فرض کنید در هر کرایه ماشین فقط یک تومان اضافی رد و بدل شود؛ آن وقت هر روز سه میلیون و ۸۵۰ هزار تومان از پول مردم پایتخت از راه غیر حلال و غیرقانونی وارد چرخه گردش مالی شهر خواهد شد.
شهدای ایران: کرایه تاکسی همیشه معضلی بوده که باعث جنگ و جدل دیرینه بین راننده، مسافر و تاکسیرانی می شود. از یک طرف تاکسیرانی نرخ هایی تعیین می کند که اصلا معلوم نیست آن را چطور باید گرد کرد یا اصلا برای چه باید تاکسیرانی چنین رقمی را تعیین کند؛ بعد از آن خود راننده از ظن خود مشخص کند که چقدر باید بگیرد و طبیعتا به نفع خود آن را گرد کند.
مثلا همین نرخ کرایه ای که برای تاکسی های گردشی با عنوان ورودی تعیین می کنند، رویش نوشته است: ورودی ۲۳۴۱ ریال، یا به سادگی نوشتهاند: ۲۲۲۲ ریال، یا هر مقدار دیگری که شما آن را دیدهاید! بعد در کنار همین عدد نوشتهاند که با ۵۰۰ متر مسافت آزاد! معنی جمله این است: شما با پرداخت دو هزار و سیصد و چهل و یک ریال میتوانید سوار تاکسی شوید و تا ۵۰۰ متر از آن استفاده کنید و جابه جا شوید. این نرخ تاکسی را که مثال زدیم مصوب تابستان سال ۹۱ است! یعنی آقا یا آقایانی که این قانون را تصویب کردهاند، هنوز فکر میکنند چیزی به اسم چهار تومان در پول رایج و رسمی کشور وجود دارد! هنوز فکر کردهاند با سکههای ۲۵ تومانی و ۵۰ تومانی میتوان ۳۴ تومان سوا کرد و به راننده پرداخت کرد! آن هم ۲۵ تومانی و ۵۰ تومانی هایی که خودشان به سختی گیر می آیند و البته در شرایطی که تراول های ۱۰۰ هزارتومانی هم وارد چرخه پول شده است.
* شغلی به نام پول خردی!
معضل نبود پول خرد چیزی است که مسافر و راننده را اسیر خودش کرده به گونه ای که وقتی تاکسیرانی کرایه را ۶۵۰ تعیین می کند، به این فکر نمی کند که این پول های خرد باید چطور به دست مسافر و راننده برسد. همه گلایه دارند که در این نبود پول خرد این چه نوع کرایه ای است که برای تاکسی ها تعیین می کنند. در این زمان است که شغل جدیدی به وجود می آید به نام خرید و فروش پول خرد. افرادی که به جمع آوری این پول های خرد می پردازند و با فروختن آنها به راننده های تاکسی و اتوبوس، با قیمتی بالاتر از ارزش ریالی خود پول، برای خود کار و کاسبی راه می اندازند و راننده ها از این بابت که مجبور هستند بابت پول خرد هزینه کنند شاکی می شوند و برای همین همیشه به زمین و زمان بد و بیراه می گویند که چرا مردم پول خرد در جیبشان پیدا نمی شود. مثلا برای ۵هزار تومان ۲۰۰ تومانی باید ۶هزار تومان و در مواقعی حتی بیشتر پرداخت کنند و قیمت ۵۰ تومانی که بالاتر هم می رود و مبلغ ۳ هزار تومان ۵۰ تومانی تا ۵ هزار تومان هم خرید و فروش شده است. در این زمان است که راننده اگر بخواهد ۷۰۰ تومان بگیرد مسافر شاکی می شود و اگر بخواهد ۶۰۰ تومان بگیرند راننده شاکی می شود که چرا باید کمتر از آنچه که تاکسیرانی تعیین کرده از مسافر دریافت کند؛ در حالی که روز به روز به گرانی ها و تورم اضافه می شود. البته بماند که معمولا مسافر بابت آن ۵۰ تومان کوتاه می آید و عطای گرفتنش را به لقایش می بخشد.
* به ازای هر ۱۰۰ متر ۱۶۱ ریال!
شاید برای شما هم در این چند وقته اتفاق افتاده باشد که در چند روز متولی برای طی کردن یک مسیر ثابت نرخ های متفاوتی به تاکسی ها پرداخت کرده باشید. یک نفر هزار تومان می گیرد یک نفر ۷۰۰ تومان و نفر دیگر ۵۰۰ تومان! آخر هم تکلیف مشخص نمی شود که قرار است بابت این مسیر ثابت چقدر پول پرداخت کنید. امسال نیز براساس لایحه شهرداری ورودیه تاکسی های گردشی برای مسافت آزاد ۵۰۰ متر ۳۷۰ تومان و پس از ۵۰۰ متر تا ۷ کیلومتر به ازای هر ۱۰۰ متر ۱۶۱ ریال به کرایه افزوده می شود. همچنین برای مسافت های بالای ۷ کیلومتر به ازای هر ۱۰۰ متر ۱۳۵ ریال و در سرعت های کمتر از ۱۵ کیلومتر بر ساعت برای هر دقیقه ۹۶ ریال در نظر گرفته شده است. همین رند نبودن کرایه ها موجب می شود تا راننده آنطور که دلش می خواهد کرایه را گرد کند و از مسافر بگیرد و تنها دلیل برای این کار را گرانی و بالا بودن خرج ماشین و زندگی بداند. در صورتی که کسب درآمد به این طریق به هیچ عنوان نمی تواند درست باشد. مسافر هم به دلیل رند نبودن کرایه ها و مشغله فکری حوصله حساب و کتاب کردن ریال به ریال براساس میزان مسافت طی شده در زمان مشخص را ندارد و ترجیح می دهد هرآنچه را که راننده می گوید پرداخت کنند.
* یک میلیارد و ۳۸۶ میلیون تومان در سال با یک تومان اضافه کرایه در جیب راننده تاکسی ها می رود!
حالا از سوی دیگر به این قضیه نگاه کنیم! اینکه همین چند ریال ناقابل می تواند چه پول زیادی را به جیب راننده تاکسی ها روانه کند، بدون اینکه آب از آب تکان بخورد. حالا اینکه خرج و مخارج زیاد و گرانی ها چیزی در جیب راننده تاکسی ها نمی گذارد، بحث جدایی است، که به تورم و بالا بودن مخارج برمی گردد؛ اما باز هم دلیل نمی شود، بیشتر از نرخ تعیین شده از سوی تاکسیرانی، از جیب مردم به دخل راننده برود. بر اساس آمار و اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک تهران، بیش از ۲۴ درصد از کل سفرهای شهری در پایتخت با تاکسی انجام میشود، این رقم در آمار این شرکت سه میلیون و ۸۵۰ هزار سفر برآورد شده است. یعنی هر روز سه میلیون بار در تهران پول کرایه تاکسی پرداخت میشود. حالا فرض کنید هر بار فقط یک تومان کرایه اضافی رد و بدل شود! فقط یک تومان! آن وقت هر روز سه میلیون و ۸۵۰ هزار تومان از پول مردم از راه غیر حلال و غیرقانونی وارد چرخه گرش مالی شهر میشود! این عدد در ماه میشود ۱۱۵ میلیون ۵۰۰ هزار تومان و در سال میشود یک میلیارد و ۳۸۶ میلیون تومان! یادتان هست که فرض ما فقط برای یک تومان کرایه اضافه بود! نه صد تومان و ۲۰۰ تومان و ۳۰۰ تومان! این وضعیت تنها در شهر تهران محاسبه شده است؛ حالا حساب کنید اگر برای هر استان اینگونه محاسبه و جمع شود در کل کشور چندین میلیاردتومان کرایه اضافی رد و بدل می شود؟
منبع: جدید نیوزمثلا همین نرخ کرایه ای که برای تاکسی های گردشی با عنوان ورودی تعیین می کنند، رویش نوشته است: ورودی ۲۳۴۱ ریال، یا به سادگی نوشتهاند: ۲۲۲۲ ریال، یا هر مقدار دیگری که شما آن را دیدهاید! بعد در کنار همین عدد نوشتهاند که با ۵۰۰ متر مسافت آزاد! معنی جمله این است: شما با پرداخت دو هزار و سیصد و چهل و یک ریال میتوانید سوار تاکسی شوید و تا ۵۰۰ متر از آن استفاده کنید و جابه جا شوید. این نرخ تاکسی را که مثال زدیم مصوب تابستان سال ۹۱ است! یعنی آقا یا آقایانی که این قانون را تصویب کردهاند، هنوز فکر میکنند چیزی به اسم چهار تومان در پول رایج و رسمی کشور وجود دارد! هنوز فکر کردهاند با سکههای ۲۵ تومانی و ۵۰ تومانی میتوان ۳۴ تومان سوا کرد و به راننده پرداخت کرد! آن هم ۲۵ تومانی و ۵۰ تومانی هایی که خودشان به سختی گیر می آیند و البته در شرایطی که تراول های ۱۰۰ هزارتومانی هم وارد چرخه پول شده است.
* شغلی به نام پول خردی!
معضل نبود پول خرد چیزی است که مسافر و راننده را اسیر خودش کرده به گونه ای که وقتی تاکسیرانی کرایه را ۶۵۰ تعیین می کند، به این فکر نمی کند که این پول های خرد باید چطور به دست مسافر و راننده برسد. همه گلایه دارند که در این نبود پول خرد این چه نوع کرایه ای است که برای تاکسی ها تعیین می کنند. در این زمان است که شغل جدیدی به وجود می آید به نام خرید و فروش پول خرد. افرادی که به جمع آوری این پول های خرد می پردازند و با فروختن آنها به راننده های تاکسی و اتوبوس، با قیمتی بالاتر از ارزش ریالی خود پول، برای خود کار و کاسبی راه می اندازند و راننده ها از این بابت که مجبور هستند بابت پول خرد هزینه کنند شاکی می شوند و برای همین همیشه به زمین و زمان بد و بیراه می گویند که چرا مردم پول خرد در جیبشان پیدا نمی شود. مثلا برای ۵هزار تومان ۲۰۰ تومانی باید ۶هزار تومان و در مواقعی حتی بیشتر پرداخت کنند و قیمت ۵۰ تومانی که بالاتر هم می رود و مبلغ ۳ هزار تومان ۵۰ تومانی تا ۵ هزار تومان هم خرید و فروش شده است. در این زمان است که راننده اگر بخواهد ۷۰۰ تومان بگیرد مسافر شاکی می شود و اگر بخواهد ۶۰۰ تومان بگیرند راننده شاکی می شود که چرا باید کمتر از آنچه که تاکسیرانی تعیین کرده از مسافر دریافت کند؛ در حالی که روز به روز به گرانی ها و تورم اضافه می شود. البته بماند که معمولا مسافر بابت آن ۵۰ تومان کوتاه می آید و عطای گرفتنش را به لقایش می بخشد.
* به ازای هر ۱۰۰ متر ۱۶۱ ریال!
شاید برای شما هم در این چند وقته اتفاق افتاده باشد که در چند روز متولی برای طی کردن یک مسیر ثابت نرخ های متفاوتی به تاکسی ها پرداخت کرده باشید. یک نفر هزار تومان می گیرد یک نفر ۷۰۰ تومان و نفر دیگر ۵۰۰ تومان! آخر هم تکلیف مشخص نمی شود که قرار است بابت این مسیر ثابت چقدر پول پرداخت کنید. امسال نیز براساس لایحه شهرداری ورودیه تاکسی های گردشی برای مسافت آزاد ۵۰۰ متر ۳۷۰ تومان و پس از ۵۰۰ متر تا ۷ کیلومتر به ازای هر ۱۰۰ متر ۱۶۱ ریال به کرایه افزوده می شود. همچنین برای مسافت های بالای ۷ کیلومتر به ازای هر ۱۰۰ متر ۱۳۵ ریال و در سرعت های کمتر از ۱۵ کیلومتر بر ساعت برای هر دقیقه ۹۶ ریال در نظر گرفته شده است. همین رند نبودن کرایه ها موجب می شود تا راننده آنطور که دلش می خواهد کرایه را گرد کند و از مسافر بگیرد و تنها دلیل برای این کار را گرانی و بالا بودن خرج ماشین و زندگی بداند. در صورتی که کسب درآمد به این طریق به هیچ عنوان نمی تواند درست باشد. مسافر هم به دلیل رند نبودن کرایه ها و مشغله فکری حوصله حساب و کتاب کردن ریال به ریال براساس میزان مسافت طی شده در زمان مشخص را ندارد و ترجیح می دهد هرآنچه را که راننده می گوید پرداخت کنند.
* یک میلیارد و ۳۸۶ میلیون تومان در سال با یک تومان اضافه کرایه در جیب راننده تاکسی ها می رود!
حالا از سوی دیگر به این قضیه نگاه کنیم! اینکه همین چند ریال ناقابل می تواند چه پول زیادی را به جیب راننده تاکسی ها روانه کند، بدون اینکه آب از آب تکان بخورد. حالا اینکه خرج و مخارج زیاد و گرانی ها چیزی در جیب راننده تاکسی ها نمی گذارد، بحث جدایی است، که به تورم و بالا بودن مخارج برمی گردد؛ اما باز هم دلیل نمی شود، بیشتر از نرخ تعیین شده از سوی تاکسیرانی، از جیب مردم به دخل راننده برود. بر اساس آمار و اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک تهران، بیش از ۲۴ درصد از کل سفرهای شهری در پایتخت با تاکسی انجام میشود، این رقم در آمار این شرکت سه میلیون و ۸۵۰ هزار سفر برآورد شده است. یعنی هر روز سه میلیون بار در تهران پول کرایه تاکسی پرداخت میشود. حالا فرض کنید هر بار فقط یک تومان کرایه اضافی رد و بدل شود! فقط یک تومان! آن وقت هر روز سه میلیون و ۸۵۰ هزار تومان از پول مردم از راه غیر حلال و غیرقانونی وارد چرخه گرش مالی شهر میشود! این عدد در ماه میشود ۱۱۵ میلیون ۵۰۰ هزار تومان و در سال میشود یک میلیارد و ۳۸۶ میلیون تومان! یادتان هست که فرض ما فقط برای یک تومان کرایه اضافه بود! نه صد تومان و ۲۰۰ تومان و ۳۰۰ تومان! این وضعیت تنها در شهر تهران محاسبه شده است؛ حالا حساب کنید اگر برای هر استان اینگونه محاسبه و جمع شود در کل کشور چندین میلیاردتومان کرایه اضافی رد و بدل می شود؟