اتحاد اصولگرایان شرایط را برای اصلاح طلبان سخت تر می کند و آنان باید به سرعت به تصمیم نهایی خود برسند. تصمیمی نهایی که باید از یک سو افراطیون و جریان فتنه را کنار بگذارند. از سوی دیگر تکلیف عارف را روشن کنند و در نهایت نیز با دولت متوقع وحدت کنند. سه سناریو که هر یک برای نرسیدن به وحدت کفایت می کند.
به گزارش شهدای ایران، در انتخابات ریاست جمهوری سال 88 جریانهای اصلاح طلب یک به یک پشت سر میرحسین موسوی قرار گرفتند و از او حمایت کردند. پس از انتخابات نیز آنان به جهت فشار رهبران جریان اصلاحات ناچار از اقدامات سران فتنه حمایت کردند. همین مساله نیز سبب شد تا مردم صلاحیت آنان را برای ورود به عرصه های انتخاباتی تائید نکنند و به آنان رای ندهند. اولین انتخابات پس از فتنه 88، مربوط به نهمین دوره مجلس شورای اسلامی بود. رهبران لجوج اصلاحات در این انتخابات تاکید داشتند که ورودی صورت نگیرد ولیکن نیروهای جوانتر اصلاخات این نظر را برنتافتند و هر کسی که توانایی داشت وارد عرصه انتخابات شد. در این دوره جریان اصلاخات هیچ نیازی به وحدت نداشت چرا که استراتژی آنان حرکت با چراغ خاموش بود.
به هر روی اصلاح طلبان در مجلس نهم جایگاه چندانی پیدا نکردند و چشم امیدی به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم داشتند. در این انتخابات به جهت اشتباهات اصولگرایان و توهم هر کدام برای پیروزی، هیچ یک از نامزدها کنار نرفتند ولی در جریان مقابل، محمدرضا عارف کاندیدای اصلاح طلب در چهار روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری، با نامه ای که از محمد خاتمی به دستش رسید و در آن خواسته بود که عارف از ادامه رقابت ها انصراف بدهد، رسما انصراف خود را اعلام کرد تا حجت الاسلام حسن روحانی ردای ریاست جمهوری را بر تن کند.
پس از این اتفاق، یک نوع همگرایی بین جریان اصلاح طلب پیش آمد و آنان به فکر تصاحب کرسی های انتخابات آتی (مجلس دهم) شدند. این تفکر با نزدیک شدن به زمان انتخابات مجلس رفته رفته توسعه یافت. رسانه های اصلاح طلب نیز در همین راستا از اتحاد و انسجام این جریان می گفتند تا اینکه روز گذشته مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری در نشست خبری با موضوع تبیین دیدگاه اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس دهم که در اصفهان برگزار شده بود، روی دیگر سکه را تشریح کرد. او گفت که "امروز هیچ جریان اصلاح‌طلبی را نمی‌شناسم که حالت قهر و تحریم انتخابات را داشته باشد و همه موافق هستند که ما باید به صورت گسترده در انتخابات شرکت کنیم و شعارهای تندروانه و بحث‌های افراطی را در جریان اصلاح‌طلبی نمی‌بینیم اما یک دغدغه وجود دارد و آن اختلاف و عدم انسجام بین اصلاح‌طلبان است".
*کواکبیان: افراطیون را کنار می گذاریم
شاید یکی از مهمترین دلایل عدم اتحاد در جریان اصلاحات، چندگانگی این جریان است. برخی از افراد این جریان در چارچوبهای نظام فعالیت می کنند و برخی نیز از سران فتنه و برخی دیگر از بدنه جریان فتنه اند. اتحاد این افراد در درون یک جبهه امری بعید به نظر می رسد. البته در اظهارات کواکبیان به این نکته هم اشاره شده و او گفته که تافراطیون جایی در لیست اصلاح طلبان ندارند: "اصلاح‌طلبان در این ائتلاف باید باشند که مفهوم آن این است که احزاب اصلاح‌طلبان افراد خود را معرفی کنند و اگر در حوزه‌ای دیدیم که لازم است افراد افراطی وارد نشوند باید از اصولگرایان معتدل استفاده کنیم و ما ابایی از این کار نداریم".
* با عارف چه خواهند کرد؟
گسلهای اختلاف تنها به اظهارات کواکبیان معطوف نمی شود و چند اپیزود مختلف دارد. یکی از مهمترین شاخصه های عدم وحدت را می توان در نحوه مواجهه جریان اصلاحات با محمدرضا عارف دید. عارف که در کوران رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری همواره در پاسخ به این سوال که شما در نهایت به نفع کاندیدای دیگری کناره گیری خواهید کرد، از کوره در می رفت، اکنون در جریان اصلاحات هیچ جایگاهی ندارد.
او در انتخابات دوره هشتم مجلس شورای اسلامی همزمان با نامزد شدن جمع کثیری از چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب در سراسر کشور، برای شرکت در انتخابات مجلس ثبت نام کرد اما به دلیل رد صلاحیت اصلاح‌طلبان، درحالی که صلاحیتش مورد تایید قرار گرفته بود در اعتراض به این رد صلاحیت‌ها از ادامه حضور در انتخابات مذکور انصراف داد. او برای انتخابات مجلس نهم نیز عزم حضور جدی داشت اما به جهت حرکت اصلاح طلبان با چراغ خاموش، برخلاف میل باطنی، فعالیت چندانی نداشت و به پای اصلاح طلبان نشست به امید روزی که این جریان به قدرشناسی از او بپردازد. او این روز را انتخابات مجلس دهم می دانست ولی تحرکات اصلاح طلبان برای مجلس دهم، بدون محمدرضا عارف و با محوریت محمد خاتمی و شورای مشورتی اصلاح طلبان است.
اولین بار خبر برگزاری جلسات شورای مشورتی اصلاح طلبان با محوریت محمد خاتمی را حسین مرعشی داد. او که با روزنامه آرمان گفت و گو می کرد، گفته "هم‌اکنون جلساتی در شورای مشورتی خاتمی درباره انتخابات آتی در جریان است که به موقع خود سیاست‌های آن اعلام خواهد شد. فعلا جلسات مشورتی تشکیل شده و محوریت با آقای خاتمی است".
پس از افشای این جلسات، عارف از عدم عضویتش در این شورا خبر داد و گفت که " برای خود شورای مشورتی در اختیار دارم." او تلویحا به موضوع چند دستگی اصلاح طلبان در انتخابات مجلس دهم با این سازوکار پرداخته و گفته "ما در انتخابات مجلس بحثی را مطرح کردیم که از جبهه اصلاحات یک لیست بیرون بیاید".
او که گسل دوم جریان اصلاحات به شمار می رود، سخن عجیبی بر زبان آورد که به نوعی هشدار به جریان اصلاحات بود. او گفت که "توصیه من به خواهران و برادران اصولگرا این است که در انتخابات حضور داشته باشند و آنها نیز یک لیست را ارائه دهند".
محمدرضا عارف 7 سالی است که به پای جریان اصلاحات نشسته است ولی تا کنون این جریان از او برای نیامدن استفاده کرده و هیچ وزنی برایش درنظر نگرفته است.
* دولت در کجای پازل اصلاحات است؟
اما معضل بعدی در این میان، دولت نیمه اصلاح طلب است. یقینا دولت یازدهم در انتخابات مجلس آتی نیاز به کرسی هایی دارد تا از فشارها بر دولت بکاهد.بر همین اساس نیز صراحتا نباید انتظار داشت که دولت گوشیه ای بنشیند و بازی اصلاح طلبان را نظاره کند. حضور دولت در انتخابات گسل سومی است که با در بدنه اصلاح طلبان پدید آمده است. با توجه به قدرت دولت، به نظر بعید می آید که آنان بتوانند با جریان اصلاحات بر سر یک لیست واحد اتفاق نظر داشته باشند؛ چرا که دولت تمام تلاش خود را خواهد کرد تا نیروهای تندروی اصلاح طلب وارد مجلس نشوند چرا که یک بار و در دولت خاتمی این وضعیت رخ داد و دولت از این تندروی ها به تنگ آمده بود. اگر هم این افراد افراطی کنار گذاشته شوند، سهم دولت قطعا بیش از سایر گروههای اصلاح طلب خواهد بود.
در جریان رقیب اما ضرب آهنگ اتحاد به گوش می رسد. اصولگرایانی که در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم حاضر نبودند، دور یک میز بنشینند، اکنون در همایشی مشترک شرکت می کنند و از لزوم وحدت می گویند. وحدتی که به نظر می رسد بسیار ساده تر از وحدت در بین اصلاح طلبان شکل بگیرد.
این وضعیت شرایط را برای اصلاح طلبان سخت تر می کند و آنان باید به سرعت به تصمیم نهایی خود برسند. تصمیمی نهایی که باید از یک سو افراطیون و جریان فتنه را کنار بگذارند. از سوی دیگر تکلیف عارف را روشن کنند و در نهایت نیز با دولت متوقع وحدت کنند. سه سناریو که هر یک برای نرسیدن به وحدت کفایت می کند.
*سراج24
به هر روی اصلاح طلبان در مجلس نهم جایگاه چندانی پیدا نکردند و چشم امیدی به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم داشتند. در این انتخابات به جهت اشتباهات اصولگرایان و توهم هر کدام برای پیروزی، هیچ یک از نامزدها کنار نرفتند ولی در جریان مقابل، محمدرضا عارف کاندیدای اصلاح طلب در چهار روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری، با نامه ای که از محمد خاتمی به دستش رسید و در آن خواسته بود که عارف از ادامه رقابت ها انصراف بدهد، رسما انصراف خود را اعلام کرد تا حجت الاسلام حسن روحانی ردای ریاست جمهوری را بر تن کند.
پس از این اتفاق، یک نوع همگرایی بین جریان اصلاح طلب پیش آمد و آنان به فکر تصاحب کرسی های انتخابات آتی (مجلس دهم) شدند. این تفکر با نزدیک شدن به زمان انتخابات مجلس رفته رفته توسعه یافت. رسانه های اصلاح طلب نیز در همین راستا از اتحاد و انسجام این جریان می گفتند تا اینکه روز گذشته مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری در نشست خبری با موضوع تبیین دیدگاه اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس دهم که در اصفهان برگزار شده بود، روی دیگر سکه را تشریح کرد. او گفت که "امروز هیچ جریان اصلاح‌طلبی را نمی‌شناسم که حالت قهر و تحریم انتخابات را داشته باشد و همه موافق هستند که ما باید به صورت گسترده در انتخابات شرکت کنیم و شعارهای تندروانه و بحث‌های افراطی را در جریان اصلاح‌طلبی نمی‌بینیم اما یک دغدغه وجود دارد و آن اختلاف و عدم انسجام بین اصلاح‌طلبان است".
*کواکبیان: افراطیون را کنار می گذاریم
شاید یکی از مهمترین دلایل عدم اتحاد در جریان اصلاحات، چندگانگی این جریان است. برخی از افراد این جریان در چارچوبهای نظام فعالیت می کنند و برخی نیز از سران فتنه و برخی دیگر از بدنه جریان فتنه اند. اتحاد این افراد در درون یک جبهه امری بعید به نظر می رسد. البته در اظهارات کواکبیان به این نکته هم اشاره شده و او گفته که تافراطیون جایی در لیست اصلاح طلبان ندارند: "اصلاح‌طلبان در این ائتلاف باید باشند که مفهوم آن این است که احزاب اصلاح‌طلبان افراد خود را معرفی کنند و اگر در حوزه‌ای دیدیم که لازم است افراد افراطی وارد نشوند باید از اصولگرایان معتدل استفاده کنیم و ما ابایی از این کار نداریم".
* با عارف چه خواهند کرد؟
گسلهای اختلاف تنها به اظهارات کواکبیان معطوف نمی شود و چند اپیزود مختلف دارد. یکی از مهمترین شاخصه های عدم وحدت را می توان در نحوه مواجهه جریان اصلاحات با محمدرضا عارف دید. عارف که در کوران رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری همواره در پاسخ به این سوال که شما در نهایت به نفع کاندیدای دیگری کناره گیری خواهید کرد، از کوره در می رفت، اکنون در جریان اصلاحات هیچ جایگاهی ندارد.
او در انتخابات دوره هشتم مجلس شورای اسلامی همزمان با نامزد شدن جمع کثیری از چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب در سراسر کشور، برای شرکت در انتخابات مجلس ثبت نام کرد اما به دلیل رد صلاحیت اصلاح‌طلبان، درحالی که صلاحیتش مورد تایید قرار گرفته بود در اعتراض به این رد صلاحیت‌ها از ادامه حضور در انتخابات مذکور انصراف داد. او برای انتخابات مجلس نهم نیز عزم حضور جدی داشت اما به جهت حرکت اصلاح طلبان با چراغ خاموش، برخلاف میل باطنی، فعالیت چندانی نداشت و به پای اصلاح طلبان نشست به امید روزی که این جریان به قدرشناسی از او بپردازد. او این روز را انتخابات مجلس دهم می دانست ولی تحرکات اصلاح طلبان برای مجلس دهم، بدون محمدرضا عارف و با محوریت محمد خاتمی و شورای مشورتی اصلاح طلبان است.
اولین بار خبر برگزاری جلسات شورای مشورتی اصلاح طلبان با محوریت محمد خاتمی را حسین مرعشی داد. او که با روزنامه آرمان گفت و گو می کرد، گفته "هم‌اکنون جلساتی در شورای مشورتی خاتمی درباره انتخابات آتی در جریان است که به موقع خود سیاست‌های آن اعلام خواهد شد. فعلا جلسات مشورتی تشکیل شده و محوریت با آقای خاتمی است".
پس از افشای این جلسات، عارف از عدم عضویتش در این شورا خبر داد و گفت که " برای خود شورای مشورتی در اختیار دارم." او تلویحا به موضوع چند دستگی اصلاح طلبان در انتخابات مجلس دهم با این سازوکار پرداخته و گفته "ما در انتخابات مجلس بحثی را مطرح کردیم که از جبهه اصلاحات یک لیست بیرون بیاید".
او که گسل دوم جریان اصلاحات به شمار می رود، سخن عجیبی بر زبان آورد که به نوعی هشدار به جریان اصلاحات بود. او گفت که "توصیه من به خواهران و برادران اصولگرا این است که در انتخابات حضور داشته باشند و آنها نیز یک لیست را ارائه دهند".
محمدرضا عارف 7 سالی است که به پای جریان اصلاحات نشسته است ولی تا کنون این جریان از او برای نیامدن استفاده کرده و هیچ وزنی برایش درنظر نگرفته است.
* دولت در کجای پازل اصلاحات است؟
اما معضل بعدی در این میان، دولت نیمه اصلاح طلب است. یقینا دولت یازدهم در انتخابات مجلس آتی نیاز به کرسی هایی دارد تا از فشارها بر دولت بکاهد.بر همین اساس نیز صراحتا نباید انتظار داشت که دولت گوشیه ای بنشیند و بازی اصلاح طلبان را نظاره کند. حضور دولت در انتخابات گسل سومی است که با در بدنه اصلاح طلبان پدید آمده است. با توجه به قدرت دولت، به نظر بعید می آید که آنان بتوانند با جریان اصلاحات بر سر یک لیست واحد اتفاق نظر داشته باشند؛ چرا که دولت تمام تلاش خود را خواهد کرد تا نیروهای تندروی اصلاح طلب وارد مجلس نشوند چرا که یک بار و در دولت خاتمی این وضعیت رخ داد و دولت از این تندروی ها به تنگ آمده بود. اگر هم این افراد افراطی کنار گذاشته شوند، سهم دولت قطعا بیش از سایر گروههای اصلاح طلب خواهد بود.
در جریان رقیب اما ضرب آهنگ اتحاد به گوش می رسد. اصولگرایانی که در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم حاضر نبودند، دور یک میز بنشینند، اکنون در همایشی مشترک شرکت می کنند و از لزوم وحدت می گویند. وحدتی که به نظر می رسد بسیار ساده تر از وحدت در بین اصلاح طلبان شکل بگیرد.
این وضعیت شرایط را برای اصلاح طلبان سخت تر می کند و آنان باید به سرعت به تصمیم نهایی خود برسند. تصمیمی نهایی که باید از یک سو افراطیون و جریان فتنه را کنار بگذارند. از سوی دیگر تکلیف عارف را روشن کنند و در نهایت نیز با دولت متوقع وحدت کنند. سه سناریو که هر یک برای نرسیدن به وحدت کفایت می کند.
*سراج24
