در پی برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در روز 24 خرداد، تحولات صحنه سیاسی این کشور حامل علائم هشدار دهنده ای است که درصورت وارد عمل نشدن به موقع مقامات عالی این کشور برای حل بحران انتخاباتی ، دور نیست تا افغانستان را دستخوش تنش های قومی کند.
شهدای ایران: جامعه افغانستان یک جامعه قومی است و انتخابات ریاست جمهوری سال 93 این کشور علاوه براینکه ازآن به عنوان اولین تلاش برای انتقال مسالمت آمیز قدرت یاد می شود، همچنین می توانست و می تواند دماسنجی برای سنجش حرارت های قومی و رشد سیاسی جامعه افغانستان به شمار رود.
اوایل فروردین امسال که برای پوشش خبری انتخابات افغانستان به کابل رفته بودم ، موضوع قومیت گرایی را در گفت وگو با برخی فعالان سیاسی وفرهنگی این کشور مطرح کردم. بسیاری از این فعالان تاکید می کردند که به دلیل گسترده تر شدن دامنه فعالیت رسانه ها و افزایش سطح سواد ورشد سیاسی مردم افغانستان، گرایش های قومی دراین کشور کمتر شده اما هنوز هم چنین دیدگاه های قوم گرایانه ای وجود دارد و بطور کامل از بین نرفته است.
اعلام نتایج دور اول انتخابات نشان داد که عبدالله عبدالله نامزدی که به دلیل تاجیک بودن مادرش بیشتر منتسب به قوم تاجیک شناخته می شود با حدود 45 درصد در رتبه اول و اشرف غنی احمدزی از قوم پشتون با حدود 30 درصد آرا در رتبه دوم قرار دارد.
هرچند عبدالله به همان نتایج هم اعتراض کرد و مدعی بود آرای او تقلیل داده شده اما همین نتایج هم امیدهایی را ایجاد کرده بود که دیدگاه سیاسی و برنامه محور در نزد رای دهندگان افغان بر دیدگاه های قوم گرایانه برتری یافته است.
اما در عین حال دیدگاه بدبینانه ای هم وجود داشت مبنی بر اینکه بالاتر بودن رای عبدالله ناشی از شکسته شدن آرای قوم پشتون میان چندین نامزد در دور اول بوده و در دور دوم با تجمیع آرای قومیتی پشت سر احمدزی ، معادلات بر هم خواهد خورد.
اکنون با مشخص شدن نتایج ابتدایی انتخابات در دور دوم ، عبدالله بار دیگر بحث تقلب سازمان یافته در انتخابات را مطرح کرده و گفته که احمدزی با یک میلیون رای تقلبی از او پیش افتاده است.
عبدالله درخواست هایی از جمله توقف روند شمارش آرا، تعلیق کار رئیس دبیرخانه کمیسیون انتخابات و ارائه توضیحات در مورد آمار رای دهندگان را مطرح کرده است.
عبدالله همچنین ضمن تعلیق تعامل خود با کمیسیون های انتخاباتی افغانستان روز پنجشنبه 29 خرداد در یک کنفرانس خبری در کابل گفت که نتایج انتخابات را نخواهد پذیرفت.
درهمین حال ، محمد یوسف نورستانی رییس کمیسیون مستقل انتخابات گفته که روند شمارش آرا جریان دارد اما تاکید کرده که این کمیسیون خود را موظف می داند به تمام سوالات نامزدها برای قانع کردن آنان پاسخ دهد.
صرف نظر از میزان صحت و سقم ادعاهای عبدالله درباره تقلب در انتخابات ، موضوع قومیت گرایی در دور دوم انتخابات افغانستان نیز می تواند تا حدودی توضیح دهنده چرایی تغییر روند نتایج و فرد پیشتاز نسبت به دور اول باشد.
بر این اساس ، کاهش شمار نامزدها به دو تن موجب قطبی شده انتخابات براساس قومیت در دور دوم و به تبع آن تغییر میزان آرای نامزدها شده باشد. در این صورت می توان گفت تا زمانی که رشد سیاسی جامعه افغانستان به حدی نرسیده که اکثریت رای دهندگان بر اساس برنامه های نامزدها رای خود را به صندوق ها بریزند ، ریاست جمهوری بر اساس قومیت تعیین خواهد شد.
اکنون و در حالی که سکوت حامد کرزی رئیس جمهوری افغانستان با انتقاد رسانه ها و برخی نخبگان سیاسی افغانستان رو به رو شده ؛ آنچه مهم است ، مدیریت درست این موضوع در عرصه کلان سیاسی افغانستان براساس قوانین این کشور واجماع سیاسی و جلوگیری از تبدیل اختلافات انتخاباتی به تنش های قومیتی در سطح جامعه افغانستان است.
مدیریت نشدن درست اختلافات انتخاباتی و ایجاد احتمالی تنش های قومیتی ناشی از انتخابات ، بیش از همه به نفع گروه های تندرو و خشونت طلبی مانند طالبان است تا با تاکید بر بی ثمر بودن فرایند انتخاباتی ، بیش از پیش بر تنور گفتمان جنگ و خشونت بدمند.
منبع: ایرنا
اوایل فروردین امسال که برای پوشش خبری انتخابات افغانستان به کابل رفته بودم ، موضوع قومیت گرایی را در گفت وگو با برخی فعالان سیاسی وفرهنگی این کشور مطرح کردم. بسیاری از این فعالان تاکید می کردند که به دلیل گسترده تر شدن دامنه فعالیت رسانه ها و افزایش سطح سواد ورشد سیاسی مردم افغانستان، گرایش های قومی دراین کشور کمتر شده اما هنوز هم چنین دیدگاه های قوم گرایانه ای وجود دارد و بطور کامل از بین نرفته است.
اعلام نتایج دور اول انتخابات نشان داد که عبدالله عبدالله نامزدی که به دلیل تاجیک بودن مادرش بیشتر منتسب به قوم تاجیک شناخته می شود با حدود 45 درصد در رتبه اول و اشرف غنی احمدزی از قوم پشتون با حدود 30 درصد آرا در رتبه دوم قرار دارد.
هرچند عبدالله به همان نتایج هم اعتراض کرد و مدعی بود آرای او تقلیل داده شده اما همین نتایج هم امیدهایی را ایجاد کرده بود که دیدگاه سیاسی و برنامه محور در نزد رای دهندگان افغان بر دیدگاه های قوم گرایانه برتری یافته است.
اما در عین حال دیدگاه بدبینانه ای هم وجود داشت مبنی بر اینکه بالاتر بودن رای عبدالله ناشی از شکسته شدن آرای قوم پشتون میان چندین نامزد در دور اول بوده و در دور دوم با تجمیع آرای قومیتی پشت سر احمدزی ، معادلات بر هم خواهد خورد.
اکنون با مشخص شدن نتایج ابتدایی انتخابات در دور دوم ، عبدالله بار دیگر بحث تقلب سازمان یافته در انتخابات را مطرح کرده و گفته که احمدزی با یک میلیون رای تقلبی از او پیش افتاده است.
عبدالله درخواست هایی از جمله توقف روند شمارش آرا، تعلیق کار رئیس دبیرخانه کمیسیون انتخابات و ارائه توضیحات در مورد آمار رای دهندگان را مطرح کرده است.
عبدالله همچنین ضمن تعلیق تعامل خود با کمیسیون های انتخاباتی افغانستان روز پنجشنبه 29 خرداد در یک کنفرانس خبری در کابل گفت که نتایج انتخابات را نخواهد پذیرفت.
درهمین حال ، محمد یوسف نورستانی رییس کمیسیون مستقل انتخابات گفته که روند شمارش آرا جریان دارد اما تاکید کرده که این کمیسیون خود را موظف می داند به تمام سوالات نامزدها برای قانع کردن آنان پاسخ دهد.
صرف نظر از میزان صحت و سقم ادعاهای عبدالله درباره تقلب در انتخابات ، موضوع قومیت گرایی در دور دوم انتخابات افغانستان نیز می تواند تا حدودی توضیح دهنده چرایی تغییر روند نتایج و فرد پیشتاز نسبت به دور اول باشد.
بر این اساس ، کاهش شمار نامزدها به دو تن موجب قطبی شده انتخابات براساس قومیت در دور دوم و به تبع آن تغییر میزان آرای نامزدها شده باشد. در این صورت می توان گفت تا زمانی که رشد سیاسی جامعه افغانستان به حدی نرسیده که اکثریت رای دهندگان بر اساس برنامه های نامزدها رای خود را به صندوق ها بریزند ، ریاست جمهوری بر اساس قومیت تعیین خواهد شد.
اکنون و در حالی که سکوت حامد کرزی رئیس جمهوری افغانستان با انتقاد رسانه ها و برخی نخبگان سیاسی افغانستان رو به رو شده ؛ آنچه مهم است ، مدیریت درست این موضوع در عرصه کلان سیاسی افغانستان براساس قوانین این کشور واجماع سیاسی و جلوگیری از تبدیل اختلافات انتخاباتی به تنش های قومیتی در سطح جامعه افغانستان است.
مدیریت نشدن درست اختلافات انتخاباتی و ایجاد احتمالی تنش های قومیتی ناشی از انتخابات ، بیش از همه به نفع گروه های تندرو و خشونت طلبی مانند طالبان است تا با تاکید بر بی ثمر بودن فرایند انتخاباتی ، بیش از پیش بر تنور گفتمان جنگ و خشونت بدمند.
منبع: ایرنا
