وی گفت: قرار بود در اجلاس همکاری و مشارکت برای بازسازی و توسعه عراق رئیس جمهور کشورمان حاضر شود اما به دلیل دعوت نکردن از سوریه و حضور رئیس جمهور فرانسه در این اجلاس؛ من شرکت کردم.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه در اجلاس عراق؛ رئیس جمهور فرانسه دو بار به سمت من آمد گفت: مکرون اذعان کرد ایران کشور مهمی در منطقه است.
حسین امیرعبداللهیان افزود: فرانسه علاقه داشت از فرصت اجلاس عراق برای نزدیک شدن به ایران استفاده کند و بر این اساس رئیس جمهور این کشور از من دعوت کرد به پاریس سفر کنم و مسائل دو جانبه در این سفر بررسی شود.
وزیر امورخارجه گفت: حکومت عراق پس از چالش‌های جدی با داعش و سیاست‌های آزمون و خطای آمریکایی‌ها در این کشور و ویرانی‌های بسیاری که به عراق تحمیل کردند در پی عبور از این مراحل است.
امیرعبداللهیان افزود: در این اجلاس گفتگوی خوبی با شیخ محمد بن راشد ولیعهد امارات داشتم و وی از نظرات ما درباره توسعه همکاری‌ها استقبال کرد.
وی افزود: در مراسم تحلیف رئیس جمهور کشورمان نیز سه نماینده از امارات حضور داشتند که بر گسترش گسترش روابط دو جانبه تأکید می‌کردند.
امیرعبداللهیان گفت: در زمینه گسترش همکاری‌های ایران و دوحه نیز با شیخ تمیم امیر قطر گفتگویی انجام دادم.
وزیر امورخارجه افزود: رئیس جمهور عراق نیز در نشست مشترکی که با وی و رئیس جمهور مصر داشتم؛ ایران، عراق و مصر را کشورهای تمدنی و بزرگ خواند که ظرفیت‌های خوبی برای همکاری دارند.
امیرعبداللهیان با تأکید بر ادامه حمایت قوی ایران از عراق گفت: حضور بیگانگان و اشغالگران را در منطقه مفید نمی‌دانیم.
وی با بیان اینکه در این اجلاس به جنایت آمریکایی‌ها در شهادت سردار سلیمانی اشاره کردم افزود: در این اجلاس بر مسئولیت کاخ سفید برای به عدالت سپردن آمران و عاملان شهادت شهید سلیمانی تأکید کردم.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه بین ایران و عربستان در ماه‌های گذشته گفتگوهایی انجام شد، گفت: در اجلاس عراق نمایندگان سعودی با من احوال پرسی کردند و ضمن تبریک اعلام کردند منتظر استقرار دولت جدید در ایران برای از سر گیری مذاکرات با کشورمان هستند اما در این نشست؛ مذاکره رسمی برای تداوم مذاکرات قبلی با سعودی انجام نشد.
وی افزود: قرار بود در کنفرانس عراق کشورهای همسایه ازجمله سوریه نیز حضور داشته باشند اما در دیداری که رئیس جمهور فرانسه با نخست وزیر عراق داشت، مکرون از نخست وزیر عراق می‌خواهد این اجلاس در پاریس برگزار شود اما نخست وزیر عراق اصرار می‌کند اجلاس در بغداد برگزار شود و رئیس جمهور فرانسه مهمان خاص آن باشد.
وزیر امورخارجه گفت: به دلیل مخالفت فرانسه با حضور رئیس جمهور سوریه، عراقی‌ها از رئیس جمهور سوریه دعوت نکردند.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه از حضور بشار اسد در این اجلاس حمایت و آن را به طرف عراقی توصیه کردیم افزود: به دلیل حضور نداشتن مقامات سوری این اجلاس به جای اجلاس همسایگان به اجلاس همکاری و مشارکت برای بازسازی و توسعه عراق تغییر نام پیدا کرد.
وی گفت: برای ما قابل قبول نبود کشور مهمی که در خط مقدم مقاومت است و ارتباطات نزدیکی با عراق دارد برای حضور در این اجلاس نادیده گرفته شود.
امیرعبداللهیان افزود: سفر من به سوریه بلافاصله پس از این اجلاس؛ انتقال این پیام به متحدان ما در سوریه بود.
وی گفت: البته توافقاتی که در سفر یک ماه پیش آقای قالیباف به سوریه انجام شده بود در این سفر پیگیری شد و گفتگوهای خوبی با رئیس جمهور سوریه و وزیر امورخارجه این کشور درباره توسعه همکاری‌های اقتصادی، تجاری و فعالیت بخش خصوصی داشتم.
وزیر امورخارجه در مورد جایگاه دیپلماسی اقتصادی در وزارت خارجه با بیان اینکه تمرکز بر رویکرد دیپلماسی اقتصادی می‌تواند نقشه راه مقابل ما قرار دهد افزود: در این زمینه برنامه عملیاتی و زمان بندی شده با اولویت سیاست همسایگی تهیه کرده‌ایم که توجه به کشورهای آسیایی و قدرت‌های نوظهور اقتصادی مانند چین و هند ازجمله آن است.
امیرعبداللهیان گفت: بر اساس این برنامه ریزی، وزارت امورخارجه به عنوان تسهیل و هماهنگ کننده؛ کادر کارشناسی خود را با این هدف همسو می‌کند.
وی افزود: در سفارتخانه‌ها افزون بر تمرکز بر مأموریت‌های سیاسی؛ از این پس نیروهایی با رویکرد اقتصادی در سفارتخانه‌ها و کنسول گری های جمهوری اسلامی ایران در کشورهای جهان مستقر می‌شود.
امیرعبداللهیان گفت: خود را به ظرفیت‌های وزارت امورخارجه محدود نخواهیم کرد و اگر نیاز به متخصص در حوزه تجارت بین الملل داشته باشیم از دیگر دستگاه‌ها کمک می‌گیریم.
وی افزود: وزارت امورخارجه نیروهای متخصص، متعهد و با تجربه زیادی دارد اما این بستگی به تیم مدیریتی این وزارتخانه دارد که از این نیروها با توجه به نیاز کشور در چه مسیری استفاده کند.
وزیر امورخارجه گفت: برای توسعه همکاری‌های تجاری، امنیت غذایی، کشت فراسرزمینی و کشاورزی و در حوزه‌های دیگری با رویکرد فرهنگی اقداماتی را انجام می‌دهیم و فقط از نیروهای داخل وزارت خارجه استفاده نمی‌کنیم.
امیرعبداللهیان افزود: مهم این است که بدنه کارشناسی و مدیریتی سفارتخانه‌ها متناسب با مأموریت آنها و در جهت کمک به وضع معیشت مردم و توسعه تجارت بین المللی باشد.
وی گفت: سیاست همسایگی و آسیایی به معنای تمرکز در یک بخش از جهان نیست و دیگر بخش‌ها را فراموش نخواهیم کرد.
امیرعبداللهیان افزود: در این چند روز از همکارانم خواسته‌ام در همه قاره‌ها و حوزه‌ها چند کشور را به عنوان اولویت مشخص کنند و با دیگر کشورها ارتباط متناسب با وزن و جایگاه آن کشور ادامه خواهد یافت.
وی گفت: در این زمینه نگاه ما فقط به تروئیکای اروپایی مانند آلمان، فرانسه و انگلیس نیست و فقط این سه کشور را اروپا نمی‌دانیم.
وزیر امورخارجه افزود: با توجه به اینکه در مراسم تحلیف رئیس جمهور از بسیاری از کشورهای اروپایی نماینده رسمی معرفی شده بود اما انگلیس و فرانسه سفیر خود در تهران و برخی مانند ایتالیا دبیرکل وزارت امورخارجه شأن را معرفی کردند اما در این مراسم رئیس مجلس صربستان حضور یافت و این نشان می‌دهد اروپا یکدست نیست.
امیرعبداللهیان گفت: عنوان سیاست خارجه دولت سیزدهم، توازن، پویایی و هوشمندی است و امیدواریم در هر شش ماه گزارشی درباره فعالیت‌های ما برای کمک به مردم داشته باشیم.
وی در پاسخ به این سوال که چرا سیاست خارجی زیر ذره بین است گفت: مناسبات بین المللی از حساسیت بالایی برخوردار است و مردم ما بسیار سیاسی هستند.
امیرعبداللهیان افزود: مردم ما در سیاست خارجی هوش بالایی دارند و مسائل را دنبال می‌کنند که این حساسیت کار ما در دستگاه دیپلماسی را افزایش داده است.
وی گفت: آقای علی اکبر صالحی رئیس سابق سازمان انرژی اتمی می‌گفت به زادگاهم رفتم و از محله خودمان عبور می‌کردم، خانم ۷۰ ساله‌ای که با خانم‌های دیگر سبزی پاک می‌کرد از من درباره مذاکرات هسته‌ای سؤالی پرسید که در تراز سوال یک کارشناس ارشد هسته‌ای بود.
حسین امیر عبداللهیان در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری افزود: وزارت خارجه مأموریت‌های متنوعی دارد ولی زمانی که بخواهیم دیپلماسی اقتصادی را با ظرفیت ۴۰ درصد از برنامه وزارت خارجه دنبال کنیم به مدیران توانمند که در مجموعه وزارت خارجه هستند نیاز داریم و در سفارتخانه‌ها هم این ظرفیت مستقر خواهد شد و اینکه یک رایزن اقتصادی از وزارت صمت یا وزارت جهاد کشاورزی مستقر شود یک توافقات خیلی ساده درون دستگاهی است که بین وزارت خانه‌ها به راحتی انجام می‌شود.
وی درباره اجلاس شانگهای هم گفت: شانگهای یک ظرفیت بزرگ اقتصادی را در بر می‌گیرد و جمعیت ۲/۶ دهم میلیاردی را شامل می‌شود که جمهوری اسلامی ایران سال‌ها عضو ناظر شانگهای بود و اینکه ما تاکید کردیم بر سیاست همسایگی، مشارکت رئیس جمهور در این اجلاس در حال برنامه ریزی است تا درسطح بالایی در این اجلاس شرکت کنیم و این یعنی توجه به عملیاتی کردن رویکرد همسایه محوری و رویکرد اقتصادی دولت سیزدهم، شانگهای فرصتی است که در حوزه‌های اقتصادی ظرفیت بسیار خوبی را برای ما فراهم خواهد کرد.
وزیر امورخارجه ادامه داد: اتفاقات خیلی خوبی قرار است در اجلاس شانگهای بیفتد که تسهیل کننده و با نگاه به ضرورت توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری با اعضای شانگهای است.
وی افزود: فکر می‌کنم در زمان برگزاری این اجلاس اخبار خیلی خوب از این حضور و توافقاتی که در جریان برگزاری این اجلاس شکل خواهد گرفت اعلام می‌شود.
امیر عبداللهیان درباره قرار داد ۲۵ ساله ایران چین گفت: یکی از برنامه‌های اصلی ما پیگیری موافقت نامه همکاری‌های جامع معروف به ربع قرن یا ۲۵ ساله ایران و چین است؛ زمانی که اقای لاریجانی برای پیگیری این موضوع مأموریت خاص پیدا کرد در جریان جزئیات کار و در پکن از نزدیک شاهد اتفاقات بودم که در نهایت منجر به امضای این توافق مهم شد.
وی به گفته افزود: ما نه تنها این قرارداد را برای اجرا به طور جدی پیگیری می‌کنیم بلکه این الگو را در برنامه ریزی داریم که به کشورهای دیگری که ظرفیت‌هایی دارند و می‌توانند به ما کمک کنند تعمیم دهیم از جمله اینکه با روسیه و هند این کار را خواهیم کرد و مبنایی داریم که در چارچوب این مبنا بتوانیم در راستای توسعه پایدار کشور و رشد و توسعه اقتصادی قدم‌های اساسی برداریم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: جایگاه وزارت خارجه تسهیل کننده و هماهنگ کننده است و ما وظیفه داریم بسترها را شناسایی و آماده کنیم تا دستگاه‌های ذیربط اعم از دولتی، نیمه دولتی و بخش خصوصی بتوانند در این بستر حرکت کنند و حتماً از شروع بکار دولت جدید یکی از تأکیدات ما این است که سفارتخانه‌های ما باید در خدمت بخش‌های اقتصادی، تجاری، فرهنگی و علمی و فناوری به معنای واقعی باشد.
وی گفت: وقتی می‌گوئیم ما خدمتگزار ملت هستیم باید ترجمان آن را مردم ببینند.
امیر عبداللهیان ادامه داد: یک تعریف سنتی از سفارتخانه‌ها وجود دارد و زمانی که از ایرانیان مقیم خارج از کشور سوال کنید شاید بسیاری در نگاه سنتی سفارت خانه را به این می‌شناسند که جایی برای تمدید گذرنامه، صدور شناسنامه فرزندان و صدور عقدنامه است که اینها بخش کنسولی کار است اما کار اساسی که سفارت خانه‌ها باید انجام دهند این است که متناسب با منافع ملی کشور باشد و در مسیر اولویت‌ها کار کنند.
وی افزود: زمانی مسئولیت حوزه کشورهای عربی و آفریقایی وزارت خارجه را داشتم و سفرهایی به خیلی ازکشورهای آفریقایی رفتم و در سفرهایی به کشورهایی آفریقایی که وسعت آن حداکثر به اندازه کوچک‌ترین استان ایران بود سوال می‌کردم که کشورهایی مثل آمریکا یا فرانسه چه تعداد دیپلمات دراین کشور دارند گاهی این تعداد تا چند صد نفر می‌رسید؛ بنابراین سفارت خانه‌ای که صد تا دویست نفر دیپلمات دارد باید یک مأموریت خاصی انجام دهد ولی بعد از وارد به جزئیات متوجه شدیم در آن کشور معدن بوکسیت وجود دارد؛ معدنی وجود دارد که تمام قطعاتی که برای ساخت موبایل مورد نیاز است در خاک این کشور وجود دارد و اینها استخراج می‌کردند؛ افرادی که با پوشش دیپلماتیک رفته بودند یک نوع سواستفاده از پاسپورت دیپلماتیک کرده بودند که مهندسین معدن آمریکا یا فرانسه بودند که از پوشش دیپلماتیک استفاده می‌کردند ولی در عمل یک کار تجاری برای کشورشان انجام می‌دادند.
وزیر امورخارجه عنوان کرد: من نمی‌خواهم بگویم ما پوشش پاسپورت دیپلماتیک را تا این حد تعمیم دهیم ولی همکاران ما بخوبی می‌دانند باید متناسب با تأمین حداکثری به منافع ملی کشور نگاه کنند که امروز کشور ما در چه حوزه‌هایی بدنبال رشد و توسعه پایدار می‌باشد و این برنامه و دستورکار مهم و اول سفارتخانه‌های ما باید باشد و طبعاًٌ سفارت خانه هم مثل وزارت خارجه مأموریت‌های متنوع دیگر دارد که برای هر کدام بایستی برنامه وسهمی را قائل باشد.
وی درباره جایگاه عکس یادگاری در بغداد هم گفت: درعراق فکر می‌کنم در جایی ایستادم که جایگاه واقعی نماینده جمهوری اسلامی ایران بود.
امیرعبداللهیان درباره موضوع برجام هم افزود: درباره موضوع هسته‌ای و مذاکرات وین فکر می‌کنم اولین اشتباه آمریکایی‌ها این است که گاهی در مصاحبه‌ها اعلام می‌کنند پیشنهادات ما برای همیشه روی میز نخواهد ماند و یا اگر ایران در وین مذاکره نکند ما گزینه‌های دیگر داریم؛ این حرف‌ها تکراری و خسته کننده است که همواره می‌زنند.
وی ادامه داد: من خیلی شفاف به طرف مذاکره کننده اتحادیه اروپا گفتم آمریکائیها تا یاد نگیرند مؤدبانه با ملت بزرگ ایران صحبت کنند از ادبیات تهدید هیچ نتیجه‌ای نخواهند گرفت و اگر بخواهند این ادبیات را ادامه دهند پیام سازنده‌ای برای دولت جدید نیست.
وی خاطر نشان کرد: آنچه به مذاکرات ما بر می‌گردد بطور شفاف به طرف مقابل اعلام کردیم که جمهوری اسلامی ایران از مذاکره‌ای که منطق برای آن حاکم باشد استقبال می‌کند و حتماً بدنبال فرار از میز مذاکره نیستیم اما یک نکته بسیار مهم است؛ دولت سیزدهم مذاکره‌ای را مذاکره می‌داند که دستاوردهای ملموس در راستای تأمین منافع و حقوق ملت ایران داشته باشد.
وی گفت: طبعاً این پیام تأثیرات مثبت خودش را در طرف مقابل داشته ولی به صراحت به طرف گفتگو گفتم شما تصور نکنید که الان مجلس و دولت از هم حمایت می‌کنند و این یعنی یک فرصتی که شما بگویید در میز مذاکره و در یک جلسه همه موارد را حل کنید؛ من در جلساتی که برای رأی اعتماد در کمیسیون‌های مختلف مجلس مخاطب قرار می‌گرفتم متوجه شدم کار برای دولت خیلی سخت شده است یعنی شاید دولت قبل اگر در مذاکرات به نقطه‌ای می‌رسید که طرف‌های مقابل عقل به خرج می‌دادند و در مذاکرات کار شکنی نمی‌کردند و به نتیجه می‌رسید شاید راحت تر مجلس در ارتباط با مصوبه خود کنار می‌آمد اما توقع مجلس از دولت جدید این است که حقوق حداکثری ملت ایران در مذاکرات تأمین شود بنابراین به طرف مقابل گفتم باید به دنبال این باشند که رویکردتان را در مذاکره تغییر دهید و رویکرد اتلاف وقت را هیچ کسی نمی‌پذیرد و در عین حال مذاکره بایستی دستاورد ملموس داشته باشد.
وزیر امور خارجه گفت: مذاکره یکی از ابزارهای دیپلماسی است و امیدواریم اتفاقات خوبی در این رابطه بیفتد و طرف‌های مقابل بر مبنای خرد در میزمذاکره حضور پیدا کنند، نه پیام‌های غیر سازنده.
وی درباره دور بعدی مذاکرات هم افزود: طرف مقابل خودش این درک را دارد که یک پروسه دو تا سه ماهه زمان می‌برد که دولت جدید مستقر شود و برنامه ریزی برای هر گونه تصمیم داشته باشد؛ البته حتماً این مورد یکی از موضوعاتی است که در دستور کار سیاست خارجی و دولت قرار دارد.
امیرعبداللهیان درباره افغانستان هم گفت: ما از دولتی در افغانستان حمایت می‌کنیم که نظر مردم این کشور نسبت به تعیین سرنوشت شأن دیده شود ودر این مقطع مهم این است که دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام افغان و راهکار سیاسی منحصر به فرد برای برون رفت از مشکلات افغانستان بگیرد.
وی ادامه داد: این مصائبی که امروز برسر افغانستان می‌آید ریشه در رفتار آمریکائیها در این کشور دارد؛ آمریکائیها به موج عظیمی از مردم که پناه به اینها برده بودند در فرودگاه رحم نکردند و چه اتفاقاتی در فرودگاه افتاد؛ در موضوع افغانستان اگر بیگانگان دست از سر افغانستان بردارند رهبران همه اقوام، احزاب و گروههای افغان از آنچنان درایتی برخوردارند که خودشان نسبت به آینده کشورشان تصمیم خواهند گرفت.
وزیر امور خارجه گفت: آنچه که به جمهوری اسلامی ایران بر می‌گردد ما از یک افغانستان امن و پایدار و افغانستانی که با همسایگانش در صلح زندگی کند حمایت می‌کنیم و البته افغانستانی که مردمش در تعیین سرنوشتشان نقش داشته باشند.
وی درباره نشست همسایگان افغانستان هم افزود: ما با برخی از همسایگان افغانستان گفتگوهایی را شروع کردیم و در پنجشنبه هفته گذشته وزیر امور خارجه پاکستان در ایران بود؛ همچنین برنامه‌ها و رایزنی‌هایی با سایر همسایگان افغانستان داریم و هدف ما این است که با استفاده از ظرفیت همسایگان افغانستان به رسیدن وضعیت مطلوب دراین کشور کمک کنیم.
