«حجاب‌استایل‌ها» معنویت را جشنواره کرده‌اند
«حجاب‌استایل‌ها» معنویت را جشنواره کرده‌اند به گفته یک فعال فرهنگی، «حجاب‌استایل‌ها» سربازان خط مقدم جنگ فرهنگی در مسیر به ابتذال کشاندن مناسک مذهبی و معنوی هستند تا این حرکت‌های عظیم از یک «حادثه معنوی و انقلابی» به یک «رویداد نمایشی و سطحی» تقلیل پیدا کند
شهدای ایران:جریان‌های بلاگری در دنیا و در کشور ما در حوزه‌های مختلف وارد شده‌اند و گاهی وقت‌ها موجب ضربات عمیق به حوزه‌های فرهنگ و سبک زندگی هستند، به خصوص «حجاب‌استایل» در سال‌های اخیر به یکی از موضوعات بحث‌برانگیز عرصه فرهنگی و اجتماعی بدل شده است؛ جریانی که به‌نام حجاب، اما با ظاهری متفاوت و استایلی نمایشی تلاش می‌کند توجه‌ها را به خود جلب کند. بسیاری از کارشناسان فرهنگی معتقدند این سبک پوشش و نمایش، به‌جای تعمیق معنویت، نوعی کالایی‌کردن ارزش‌های دینی و تبدیل آنها به ابزار جذب مخاطب در فضای مجازی است. حالا مدتی است این جریان وارد حوزه مناسک مذهبی هم شده‌اند. این در حالی است که در اربعین حسینی نیز ادامه همین روند مشاهده شد؛ جایی که در میانه شور و اشک زائران، صحنه‌هایی با فضای این آیین عظیم همخوانی نداشت. «حجاب‌استایل‌ها» در مسیر نجف به کربلا نه با ذکر و نوحه، بلکه با مولودی «بریم نجف...» و پوشش‌های نامتعارف بیشتر از آنکه دنبال حال و هوای معنوی باشند، به دنبال جلب نگاه‌ها و لنز دوربین‌ها بودند. همین رفتار‌ها سبب شد موضوع «حجاب‌استایل‌ها» به یکی از دغدغه‌های جدی فعالان فرهنگی در اربعین امسال تبدیل شود. راضیه جباری، فعال فرهنگی که بار‌ها در صفحه شخصی خود نسبت به این پدیده هشدار داده است، در گفت‌و‌گو با «جوان» بر ابعاد این آسیب تأکید می‌کند.
حجاب‌استایل‌ها سربازان جنگ فرهنگی هستند
پدیده «حجاب‌استایل» این روز‌ها فراتر از یک سبک پوشش فردی دیده می‌شود و به بخشی از جنگ فرهنگی علیه ارزش‌های دینی تبدیل شده است؛ جریانی که حتی در آیین باشکوه اربعین هم خود را نشان داد.
راضیه جباری با تأکید بر اینکه زیارت و آیین‌های دینی آداب و حرمت ویژه‌ای دارند، می‌گوید: «این مراسم‌ها با همه اجتماعات دیگر تفاوت دارد. غم و اندوه اهل‌بیت (ع) یا حال و هوای معنوی زیارت آنقدر سنگین است که در کلمات نمی‌گنجد. کوتاه بگویم: دشمنان ما از زمان سقوط آندلس فهمیدند که پدیده‌های فرهنگی و مذهبی مثبت را فقط با کار فرهنگی منفی می‌توان خنثی کرد.»
او با لحنی صریح ادامه می‌دهد: «با صدای رسا می‌گویم «حجاب‌استایل‌ها» سربازان خط مقدم جنگ فرهنگی در مسیر به ابتذال کشاندن آیین‌های مذهبی و فضای معنوی آن هستند.»
وقتی معنویت به فستیوال تقلیل می‌یابد
این روز‌ها حتی نذری دادن هم در برخی صحنه‌ها رنگ و بوی دیگری پیدا کرده است؛ نمونه روشن این نگاه سطحی را می‌توان در صحنه‌هایی دید که برخی «حجاب‌استایل‌ها» هنگام زیارت و مراسم مذهبی، نذری توزیع می‌کنند، اما نه با حال و هوای معنوی و ساده‌زیستانه، بلکه با پوشش‌های غیرمتعارف، ژست‌های نمایشی و در کنار لنز دوربین‌ها. برای این افراد، نذری دادن بیشتر به فرصتی برای ثبت تصاویر و تولید محتوا شباهت داشت تا انجام یک عمل عبادی.
به باور جباری، ریشه این رفتار‌ها در سطحی‌نگری شخصی خلاصه نمی‌شود، بلکه به «مهندسی فرهنگی» بازمی‌گردد: «وقتی مراسم مذهبی مثل پیاده‌روی اربعین در فضای مجازی، به‌ویژه اینستاگرام، صرفاً به‌عنوان یک پیاده‌روی طولانی یا تجربه‌ای هیجان‌انگیز معرفی می‌شود، طبیعی است که برخی افراد آن را شبیه یک سفر توریستی یا فستیوال اجتماعی ببینند.»
او تأکید می‌کند: «همین برداشت ناقص، زمینه توجه به ظاهر، استایل و مد را به جای معنویت و حجاب فراهم می‌کند. در واقع، بخشی از این جریان آگاهانه طراحی شده است تا با تغییر معنا و ماهیت اربعین، این حرکت عظیم از یک «حادثه معنوی و انقلابی» به یک «رویداد نمایشی و سطحی» تقلیل پیدا کند.»
پیام مذهبی یا ابزار جذب فالوور؟
در برابر این نقدها، برخی معتقدند «حجاب‌استایل»ها می‌خواهند با پوشش خود پیام مذهبی بدهند، اما جباری این دیدگاه را نمی‌پذیرد و می‌گوید: «اگر نیت اصلی این افراد رساندن پیام مذهبی بود، باید سبک پوشش و رفتارشان با روح زیارت هماهنگ می‌بود، اما آنچه دیده می‌شود، بیشتر نمایش ظاهری و تولید محتوا برای جذب فالوور، گرفتن بازدید و حتی افزایش فروش آنلاین‌شاپ است.»
او می‌افزاید: «در عمل، نتیجه کارشان نه تعمیق معنویت، بلکه تبدیل حجاب به ابزار تبلیغاتی و کالایی کردن یک ارزش دینی است، به همین خاطر ادعای «رساندن پیام مذهبی» بیشتر شبیه یک توجیه است تا واقعیت.»
نباید با بی‌تفاوتی از کنارشان گذشت
این فعال فرهنگی بهترین راه مدیریت این پدیده را «روشنگری» و تبیین نیت و اهداف پشت این جریان می‌داند. او توضیح می‌دهد: «ظاهر فریبنده و استفاده حساب‌شده از واژه‌های مذهبی و معنوی، کار را برای تشخیص حقیقت دشوار می‌کند. مردم باید بدانند که پشت این رفتار‌ها اغلب منفعت‌طلبی شخصی نهفته است.»
جباری هشدار می‌دهد که بی‌تفاوتی در برابر این رفتار‌ها خطرناک است و می‌افزاید: «نباید با بی‌تفاوتی از کنارشان گذشت، بلکه لازم است هوشیارانه و فعالانه با این سوءاستفاده‌ها برخورد شود.»
«اسلام مطلوب امریکایی» پشت پرده است
جباری در ادامه به نقش مسئولان اشاره می‌کند و هشدار می‌دهد که ساده‌انگاری در این زمینه خطرناک است: «این پدیده تأثیری تدریجی و فرسایشی دارد و متأسفانه بسیاری از مسئولان به آن ساده‌انگارانه نگاه می‌کنند. تجربه کشور‌هایی مثل مالزی، ترکیه، عراق و لبنان نشان می‌دهد این جریان فقط یک رفتار فردی یا بلاگری سطحی نیست، بلکه ریشه‌های سازمان‌یافته دارد.»
جباری با اشاره به اهداف پشت پرده این جریان توضیح می‌دهد: «پشت این افراد اتاق فکر‌هایی وجود دارد که تلاش می‌کنند با تغییر سبک زندگی و ظاهر مذهبی، مسائل دینی و فرهنگی ما را ابتذال‌زده و نسخه‌ای از «اسلام مطلوب امریکایی» را تبلیغ کنند.»
او در پایان هشدار می‌دهد: «مواجهه صرفاً با اقدامات خودجوش مردمی کافی نیست و نیازمند سیاستگذاری و برنامه‌ریزی دقیق از سوی مسئولان فرهنگی و مذهبی است.»
*منبع:جوان آنلاین
