قطعاً برای کار کردن خارج از ایران مشکلات زیادی داریم، به‌خصوص در این بخش که ما خارج از ایران سانسور می‌شویم، به همین خاطر مخاطبان ما توسط آن‌ها محدود می‌شوند.
به گزارش شهدای ایران، ضحی شهریاری، برنامه‌ساز و تهیه‌کننده جوانی است که کارشناسی کارگردانی و کارشناسی ارشد پژوهش هنر دارد و حدود ۱۰ سالی می‌شود برای شبکه‌های مختلف تلویزیون برنامه‌سازی می‌کند. وی در حال حاضر تهیه‌کننده و کارگردان شبکه برون‌مرزی پرس‌تی‌وی است و سعی می‌کند با در نظر گرفتن عناصر روانشناسی رسانه، مخاطبان غیرایرانی را که هیچ شناختی از ایران و فرهنگ ایرانیان ندارند با جمهوری اسلامی آشنا کند. گفت‌وگوی «روزنامه جوان» با این تهیه‌کننده جوان کشورمان را در ادامه می‌خوانید.
آیا تهیه‌کنندگی در تلویزیون برای شبکه‌های داخلی و برون‌مرزی فرق دارد؟
هر کدام مقتضیات خودش را دارد و قطعاً تهیه‌کنندگی در تلویزیون برای مخاطب ایرانی با شرایط تهیه‌کنندگی برون‌مرزی برای مخاطب غیرایرانی خیلی متفاوت است. سازمان سیاست‌ها و شرایطی دارد که باید رعایت شود، منتها، چون تلویزیون برای مخاطب عام است و عمومیت و فراگیری دارد، حساسیت‌های آن به نسبت سایر رسانه‌ها بیشتر است. برای همین در تلویزیون مخاطب‌شناسی خیلی دقیق باید باشد. شبکه‌های مختلف براساس اهدافشان، مخاطب و جامعه مشخصی را دارند و من به عنوان تهیه‌کننده تلویزیونی باید مخاطبان شبکه‌ها را بشناسم و، چون شبکه‌ها متنوع و با موضوعات مشخصی هستند، نیاز است تا برای هر شبکه‌ای که برنامه تولید می‌کنیم وقت بیشتری برای مخاطبان آن بگذاریم، مثلاً من برای شبکه کودک تولید داشتم که با تولیدم در شبکه مستند فرق داشت یا تولید برنامه برای شبکه آی فیلم، به‌گونه دیگری است. بر این مبنا تولید برنامه برای پرس‌تی‌وی هم شرایط خودش را دارد. در واقع برنامه‌سازی‌ها براساس مقتضیات و مخاطبان شبکه‌هاست.
چرا در شبکه برون‌مرزی و پرس‌تی‌وی فعال شدید؟
البته همان‌طور که گفتم در شبکه‌های دیگر تلویزیون هم فعالیت دارم، اما پرس‌تی‌وی برایم اهمیت بیشتری دارد و بخش زیادی از تولیداتم را در این شبکه انجام می‌دهم. در کل این شبکه را دوست دارم، چون در بحث مخاطب‌شناسی و تأثیرگذاری‌ها باید مخاطب خارج از ایران را بشناسیم و برایش تولید برنامه کنیم و بتوانیم فرهنگ ایرانی اسلامی را انتقال دهیم. این برای من یک چالش جذاب و خوبی است که بفهمم مخاطبان خارج از ایران به چه فکر می‌کنند و چه چیزی دوست دارند ببینند و بشنوند.
سختی کار شما چیست؟
طبیعتاً در حوزه تولید سختی کار داریم، چون من به عنوان کارگردان و تهیه‌کننده باید تیمی را انتخاب کنم که آدم‌های مختلفی هستند و در دو بخش باید مدیریت شوند؛ یکی بخش کاری و تخصصی و دیگری، بخش اخلاقی که مدیریت اخلاق خیلی حساس و مهم است، چراکه کار ما اداری نیست و زمان مشخصی دارد. ممکن است با بی‌خوابی‌های شبانه مدت‌های زیادی مشغول به کار باشیم در نتیجه اهمیت دارد که با چه کسانی همکاری داریم. البته تقریباً همه کسانی که در این زمینه کار می‌کنند چنین شرایطی دارند. به همین خاطر این سختی‌ها برای من گلایه نیست، جذاب است. مثلاً وقتی ویژه‌برنامه داریم، حدود ۲۰ روز تا یک ماه خواب و خوراک نداریم و باید سریع کار کنیم تا برنامه به آنتن برسد.
فرقی بین تهیه‌کنندگی خانم‌ها و آقایان وجود دارد، منظورم شرایط کاری است؟
بله، تفاوت‌های فیزیکی و ذهنی ذاتی بین آن‌ها وجود دارد، اما، چون خانم‌ها به جزئیات بیشتر توجه دارند، خروجی کاریشان بهتر است. درحالی‌که آقایان به کلیت بیشتر می‌پردازند و این توجه به ریزه‌کاری‌ها باعث می‌شود تا کار خانم‌ها دلنشین‌تر و جذاب‌تر بشود، وگرنه توانایی و تخصص هر دو، یکی است.
به نظرتان چقدر توانسته‌اید به اهدافی که در نظر داشته‌اید، برسید؟
تقریباً می‌توانم بگویم به هیچ‌کدام از اهدافی که در نظر داشتم، نرسیدم به خاطر اینکه خیلی دوست دارم از هنر و کارم در راستای اعتقاداتم استفاده کنم؛ البته برنامه‌هایی براساس دغدغه‌هایم تولید کرده‌ام، منتهی به نظرم در مقابل آن چشم‌اندازی که دارم، خیلی کم است و باید بزرگ‌تر و بهتر باشد، به همین خاطر شخصاً خیلی رضایت ندارم و می‌توانم بگویم در مسیری که می‌خواستم قرار دارم و تلاش می‌کنم به آنجایی که مدنظرم هست به یاری خدا برسم.
مخاطب شما غیرایرانی است و این کار شما را سخت‌تر و حساس‌تر می‌کند. با توجه به هجمه سنگین رسانه‌های بیگانه علیه ایران با مشکلی مواجه نشده‌اید؟
قطعاً برای کار کردن خارج از ایران مشکلات زیادی داریم، به‌خصوص در این بخش که ما خارج از ایران سانسور می‌شویم، به همین خاطر مخاطبان ما توسط آن‌ها محدود می‌شوند، در نتیجه باید راهکاری پیدا کنیم تا آن‌ها را دور بزنیم و بتوانیم مخاطب را درگیر کنیم و این کمی کار را سخت می‌کند. مثلاً در سوشال‌مدیا اتفاقی که برای سردار سلیمانی افتاد، تقریباً برای همه برنامه‌های پرس‌تی وی این اتفاق رخ می‌دهد، یعنی حساب‌های کاربری اینجا مدام بسته می‌شود و دوباره پیج‌ها از اول زده می‌شوند. این سختی‌ها و حساسیت‌ها را داریم، اما همچنان تلاش می‌کنیم تا برنامه‌سازی داشته باشیم.
استقبال مخاطبان چگونه بوده است؟
با توجه به تمام محدودیت‌هایی که عنوان کردم، خدا را شکر بازخورد‌ها و استقبال مخاطبان خوب بوده است. به نظرم پرس‌تی‌وی در این فضای رسانه‌ای با قدرت مشغول کار است و تلاش می‌کند روی مخاطبان تأثیرگذار باشد.
خاطره‌ای هم از کار‌های خود دارید؟
یکبار موزیک‌ویدئویی درباره فلسطین برای شبکه «آی فیلم» انگلیسی داشتم که در داخل کشور بازخورد خوبی داشت و همان روز‌ها در فضای مجازی هم انتشار دادیم. یک نفر از غزه با من تماس گرفت و تشکر کرد. این خیلی برایم دلنشین بود، این همان بحث مخاطبی است که گفتم برای من خیلی مهم است. کاری که درباره مظلومیت غزه ساختم از طرف خود اهالی غزه نیز مورد تأیید قرار گرفته بود و از این جهت خوشحال شدم.
به نظر شما رسالت بانوان ایرانی در انتقال فرهنگ اسلامی کشورمان و به‌زعم امام خمینی صدور انقلاب چیست و زنان در این کار چقدر تأثیرگذارند؟
هر بانوی ایرانی در هر جایگاهی و با هر استعداد و توانایی که دارد، می‌تواند در جهت این هدف، یعنی نشر فرهنگ ایرانی اسلامی تلاش کند. تنها مسئله این است که آن بانوی ایرانی تشخیص بدهد مهارتش چیست و چه رسالتی به عهده دارد.
با توجه به اینکه شما خانم هستید، آیا موفق شده‌اید در برنامه‌های برون‌مرزی زنان مسلمان ایرانی را معرفی کنید؟
خیلی جزئی؛ در شبکه پرس‌تی‌وی دنبال این نبوده‌ام، به همین خاطر درباره نظر مخاطبان غیرایرانی اطلاع و تجربه‌ای ندارم. در برنامه‌ها و تولیداتی که دارم به صورت کلی به این مسئله پرداخته‌ام، ان‌شاءالله که تلاشم تأثیرگذار باشد.
آیا تهیه‌کنندگی در تلویزیون برای شبکه‌های داخلی و برون‌مرزی فرق دارد؟
هر کدام مقتضیات خودش را دارد و قطعاً تهیه‌کنندگی در تلویزیون برای مخاطب ایرانی با شرایط تهیه‌کنندگی برون‌مرزی برای مخاطب غیرایرانی خیلی متفاوت است. سازمان سیاست‌ها و شرایطی دارد که باید رعایت شود، منتها، چون تلویزیون برای مخاطب عام است و عمومیت و فراگیری دارد، حساسیت‌های آن به نسبت سایر رسانه‌ها بیشتر است. برای همین در تلویزیون مخاطب‌شناسی خیلی دقیق باید باشد. شبکه‌های مختلف براساس اهدافشان، مخاطب و جامعه مشخصی را دارند و من به عنوان تهیه‌کننده تلویزیونی باید مخاطبان شبکه‌ها را بشناسم و، چون شبکه‌ها متنوع و با موضوعات مشخصی هستند، نیاز است تا برای هر شبکه‌ای که برنامه تولید می‌کنیم وقت بیشتری برای مخاطبان آن بگذاریم، مثلاً من برای شبکه کودک تولید داشتم که با تولیدم در شبکه مستند فرق داشت یا تولید برنامه برای شبکه آی فیلم، به‌گونه دیگری است. بر این مبنا تولید برنامه برای پرس‌تی‌وی هم شرایط خودش را دارد. در واقع برنامه‌سازی‌ها براساس مقتضیات و مخاطبان شبکه‌هاست.
چرا در شبکه برون‌مرزی و پرس‌تی‌وی فعال شدید؟
البته همان‌طور که گفتم در شبکه‌های دیگر تلویزیون هم فعالیت دارم، اما پرس‌تی‌وی برایم اهمیت بیشتری دارد و بخش زیادی از تولیداتم را در این شبکه انجام می‌دهم. در کل این شبکه را دوست دارم، چون در بحث مخاطب‌شناسی و تأثیرگذاری‌ها باید مخاطب خارج از ایران را بشناسیم و برایش تولید برنامه کنیم و بتوانیم فرهنگ ایرانی اسلامی را انتقال دهیم. این برای من یک چالش جذاب و خوبی است که بفهمم مخاطبان خارج از ایران به چه فکر می‌کنند و چه چیزی دوست دارند ببینند و بشنوند.
سختی کار شما چیست؟
طبیعتاً در حوزه تولید سختی کار داریم، چون من به عنوان کارگردان و تهیه‌کننده باید تیمی را انتخاب کنم که آدم‌های مختلفی هستند و در دو بخش باید مدیریت شوند؛ یکی بخش کاری و تخصصی و دیگری، بخش اخلاقی که مدیریت اخلاق خیلی حساس و مهم است، چراکه کار ما اداری نیست و زمان مشخصی دارد. ممکن است با بی‌خوابی‌های شبانه مدت‌های زیادی مشغول به کار باشیم در نتیجه اهمیت دارد که با چه کسانی همکاری داریم. البته تقریباً همه کسانی که در این زمینه کار می‌کنند چنین شرایطی دارند. به همین خاطر این سختی‌ها برای من گلایه نیست، جذاب است. مثلاً وقتی ویژه‌برنامه داریم، حدود ۲۰ روز تا یک ماه خواب و خوراک نداریم و باید سریع کار کنیم تا برنامه به آنتن برسد.
فرقی بین تهیه‌کنندگی خانم‌ها و آقایان وجود دارد، منظورم شرایط کاری است؟
بله، تفاوت‌های فیزیکی و ذهنی ذاتی بین آن‌ها وجود دارد، اما، چون خانم‌ها به جزئیات بیشتر توجه دارند، خروجی کاریشان بهتر است. درحالی‌که آقایان به کلیت بیشتر می‌پردازند و این توجه به ریزه‌کاری‌ها باعث می‌شود تا کار خانم‌ها دلنشین‌تر و جذاب‌تر بشود، وگرنه توانایی و تخصص هر دو، یکی است.
به نظرتان چقدر توانسته‌اید به اهدافی که در نظر داشته‌اید، برسید؟
تقریباً می‌توانم بگویم به هیچ‌کدام از اهدافی که در نظر داشتم، نرسیدم به خاطر اینکه خیلی دوست دارم از هنر و کارم در راستای اعتقاداتم استفاده کنم؛ البته برنامه‌هایی براساس دغدغه‌هایم تولید کرده‌ام، منتهی به نظرم در مقابل آن چشم‌اندازی که دارم، خیلی کم است و باید بزرگ‌تر و بهتر باشد، به همین خاطر شخصاً خیلی رضایت ندارم و می‌توانم بگویم در مسیری که می‌خواستم قرار دارم و تلاش می‌کنم به آنجایی که مدنظرم هست به یاری خدا برسم.
مخاطب شما غیرایرانی است و این کار شما را سخت‌تر و حساس‌تر می‌کند. با توجه به هجمه سنگین رسانه‌های بیگانه علیه ایران با مشکلی مواجه نشده‌اید؟
قطعاً برای کار کردن خارج از ایران مشکلات زیادی داریم، به‌خصوص در این بخش که ما خارج از ایران سانسور می‌شویم، به همین خاطر مخاطبان ما توسط آن‌ها محدود می‌شوند، در نتیجه باید راهکاری پیدا کنیم تا آن‌ها را دور بزنیم و بتوانیم مخاطب را درگیر کنیم و این کمی کار را سخت می‌کند. مثلاً در سوشال‌مدیا اتفاقی که برای سردار سلیمانی افتاد، تقریباً برای همه برنامه‌های پرس‌تی وی این اتفاق رخ می‌دهد، یعنی حساب‌های کاربری اینجا مدام بسته می‌شود و دوباره پیج‌ها از اول زده می‌شوند. این سختی‌ها و حساسیت‌ها را داریم، اما همچنان تلاش می‌کنیم تا برنامه‌سازی داشته باشیم.
استقبال مخاطبان چگونه بوده است؟
با توجه به تمام محدودیت‌هایی که عنوان کردم، خدا را شکر بازخورد‌ها و استقبال مخاطبان خوب بوده است. به نظرم پرس‌تی‌وی در این فضای رسانه‌ای با قدرت مشغول کار است و تلاش می‌کند روی مخاطبان تأثیرگذار باشد.
خاطره‌ای هم از کار‌های خود دارید؟
یکبار موزیک‌ویدئویی درباره فلسطین برای شبکه «آی فیلم» انگلیسی داشتم که در داخل کشور بازخورد خوبی داشت و همان روز‌ها در فضای مجازی هم انتشار دادیم. یک نفر از غزه با من تماس گرفت و تشکر کرد. این خیلی برایم دلنشین بود، این همان بحث مخاطبی است که گفتم برای من خیلی مهم است. کاری که درباره مظلومیت غزه ساختم از طرف خود اهالی غزه نیز مورد تأیید قرار گرفته بود و از این جهت خوشحال شدم.
به نظر شما رسالت بانوان ایرانی در انتقال فرهنگ اسلامی کشورمان و به‌زعم امام خمینی صدور انقلاب چیست و زنان در این کار چقدر تأثیرگذارند؟
هر بانوی ایرانی در هر جایگاهی و با هر استعداد و توانایی که دارد، می‌تواند در جهت این هدف، یعنی نشر فرهنگ ایرانی اسلامی تلاش کند. تنها مسئله این است که آن بانوی ایرانی تشخیص بدهد مهارتش چیست و چه رسالتی به عهده دارد.
با توجه به اینکه شما خانم هستید، آیا موفق شده‌اید در برنامه‌های برون‌مرزی زنان مسلمان ایرانی را معرفی کنید؟
خیلی جزئی؛ در شبکه پرس‌تی‌وی دنبال این نبوده‌ام، به همین خاطر درباره نظر مخاطبان غیرایرانی اطلاع و تجربه‌ای ندارم. در برنامه‌ها و تولیداتی که دارم به صورت کلی به این مسئله پرداخته‌ام، ان‌شاءالله که تلاشم تأثیرگذار باشد.
