امریکا امیدوار بود با وعده آزاد کردن چند میلیارد دلار دیگر از دارایی های ایران، باقیمانده زیرساخت های هسته ای و نیز مهمترین بخش های صنایع نظامی ایران را مهر و موم کند، اما با مقاومت نمایندگان ایران، چنین توافقی صورت نگرفت و طرفین، وین را ترک کردند.
شهدای ایران: به گزارش شبکه خبر، چهارمین دور از مذاکرات جامع ایران و ۱+۵ دیشب در وین به پایان رسید و دکتر محمدجواد ظریف، بدون برگزاری نشست خبری مشترک با کاترین اشتون، به کشورمان بازگشت تا آشکار شود که تیم مذاکره کننده ایران، به عنوان فرزندان انقلاب حاضر به پذیرش بی چون و چرای خواسته های جدید امریکا نشده اند.
ظریف، پیش از سفر به اتریش نیز تاکید کرده بود؛ "از حقوقمان کوتاه نمی آییم."
* در این دور از مذاکرات قرار بود، پیش نویس توافق جامع و تعهدات گام به گام طرفین نوشته و امضا شود و قابل پیش بینی بود که تهیه چنین سندی کار زمانبر و پربحثی خواهد بود، اما آنچه مانع از توقف مذاکرات شد، مطرح شدن خواسته های جدیدی از سوی امریکا بود که حتی، برخی رسانه های غربی نیز، آنها را زیاده خواهی توصیف کردند.
* روزنامه فایننشال تایمز در این باره نوشت؛ امریکا مصمم است در توافق نهایی هم، حق غنی سازی را به ایران ندهد.
این روزنامه تاکید می کند؛ امریکا قصد دارد زیرساخت های فعالیت های هسته ایران را آنچنان به عقب براند که در آینده، اگر به هر دلیلی ایران تصمیم به ازسرگیری فعالیت های هسته ای گرفت، بیش از یک سال برای آماده سازی مقدمات طول بکشد.
«مهم ترین موضوع ، دامنه فعالیت غنی سازی اورانیوم است. مسئله مطرح برای مذاکره کنندگان این خواهد بود که تعداد و پیشرفته بودن سانتریفوژها و میزان ذخیره فعلی اورانیوم ایران چه تاثیری بر زمان «فرار هسته ای» خواهد داشت. هر دوره زمانی کمتر از شش ماه تقریبا برای ۱+۵ قابل پذیرش نخواهد بود».
مقصود از زمان فرار هسته ای، زمانی است که ایران برای غنی سازی اورانیوم نیاز دارد.
فایننشال تایمز اضافه می کند: " مسئله مهم دیگر، به صنایع نظامی ایران، از جمله توسعه فناوری های موشک مربوط می شود."
این روزنامه با این ادعا که تصور می شود این موشک ها برای حمل سلاح های هسته ای طراحی شده اند، می افزاید: در مورد این موضوعات عمدتا مسئله روانی وجود دارد زیرا بسیاری از این طرح های جنجالی مدتی مدید است متوقف شده اند.
* روزنامه نیویورک تایمز نیز، از قول دو تحلیلگر ارشد امور ایران نوشت: امریکا در پی آن است که ایران تقریبا تمام ماشین های سانتریفیوژ خود را نابود کند و فقط تعداد اندکی ماشین های نسل اول باقی بماند.
دیوید سانگر و استیون ارلانگر تاکید کرده اند؛ «سوزان رایس مشاور امنیت ملی آمریکا و وندی شرمن مذاکره کننده ارشد آمریکا در سفر هفته گذشته به اسرائیل، به این توافق رسیدند که ایران در نهایت، تعداد ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سانتریفوژ داشته باشد تا ایران را بیش از یک سال، حداقل ۱۸ماه، تا رسیدن به توانایی غنی سازی مجدد اورانیوم به عقب ببرد.
این مقاله اضافه کرده است: اینکه "بیش از یک سال" دقیقا به چه معنا است، مبهم است. چراکه در چنین شرایطی، ایران برای اینکه موادش را به مرحله ای قابل استفاده برساند، به مدت زمان بسیار بیشتری نیاز خواهد داشت.
همچنین غربی ها اعتقادی به برنامه تحقیق و توسعه علمی در ایران ندارند و اصرار دارند ایران بر مبنای توافقنامه ژنو که در آن توقف غنی سازی را پذیرفته، عملا هرگونه فعالیتی را تعطیل کند و ماشین های ایران از نسل اول فراتر نرود.
این بدان معناست که کیفیت غنی سازی در ایران هرگز رشد نخواهد کرد.
* نابودی راکتور آب سنگین اراک و بازرسی های دائم، بخشی از گام های موردنظر امریکا برای رسیدن به خواسته فوق الذکر است.
گفته می شود درباره اراک، خواسته ابتدایی امریکا این است که قدرت راکتور از ۴۰ به ۱۰ مگاوات کاهش پیدا کند تا پلوتونیوم تولیدی راکتور در واحد زمان کاهش یابد.
برای اجرا شدن این تغییر، قلب راکتور اراک باید از ابتدا بازطراحی شود و قرار است این کار توسط پیمانکاران امریکایی انجام شود. تردیدی نیست که امریکا این موضوع را به لحاظ فنی چنان پیچیده و به لحاظ زمانی چنان طولانی خواهد کرد که عملا ایران از داشتن یک راکتور آب سنگین محروم شود.
* درباره بازرسی ها نیز، قرار است پس از توافق، یک رژیم بازرسی ویژه برای ایران معین شود که در یک قطعنامه شورای امنیت تصویب خواهد شد.
این رژیم بازرسی حتی از پروتکل الحاقی هم فراتر خواهد بود و ایران را تبدیل به یک «استثنا» در جامعه جهانی می کند و مشکلات سیاسی، اطلاعاتی و امنیتی بسیار حادی به دنبال خواهد داشت.
* موضوعات دیگری از جمله، مسئله تعداد ماشین های ایران، ذخیره مواد ۵ درصد ایران، R&D و PMD به دور آخر مذاکرات منتقل خواهد شد و به همین دلیل است که لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه گفته است توافق نهایی با ایران در دقایق آخر به دست خواهد آمد.
* در وین ۴ اگرچه مذاکرات به صورت کاملا پنهانی انجام می شد، اما اظهارنظرهای مذاکره کنندگان نشان می داد که نگارش بخش هایی از توافق جامع میان کاترین اشتون و محمد جواد ظریف آغاز شده ولی موارد اختلافی متعددی وجود داشت که باعث کندی و سپس توقف کار شد.
سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران در نخستین روز مذاکرات گفت: دو طرف درباره حدود ۱۳ مورداختلاف دارند، اما وی در پایان این دور از مذاکرات و هنگام بازگشت به تهران، در جمع خبرنگاران ایرانی گفت که بحثها بسیار جدی بود ولی در این دور پیشرفت محسوسی صورت نگرفت.
وی همچنین اضافه کرد که پیش نویسی در این دور از مذاکرات مورد نگارش قرار نگرفته است.
آنگونه که عراقچی اعلام کرد دور بعدی این مذاکرات قرار است در خرداد ماه باز هم در وین برگزار شود ولی زمان دقیق آن هنوز قطعی نشده است.
این در حالی است که امریکا، ادامه مذاکرات در وین ۵ وین ۶ را منوط به پذیرش خواسته هایش در وین ۴ کرده بود و اکنون باید دید مقامات این کشور، در کنار مقصر نشان دادن ایران و تلاش برای انداختن توپ به زمین ایران، چه تصمیمی برای ادامه مذاکرات خواهند گرفت.
* رفتار امریکایی ها در مقر سازمان ملل در وین، این بار به گونه ای بود که حتی خشم و نارضایتی خبرگزاری دولتی ایسنا را نیز در پی داشت و این خبرگزاری از قول یک مقام تیم مذاکرهکننده ایران با ۱+۵ نوشت: خواستههای طرف مقابل از حد و مرز یک خواسته معقول که صرفا یک نگرانی باشد فراتر رفته است. نمیشود هر کسی به هر دلیل واهی ادعایی داشته باشد و از ما بخواهد که آن را رفع کنیم.
ومن ا... اتوفیق