ساختمان قدیم مجلس شورای اسلامی در خیابان امام خمینی (ره) پس از مدتها دیروز و امروز زندگی، شور و سیاست را میزبانی میکند اما این سرگذشت هر روز این ساختمان معظم نیست. بنایی که در دهه 40 مدرنترین و با شکوهترین ساختمان ایران به شمار میآمد، در سالهای اخیر تنها در معدود روزهایی که اجلاس خبرگان رهبری و مجلس دانشآموزی برگزار میشود مورد توجه رسانهها قرار میگیرد و نور فلاش دوربینها را تجربه میکند.
به گزارش شهدای ایران به نقل از خانه ملت، ایستگاه مترو امام علی (ع)، درست مقابل ساختمان قدیم مجلس قرار دارد؛ هر روز صدها نفر از این ایستگاه برای تردد استفاده میکنند بدون آنکه نگاه جدی به این سازه که در خود حوادث بسیاری را ثبت کرده است، بیندازند. محلی که قلب تحولات ایران بود امروز چندان بیاهمیت شده است که دیگر حتی سرباز وظیفهای هم - جز در ایامی خاص - مقابل آن نگهبانی نمیدهد!
نخستین منظرهای که نگاه معدود افراد منتظر مقابل ایستگاه مترو را به خود جلب میکند، فرو ریختن بخشی از سنگهای نما و گچهای سقف ایوان بناست. هنگامی که ساختمان برای نخستین بار در سال 1333 افتتاح شد خبرنگاران نمای آن را اینگونه توصیف کردند: «از پلهها بالا رفتیم قبل از هر چیز دو ستون طلایی رنگ که به شکل گیسوان بافته دختر خانمها است توجه ما را جلب میکند. مهندسین و تماشاچیانی که تا کنون از کاخ سنا بازدید کردهاند دو ستون طلائی را گیسوی سنا نامیدهاند ...» امروز دو ستون طلایی کاملاً رنگ باخته و آثار گرد و غبار همه جای محوطه و نما را فراگرفته است. سنگ مرمر بکار رفته در ساختمان در زمان خود از مرغوبترین نوع سنگها بوده و «حیدر غیایی» معمار ایرانی، طراحی و ساخت این بنا را بر عهده داشته است؛ معماری که در 15 شهریور سال 1364 در شهر «آنتیب» در جنوب فرانسه درگذشت.
نظریهای است که بر اساس آن گفته میشود مکانها، حوادث و زمان را در ضبط می کنند. روی صندلی با روکش جگری مجلس سابق که بنشینید و به جایگاه هیات رییسه خیره شوید، درستی این نظریه را حس میکنید. گویا علیاکبر هاشمی رفسنجانی نخستین رییس سالهای 68 – 59، مهدی کروبی رییس سالهای 71 – 68 و علیاکبر ناطق نوری رییس سالهای 79 – 71 در حال سخنرانی هستند. بدون تردید تصویر دوربینهای تلویزیونی از رأی اکثریت مجلس در خصوص عدم کفایت ابوالحسن بنی صدر و جلسه مسئولان و خبرگان رهبری در انتخاب رهبر معظم انقلاب به عنوان جانشین امام راحل، از اذهان نسلی که در به ثمر رساندن انقلاب نقش داشت، پاک نخواهد شد.
در سالهای نخستین، جلسات سنا در عمارت مجلس شورای ملی تشکیل میشد. ولی پس از انحلال مجلس در سال 1331 و گشایش دوباره آن در 1332، سناتورها به این فکر افتادند که هرچه زودتر محلی اختصاصی جهت مجلس سنا درنظر گرفته شود. بدین منظور برخی از سناتورها با تلاش بسیار و با موافقت محمدرضا شاه پهلوی کاخ علیرضا پهلوی را خریداری کردند و به مجلس سنا اختصاص دادند و از اسفند 1333 به بعد جلسات سنا در آنجا تشکیل شد. اما چون در کاخ جدید نیز محل مناسبی برای ادارات، کتابخانه و سایر تشریفات مربوطه وجود نداشت، تصمیم گرفته شد ساختمان جدیدی در کنار کاخ علیرضا احداث شود.
از بالا که نگاه کنید ساختمان به شکل بیضی از وسط بریده شده است. زیربنای ساختمان قدیم مجلس، شش هزار متر مربع است. تعدادی از درختان کاج محوطه باغ در توفانهای اخیر شکسته شد و هنوز حرکتی برای جایگزین کردن آنها و بازسازی محوطه به چشم نمیآید. گفته میشد این طرح با مطالعه مجالس سنای کشورهای اروپایی و با الهام و اقتباس از طرح کاخهای قدیمی ایران رسم شده است. 32 متر ارتفاع سازه است که در طول چهار سال توسط 250 کارگر و معمار بنا شد.
تنها واحد زنده ساختمان قدیم مجلس به انضمام بخشهای اداری آن، شعبهای از بانک ملی است که ارباب رجوع عام ندارد و تنها افراد خاصی که میتوانند از درب داخلی و پشتی مجلس ورود پیدا کنند، از مزایا و خدمات شعبه بهرهمند میشوند.
از قدیم گفتهاند، خانهای که در آن زندگی نباشد زودتر از بین خواهد رفت. ساختمانی که تصویرش بر پشت اسکناسهای صد ریالی نقش بسته بود بخشی از حافظه تاریخی ملت ماست و نباید همچون اسکناسهای صد ریالی که عمرشان به سر آمد، به دست فراموشی و نسیان سپرده شود. برگزاری برخی اجلاسهای خاص نظیر دوره چهارم خبرگان رهبری، فرصتی کوتاه برای بازگرداندن زندگی به این مجموعه میدهد اما شاید بهتر باشد از این امکانات و ساختمان استفاده بیشتری انجام شود.
ساختمان تاریخی و با شکوه مجلس قدیم میتواند با نگاه ویژهتری مورد عنایت مسئولان قرار گیرد و به عنوان نماد بخش مهمی از تاریخ معاصر کشور حفاظت شود.
نخستین منظرهای که نگاه معدود افراد منتظر مقابل ایستگاه مترو را به خود جلب میکند، فرو ریختن بخشی از سنگهای نما و گچهای سقف ایوان بناست. هنگامی که ساختمان برای نخستین بار در سال 1333 افتتاح شد خبرنگاران نمای آن را اینگونه توصیف کردند: «از پلهها بالا رفتیم قبل از هر چیز دو ستون طلایی رنگ که به شکل گیسوان بافته دختر خانمها است توجه ما را جلب میکند. مهندسین و تماشاچیانی که تا کنون از کاخ سنا بازدید کردهاند دو ستون طلائی را گیسوی سنا نامیدهاند ...» امروز دو ستون طلایی کاملاً رنگ باخته و آثار گرد و غبار همه جای محوطه و نما را فراگرفته است. سنگ مرمر بکار رفته در ساختمان در زمان خود از مرغوبترین نوع سنگها بوده و «حیدر غیایی» معمار ایرانی، طراحی و ساخت این بنا را بر عهده داشته است؛ معماری که در 15 شهریور سال 1364 در شهر «آنتیب» در جنوب فرانسه درگذشت.
نظریهای است که بر اساس آن گفته میشود مکانها، حوادث و زمان را در ضبط می کنند. روی صندلی با روکش جگری مجلس سابق که بنشینید و به جایگاه هیات رییسه خیره شوید، درستی این نظریه را حس میکنید. گویا علیاکبر هاشمی رفسنجانی نخستین رییس سالهای 68 – 59، مهدی کروبی رییس سالهای 71 – 68 و علیاکبر ناطق نوری رییس سالهای 79 – 71 در حال سخنرانی هستند. بدون تردید تصویر دوربینهای تلویزیونی از رأی اکثریت مجلس در خصوص عدم کفایت ابوالحسن بنی صدر و جلسه مسئولان و خبرگان رهبری در انتخاب رهبر معظم انقلاب به عنوان جانشین امام راحل، از اذهان نسلی که در به ثمر رساندن انقلاب نقش داشت، پاک نخواهد شد.
در سالهای نخستین، جلسات سنا در عمارت مجلس شورای ملی تشکیل میشد. ولی پس از انحلال مجلس در سال 1331 و گشایش دوباره آن در 1332، سناتورها به این فکر افتادند که هرچه زودتر محلی اختصاصی جهت مجلس سنا درنظر گرفته شود. بدین منظور برخی از سناتورها با تلاش بسیار و با موافقت محمدرضا شاه پهلوی کاخ علیرضا پهلوی را خریداری کردند و به مجلس سنا اختصاص دادند و از اسفند 1333 به بعد جلسات سنا در آنجا تشکیل شد. اما چون در کاخ جدید نیز محل مناسبی برای ادارات، کتابخانه و سایر تشریفات مربوطه وجود نداشت، تصمیم گرفته شد ساختمان جدیدی در کنار کاخ علیرضا احداث شود.
از بالا که نگاه کنید ساختمان به شکل بیضی از وسط بریده شده است. زیربنای ساختمان قدیم مجلس، شش هزار متر مربع است. تعدادی از درختان کاج محوطه باغ در توفانهای اخیر شکسته شد و هنوز حرکتی برای جایگزین کردن آنها و بازسازی محوطه به چشم نمیآید. گفته میشد این طرح با مطالعه مجالس سنای کشورهای اروپایی و با الهام و اقتباس از طرح کاخهای قدیمی ایران رسم شده است. 32 متر ارتفاع سازه است که در طول چهار سال توسط 250 کارگر و معمار بنا شد.
تنها واحد زنده ساختمان قدیم مجلس به انضمام بخشهای اداری آن، شعبهای از بانک ملی است که ارباب رجوع عام ندارد و تنها افراد خاصی که میتوانند از درب داخلی و پشتی مجلس ورود پیدا کنند، از مزایا و خدمات شعبه بهرهمند میشوند.
از قدیم گفتهاند، خانهای که در آن زندگی نباشد زودتر از بین خواهد رفت. ساختمانی که تصویرش بر پشت اسکناسهای صد ریالی نقش بسته بود بخشی از حافظه تاریخی ملت ماست و نباید همچون اسکناسهای صد ریالی که عمرشان به سر آمد، به دست فراموشی و نسیان سپرده شود. برگزاری برخی اجلاسهای خاص نظیر دوره چهارم خبرگان رهبری، فرصتی کوتاه برای بازگرداندن زندگی به این مجموعه میدهد اما شاید بهتر باشد از این امکانات و ساختمان استفاده بیشتری انجام شود.
ساختمان تاریخی و با شکوه مجلس قدیم میتواند با نگاه ویژهتری مورد عنایت مسئولان قرار گیرد و به عنوان نماد بخش مهمی از تاریخ معاصر کشور حفاظت شود.