مردم قم هیچ‌گاه یاد و خاطره بزرگ‌مردی از تبار خاندان آل‌الله را از یاد نمی‌برند که در هجدهم فروردین سال 1378 روی در نقاب خاک کشید و روح ملکوتی‌اش به سوی دیار محبوب پرواز کرد؛ او کسی نیست جز آیت‌الله سیدعبدالکریم کشمیری رضوی.

جد پدری وی سیدحسن کشمیری از علمای کربلا و از صاحبان کرامت بود و مردم تبریز از ایشان تقلید می‌کردند، نقل می‌کنند که آشیخ عبدالکریم حائری یزدی از شاگردان جد پدری ایشان بوده است.

جد مادری آیت‌الله کشمیری هم آیت‌الله سید محمد کاظم طباطبایی یزدی صاحب کتاب وزین «عروه» است و این گونه بود که عشق به دروس دینی در خانواده آیت‌الله ریشه دوانده بود و به همین جهت از 15 سالگی آیت‌الله کشمیری قدم در تحصیل علوم دینی گذاشت.

* بهترین موقعیت عرفانی آیت‌الله کشمیری

بعدها که آوازه شهرت او در حوزه پیچید و توانست پله‌های پیشرفت روحی و معنوی را در کنار تحصیل و تدریس بپیماید، او که مدت 10 سال تنها به فاصله یک دیوار با استاد عرفانش آخوند کاشی فاصله داشت، از موقعیت پیش‌آمده بهترین بهره‌برداری کرد و توانست در این مدت به ارتقای پرورش روح و بندگی متواضعانه خداوند بپردازد.

هر چند که غیر از آخوند کاشی پای درس عرفان شیخ مرتضی طالقانی و سید علی قاضی حاضر شد و 5 سال در خدمت علامه قاضی گذراند، وی درباره استادش چنین بیان می‌کرد: «انسان ملکوتی و الهی است، فانی فی الله بود، شخص بزرگی بود»، درباره دستوری که استادش سید قاضی به او داده بود، از گفتن 40 بار ذکر ابتدایی «یا حی یا قیوم» تا 400 بار ذکر یونسیه «لا اله الا أنت سبحانک إنّی کُنت من الظالمین» سخن می‌گفت.

*نظر آیت‌الله کشمیری درباره آیت‌الله بهجت

در حوزه علمیه نجف اشرف با آیت‌ الله بهجت آشنا ‌شد و بهجت العرفا را از طلاب مهذب نجف معرفی کرد، در همین حوزه بود که امام خمینی(ره) 2 بار از او خواسته بود که پیشش بیاید تا تعبیر خواب را برای او بازگو کند، چرا که امام خمینی(ره) خواب دیده بود که در نجف وفات یافته و دفنش کرده‌اند، اما آیت‌الله کشمیری در تعبیر خواب ایشان گفته بود: نه؛ شما در ایران فوت می‌کنید و در ایران دفن می‌شوید.

از جهت عرفانی، بزرگی روح و آرامش باطن، امام را خیلی بزرگ می‌دید و می‌گفت: «امام؛ خیلی بزرگ است؛ نظیر ندارد. اراده عجیبی داشت؛ مستقیم در کارش بود، روی ثبات است؛ انگار آن شیء را می‌دید».

*علت موفقیت آیت‌الله قاضی از منظر شاگردش

هر چند که آیت‌الله کشمیری در برخی موارد با احتیاط صحبت می‌کرد، اما بیشتر دوست داشت که درباره استادش مرحوم آیت‌الله قاضی مطالبی را بیان کند، علت موفقیت استادش را سجده‌های بسیار، زیاد روزه گرفتن، عدم ترک ذکر یونسیه و توکل زیاد بر خدا می‌دانست و آیت‌الله بهجت را بهترین شاگرد آیت‌الله سیدعلی قاضی بیان می‌کرد.

با اینکه در عرفان گام‌های استواری را پیموده بود، اما هیچ‌گاه برای ارشاد و هدایت مردم کم نمی‌گذاشت و همیشه مردم مشتاق را به گرفتن روزه زیاد، کم خوابی، مواظبت بر نماز شب و انجام ذکر یونسیه توصیه می‌کرد و می‌گفت: «عبادت کنید؛ بندگی، همین ذکر یونسیه را شما بگویید، برای شما سیر برزخی می‌شود؛ خدا شاهد است؛ مداومت کنید، «و ادمتم ذکره». متواضع بشوید، «من تواضع لله رفعه الله»».

اما با این وجود بر لزوم حضور یک استاد اخلاق برای طی مدارج عرفانی همیشه تأکید داشت و می‌گفت: «بی استاد نمی‌شود، تمام امور استاد می‌خواهد»، چرا که بهترین دلیل و استشهاد استاد آیه «الحمدلله رب العالمین» بود.

*بهترین راه رفاقت با امام زمان(عج)

همچنین آیت‌الله کشمیری برای نزدیکی هر چه بیشتر به امام زمان(عج) خلوت روزی یک ساعت با حضرت(عج) را بهترین راهکار قلمداد می‌کرد و تأکید ‌داشت که این عمل همراه با قرائت زیارت «آل یاسین» و زیاد خواندن ذکرهای «یا صاحب الزمان اغثنی» «یا صاحب الزمان ادرکنی» و «المستعان بک یا بن الحسن» منجر می‌شود تا انسان یک مقداری با حضرت(عج) رفاقت پیدا کند، با این حال توسل به خود امام زمان(عج) و قسم دادن خداوند به حق امام زمان را بهترین راهکار برای تعجیل فرج می‌دانست.

از علاقه‌مندی‌های آیت‌الله کشمیری در میان عبادتگاه‌های نجف می‌توان به قبرستان وادی‌الاسلام اشاره کرد، زیرا هنگامی که از آن مکان در نزد ایشان سخنی به میان می‌آمد با تبسمی همراه انبساط روحی می‌گفت: «روح و ریحان؛ بهشت است وادی السلام، به حدی عشق به وادی داشتم که مباحثه‌مان را هم در وادی گذاشته بودیم و مباحثه می‌کردم، نماز جماعت می‌خواندم».

هنگامی که خبر رحلت این عالم مجاهد در شهر قم پیچید، شهر یکپارچه سیاهپوش شد و پیکر مطهرش پس از تشییع باشکوه و اقامه نماز توسط بهجت عرفا در مسجد شهید مطهری حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.

آری! با اینکه سال‌ها از وفات این عالم ربانی می‌گذرد، اما همچنان سخنان شیوا و معنادار این عارف بالله در اذهان باقی مانده است، یادش گرامی و راهش پر رهرو باد.