به گزارش شهدای ایران، گزارش کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس در مورد طرح اصلاح موادی از قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی که به طرح شفافیت آرای نمایندگان مجلس معروف شده، در هفته جاری قرار است در صحن علنی مجلس بررسی شود؛ برخی نمایندگان بر ضرورت تصویب هر چه سریعتر این طرح اصرار دارند و برخی دیگر نیز معتقدند باید با بررسی های دقیق و در فرصت مناسب این کار انجام شود.

* نباید زمان طلایی را از دست داد

روح الله ایزدخواه نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اعتقاد بر اینکه «نباید زمان طلایی برای تصویب این طرح را در مجلس از دست بدهیم» به خبرنگار فارس می‌گوید: این طرح هم‌اکنون به صورت عادی در دستورکار صحن علنی مجلس قرار دارد ولی ای کاش طرح شفافیت آرا از روز اول در مجلس یازدهم، دو فوریتی ثبت می‌شد؛ برخی نمایندگان پیشنهاد داده بودند که این طرح عادی ثبت شود ولی هم‌اکنون می‌بینیم که زمان طلایی برای تصویب آن در مجلس از دست رفته است.

این نماینده مجلس اشاره می‌کند: تغییراتی که در طرح شفافیت آرا از سوی کمیسیون تدوین آئین‌نامه داخلی مجلس و همچنین مرکز پژوهش‌های مجلس ایجاد شده، منجر به مفصل شدن این طرح شده است، ضمن اینکه تمرکز بیشتر و بهتری هم بر شفافیت کمیسیون‌های مجلس به نسبت صحن شده است.

به گفته وی ‌در اصلاحات انجام شده در طرح شفافیت آرای نمایندگان، آرای مخفی به حداقل ممکن رسیده است.

* شفافیت، اولویتی برای مجلس یازدهم

طرح شفافیت آرای نمایندگان مجلس شورای اسلامی جزو نخستین طرح‌هایی بود که در مجلس یازدهم با ۱۷۰ امضای نمایندگان تقدیم هیئت رئیسه شد و نمایندگان در شش ماه اول فعالیت خود این طرح را در کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس نهایی کردند.

مطالبه شفافیت آرای نمایندگان مجلس با توجه به شعار و وعده نمایندگان در این مورد و به ثمر ننشستن آن در دوره پیشین مجلس از سوی مخاطبان خبرگزاری فارس در سامانه فارس من هم با جدیت دنبال شده است.

* طرح شفافیت آرا چه شد؟

در یکی از آخرین کمپین‌هایی که در این رابطه در فارس من ثبت شده با عنوان «نماینده ام ! رای ات را نشانم بده...» و به امضای 110 نفر تا کنون رسیده است، بر شفافیت آرای نمایندگان تاکید شده است.

 

 

خبرگزاری فارس در 13 مهر ماه سال جاری گزارشی از مطالبه شفافیت آرا و سایر فعالیت نمایندگان مجلس از سوی کاربران فارس من نوشت که بر اساس این گزارش ۲۶ هزار نفر سوژه ها و کمپین هایی که به این مطالبه مربوط می‌شد را امضا کرده بودند. 

علت تاخیر در تصویب نهایی این طرح در مجلس یکی از مطالباتی است که در کمپین های ثبت شده به چشم میخورد؛ نمایندگان مجلس علت این تاخیر را تقدم قانونی برخی دیگر از طرح ها اعلام می‌کنند. 

محمدحسین فرهنگی سخنگوی هیات رئیسه مجلس در نشست خبری که روز ششم دی ماه داشت درباره طرح شفافیت آرای نمایندگان، گفت: شفافیت آرای نمایندگان در روزهای ابتدایی مجلس یازدهم اعلام وصول شد، ما آن را به کمیسیون آئین‌نامه داخلی مجلس و مرکز پژوهش‌های مجلس ارجاع دادیم، بحث‌هایی در این زمینه شد و هدف آن است که این شفافیت در مجلس وجود داشته باشد.

وی افزود: طرح شفافیت آرای نمایندگان در سامانه‌ای، بارگذاری و نظرات نمایندگان درباره آن اخذ شد، چون این طرح به صورت فوریتی نیست، در دستور کار مجلس است و پس از بررسی طرح‌های در دستور کار مجلس، در صحن علنی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.

 

* بعد از طرح انتخابات و فولاد، نوبت به شفافیت می رسد

سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در حال حاضر مجلس در حال بررسی طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری است، تصریح کرد: یکی دیگر از طرح‌های در دستور کار مجلس درباره ساماندهی بازار فولاد است چرا که بازار فولاد بازار حساسی است، لازم است که درباره آن مصوباتی داشته باشیم و امیدواریم پس از بررسی این طرح‌ها، طرح شفافیت آرای نمایندگان در دستور کار قرار گیرد.

* قرار است چه مواردی شفاف شود؟

طرح فعلی مشتمل بر ۱۰ ماده است که هرچند به طرح شفافیت آرا مشهور شده اما سایر فعالیت نمایندگان مجلس و روند قانون گذاری را نیز شفاف خواهد کرد. مواردی همچون توزیع و انتشار عمومی تمامی مذاکرات مجلس، انتشار برنامه های مجلس ۳ روز قبل از تشکیل جلسه علنی برای عموم، انتشار اسامی حاضران به غایبان جلسه همراه با آرای نمایندگان به تفکیک مخالف، موافق و ممتنع و عدم شرکت در رای گیری، ارائه گزارش عملکرد کمیسیون در رسیدگی به طرح‌ها، لوایح، سوال و تذکرات و... به صورت عمومی و امکان حضور نماینده صدا و سیما در جلسات علنی کمیسیون ها و اطلاع رسانی به صورت زنده و صوتی، اطلاع رسانی درباره ماموریت های فردی و جمعی نمایندگان مجلس و همچنین تعیین شرایط رای گیری مخفی در طرح پیش بینی شده است.

طراحان شفافیت آرا در توجیه ضرورت این اقدام تاکید کرده‌اند: با عنایت به منطق قانون اساسی به ویژه اصل ۶۹ و رویه تصویب اصول آن در مشروح مذاکرات تصویب قانون اساسی در خبرگان سال‌های ۱۳۵۸ و ۱۳۶۸ و تجارب موفق جهانی درباره شفافیت و با عنایت به اینکه عملکرد و رای وکیل نمی‌تواند از موکل پنهان باشد و با توجه به مطالبه عمومی مردم و تعهد اکثر نمایندگان مجلس یازدهم به مردم برای پیگیری موضوع و به دلیل نقش مهم شفافیت در مبارزه با فساد و ویژه خواری و نظر به اینکه پیش از استفاده از سیستم الکترونیکی آرای نمایندگان در جلسات علنی شفاف بوده است؛ این طرح را تهیه کرده اند.

طرح شفافیت آرای نمایندگان پیش از این در مجلس دهم هم مطرح شده بود و بعد از کش و قوس های بسیار در نهایت بی نتیجه ماند.

* شفافیت باید قاعده باشد نه استثناء

محمدحسین حسین زاده بحرینی ، رئیس کمیسیون تدوین آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه «باید شفافیت در مجلس قاعده باشد و عدم شفافیت، استثنا» به فارس می‌گوید: مجلس فقط صحن علنی نیست؛ صحن علنی مجلس آخرین مرحله تکوین یک قانون است. یک طرح و یا لایحه از زمانی که نوشته شده و اعلام وصول می‌شود تا زمانی که به قانون تبدیل شده و ابلاغ می‌شود، مراحل مختلفی را طی می‌کند. عملا شاکله قانون در کمیته‌ها، کارگروه‌ها و کمیسیون ها شکل می‌گیرد؛ اما مردم فقط آخرین بخش از این فرایند طولانی را می‌بینند و از مراحل تکوین قانون اطلاعی ندارند و مذاکرات کمیسیون ها به اندازه صحن علنی شفاف نیست.

وی یادآوری می‌کند: حتی در صحن هم، که مذاکرات شفاف است، آراء نمایندگان شفاف نیست. در دوره های اول مجلس، رأی‌گیری‌ها به صورت قیام و قعود بود و همین شیوه رأی‌گیری، یک نوع شفافیت آراء محسوب می‌شد. اما در حال حاضر، هر نماینده با کلیک کردن روی یکی از گزینه‌­های موافق، مخالف یا ممتنع بر روی رایانه خود، رأی می‌دهد و هیچ کس هم از رأی او مطلع نمی‌شود.

به گفته وی بخش مهمی که در گزارش کمیسیون آئین‌نامه داخلی مجلس آمده، شفافیت کمیسیون‌هاست. شفاف شدن کمیسیون ها ‌می‌تواند بهره‌وری مجلس را به شدت بالا ببرد. در این طرح، همان شفافیتی که قانون‌گذار اساسی برای صحن مجلس پیش‌بینی کرده، برای کمیسیون‌ها هم پیش‌بینی شده است.

به گفته این نماینده مجلس، نمایندگان مجلس یازدهم می‌خواهد پرچم شفافیت را بلند کرده و آن را به اصل و قاعده تبدیل کند و  با توجه به التزامی که اخلاقا نمایندگان به مردم دارند و 170 نفر هم پای این طرح را امضا کرده اند، حتما به این طرح سرنوشت‌ساز که برای مجلس و نظام قانون‌گذاری کشور مهم است رأی خواهند داد.