سرویس سیاسی  شهدای ایران:انقلاب کبیر و شکوهمند اسلامی ایران در حالی پیروز شد که بدون وابستگی به قدرت‌های غرب و شرق و با دستان خالی، ولی متکی به نیروی ایمان مردم بود؛ لذا باعث تحیر جهانیان و بهت قدرت‌های سلطه گر به سبب از دست دادن پایگاه خود در ایران شد، بنابرین از ابتدای پیروزی انقلاب انواع فتنه‌ها و شرارت‌ها را بپا داشتند، ولی چون ثمری برایشان نداشت، لذا به گزینه حمله نظامی نیابتی روی آوردند.




کشور تازه انقلاب کرده، امور اداری سامان نگرفته ودارای تب و تاب اختلافات داخلی از سوی رییس جمهور و سازمان منافقین فرصت بسیار مناسبی بود، برای سرنگونی یک نظام نوپا. با تمام پشتیبانی مالی، اطلاعاتی، سیاسی و... توسط تعداد زیادی از کشور‌ها از رژیم صدام بعثی، تجاوز گسترده‌ای در ۳۱ شهریور ۵۹ علیه کشور صورت گرفت و متاسفانه مناطق زیادی اشغال و مردم زیادی به خاک خون کشیده و اواره شدند. ولی با فرمان امام خمینی بسرعت دفاع مردمی شکل گرفت.

۱) مراحل دفاع

دفاع در برابر تجاوز طی مراحل زیر محقق شد:

• توقف تجاوز (دفاع مردمی و جنگ‌های نامنظم)
• اتلاف زمان دردوران فرماندهی بنی صدر (تثبیت مواضع استقراری رژیم بعث در ایران)
• بازپس‌گیری متصرفات دشمن (عملیات‌های بزرگ و کوچک)
• پیشروی درداخل عراق برای تنبیه متجاوز جهت پذیرش حقوق حقه ایران
• زمینه‌سازی برخی وادادگان سیاسی و فرمانده خسته جنگ مبنی برعدم توانایی ادامه جنگ
• پذیرش جام زهر از سوی امام راحل
• تبعیت پذیری رزمندگان وملت در پذیرش زهر نامه ۵۹۸

۲) پیامد‌های منفی جنگ تحمیلی

جنگ تحمیلی هشت ساله، پیامد‌های منفی وزیانبار جانی و مادی زیر را بهمراه داشته است:

تلفات جانی (شهید و جانباز):

• تعداد ۲۱۳ هزار و ۲۵۵ ﻧﻔﺮ شهید (آمار شهداى این جنگ بسیار بیش ازمجموع کشته هاى پنج جنگ اعراب و اسرائیل در سال هاى۱۹۷۳، ۱۹۶۷، ۱۹۵۶، ۱۹۴۸، و ۱۹۸۲ است.)
• ۶۷۲ هزار نفر جانباز
• ۴۳ هزار و ۱۷۳ نفر آزاده
• تعداد زیادی شهدای مفقود الاثر و تعدادی شهدای گلنام (گمنام)
• بوجود آمدم مشکلات اجتماعی و فرهنگی
• خسارات روحی روانی
• بی سرپرست شدن خانواده‌های شهدا
• صدمه خوردن خانواده جانبازان و رزمندگان
• خسارات مادی به زیر ساخت‌های کشور

بر اساس گزارش هیأت دبیرکل وقت سازمان ملل در سال ۱۳۷۰، خسارات مستقیم به ایران ۹۷ میلیارد دلار برآورد شده است. این رقم یک‌دهم خسارات یک هزار میلیارد دلاری است که کارشناسان و مسئولان وقت کشورمان تخمین زده بودند.

توقف رشد وتوسعه کشور، طمع دشمنان

جنگ ایران و عراق دو سال بیش از جنگ ۶ ساله «دوم جهانى»، ۵سال بیش از جنگ کره و چهار سال بیش از جنگ جهانى اول به طول انجامید. از نظر اندازه زمانى این جنگ تنها با جنگ ویتنام در قرن بیستم قابل اندازه گیرى و مقایسه است.

• جابجایی جمعیت وبهم خوردن تعادل جمعیت شهر‌ها
• مشکل اسکان آوار جنگ تحمیلی
• کمبود ارزاق و اجناس در کشور
• و موارد دیگر

۳) دستاورد‌های داخلی دفاع مقدس

خسارات جنگ هشت‌ساله بسیار تلخ و تاسف‌بار بود؛ لکن در عرصه داخلی، دستاورد‌های زیر را بهمراه داشته است:

الف- در مقطع هشت سال جنگ

عرصه فرهنگی

• مشخص شدن ضعف‌ها واسیب پذیری‌های درونی کشور
• هویدا و رسوا شدن دشمنان داخلی انقلاب (منافقین – لیبرال‌ها - ملی گرا‌ها – بنی صدر و...). آزمون روشنفکری در دوران دفاع مقدس
• همه گروه‌های وابسته در کردستان، دیگر نمی‌توانستند انگیزه‌ای برای مقابله با حاکمیت انقلابی مردم و انقلاب اسلامی داشته باشند. همچنین احزاب مسلح غیر قانونی دموکرات و کومله نیز سلاح خود را به زمین گذاشته و تا حد زیادی نفوذ سیاسی خود را در کشور از دست دادند.

عرصه اقتصادی

مسئولان توانستند با توزیع عادلانه کالا در این دوران مواد ضروری و مورد نیاز اکثر مردم را با قیمت مناسب در اختیار آنان قرار دهند و زمینه‌های نارضایتی عموم را رفع کنند وتجربه مدیریت کمبود‌ها در شرایط بحران بدست اید.

عرصه فرهنگی اجتماعی

۱- داشتن روحیه قناعت و صرفه جویی
۲- ابتکار عمل در ساخت قطعات، وسایل و تجهیزات مورد نیاز
۳- خودکفایی در کالا‌ها و تجهیزات اساسی در مقابل تحریم‌های اقتصادی
۴- رشد باور‌های دینی و معنوی
۵- تولد تفکر بسیجی به عنوان ایدئولوژی کارآمد دفاع مقدس
۶- رشد فضایل اخلاقی و معنوی
۷- تکلیفی عمل کردن در دفاع به عنوان یک وظیفه
۸- رواج فرهنگ ساده زیستی به جای فرهنگ رفاه‌طلبی و سرمایه‌داری
۹- سنجش ظرفیت علمای دینی در بسیج مردمی
۱۰- تجلی یافتن اتحاد وهمبستگی امت
۱۱- شکوفایی روحیه ایثار و فداکاری
۱۲- تحمل سختی‌ها وابدیدگی ملت
۱۳- جنگ هشت ساله، این ملت را آب‌دیده، شجاع و متّکی به نفس کرد
۱۴- جلوه گر روحیه ایثار و شهادت با الهام‌گیری از نهضت عاشورا

عرصه نظامی دفاعی

• خروج ارتش از وابستگی نظامی کشور‌های بیگانه
• سنجش ظرفیت دفاعی مردم
• احیای نقش محوری مساجد در دفاع مقدس
• شکل گیری و بالندگی ومقتتدر شدن بسیج و سپاه
• ایجاد مصونیت برای نظام و انقلاب: واکسینه شدن کشور در برابرتهدیدات دشمن
• تولد شیوه‌ی نوین دفاعی
• در صنایع دفاعی کشور تحول ایجاد شد

ابتکارات و خلاقیت‌های فنی و مهندسی نظامی و طراحی نیاز‌های ویژه دوران دفاع مقدس از دستاورد‌های بی‌نظیر در آن دوران است که رزمندگان اسلام موفق شدند با استفاده از این توانمندی در حفظ نیروی انسانی، امکانات و نیز تسهیل در دفاع نابرابر به موفقیت‌های چشمگیری برسند.

• تضمین استقلال کشور
و...

ب- درمقطع بعد از جنگ

• خودکفایی دفاعی در عرصه‌های مختلف
• توانایی کمک به بازسازی کشور بدون وابستگی به غربی‌ها
• بالندگی شعرو ادبیات مقاومت، هنرسیما وتاتر دفاع ومقاومت
• باور ما می‌توانیم در عرصه‌های مختلف علم و فناوری
• عطرآگین شدن فضای غبارآلود جامعه با بازگشت پرستو‌های تفحص شده مهاجر
• و..

۴) دستاورد‌های بین المللی دفاع مقدس

خسارات جنگ هشت‌ساله گرچه بسیار تلخ و تاسف‌بار بود؛ لکن در عرصه بین المللی، دستاورد‌های زیر را بهمراه داشته است:

الف- درمقطع هشت سال جنگ

• ایجاد روحیه امیددر میان مبارزین جهان
• هویدا شدن دشمنان خارجی انقلاب (کشور‌های شرقی وغربی – عربی و.)
• به عقب راندن رژیم بعثی عراق با تلاش و فداکاری رزمندگان از سرزمین مقدس اسلامی،
• شکست استراتژی مهار دو جانبه‌ی امریکا: امریکا با اعلان بی طرفی، در آغاز جنگ سعی داشت که دو کشور ایران و عراق را در چنگ خود داشته باشد. ماجرای مک فارلین و ایران گیت در راستای استراتژی مهار دو جانبه بود، اما امریکا عملاً با شکست مواجه شد و با جانبداری و حمایت همه جانبه از عراق، در صف دشمنان ما قرار گرفت.

ب- درمقطع بعد از جنگ

• تثبیت اقتدار نظام جمهوری اسلامی در این دفاع باعث شد که چشم طمع جهانخواران از تجاوز به کشورمان کوتاه شود و اگر این اقتدار نبود براساس برخی قرائن و مستندات قطعاً امریکا در سال ۲۰۰۳ به جای حمله به عراق (حادثه سپتامبر سیاه) حمله به کشور ما را در دستور کار قرار می‌داد.

• هویدا شدن ماهیت وابسته سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، خصوصاً شورای امنیت سازمان ملل به کشور‌های سلطه گر

• الگوسازی برای ملت‌های مستضعف: مطرح شدن انقلاب مردمی ایران به عنوان الگوی مبارزه مردمی در سطح منطقه و جهان شود

• و بالاخره سازمان ملل متحد با یک تأخیر طولانی ۱۱ ساله و در سال ۱۳۷۰ رژیم بعثی عراق را به عنوان متجاوز به کشور جمهوری اسلامی ایران معرفی کرد.

• نشان داد که شاید کشوری بتواند شروع کننده باشد، لیکن الزاماً پایان دهنده به آن بحران نیست و احتمال دارد که کشور مدافع با توانایی به ظاهر محدود، در صحنه‌های نظامی بتواند سال‌ها مقاومت کند.
• شکست ابهت کذایی ابرقدرتها؛
• انتقال تجربیات و صدور آن در دفاع از مظلومین (ظهور پدیده محور مقاومت)
• جدی شدن نقش ویژه ایران را در تأمین امنیت منطقه
• رشد روابط سیاسی و دیپلماسی با کشور‌ها
• شکست طرح گسترش رژیم صهیونیستی در منطقه خاورمیانه
• اثبات کارآمدی نظام جمهوری اسلامی در سخت‌ترین آزمون
• اقتدارایران درجهان بعنوان یک ابرقدرت نوظهور
• تشکیل بسیج جهانی مستضعفین
• مهیا سازی فتح قدس شریف
• زمینه وفراهم شدن تحقق پذیری سپاه امام زمان (عج)

سخن پایانی: رسالت و وظیفه ما در شرایط حاضر

انقلاب اسلامی درحالی قدم به دهه پنجم و چله دوم حیات پرافتخار خود نهاد، که فراز و نشیب‌های فراوانی را طی کرده و شیرینی‌ها و تلخی‌های گوناگونی بخصوص در یک جنگ تمام عیار هشت ساله را چشیده و اگرچه دشمنان مستکبرش و عناصر نفوذی‌شان گمان‌های باطلی در نابودی این حکومت الهی را در سر داشتند، اما امام امت و یاران انقلابی‌اش همواره در تلاش و مجاهدت بوده و دوستانش در سراسر جهان، امیدوارانه آن را در گذر از چالش‌ها و به دست آوردن پیشرفت‌های خیره‌کننده، همواره سربلند و سرافراز دیده‌اند.

لحظه لحظه دوران دفاع مقدس سرشار از دستاورد‌های راهبردی است و مانند گنج پایان ناپذیری است که بایستی آن را کاوش کرده و بهره برداری کرد؛ که یقیناً ذخیره مفیدی برای سربلندی کشور و سرافرازی اسلام عزیز خواهد بود. ولازمه آن حفظ و تحقیق و نشر معارف دفاع مقدس و جاری شدن در امورات کشور است.

گرچه احتمال جنگی مانند دفاع مقدس ضعیف می‌باشد، ولی بکارگیری تجارب آن در جنگ‌های نظامی واقتصادی و... دشمن و به روز رسانی آن بسیار سودمند خواهد بود.

جنگ گرچه خسارت بار بود، ولی تجارب آن نعمت می‌باشد. واگر رخ نمی‌داد، ابدیده نمی‌شدیم واسیب پذیرتر میشدیم. بایستی جنگ تحمیلی پایان یافته تلقی نکرد؛ بلکه چهره آن عوض شده است و با هوشیاری و تلاش مضاعف، حول محور ستون خیمه انقلاب اسلامی؛ سیاست‌های کلی نظام را پیاده سازی کرد.

اکنون که در پیچ تاریخی انقلاب از گردنه راهزنان انقلاب قرار داریم، همه موظف به تکالیف دینی و مسولیت اجتماعی خود بوده و بایستی در جهت تحقق اهداف انقلاب کوشا بوده و در گام دوم انقلاب اسلامی در کمک به ایجاد تمدن نوین اسلامی کوشا بوده و زمینه ساز ظهور مهدوی (عج) باشیم.

* دکتر سید جواد هاشمی فشارکی رزمنده و پژوهشگر دفاع مقدس