پیچیدگی روابط طرفین و اتحاد استراتژیک اسرائیل و آمریکا به گونه ای است که نتانیاهو روز سه شنبه دولت اوباما را در آمریکا به چالش می‌کشد و جان کری امروز از کشتار فلسطینیان به دست اسرائیل دفاع می‌کند. همین موضوع نشان می دهد که آمریکا و اسرائیل در مورد ایران اختلاف تاکتیکی دارند، نه راهبردی.
به گزارش شهدای ایران به نقل از باشگاه خبرنگاران، سوم مارس، سه شنبه ساعت ۱۱ صبح به وقت واشنگتن.دی.سی، نخست وزیر رژیم غاصب اسرائیل به ساختمان سفید (مقر کنگره) می‌رود تا با حمایت آشکار نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره و در میان عدم اتحاد دموکرات‌های اقلیت، نسبت به آنچه یک توافق بد با ایران می خواند، هشدار دهد.
نخست وزیر رژیم کودک‌کش اسرائیل پیش از این ، بارها در مجامع رسمی تر و جهانی تر نظیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد ، از مذاکرات هسته ای با ایران انتقاد کرده بود ، اما این بار وی به دعوت جان بینر ( رئیس کنگره ) به آمریکا می رود.
دعوت جان بینر جمهوری خواه و نماینده ایالت اوهایو از بی.بی( لقب نتانیاهو)در حالی صورت می گیرد که کاخ سفید معتقد است این دعوت نقض پروتکل های تشریفات و دیپلماتیک است. "جاش ارنست" سخنگوی کاخ سفید در همان زمان هم از این اقدام انتقاد کرد و گفت دعوت از نخست وزیر اسرائیل باید توسط رئیس جمهور کشور صورت گیرد، و نه رئیس کنگره.
مقامات دولتی ارشد آمریکا هم اعلام کرده اند که در سخنرانی نتانیاهو در لابی آیپک شرکت نمی کنند. اوباما بهانه آورده است که به دلیل نزدیکی انتخابات پارلمانی اسرائیل، نباید با نخست وزیر دیدار و در امور داخلی اسرائیل دخالت کرد، دفتر جو بایدن اعلام کرد که وی در سفر است و برنامه ای فشرده دارد و جان کری هم گفت نمی تواند با نتانیاهو دیدار کند.
قرار شد تنها "سوزان رایس" ( مشاور امنیت ملی اوباما ) و "سامانتا پاور" ( سفیر و نماینده دائم آمریکا نزد سازمان ملل متحد ) در نشست آیپک شرکت کنند.
این دعوت درست ساعاتی پس از آن صورت گرفت که «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا طی سخنرانی خود تهدید کرد که هرگونه لایحه تحریم‌های جدید علیه ایران را وتو می‌کند. نخست وزیر اسرائیل قرار است علاوه بر سخنرانی در کنگره ، در نشست کمیته روابط عمومی آمریکا-اسرائیل (American Israel Public Affairs Committee) سخنرانی کند.
در این یادداشت قصد داریم تا اهداف سخنرانی نتانیاهو در آمریکا در این برهه زمانی را بررسی کنیم:
لابی اسرائیل در آمریکا:
لابی اسرائیل در آمریکا در کنار دهها و بلکه صدها لابی دیگر در این کشور فعال است.اصولا لابی گری در فرهنگ سیاسی آمریکا مذموم نیست.گروههای بسیاری برای پیشبرد اهداف خود با سنا و کنگره و دیگر ارکان قدرت در آمریکا لابی می کنند و جلسه می‌گذارند.
دو استاد مطرح روابط بین الملل در آمریکا به نام های "مرشايمر و والت" در كتاب جنجالی خود(The Israel Lobby ) ، هسته اصلی لابی اسرائيل را سازمان‌هايی چون كميته روابط عمومی آمريكايی اسرائيل(آيپك) كميته يهوديان آمريكا، انجمن رؤساي سازمان‌های يهودی آمريكا و نيز گروه هاي مسيحي صهيونيست ذكر می‌كنند . آن ها معتقدند، اين سازمان ها را نيروهاي افراطی كنترل می‌كنند كه با هدف هاي توسعه طلبانه صهیونیست‌های افراطی همسو هستند.
همچنين لابی اسرائيل در طول ۲۵ سال گذشته، در مهمترين مراكز تحقيقاتی و مطالعاتي آمريكا مثل مؤسسه امريكن اينترپرايز، مؤسسه بروكينگز ، مركز سياست امنيتي، مؤسسة تحقيقات سياست خارجي، بنياد هريتيج و مؤسسه هادسن نفوذ كرده است و در اين مراكز مطالعاتي حضوري تعيين كننده دارد. اندیشکدههای آمریکایی در سیاست خارجی این کشور تعیین کننده هستند ، اسرائیل به نام گزارش پژوهشی به سیاست خارجی آمریکا جهت می دهد.
طرفداران اسرائيل در رسانه ها و دانشگاه ها نيز حضور فعالي دارند . بيشترتحليل گرانِ روزنامه هاي مشهور و شبكه هاي راديويي و تلويزيوني از اسرائيل حمايت مي كنند و بيش از ۲۰۰ واحد سازمان آيپك در دانشگاه هاي آمريكا شيوه گفتار و رفتار استادان و دانشجويان را در قبال اسرائيل رصد مي كنند.
بي ترديد، مهم ترين پايگاه لابي اسرائيل، حوزه قانون گذاري و اجرايي آمريكاست .اين لابي نفوذ بسيار گسترده اي در كنگرة آمريكا دارد؛ تا اندازه اي كه به تعبير مرشایمر و والت، اسرائيل از هرگونه انتقادي در كنگره مصون است.كنگره و نمايندگان مجلس، در جريان مبارزه هاي انتخاباتي، از حمايت هاي مالي و تبليغاتي لابي صهيونيستي برخوردار مي شوند و به سختی می‌توان تصور كرد اعضاي كنگره بتوانند موضع انتقادي و مستقلّي نسبت به اسرائيل اتّخاذ كنند و در انتخابات آينده، براي ورود به كنگره بخت دوباره اي داشته باشند.
لابی صهيونيستی از راه ارسال ای ميل‌های گسترده و كنترل مطبوعات و رسانه ها می تواند به راحتي بخت كسي را براي كسب كرسي نمايندگي مجلس افزايش يا كاهش دهد. همچنين اين لابي در قوة مجريه نيز اعمال نفوذ مي كند . هدف لابي جلوگيري كردن از انتصاب افرادي در مقام وزير امور خارجه است كه نسبت به اسرائيل نظرهاي انتقادي داشته باشند. همچنين، تقريباً تمام نامزدهاي رياست جمهوري آمريكا بايد براي افزايش بخت خود براي پيروزي در انتخابات، پيشاپيش تعهد و پايبندي خود را به گسترش همه جانبة روابط با دولت اسرائيل اعلام كنند.به گفتة مرشايمر و والت، لابي اسرائيل در آمريكا ، با حمله هاي گسترده به سياست مداران و تحليل گراني كه مواضع مورد نظر آن ها را ندارند، به شيوه اي موثر بر مباحث و صحنة سياسي آمريكا تأثير مي گذارد. افرادي كه از حمايت آمريكا از اسرائيل انتقاد مي كنند، مي دانند بايد خود را براي مبارزه اي سخت و همه‌جانبه آماده كنند.
چرا کنگره ؟
سوال مهم این است که چرا نخست وزیر اسرائیل ، کنگره را برای سخنرانی انتخاب کرده است.بعبارت دیگر چرا جان بینر جمهوری خواه و سایر هم حزبی هایش ، از نخست وزیر دعوت کرده اند تا در کنگره بر ضد ایران و برنامه هسته ای سخنرانی کند؟
در انتخابات میان دوره ای سال گذشته میلادی، دموکرات ها و هم حزبی های ساکنان کاخ سفید، رقابت را به رقبای جمهوی خواه خود واگذار کردند و در کنگره و سنا در اقلیت قرار گرفتند.به این ترتیب اوباما در موضوع هسته ای ایران ، لایحه خط لوله کی استون و مساله مهاجرت ، دیگر حمایت دموکرات ها را در اختیار ندارد. دموکرات ها اکثریت سنا را از دست دادند و در کنگره بیش از پیش در اقلیت قرار گرفتند.در مساله ی هسته ای ایران ، جمهوری خواهان ، خواستار تشدید رژیم تحریم ها علیه ایران هستند ، حال آنکه دولت آمریکا معتقد است این تحریم های جدید ، آمریکا را به انزوا می کشاند ، مذاکرات را وارد بن بست می کند و نقض توافق موقت ژنو است. کنگره آمریکا در ساختار سیاسی و ریخت شناسی قدرت در ایالات متحده ، نقشی تاثیر گذار دارد.
کنگره آمریکا می تواند فشار بر دولت را افزایش دهد ، خاصه در زمانی که دولت و کنگره در اختیار دو حزب مختلف باشد. چنانچه نمایندگان کنگره بارها تهدید کرده اند که هرگونه توافق هسته ای با ایران ، قبل از اجرا باید به تصویب آنان برسد.لازم به ذکر است که همین کنگره ، تحریم های زیادی علیه ایران وضع کرده است و اصولا بخش مهمی از تحریم های ضد ایرانی ، در کنگره بعنوان قانون در آمده است. لذا نخست وزیر اسرائیل می داند که اگر کنگره را راضی کند تا در مورد ایران سخت گیری کند ، دولت اوباما را تحت فشار گذاشته است تا هیچگونه توافق هسته ای با ایران را اجرایی نکند.کنگره به اذعان مقامات صهیونیستی پرچمدار افزایش فشار بر ایران بوده است و نخست وزیر اسرائیل می خواهد با سخنرانی در این نهاد مهم ، از هرگونه راه حل دیپلماتیک جلوگیری کند و مانع از کاهش ایران هراسی شود.
اهداف نتانیاهو از سخنرانی در کنگره و لابی آیپک:
۱. دولت آمریکا و مقامات تصمیم گیر در این کشور به درستی درک کرده اند که فناوری بومی هسته ای در ایران نابود شدنی نیست و ایران با قدرت به حفظ چرخه هسته ای صنعتی خود ادامه خواهد داد.نتانیاهو می خواهد ایران تمام توان غنی سازی خود را نابود کند. بعبارت دیگر منظور وی و جمهوری خواهان و دموکرات ها از « توافق خوب» ، توافقی است که ایران تمام یا حداکثر ظرفیت غنی سازی خود را از دست بدهد و یک غنی سازی « دکوری» داشته باشد.به همین دلیل وی قصد دارد تا با سخنرانی فشارها بر ایران را افزایش دهد.
۲. هدف نتانیاهو از سخنرانی در کنگره ، علاوه بر ایران هراسی ؛ ابعاد انتخاباتی نیز دارد.دو هفته دیگر انتخابات پارلمانی در سرزمین های اشغالی برگزار می گردد.این سخنرانی باعث خشم رقبای نخست وزیر اسرائیل شده است. به طوریکه چندی پیش خبری منتشر شد مبنی بر اینکه مسوول ستاد انتخاباتی تل‌آویو به رادیو و تلویزیون اسرائیل دستور داد که سخنرانی نتانیاهو در کنگره را با تأخیر پخش کنند تا بتوانند بخش‌های مربوط به انتخابات اسرائیل را حذف کنند.
۳. تحلیلگران اعتقاد دارند نخست وزیر اسرائیل به خوبی می داند که ایران قصد ساختن بمب اتمی ندارد، وی در کنگره سخنرانی نمی کند تا همگان را متوجه خطر ساختگی ایران اتمی کند ، بلکه سخنرانی وی برای جلوگیری از هرگونه توافق ایران و غرب برنامه ریزی شده است.زیرا با هرگونه توافق که متضمن حفظ حقوق هسته ای ایران و لغو تحریم ها باشد ، دیگر ایران هراسی و فروش سلاح به کشورهای خلیج فارس معنا ندارد.نتانیاهو مایل است ایران هراسی ، به طور دائمی رواج داشته باشد.
نتیجه گیری:
این موضوع غیر قابل کتمان است که اوباما و نتانیاهو در مورد ایران اختلاف نظر دارند. البته هر دو طرف بر جلوگیری از هسته ای شدن ایران اتفاق نظر دارند، اما اوباما اولویت را به دیپلماسی می‌دهد و نتانیاهو به قدرت سخت.
پیچیدگی روابط طرفین و اتحاد استراتژیک اسرائیل و آمریکا به گونه ای است که نتانیاهو روز سه شنبه دولت اوباما را در آمریکا به چالش می‌کشد و جان کری امروز از کشتار فلسطینیان به دست اسرائیل دفاع می‌کند. همین موضوع نشان می دهد که آمریکا و اسرائیل در مورد ایران اختلاف تاکتیکی دارند، نه راهبردی.
نخست وزیر رژیم کودک‌کش اسرائیل پیش از این ، بارها در مجامع رسمی تر و جهانی تر نظیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد ، از مذاکرات هسته ای با ایران انتقاد کرده بود ، اما این بار وی به دعوت جان بینر ( رئیس کنگره ) به آمریکا می رود.
دعوت جان بینر جمهوری خواه و نماینده ایالت اوهایو از بی.بی( لقب نتانیاهو)در حالی صورت می گیرد که کاخ سفید معتقد است این دعوت نقض پروتکل های تشریفات و دیپلماتیک است. "جاش ارنست" سخنگوی کاخ سفید در همان زمان هم از این اقدام انتقاد کرد و گفت دعوت از نخست وزیر اسرائیل باید توسط رئیس جمهور کشور صورت گیرد، و نه رئیس کنگره.
مقامات دولتی ارشد آمریکا هم اعلام کرده اند که در سخنرانی نتانیاهو در لابی آیپک شرکت نمی کنند. اوباما بهانه آورده است که به دلیل نزدیکی انتخابات پارلمانی اسرائیل، نباید با نخست وزیر دیدار و در امور داخلی اسرائیل دخالت کرد، دفتر جو بایدن اعلام کرد که وی در سفر است و برنامه ای فشرده دارد و جان کری هم گفت نمی تواند با نتانیاهو دیدار کند.
قرار شد تنها "سوزان رایس" ( مشاور امنیت ملی اوباما ) و "سامانتا پاور" ( سفیر و نماینده دائم آمریکا نزد سازمان ملل متحد ) در نشست آیپک شرکت کنند.
این دعوت درست ساعاتی پس از آن صورت گرفت که «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا طی سخنرانی خود تهدید کرد که هرگونه لایحه تحریم‌های جدید علیه ایران را وتو می‌کند. نخست وزیر اسرائیل قرار است علاوه بر سخنرانی در کنگره ، در نشست کمیته روابط عمومی آمریکا-اسرائیل (American Israel Public Affairs Committee) سخنرانی کند.
در این یادداشت قصد داریم تا اهداف سخنرانی نتانیاهو در آمریکا در این برهه زمانی را بررسی کنیم:
لابی اسرائیل در آمریکا:
لابی اسرائیل در آمریکا در کنار دهها و بلکه صدها لابی دیگر در این کشور فعال است.اصولا لابی گری در فرهنگ سیاسی آمریکا مذموم نیست.گروههای بسیاری برای پیشبرد اهداف خود با سنا و کنگره و دیگر ارکان قدرت در آمریکا لابی می کنند و جلسه می‌گذارند.
دو استاد مطرح روابط بین الملل در آمریکا به نام های "مرشايمر و والت" در كتاب جنجالی خود(The Israel Lobby ) ، هسته اصلی لابی اسرائيل را سازمان‌هايی چون كميته روابط عمومی آمريكايی اسرائيل(آيپك) كميته يهوديان آمريكا، انجمن رؤساي سازمان‌های يهودی آمريكا و نيز گروه هاي مسيحي صهيونيست ذكر می‌كنند . آن ها معتقدند، اين سازمان ها را نيروهاي افراطی كنترل می‌كنند كه با هدف هاي توسعه طلبانه صهیونیست‌های افراطی همسو هستند.
همچنين لابی اسرائيل در طول ۲۵ سال گذشته، در مهمترين مراكز تحقيقاتی و مطالعاتي آمريكا مثل مؤسسه امريكن اينترپرايز، مؤسسه بروكينگز ، مركز سياست امنيتي، مؤسسة تحقيقات سياست خارجي، بنياد هريتيج و مؤسسه هادسن نفوذ كرده است و در اين مراكز مطالعاتي حضوري تعيين كننده دارد. اندیشکدههای آمریکایی در سیاست خارجی این کشور تعیین کننده هستند ، اسرائیل به نام گزارش پژوهشی به سیاست خارجی آمریکا جهت می دهد.
طرفداران اسرائيل در رسانه ها و دانشگاه ها نيز حضور فعالي دارند . بيشترتحليل گرانِ روزنامه هاي مشهور و شبكه هاي راديويي و تلويزيوني از اسرائيل حمايت مي كنند و بيش از ۲۰۰ واحد سازمان آيپك در دانشگاه هاي آمريكا شيوه گفتار و رفتار استادان و دانشجويان را در قبال اسرائيل رصد مي كنند.
بي ترديد، مهم ترين پايگاه لابي اسرائيل، حوزه قانون گذاري و اجرايي آمريكاست .اين لابي نفوذ بسيار گسترده اي در كنگرة آمريكا دارد؛ تا اندازه اي كه به تعبير مرشایمر و والت، اسرائيل از هرگونه انتقادي در كنگره مصون است.كنگره و نمايندگان مجلس، در جريان مبارزه هاي انتخاباتي، از حمايت هاي مالي و تبليغاتي لابي صهيونيستي برخوردار مي شوند و به سختی می‌توان تصور كرد اعضاي كنگره بتوانند موضع انتقادي و مستقلّي نسبت به اسرائيل اتّخاذ كنند و در انتخابات آينده، براي ورود به كنگره بخت دوباره اي داشته باشند.
لابی صهيونيستی از راه ارسال ای ميل‌های گسترده و كنترل مطبوعات و رسانه ها می تواند به راحتي بخت كسي را براي كسب كرسي نمايندگي مجلس افزايش يا كاهش دهد. همچنين اين لابي در قوة مجريه نيز اعمال نفوذ مي كند . هدف لابي جلوگيري كردن از انتصاب افرادي در مقام وزير امور خارجه است كه نسبت به اسرائيل نظرهاي انتقادي داشته باشند. همچنين، تقريباً تمام نامزدهاي رياست جمهوري آمريكا بايد براي افزايش بخت خود براي پيروزي در انتخابات، پيشاپيش تعهد و پايبندي خود را به گسترش همه جانبة روابط با دولت اسرائيل اعلام كنند.به گفتة مرشايمر و والت، لابي اسرائيل در آمريكا ، با حمله هاي گسترده به سياست مداران و تحليل گراني كه مواضع مورد نظر آن ها را ندارند، به شيوه اي موثر بر مباحث و صحنة سياسي آمريكا تأثير مي گذارد. افرادي كه از حمايت آمريكا از اسرائيل انتقاد مي كنند، مي دانند بايد خود را براي مبارزه اي سخت و همه‌جانبه آماده كنند.
چرا کنگره ؟
سوال مهم این است که چرا نخست وزیر اسرائیل ، کنگره را برای سخنرانی انتخاب کرده است.بعبارت دیگر چرا جان بینر جمهوری خواه و سایر هم حزبی هایش ، از نخست وزیر دعوت کرده اند تا در کنگره بر ضد ایران و برنامه هسته ای سخنرانی کند؟
در انتخابات میان دوره ای سال گذشته میلادی، دموکرات ها و هم حزبی های ساکنان کاخ سفید، رقابت را به رقبای جمهوی خواه خود واگذار کردند و در کنگره و سنا در اقلیت قرار گرفتند.به این ترتیب اوباما در موضوع هسته ای ایران ، لایحه خط لوله کی استون و مساله مهاجرت ، دیگر حمایت دموکرات ها را در اختیار ندارد. دموکرات ها اکثریت سنا را از دست دادند و در کنگره بیش از پیش در اقلیت قرار گرفتند.در مساله ی هسته ای ایران ، جمهوری خواهان ، خواستار تشدید رژیم تحریم ها علیه ایران هستند ، حال آنکه دولت آمریکا معتقد است این تحریم های جدید ، آمریکا را به انزوا می کشاند ، مذاکرات را وارد بن بست می کند و نقض توافق موقت ژنو است. کنگره آمریکا در ساختار سیاسی و ریخت شناسی قدرت در ایالات متحده ، نقشی تاثیر گذار دارد.
کنگره آمریکا می تواند فشار بر دولت را افزایش دهد ، خاصه در زمانی که دولت و کنگره در اختیار دو حزب مختلف باشد. چنانچه نمایندگان کنگره بارها تهدید کرده اند که هرگونه توافق هسته ای با ایران ، قبل از اجرا باید به تصویب آنان برسد.لازم به ذکر است که همین کنگره ، تحریم های زیادی علیه ایران وضع کرده است و اصولا بخش مهمی از تحریم های ضد ایرانی ، در کنگره بعنوان قانون در آمده است. لذا نخست وزیر اسرائیل می داند که اگر کنگره را راضی کند تا در مورد ایران سخت گیری کند ، دولت اوباما را تحت فشار گذاشته است تا هیچگونه توافق هسته ای با ایران را اجرایی نکند.کنگره به اذعان مقامات صهیونیستی پرچمدار افزایش فشار بر ایران بوده است و نخست وزیر اسرائیل می خواهد با سخنرانی در این نهاد مهم ، از هرگونه راه حل دیپلماتیک جلوگیری کند و مانع از کاهش ایران هراسی شود.
اهداف نتانیاهو از سخنرانی در کنگره و لابی آیپک:
۱. دولت آمریکا و مقامات تصمیم گیر در این کشور به درستی درک کرده اند که فناوری بومی هسته ای در ایران نابود شدنی نیست و ایران با قدرت به حفظ چرخه هسته ای صنعتی خود ادامه خواهد داد.نتانیاهو می خواهد ایران تمام توان غنی سازی خود را نابود کند. بعبارت دیگر منظور وی و جمهوری خواهان و دموکرات ها از « توافق خوب» ، توافقی است که ایران تمام یا حداکثر ظرفیت غنی سازی خود را از دست بدهد و یک غنی سازی « دکوری» داشته باشد.به همین دلیل وی قصد دارد تا با سخنرانی فشارها بر ایران را افزایش دهد.
۲. هدف نتانیاهو از سخنرانی در کنگره ، علاوه بر ایران هراسی ؛ ابعاد انتخاباتی نیز دارد.دو هفته دیگر انتخابات پارلمانی در سرزمین های اشغالی برگزار می گردد.این سخنرانی باعث خشم رقبای نخست وزیر اسرائیل شده است. به طوریکه چندی پیش خبری منتشر شد مبنی بر اینکه مسوول ستاد انتخاباتی تل‌آویو به رادیو و تلویزیون اسرائیل دستور داد که سخنرانی نتانیاهو در کنگره را با تأخیر پخش کنند تا بتوانند بخش‌های مربوط به انتخابات اسرائیل را حذف کنند.
۳. تحلیلگران اعتقاد دارند نخست وزیر اسرائیل به خوبی می داند که ایران قصد ساختن بمب اتمی ندارد، وی در کنگره سخنرانی نمی کند تا همگان را متوجه خطر ساختگی ایران اتمی کند ، بلکه سخنرانی وی برای جلوگیری از هرگونه توافق ایران و غرب برنامه ریزی شده است.زیرا با هرگونه توافق که متضمن حفظ حقوق هسته ای ایران و لغو تحریم ها باشد ، دیگر ایران هراسی و فروش سلاح به کشورهای خلیج فارس معنا ندارد.نتانیاهو مایل است ایران هراسی ، به طور دائمی رواج داشته باشد.
نتیجه گیری:
این موضوع غیر قابل کتمان است که اوباما و نتانیاهو در مورد ایران اختلاف نظر دارند. البته هر دو طرف بر جلوگیری از هسته ای شدن ایران اتفاق نظر دارند، اما اوباما اولویت را به دیپلماسی می‌دهد و نتانیاهو به قدرت سخت.
پیچیدگی روابط طرفین و اتحاد استراتژیک اسرائیل و آمریکا به گونه ای است که نتانیاهو روز سه شنبه دولت اوباما را در آمریکا به چالش می‌کشد و جان کری امروز از کشتار فلسطینیان به دست اسرائیل دفاع می‌کند. همین موضوع نشان می دهد که آمریکا و اسرائیل در مورد ایران اختلاف تاکتیکی دارند، نه راهبردی.
