به گزارش شهدای ایران، مناظره اقتصادی در فضای رسانه‌ای و مجازی بازتاب ویژه‌ای داشته است. بویژه اینکه مردم با کاندیداها از طریق همین مناظرات بیشتر آشنا شدند و آرا و عملکرد آنان را زیر ذره بین قرار داده اند. در این میان اگر بخواهیم مناظره اخیر که ساعت‌ها کاندیداها با یکدیگر بحث و جدل کردند را در یک جمله خلاصه کنیم، به تغییر ساختار اقتصادی می رسیم. موضوع مهمی که در این مناظره بارها بر روی آن تاکید شد این بود که دولت باید دست خود را ازجیب مردم بیرون بیاورد.

در این میان «عبدالناصر همتی» رئیس سابق بانک مرکزی اگرچه خود را به عنوان یک کاندیدای مستقل در این حوزه و به قول خودش یک فرد عادی معرفی می کند اما وی با توجه به اینکه سمتی حساس در کشور و دراقتصاد داشته است نماینده دولت نیز محسوب می شود و بایستی در این حوزه پاسخگو نیز باشد. بسیاری از کارشناسان سیاسی دعوای میان روحانی و همتی را زرگری عنوان و بیان می کنند که بزرگترین لطفی که دولت روحانی به همتی کرد این بود که وی را از ریاست بانک مرکزی کنار گذاشت تا برچسب دولتی بودن و ریاست وی در بانک مرکزی از وی برچیده شود. حالا وی به جای پاسخگویی در سمت ریاست بانک مرکزی خود را یک فرد عادی تلقی می کند و ژست منتقد بودن می گیرد.

همتی زمانی که سکاندار بانک مرکزی بود دلار در حدود 10 هزار تومان بود تا 30 هزار تومان نیز قیمت دلار در دوره مدیریت وی رشد کرد. تلاطمی که اقتصاد کشور را با مشکلات و چالش عظیمی روبرو کرده و این روند مضمحل کننده هنوز ادامه دارد.

چندی پیش بود که وزیر اقتصاد درباره قرض گرفتن از مردم سخن گفته بود. «فرهاد دژپسند»، وزیر اقتصاد با اشاره به تحقق ۱۰۷ درصدی درآمدهای مالیاتی و انتشار ۲۱۳ هزار میلیارد تومان اوراق، گفت: «به جای اینکه از بانک مرکزی قرض بگیریم اوراق فروختیم و از مردم برای تامین مالی استقراض کردیم.»

قاضی زاده هاشمی با اشاره به سقوط بورش عنوان کرده است: « بنده آقای همتی را دوست دارم ولی او یکی از مقصران اصلی سقوط بورس است.130 هزار میلیارد تومان توسط شرکت های دولتی از بورس با رانت اطلاعات خارج شده است. برخی که از مقصران سقوط بورس هستند امروز نامزد انتخابات شدند!»

همتی نیز در گفتگوی تلویزیونی در همین زمینه صحبت کرده و عنوان کرده است: « کسری بودجه ۱۲۰ هزار میلیارد تومانی دولت روحانی را، با ورود بانک مرکزی به بورس و فروش اوراق خزانه به مردم جبران کردم!»

اگر بازگشتی دوباره به موضوعات مورد بحث کاندیداها در مناظره اول بیندازیم همین موضوع بسیار مورد تاکید آنها قرار گرفته است. یکی از نکات قابل توجه این دوره از انتخابات این است که وعده‌های نامزدها بیشتر معطوف به داخل کشور است تا بیرون. دیگر کمتر کسی از کدخدا و دانستن زبان دنیا و گره زدن پرونده هسته‌ای به چرخ زندگی مردم حرف نمی زند و وعده نمی دهد. کاندیدای دولتی که در این مناظرات حضور دارد نیز در این حوزه چندان مانور نداد. هر چند که کارشناسان سیاسی برای انتخاب کاندیدا باور دارند که به عملکرد افراد بیش از نطق‌ها و حرف‌هایی که در مناظرات می زنند باید توجه کرد.

امروز دور دوم مناظرات در حوزه موضوعات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی برگزار می شود و باید دید در ادامه چه ایده‌ و برنامه ای در این سه حوزه حساس دارند.

محورهای مهمی که کاندیداها در مناظره اقتصادی مطرح کردند به شرح زیر است:

رئیسی: باید برای تورم راهکار پیدا کرد؛ ثبات بازار اهمیت داشته و دخالت دولت در بازار معنا ندارد و دولت شأن نظارت، هدایت و حمایت را داراست. باید برای اداره بازار و واحدهای تولیدی از بازاریان و تولیدکنندگان کمک و نظر گرفت. کار با بخشنامه پیش نمی‌رود؛ ارز تک‌نرخی باید در کشور باب شود و ارز 4200 تومانی در قوه قضائیه پرنده‌های زیادی و مصیبت درست کرده است. کمک به سفره مردم درست است ولی ارز 4200 تومانی به جیب دلالان رفت.

زاکانی: دولت آقای روحانی با پول جیب مردم خود را اداره کرد و از تورم ارتزاق کرد. از این بابت من از طرف آقای روحانی و همتی از مردم عذر می‌خواهم. هیچ کس مسئولیت این دولت را نمی‌پذیرد نه ایشان (همتی) و نه آقای روحانی؛ گویی که از فضا آمده‌اند و این بلا را سر مردم آورده‌اند. دولت نباید دست در جیب مردم کند، دولت باید با اقتصاد سالم این مسیر را دنبال کند. ما دولت را از مقابل ملت کنار می‌کشیم و در خدمت ملت قرار می‌دهیم. بانک را در خدمت تولید قرار می‌دهیم. بازار سرمایه را خط تلاش اصلی سرمایه گذاری در کشور قرار می‌دهیم و برای او منابع و عناصر توسط ملت تامین می‌شود اما دولت خود را پشتیبان بازار سرمایه می‌داند نه اینکه دست در جیب ملت کند.

مهرعلیزاده: کوچکترین مسئله اجتماعی در کشور ظرفیت تبدیل به یک بحران بزرگ را پیدا کرده است. هنوز بعد از 42 سال، برق قطع می شود، بحران کم آبی داریم و با تورم افسار گسیخته و منابع کم، معیشت بخشی از جامعه در خطر قرار گرفته است.

امروز جامه در خطر قرار گرفته است چرا؟ مردم از کدام بخش نارضی هستند؟از ساختارها یا مدیریت ها؟چرا مشکلات حل نمی شود؟ اینهکمه تحصیل کرده های داخل و خارج از کشور چرا نمی توانند مشکلات کشور را حل کنند؟ پاسخ ساده است چون به آنها اجازه داده نمی شود. همین رویکرد در ساختار اجرایی کشور هم حاکم شده است.

همتی: افتخارم این است در شرایط سخت در کشور بانک مرکزی را اداره کردم و نگذاشتم ایران ونزوئلایی شود و الان هم آمده ام رییس‌جمهور شوم تا اقتصاد ایران کره شمالی نشود. من برخلاف دوستانی که اینجا روبروی شما هستند، اقتصاد می‌دانم و اقتصاددان هستم. من از جزئیات وضعیت اقتصادی کشور خبر دارم، سابقه اجرایی و اقتصادی دارم. ما به اصلاحات فوری اقتصادی نیاز داریم. وضعیت جیب شما مردم عزیز می‌تواند خیلی بهتر باشد اما لازمه آن برنامه ای است که این دوستان توانایی آن را ندارند. اما من توانایی آن را دارم.

جلیلی: موقع رای گیری با هلیکوپتر هم که شده از مردم می‌رویم تا رای بگیریم اما آیا در روستاهای دور افتاده این کار را می کنیم که چیزی که حق مردم در جنبه های اقتصادی هست به انها برسد؟اگر این نگاه را نداشته باشید به یکسری کارهای نمایشی روی خواهید آورد که این کارها نیز برای مردم کار نخواهد شد.برای محرومیت زدایی باید طرح و برنامه داشت اما قبل این‌ها باید باور و اراده داشت.
اقای همتی فرمودند FATF چرا انجام نشد، اگر شما مساله را اقتصاد کشور این بدانی همین می شود. شما در FATF برنامه اقدام و 41 بند بستی و 39 بند را اجرا کردی و فقط 16 بند را پذیرفته کشورهای دیگر هنوز همینقدر هم انجام ندادند بعد شما می گویید تمام مشکلات کشور را در گرو انجام ندادن FATF است و می گویید نمی‌توانم. من می گویم حتما نمی‌توانید.

بحث من این است که عدم فهم یک مساله نمی تواند به شما کمک کند. شما در رویکرد اشتباه دارید این رویکرد چیست؟ البته من معتقدم آقای همتی جزئی از این رویکرد غلط است. این رویکرد این است که می خواهد عوض کار واقعی کشور را با نمایش اداره کند اما کشور با نمایش اداره نمی شود. از ایشان می پرسید ابر بدهکاران بانکی چه شد شروع می کند صحبت‌های این فرمی می‌کند. مرد اقتصادی ما باید در میدان اقتصاد باشد تا در رسانه.

قاضی زاده: دولت مسئول نباید بازار را دچار کمبود کالا کند و از بخش اندک واردات استفاده کند تا بازار تنظیم شود و واردات نباید بیشتر از صادرات باشد، دولت باید صادرات محور باشد تا تولید و اشتغال دچار مشکل نشود.

مشکلی که ما امروز داریم مدیریت زنجیره تامین است، چون بخش های مختلف تامین مالی می کنند مشکلاتی ایجاد می‌شود، باید مدیریت زنجیره تولید و صادرات ایجاد کنیم که در مقابل دولت مرکزی پاسخگو باشند این نمی‌شود که اختیاراتی بگیرند و مجوز بگیرند و خودشان قاچاق را سازماندهی کنند، نمونه بارز این موضوعات امروز مسئله سیگار است.

رضایی: وقتی مطالعه می کنیم، می بینیم که رابطه دولت با  اقتصاد و اقتصاد با مردم تنظیم نشده است. هر وقت برای دولت مشکلی پیش می آید دست در جیب مردم می کند. بانک مرکزی، جناب آقای همتی و دوستانشان با اقدامات خود، بلایی بر سر کسری بودجه آوردند و تا مشکلی پیش می آید، دست در جیب مردم کرده  و کسری بودجه را جبران می کنند در این شرایط می خواهید ارزش پول ملی ثابت بماند.در مسئله بورس، دولت راه غیر قانونی را در کسری بودجه خود در پیش گرفت. نرخ سود بانکی را پایین آوردند و نرخ ارز را به غلط  4200 تومان تعیین کردند. این پول به سمت بورس  رفت و  بدون حساب و کتاب مردم را تشویق کردند در بورس سرمایه گذاری کنند، بعد که برای بودجه کشور از این طریق تامین مالی کردند، مردم را در زمین و آسمان رها کردند.آیا باید بودجه کشور را از دست کردن در جیب مردم تامین کرد؟ مگر زندگی مردم باید از دولت جدا باشد؟