‏حضرت امام خمینی(ره):

اگر مى‏‌خواهید در ضیافت خدا وارد شوید، باید به اندازه وُسع خود، از دنیا اعراض کرده و قلبتان را به خدا برگردانید.


«اللَّهُمَّ انْ لَمْ‏تَکُنْ غَفَرْتَ...»
اکنون در آستانه شهر اللَّه و مقام ضیافت اللَّه هستیم و من خود اقرار دارم که لایق این ضیافت نیستم. شهر شعبان المعظم که شهر امامان است، در شرف گذشتن و ما خود را نتوانستیم مهیا کنیم براى شهر اللَّه. دعاها را گاهى با لقلقه لسان خواندم و از آن‏ها چیزى حاصل نشد، در این آخر شهر عرض مى‏‌کنم: «اللَّهُمَّ انْ لَمْ‏تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیِما مَضى‏ مِنْ شَعبانَ فَاغْفِرْ لَنا فِیما بَقِىَ مِنهُ».(1)

فرق ضیافت‏‌الله با دیگر ضیافتها
در یک حدیث است که پیغمبر اکرم(ص) فرمودند که ماه رمضان آمد و اقبال کرد. در ضمنش مى‏‌فرمایند: «دعیتم الى ضیافة الله». ضیافت‏هاى خدا با ضیافت‏هاى مردم فرقش این است که وقتى یک اشخاصى شما را به یک مهمانى دعوت بکنند، وقتى بروید در آن مهمانى، به حسب فراخور حال، یک چیزهایى براى خوردنى و یک چیزهایى براى تفریح و این چیزها است، (اما) ضیافت خدا در ماه رمضان، یک شعبه‌‏اش روزه است، آن، ضیافت خدا است و یک کار مهمش که مائده غیبى و آسمانى است، قرآن است. شما دعوت شده‌‏اید به مهمانى خدا و شما در ماه رمضان، مهمان خدا هستید. مهماندار شما، شما را وادار کرده است به این‏که روزه بگیرید. این راه‏هایى که به دنیا باز است و شهوات و این‏ها را سد کنید تا مهیا بشوید براى «لیلة القدر».(2)

ضیافت اللَّه در عالم ماده؛ ترک همه شهوات‏

ضیافت اللَّه در عالم ماده، عبارت از این است که ما را پرهیز بدهد از تمام شهوات دنیوى. این مرتبه مادى ضیافت اللَّه است که همه کسانى که دعوت شدند به این ضیافت، بدانند که ضیافت خدا در این ماه، چشم‌‏پوشى از شهوات و ترک آن چیزى است که قلب انسان، یعنى روح طبیعى انسان به آن مایل است.(3) این ضیافت همه‏‌اش ترک است؛ ترک شهوات از قبیل خوردنى‏‌ها، نوشیدنى‌‏ها و جهات دیگرى که شهوات انسان اقتضا مى‌‏کند. خداوند دعوت کرده است ما را به این‏که شما باید وارد بشوید در این میهمان‌‏خانه و این ضیافت هم جز ترک، چیزى نیست؛ ترک هوى‏‌ها، ترک خودى‏‌ها، ترک منى‏‌ها، منیت‏‌ها، این‏ها همه در این میهمان‏خانه است.(4)

ضیافتِ ترک؛ مهیاشدن براى لیلة القدر
این ادعیه در ماه مبارک رجب و خصوصاً در ماه مبارک شعبان این‏ها مقدمه و آرایشى است که انسان به‌‏حسب قلب خودش مى‏‌کند براى این‏که مهیا بشود برود مهمانى؛ مهمانى خدا، مهمانى‌‏اى که در آنجا سفره‏اى که پهن کرده است، قرآن مجید است و محلى که در آنجا ضیافت مى‌‏کند، مهمش «لیلة القدر» است و ضیافتى که مى‏‌کند، ضیافت تنزیه‌ى و ضیافت اثباتى و تعلیمى (است). نفوس را از روز اول ماه مبارک رمضان به روزه، به مجاهده، به ادعیه مهیا مى‌‏کند تا برسند به آن سفره‏اى که از آن باید استفاده کنند و آن «لیلة القدر» است که قرآن در آن نازل شده است.(5)

راه ورود به ضیافت الهى؛ دل‏‌کندن از غیر خدا
(اگر) بخواهید دعوت خدا را به ضیافت اجابت کنید و وارد بشوید در ضیافت اللَّه، بدون این‏که قلبهاى خودتان را از این دنیا منسلخ کنید، امکان ندارد. اولیاى خدا آن‌‏چیزى که پیششان مهم بود، تهذیب نفس بود و دل‏‌کندن از غیر خدا و توجه به خدا.(6)
آن‏‌چیزى که انسان را به ضیافت‌گاه خدا راه مى‏‌دهد، این است که غیر خدا را کنار بگذارد و این براى هر کس میسور نیست؛ براى افراد انگشت‏‌شمارى که در رأس آن‏ها رسول اللَّه(ص) است، میسور بوده. آن توجه قلبى به مبدأ نور و اعراض از ماوراى او، او را لایق کرد به ضیافت اللَّه و لایق کرد براى این‏که قرآن یک مرتبه به‌‏طور بسیط در قلب او وارد بشود. مهم ادراک این معنا است که مراتب کمالات انسان براى ورود در ضیافت خدا زیاد است و باید از مقدمات شروع بشود. مقدمات هم همانى است که توجه به غیر نداشتن و غیرى را ندیدن و جز خدا ندیدن و توجه به هیچ‌چیز غیر از او نداشتن.
در اینجا باید عرض کنم که از همه مردم این معنا مطلوب است و اگر بخواهند در ضیافت خدا وارد بشوند، به اندازه وُسع خودشان باید از دنیا اعراض کنند و قلبشان را از دنیا برگردانند.(7)

  آداب مهمانى ضیافت الهى؛ انقطاع کامل به حق‏
جمله «الهى هب لى کمال الانقطاع إلیک» شاید بیانگر این معنا باشد که مردان آگاه الهى باید پیش از فرارسیدن ماه مبارک رمضان، خود را براى صومى که در حقیقت، انقطاع و اجتناب از لذات دنیا است - و این اجتناب به‏‌طور کامل همان انقطاع إلى اللّه مى‏‌باشد - آماده و مهیا کنند. کمال انقطاع به این سادگى حاصل نمى‏‌شود. احتیاج فوق‌‏العاده به تمرین، زحمت، ریاضت، استقامت و ممارست دارد تا بتواند با تمام قوا از ما سوى اللّه منقطع گردد و به غیر خداوند توجهى نداشته باشد. تمام صفات وارسته انسانى در انقطاع کامل إلى اللّه نهفته است و اگر کسى بدان دست یافت، به سعادت بزرگى نایل شده است، لیکن با کوچکترین توجه به دنیا محال است انقطاع إلى اللّه تحقق یابد و کسى که بخواهد روزه ماه مبارک رمضان را با آن آدابى که از او خواسته‏‌اند، انجام دهد، لازم است انقطاع کامل داشته باشد تا بتواند مراسم و آداب مهمانى را به‏‌جا آورد و به مقام میزبان تا آنجا که ممکن است، عارف گردد.(8)

  آداب اولیه و ظاهرى روزه؛ ترک معاصى‏
معناى روزه فقط خوددارى و امساک از خوردن و آشامیدن نمى‌‏باشد. از معاصى هم باید خوددارى کرد. این از آداب اولیه روزه مى‏‌باشد که براى مبتدی‌ها است. آداب روزه براى مردان الهى که مى‏‌خواهند به معدن عظمت برسند، غیر از این مى‌‏باشد. شما اقلاً به آداب اولیه روزه عمل نمایید و همان‏طور که شکم را از خوردن و آشامیدن نگه مى‌‏دارید، چشم و گوش و زبان را هم از معاصى باز دارید. از هم‌‏اکنون بنا بگذارید که زبان را از غیبت، تهمت، بدگویى و دروغ نگه داشته، کینه، حسد و دیگر صفات زشت شیطانى را از دل بیرون کنید. اقلاً سعى کنید روزه شما مشفوع به محرمات نباشد. در غیر این صورت اگر روزه شما صحیح شرعى باشد، مقبول الهى نبوده، بالا نمى‏‌رود. بالارفتن عمل و مقبولیت آن، با صحت شرعى خیلى تفاوت دارد.
باز تکرار مى‏‌کنم تصمیم بگیرید در این سى روز ماه مبارک رمضان، مراقب زبان، چشم، گوش و همه اعضا و جوارح خود باشید و دائماً متوجه باشید این عملى که مى‌‏خواهید انجام دهید، این سخنى که مى‏‌خواهید بر زبان آورید، این مطلبى که دارید استماع مى‏‌کنید، از نظر شرع چه حکمى دارد؟ این آداب اولى و ظاهرى صوم است، اقلاً به این آداب ظاهرى صوم پایبند باشید.(9)

1) صحیفه امام، ج 20، ص 253
2) صحیفه امام، ج 13، صص 30 - 31
3) صحیفه امام، ج 20، ص 266
4) صحیفه امام، ج 21، ص 45
5) صحیفه امام، ج 13، ص 33
6) صحیفه امام، ج 17، ص 493
7) صحیفه امام، ج 17، صص 490 - 491
8) جهاد اکبر، صص 37 - 38
9) جهاد اکبر، صص 38 - 41