال تکمیل بوده و برنامه ریزی شده بود که در بهار سال 93 چرخه این سوخت تکمیل شود. اما الان بهار 94 است ...

وی با اشاره به تعهد وزیر امور خارجه در ژنو نسبت به عدم تکمیل چرخه راه‌اندازی کارخانه اراک تصریح کرد: اما مسئله در لوزان خیلی خطرناک‌تر است چرا که به تیم مذاکره کننده گفته‌اند یا قلب راکتور اراک را دربیاورید و نابود کنید و یا مانند لیبی آن را سوار کشتی کرده و به خارج بفرستید که این موضوع مورد پذیرش تیم مذاکره‌کننده ایرانی نیز واقع شده است.

وی با تأکید بر اینکه ایران یکی از 10 کشور آب سنگین در دنیاست بیان داشت: جالب است که آقای صالحی گفته است که آمریکا در حال جمع آوری همه آبهای سنگین است و طبق گفته آژانس کارخانه آب سنگین اراک در دولت سابق سالانه 16 تن "آب سنگین تولید می‌کرد که در مجموع به 100 تن رسیده بود.

نبویان در ادامه گفت: اما در توافق ژنو معلوم نیست که تکلیف آب سنگین اراک چه می‌شود و البته در لوزان تکلیف آن روشن شد و گفته‌اند همه آن را به آمریکا بفرستید. مذاکره‌کنندگان ایرانی تعهد دادند که کارخانه هم تعطیل شود.

وی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر توقف‌ناپذیری و حتی کندنشدن روند تحقیق و توسعه در عرصه هسته‌ای افزود: تحقیق و توسعه لازمه پیشرفت است و جالب است که یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده از قول جان‌کری می‌گوید: اگر بر فرض محال در برخی ابعاد فن‌آوری هسته‌ای به ایران اجازه پیشرفت و فعالیت بدهیم در عرصه تحیقیق و توسعه این اجازه را نمی‌دهیم.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی پیشرفت کشور در دوره دولت سابق را در حوزه‌های راکتورها، پسماندها، ایزوتوپ‌های صنعتی و پزشکی و ... یادآور شد و گفت: تیم ایرانی در ژنو تعهد داد که از حد کنونی جلوتر نرود و در لوزان متعهد شد که بسیاری از داشته‌ها و دست‌‌آوردهای خود را نیز نابود کند.

وی پذیرش دو شرط غربی‌ها محدود سازی نسل‌های سانتریفیوژهای مورد استفاده و خروج روند تحقیق و توسعه هسته‌ای از یک زنجیره کامل را برای کشورمان در ادامه روند مذاکرات یادآور شد و اظهار داشت: در مسیر استفاده از سانتریفیوژها و نیز تحقیق و توسعه تحدید و تقریباً ممنوعیت را پذیرا شده‌ایم.

نبویان بحث نظارت‌ها را خطرناک‌تر از تمامی موضوعات ذکر شده برشمرد و با اشاره به اینکه در دولت سابق اصلاً بحث نظارت مطرح نبود گفت: مغالطه‌ای که مطرح‌ می‌شود این است که می‌گویند ما چیز مخفی نداریم لذا مشکلی هم با بازدیدهای آژانس نداریم، اما این سخن که متأسفانه از سوی یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده کشورمان نیز طرح شده است بسیار عوامانه است.

وی در توضیح اضافه کرد: آیا من و شما در منزل خود چیزی پنهان کرده‌ایم؟ پس چرا درب خانه‌مان را به روی همگان باز نمی‌گذاریم؟ باید از این افراد پرسید آیا ناموس شخصی شما از منافع همه ملت ایران مهم‌تر است که درب منزل خود را به روی عموم بسته اما درب کارخانه‌ها و مراکز هسته‌ای را می‌خواهید به روی بازرسان آژانس باز کنید؟ آیا به عنوان مثال کارخانه «بنز» چیز مخفی در خود دارد؟ پس آیا در این کارخانه‌ به روی هر نظارتی باز است؟

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: دولت سابق به این دلیل که می‌دانست بسیاری از مأموران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جاسوس‌اند اجازه بازرسی و ورود به آنها نمی‌داد.

وی با استناد به صفحه 211 کتاب حجت‌الاسلام حسن روحانی «امنیت ملی و دیپلماسی» تصریح کرد: آقای روحانی در این کتاب می‌نویسد که بازرسان آژانس جایی را برای بازدید برمی‌گزینند که سرویس‌های جاسوسی غرب مشخص می‌کنند.

نبویان خطاب به رئیس جمهور گفت: اگر شما می‌دانید اینگونه است چطور می‌خواهید اجازه دهید که آژانس از مراکز هسته‌ای کشورمان بازرسی به عمل آورد ؟

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی پذیرش کد 3.1 را به معنی پذیرش پروتکل الحاقی دانست و با اشاره به اینکه مجلس اجرای آن را خلاف قانون عنوان کرده است گفت: پروتکل الحاقی دو رکن دارد: اول آنکه نظارت‌ها منحصر به سایت‌های هسته‌ای نیست و دوم اینکه نظارت‌ها به صورت «هر جا» و «هر زمان» خواهد بود.

وی با تأکید بر آنکه این «هرجا» در پروتکل الحاقی ممکن است مجلس را هم در بر بگیرد و فقط منحصر به مراکز نظامی نخواهد بود اظهار داشت: آقای روحانی در خاطرات خود بیان کرده است در مقطعی بازرسان آژانس می‌خواستند حتی از یک کارخانه سماورسازی هم بازدید کنند.

نبویان با ابراز تأسف از بی اطلاعی عراقچی از شیوه کار جی‌پی‌اس گفت: در سال 82-81 آقای روحانی می‌نویسد بازرسان آژانس باید با اتومبیل‌های پرده دار وارد مراکز هسته‌ای شوند تا اطراف را نبینند آنوقت امروز آقای عراقچی می‌گویند بازرسان می‌توانند جی‌پی‌اس با خود بیاورند.

وی تعهد فراتر از پروتکل الحاقی را مسأله‌ای خطرناک‌تر عنوان کرد و یادآور شد در گزارش‌های اسفند و خرداد 1+5 می‌گوید که اسامی دانشمندان هسته‌ای و اطلاعات مراکز نظامی را ایران باید در اختیار ما قرار دهد که 29 اسمی که مطرح شده است ذیل همین گزارش است.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: تعهداتی که ایران در لوزان و ژنو داده است به این معناست که باید همه اطلاعات مربوط به سیر ساخت تجهیزات نظامی و شرکت‌های پیرامونی را در اختیار آژانس بگذارند البته در برابر همه این امتیازاتی که به غرب می‌دهد 80 درصد تحریم‌ها باقی می‌ماند چرا که اتحادیه اروپا به صراحت می‌گوید سه چهارم تحریم‌ها لغو نمی‌شود و فقط بخشی از تحریم‌های هسته‌ای برداشته خواهد شد.

وی تأمین پشتوانه بین‌المللی برای تعهدات ایران را یکی از اهداف قطعنامه‌های شورای امنیت خواند و بیان داشت: در تفاهم لوزان آمده است که قطعنامه شورای امنیت پس از توافق نهایی ایران و 5+1، قطعنامه‌های قبلی این شورا علیه ایران را ملغی می‌کند؛ جالب است که همه تا اینجای این بند را می‌خوانند در حالیکه در مراجعه‌های قبلی در می‌یابیم که قطعنامه‌های قبلی به چهار علت هسته‌ای، موشکی، سلاح‌های سبک و مشترک ایران را تحریم‌ کرده‌اند و این یعنی همه تحریم‌های ناشی از این سه قطعنامه در قطعنامه جدید تجمیع می‌شود.

نبویان با اشاره به تعهدات ایران مبنی بر ارائه اطلاعات قطعات وارد شده به کشور و مبدأ آن در حین تحریم‌ها گفت: در مجموع باید گفت بیش از 90 درصد صنعت هسته‌ای ما در نتیجه توافقات لوزان و ژنو از دست رفت.

وی افزود: همچنین وقتی اطلاعات موشکی‌مان را در اختیار دشمن قرار می‌دهیم باید منتظر حمله او باشیم.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: رهبری بارها اعتماد خود را به تیم مذاکره کننده اعلام داشته‌اند اما در عین حال نگرانی جدی خود را نیز ابراز کرده‌اند که علت آن همین از دست رفتن فن‌اوری هسته‌ای و امنیت کشور و در مقابل باقی ماندن تحریم‌هاست.

وی با ذکر مثالی خاطر نشان کرد: اگر یک مربی کشتی، ‌کشتی‌گیر قوی ندارد و مجبور است یک نیروی ضعیف را به مصاف یک حریف قوی بفرستد بی‌شک نگران خواهد بود اما این به معنی بی‌اعتمادی به کشتی‌گیرش و خائن شمردن او نیست؛ در مورد تیم کنونی مذاکره کننده هسته ای کشورمان نیز این گونه است، چرا که آنها مورد اعتماد مردم و رهبر معظم انقلاب بوده و بی شک از سوی آنان خائن محسوب نمی شوند، اما در عین حال تیم ضعیفی هستند که موجبات نگرانی را فراهم می آورد.

نبویان با تأکید بر اینکه توافقی که حقوق هسته‌ای و امنیت ملی را از دست داده و تحریم‌ها را توافق ببخشد مورد قبول ملت نیست، گفت: نمایندگان مجلس نیز چنین توافقی را که منافع ملت را تأمین نکند نمی‌پذیرند.