علیرضا قزوه با اشاره به تبرئه اش در دادگاهی که به شکایت خانه شاعران ایران به دلیل سخنرانی سال گذشته اش در حوزه هنری برگزار شده بود،گفت: به نظر من نیما، اخوان و شاملو هم میتوانند معلم شعر انقلاب باشند.
به گزارش شهدای ایران، مراسم دومین سالگرد درگذشت خلیل عمرانی عصر امروز با حضور جمع زیادی از شاعران و شاگردان این شاعر انقلاب در تالار مهر حوزه هنری برگزار شد.
در ابتدای این مراسم محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری با اشاره به سابقه دوستی ۱۵ ساله خود با عمرانی، اظهار داشت: عمرانی هم شاعر بود، هم منتقد، هم مدیر و هم معلم اما برای من معلمی اش همیشه در ذهن تداعی می شود. چون علاقه زیادی به آن داشت و به هر سختی هم که بود آن را کنار نمی گذاشت.
وی ادامه داد: عمرانی فرد بسیار صریحی بود و می دانیم که جامعه ما تحمل صراحت را ندارد. یادم هست در آخرین دیداری که با هم داشتیم در مورد علت برکناری اش از سمتی که در آموزش و پرورش داشت پرسیدم و به من گفت آقای سرپرست وزارت، بنده را خواسته و از من سئوال می کند که چه کسی را برای پست وزارت معرفی کنیم و من متوجه شدم که منظورش این است که من خود او را پیشنهاد دهم. به او گفتم اگر تو می خواهی وزیر شوی من هم چیزی از تو کم ندارم و همین صراحتش بود که به قول خودش باعث شد دو روز بعد از این جلسه برکنار شود.
مومنی تصریح کرد: به نظر من جامعه سالم جامعه ای است که بشود در آن حرف حساب زد و بشود به روی آن حرف حساب هم کرد. عمرانی در جامعه ما فردی صادق و راستگو بود که بی ملاحظه حرف راستش را می زد.
در ادامه مراسم فرشته حشمتیان معاون سابق وزیر آموزش و پرورش نیز در سخنانی اظهار داشت: خلیل عمرانی و من همسنگر بودیم و از این منظر باور دارم که او قلب و قدم و قلمش را امروز برای ما به یادگار گذاشته است. عمرانی آن چیزی را می گفت که به آن اعتقاد قلبی داشت و با گام های استوار هدفش را دنبال می کرد و شهادت می دهم که در سنگر معلمی تنها دغدغه اش اجرای منویات مقام معظم رهبری بود.
وی ادامه داد: صداقت، صراحت و صلابت همواره در کلام عمرانی دیده می شد. همیشه این دغدغه را داشت که چون رهبر انقلاب در مورد فرهنگ نگران هستند باید در این صحنه حاضر باشیم. حتی در مدتی که در بیمارستان بستری بود حس نمی کردم از درد رنج می برد بلکه رنج او در همین زمینه ای بود که کار می کرد.
حشمتیان همچنین گفت: اگر قرار است نام و یاد استاد عمرانی زنده بماند به نظرم باید بیت های شعر او سرمشق برای ما قرار بگیرد و بیش از پیش عرضه شود به ویژه اینکه او در حوزه سبک ایرانی- اسلامی که امروزه نیاز به الگو در آن زیاد دیده می شود، سرمشق ماست و چه بهتر آنکه امروزه با نگاه لطیف شاعری در این زمینه صحبت کنیم.
سخنران سوم این مراسم علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری بود که در سخنان خود با اشاره به سخنرانی جنجال برانگیز سال گذشته خود در این مراسم اظهار داشت: پارسال در اینجا مظلومیت عمرانی باعث شد که حرفی را بزنم و به زعم عده ای توهینی بکنم که من را وارد فضایی کرد که نوعی درگیری با یک جناح بود. این نزاع تا ۱۰ ماه طول کشید و من به خاطرش به دادگاه هم رفتم اما در نهایت حکم برائت من صادر شد و معلوم شد که اهانتی در کار نبوده و آنچه اتفاق افتاده تنها دفاعی بوده از شعر انقلاب در برابر آنها که درباره اش تند حرف می زدند.
قزوه ادامه داد: فضای شعر انقلاب همیشه آرام نیست، گاهی عده ای به خاطر آن با آدم دعوا دارند و باید بتوان از خود دفاع کرد. گاهی پیش می آید که عصبانی مان می کنند. باید فراموش نکنیم که ما امروز یک جریان هستیم نه یک نفر و دو نفر و به همین خاطر در کنار هم بودن است که یک جریان نیرومند را شکل می دهیم که خیلی ها می خواهند نباشد. خیلی ها می خواهند شاعر امروز بی تفاوت باشد و یا هر چیزی جز جریان وابسته به نهضت امام خمینی (ره) و انقلاب باشد که البته ما آن را نمی پذیریم.
وی افزود: خیلی ها هنوز تلاش دارند قیصر امین پور را به سمت خود بکشند و بگویند که ربطی به انقلاب نداشت در حالیکه امثال عمرانی و امین پور شناسنامه شان، شناسنامه شعر انقلاب است و شاعران دغدغه‌مند انقلاب هستند. سال گذشته حس کردم که دارد به شعر انقلاب توهین می شود و پای آن ایستادم و الان هم سرم را بالا می گیرم و حرفم را می زنم. البته خدا کند که فضا همیشه فضای آرامش باشد اما تاکید دارم که شعر انقلاب دیگر امروز در غربت نیست و در حال پیدا کردن سبک خاص خود است. این ماییم که باید بایستیم و از آن دفاع کنیم. چهار دهه از عمر آن گذشته و امروز دیگر زمان میوه چینی این باغ فرا رسیده است. شاید این مسئله برای خیلی ها مهم نباشد و بخواهند از آن فاصله بگیرند و به جای شعر انقلاب بگویند شعر معاصر، اما باید در مقابل این مسئله ایستاد.
قزوه ادامه داد: خیلی ها امروز در شعر آیینی هم سعی دارند دودستگی ایجاد کنند، دسته ای فقط بگویند شعر آیینی باید در مورد امام حسین (ع) بگوید و اگر در آن صحبت از انقلاب و امام (ره) و فلسطین باشد ترش می کنند که این شعر آیینی نیست. سعی می کنند ارزش های ما را کمرنگ کنند اما فکر می کنم دیگر ما آنقدر هستیم که بتوانیم در همه عرصه های انقلاب اعلام وجود بکنیم و به مرحله نهایی برسیم.
این شاعر ادامه داد: به نظر من نیما و اخوان هم معلم شعر انقلاب بودند و ما با آنها یک حدیث داشته ایم. شعر اعتراض اخوان و یا اشعار گرمارودی و صفارزاده را هم می توان به شعر انقلاب متصل کرد و زمزمه سبک ادبی انقلاب را بلند کرد. شعر انقلاب امروز در میان سایر گونه های هنر انقلاب اسلامی خط شکنی کرده است. تا به امروز هم هر چه سبک ادبی در ایران ایجاد شده محصول کار شاعران بوده، این شعر بوده که توانسته در همه هنرها نفوذ کند و به رشد آنها کمک کند و به همین خاطر است که امروزه شاعران می توانند سرشان را بالا بگیرند و به سبک ادبی انقلاب اسلامی فکر کنند.
قزوه همچنین گفت: دوستی به من می گفت چرا شما برای عمرانی مراسم می گیرید و برای منوچهر آتشی نه، به او گفتم عمرانی شاعر انقلاب است و اینجا حوزه هنری انقلاب اسلامی است البته ما با آتشی هم موافقیم و با او هم مشکلی نداریم، به نظر من تلاش های آتشی، اخوان و شاملو هم می تواند به سبد شعر انقلاب ریخته شود و حتی می توانیم بگوییم شعر بیداری و انقلاب اسلامی. امروز دیگر جای آن نیست که در روزنامه بخوانیم «آیا چیزی به نام شعر انقلاب وجود دارد؟» دیگر جای آن نیست که بخوانیم بزرگِ شعر انقلاب، قیصر امین پوری بود که شعر ضد جنگ گفت. اینها اشتباه است. اگر برخی می خواهند ما را بکوبند باید جلویشان ایستاد و از این ایستادن نترسید. باید به وجود ادبیات انقلاب اقرار کرد و برای تثبیت آن کوشید.
همچنین در این مراسم، منوچهر علیپور از همکاران سابق خلیل عمرانی نیز در سخنانی با انتقاد از وزارت آموزش و پرورش در مورد بی توجهی به اندیشه ها و آثار خلیل عمرانی گفت: توقع داشتم که از اندیشه عمرانی بیش از پیش در آموزش و پرورش استفاده شود. ما کتابی به نام «مشاهیر ایرانی» در مورد ویژگی های عمرانی و فعالیت هایش چاپ کردیم، اما آموزش و پرورش حتی یک نسخه از آن برای ۵۰ هزار نمایشگاه کتابش که امسال برگزار کرد، نخرید. در کنار این مساله در هیچ کدام از همایش های ادبی دانش آموزی، مانند کتاب سال دانش آموزی یا جشنواره های شعر، نامی از او برده نمی شود.
علیپور همچنین خواستار توجه بیشتر شاگردان خلیل عمرانی به دو مساله جایگاه مهربانی و عشق در شعر خلیل عمرانی با عنوان موضوعات پژوهشی شد.
همچنین در این مراسم، محمدرضا سنگری، شاعر و پژوهشگر نیز در سخنانی با اشاره به پرشوری و پرکاری خلیل عمرانی گفت: خلیل، روحی طوفانی داشت و شرح صدری مانند اقیانوس. او بسیاری از کارهای خودش را پنهان می کرد تا مبادا با دید ریا از آنها یاد شود که خیلی از آنها بعد از اجرا مشخص شد و خیلی از آنها هنوز شناخته نشده است. او تلاش بسیاری کرد تا به نسل پروری بپردازد و به همین خاطر بود که در یزد، بندرعباس و هر جای دیگری که حاضر شد، آرام نداشت و بی قرار به تربیت شاگردانش می پرداخت.
*مهر
وی ادامه داد: عمرانی فرد بسیار صریحی بود و می دانیم که جامعه ما تحمل صراحت را ندارد. یادم هست در آخرین دیداری که با هم داشتیم در مورد علت برکناری اش از سمتی که در آموزش و پرورش داشت پرسیدم و به من گفت آقای سرپرست وزارت، بنده را خواسته و از من سئوال می کند که چه کسی را برای پست وزارت معرفی کنیم و من متوجه شدم که منظورش این است که من خود او را پیشنهاد دهم. به او گفتم اگر تو می خواهی وزیر شوی من هم چیزی از تو کم ندارم و همین صراحتش بود که به قول خودش باعث شد دو روز بعد از این جلسه برکنار شود.
مومنی تصریح کرد: به نظر من جامعه سالم جامعه ای است که بشود در آن حرف حساب زد و بشود به روی آن حرف حساب هم کرد. عمرانی در جامعه ما فردی صادق و راستگو بود که بی ملاحظه حرف راستش را می زد.
در ادامه مراسم فرشته حشمتیان معاون سابق وزیر آموزش و پرورش نیز در سخنانی اظهار داشت: خلیل عمرانی و من همسنگر بودیم و از این منظر باور دارم که او قلب و قدم و قلمش را امروز برای ما به یادگار گذاشته است. عمرانی آن چیزی را می گفت که به آن اعتقاد قلبی داشت و با گام های استوار هدفش را دنبال می کرد و شهادت می دهم که در سنگر معلمی تنها دغدغه اش اجرای منویات مقام معظم رهبری بود.
وی ادامه داد: صداقت، صراحت و صلابت همواره در کلام عمرانی دیده می شد. همیشه این دغدغه را داشت که چون رهبر انقلاب در مورد فرهنگ نگران هستند باید در این صحنه حاضر باشیم. حتی در مدتی که در بیمارستان بستری بود حس نمی کردم از درد رنج می برد بلکه رنج او در همین زمینه ای بود که کار می کرد.
حشمتیان همچنین گفت: اگر قرار است نام و یاد استاد عمرانی زنده بماند به نظرم باید بیت های شعر او سرمشق برای ما قرار بگیرد و بیش از پیش عرضه شود به ویژه اینکه او در حوزه سبک ایرانی- اسلامی که امروزه نیاز به الگو در آن زیاد دیده می شود، سرمشق ماست و چه بهتر آنکه امروزه با نگاه لطیف شاعری در این زمینه صحبت کنیم.
سخنران سوم این مراسم علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری بود که در سخنان خود با اشاره به سخنرانی جنجال برانگیز سال گذشته خود در این مراسم اظهار داشت: پارسال در اینجا مظلومیت عمرانی باعث شد که حرفی را بزنم و به زعم عده ای توهینی بکنم که من را وارد فضایی کرد که نوعی درگیری با یک جناح بود. این نزاع تا ۱۰ ماه طول کشید و من به خاطرش به دادگاه هم رفتم اما در نهایت حکم برائت من صادر شد و معلوم شد که اهانتی در کار نبوده و آنچه اتفاق افتاده تنها دفاعی بوده از شعر انقلاب در برابر آنها که درباره اش تند حرف می زدند.
قزوه ادامه داد: فضای شعر انقلاب همیشه آرام نیست، گاهی عده ای به خاطر آن با آدم دعوا دارند و باید بتوان از خود دفاع کرد. گاهی پیش می آید که عصبانی مان می کنند. باید فراموش نکنیم که ما امروز یک جریان هستیم نه یک نفر و دو نفر و به همین خاطر در کنار هم بودن است که یک جریان نیرومند را شکل می دهیم که خیلی ها می خواهند نباشد. خیلی ها می خواهند شاعر امروز بی تفاوت باشد و یا هر چیزی جز جریان وابسته به نهضت امام خمینی (ره) و انقلاب باشد که البته ما آن را نمی پذیریم.
وی افزود: خیلی ها هنوز تلاش دارند قیصر امین پور را به سمت خود بکشند و بگویند که ربطی به انقلاب نداشت در حالیکه امثال عمرانی و امین پور شناسنامه شان، شناسنامه شعر انقلاب است و شاعران دغدغه‌مند انقلاب هستند. سال گذشته حس کردم که دارد به شعر انقلاب توهین می شود و پای آن ایستادم و الان هم سرم را بالا می گیرم و حرفم را می زنم. البته خدا کند که فضا همیشه فضای آرامش باشد اما تاکید دارم که شعر انقلاب دیگر امروز در غربت نیست و در حال پیدا کردن سبک خاص خود است. این ماییم که باید بایستیم و از آن دفاع کنیم. چهار دهه از عمر آن گذشته و امروز دیگر زمان میوه چینی این باغ فرا رسیده است. شاید این مسئله برای خیلی ها مهم نباشد و بخواهند از آن فاصله بگیرند و به جای شعر انقلاب بگویند شعر معاصر، اما باید در مقابل این مسئله ایستاد.
قزوه ادامه داد: خیلی ها امروز در شعر آیینی هم سعی دارند دودستگی ایجاد کنند، دسته ای فقط بگویند شعر آیینی باید در مورد امام حسین (ع) بگوید و اگر در آن صحبت از انقلاب و امام (ره) و فلسطین باشد ترش می کنند که این شعر آیینی نیست. سعی می کنند ارزش های ما را کمرنگ کنند اما فکر می کنم دیگر ما آنقدر هستیم که بتوانیم در همه عرصه های انقلاب اعلام وجود بکنیم و به مرحله نهایی برسیم.
این شاعر ادامه داد: به نظر من نیما و اخوان هم معلم شعر انقلاب بودند و ما با آنها یک حدیث داشته ایم. شعر اعتراض اخوان و یا اشعار گرمارودی و صفارزاده را هم می توان به شعر انقلاب متصل کرد و زمزمه سبک ادبی انقلاب را بلند کرد. شعر انقلاب امروز در میان سایر گونه های هنر انقلاب اسلامی خط شکنی کرده است. تا به امروز هم هر چه سبک ادبی در ایران ایجاد شده محصول کار شاعران بوده، این شعر بوده که توانسته در همه هنرها نفوذ کند و به رشد آنها کمک کند و به همین خاطر است که امروزه شاعران می توانند سرشان را بالا بگیرند و به سبک ادبی انقلاب اسلامی فکر کنند.
قزوه همچنین گفت: دوستی به من می گفت چرا شما برای عمرانی مراسم می گیرید و برای منوچهر آتشی نه، به او گفتم عمرانی شاعر انقلاب است و اینجا حوزه هنری انقلاب اسلامی است البته ما با آتشی هم موافقیم و با او هم مشکلی نداریم، به نظر من تلاش های آتشی، اخوان و شاملو هم می تواند به سبد شعر انقلاب ریخته شود و حتی می توانیم بگوییم شعر بیداری و انقلاب اسلامی. امروز دیگر جای آن نیست که در روزنامه بخوانیم «آیا چیزی به نام شعر انقلاب وجود دارد؟» دیگر جای آن نیست که بخوانیم بزرگِ شعر انقلاب، قیصر امین پوری بود که شعر ضد جنگ گفت. اینها اشتباه است. اگر برخی می خواهند ما را بکوبند باید جلویشان ایستاد و از این ایستادن نترسید. باید به وجود ادبیات انقلاب اقرار کرد و برای تثبیت آن کوشید.
همچنین در این مراسم، منوچهر علیپور از همکاران سابق خلیل عمرانی نیز در سخنانی با انتقاد از وزارت آموزش و پرورش در مورد بی توجهی به اندیشه ها و آثار خلیل عمرانی گفت: توقع داشتم که از اندیشه عمرانی بیش از پیش در آموزش و پرورش استفاده شود. ما کتابی به نام «مشاهیر ایرانی» در مورد ویژگی های عمرانی و فعالیت هایش چاپ کردیم، اما آموزش و پرورش حتی یک نسخه از آن برای ۵۰ هزار نمایشگاه کتابش که امسال برگزار کرد، نخرید. در کنار این مساله در هیچ کدام از همایش های ادبی دانش آموزی، مانند کتاب سال دانش آموزی یا جشنواره های شعر، نامی از او برده نمی شود.
علیپور همچنین خواستار توجه بیشتر شاگردان خلیل عمرانی به دو مساله جایگاه مهربانی و عشق در شعر خلیل عمرانی با عنوان موضوعات پژوهشی شد.
همچنین در این مراسم، محمدرضا سنگری، شاعر و پژوهشگر نیز در سخنانی با اشاره به پرشوری و پرکاری خلیل عمرانی گفت: خلیل، روحی طوفانی داشت و شرح صدری مانند اقیانوس. او بسیاری از کارهای خودش را پنهان می کرد تا مبادا با دید ریا از آنها یاد شود که خیلی از آنها بعد از اجرا مشخص شد و خیلی از آنها هنوز شناخته نشده است. او تلاش بسیاری کرد تا به نسل پروری بپردازد و به همین خاطر بود که در یزد، بندرعباس و هر جای دیگری که حاضر شد، آرام نداشت و بی قرار به تربیت شاگردانش می پرداخت.
*مهر
