شهدای ایران؛ اولین کشوری که برای دست یافتن به واکسن کرونا اقدام کرد، چین بود و بعد از آن کشور‌های دیگری هم هزینه‌های زیادی صرف ساخت واکسن این ویروس ناشناخته و مرموز کردند. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که تاکنون چند مورد از واکسن‌های ساخته‌شده در چین در فاز سوم تست قرار دارند و چنان چه نتایج نهایی این فاز هم مانند فاز‌های قبلی موفقیت‌آمیز باشد، اجازه ورود و توزیع گسترده را پیدا خواهند کرد. واکسن روسیه هم با وجود ادعا‌هایی که محققان روسی درباره موثر بودن آن دارند، اما خبر‌های ضد و نقیضی درباره بی‌خطر بودن آن اعلام می‌شود و البته حتما درباره واکسن هندی هم شنیده اید، همان واکسنی که ۲۰ میلیون دوز آن توسط کشورمان خریداری شده است. شاید برخی از خودشان بپرسند که چرا مسئولان واکسن هندی خریده اند؟ شاید عده‌ای به کیفیت این واکسن‌های هندی مشکوک باشند. ما امروز به این ابهامات پاسخ داده ایم. پاسخی که به نظر می‌رسد بعد از خواندن آن شگفت زده خواهید شد.


هم اکنون در دنیا حدود ۲۲۰ پروژه واکسن بیماری کرونا درحال انجام است که شماری از آن‌ها به فاز سوم و نهایی رسیده‌اند و درصورت مثبت بودن تست‌ها، آماده تولید انبوه و ورود به بازار‌های جهانی خواهند بود.
آلمان بودجه ۸۸۵ میلیون دلاری: این کشور به سه شرکت بزرگ داروسازی داخلی بودجه ۸۸۵ میلیون دلاری اختصاص داده و به گزارش موسسه فدرال واکسن، اولین واکسن کووید- ۱۹ این کشور تا سال ۲۰۲۱ آماده می‌شود.
چین بودجه چند صد میلیارد دلاری: مقامات بهداشت چین به‌تازگی اعلام کرده‌اند که ظرفیت سالانه تولید واکسن کرونا در این کشور برای سال آینده به بالای یک میلیارد دوز رسیده است. هم اکنون نیز چندین واکسن چینی در مرحله فاز نهایی هستند و برخی از شهر‌های چین هم که از این واکسن‌ها استفاده کرده اند، ماسک‌ها را کنار گذاشته اند.
انگلستان بودجه ۸۴ میلیون پوندی: به گفته دبیر بازرگانی انگلیس، دولت این کشور حدود ۸۴ میلیون پوند بودجه در اختیار محققان قرار داده تا روی تحقیق و تولید واکسن کرونا فعالیت کنند. از این مقدار بودجه، حدود ۶۵.۵ میلیون پوند برای تولید واکسن به محققان دانشگاه آکسفورد تعلق گرفته است.
آمریکا بودجه ۹ میلیارد دلاری: آمریکا بیش از ۹ میلیارد دلار به تولید واکسن و بیش از ۲.۵ میلیارد دیگر هم به ذخیره‌سازی ویال و سرنگ برای تزریق واکسن اختصاص داده است.
ایتالیا بودجه ۵ میلیون یورویی: این کشور چند پروژه تولید واکسن را در دست تولید دارد که یکی از آن‌ها به مرحله تست بالینی رسیده است.
کشور‌های دیگری از جمله روسیه و ایران هم در زمینه تولید واکسن سرمایه گذاری کردند.
واکسن هندی آکسفورد
شاید شما هم مثل برخی از این که واکسن کرونای هندی را بخواهید استفاده کنید، نگرانید و فکر می‌کنید این واکسن هم مانند فیلم‌های بالیوودی تخیلی و فرازمینی است، اما باید به شما بگوییم که سخت در اشتباهید. این حرف را به این دلیل که ۲۰ میلیون دوز از این واکسن را خریده ایم، نمی‌گوییم بلکه در اخبار جهان از این واکسن به‌عنوان امید درمان بیماری کرونا یاد می‌شود. شاید باورتان هم نشود که هند یکی از بزرگ‌ترین مراکز ساخت واکسن در جهان است و اکثر واکسن‌هایی که از دوران طفولیت زده اید، ساخت همین هند بوده و کیفیت بالایی هم دارند. دکتر کامیار قاسم نژاد، داروساز که سال‌ها در حوزه ساخت واکسن فعالیت داشته، در گفتگو با «الف» گفته است: «بسیاری از شرکت‌های هندی از تجربه و دانش بالایی در حوزه داروسازی برخوردار هستند. قطعا شرکت سروم هند از جمله معتبرترین شرکت‌های جهان است که می‌توان به محصولات آن‌ها اعتماد کرد.» او همچنین گفته: «واکسن کرونای شرکت سروم هند هم در واقع با همکاری علمی دانشگاه آکسفورد و برخی شرکت‌های آمریکایی در حال نتیجه دادن است. حتی برخی شرکت‌های مطرح جهان برای تولید انبوه واکسن خود گاهی این شرکت هندی را انتخاب می‌کنند تا هزینه تمام شده تولید واکسن کاهش یابد؛ بنابراین می‌توان گفت واکسن‌های تولید شده در این شرکت هندی، اگرچه ارزان است، اما کیفیت مطلوبی نیز دارد، زیرا نظارت محافل مطرح علمی جهان را بالای سر خود می‌بیند. اگر این واکسن با همین کیفیت مثلا در کشور سنگاپور یا ژاپن تولید شود، قیمت نهایی آن چندین برابر خواهد شد، زیرا هزینه استخدام نیرو‌های انسانی در این کشور‌ها نسبت به هند بسیار بالاتر است.»
دکتر محمدمهدی زمانی پژوهشگر تحقیقات بالینی هم در یک لایو اینستاگرامی درباره این واکسن هندی می‌گوید: «این واکسن در اصل هندی نیست و همان واکسن آکسفورد انگلستان است که امیدوار کننده‌ترین واکسن کرونا بوده و به دلیل این که بزرگ‌ترین واکسن سازی‌های دنیا در هند است، در آن جا تولید می‌شود.» او همچنین معتقد است که واکسن کرونای آکسفورد که توسط شرکت هندی تولید می‌شود، می‌تواند بیش از یک سال در بدن آنتی بادی تولید و انسان را حداقل یک سال از خطر ابتلا به کرونا مصون کند.
آشنایی با شرکت سروم هند
این انستیتوی خصوصی در زمره هفت شرکت مطرح داروسازی در هند است که در زمینه تولید دارو و واکسن، تجارب طولانی دارد. حتی این شرکت هندی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان واکسن در جهان هم شناخته می‌شود. در برخی رسانه‌های مطرح جهان نیز از این شرکت بزرگ به عنوان یکی از امید‌های اصلی دستیابی به واکسن کرونا یاد می‌شود. بر اساس اطلاعات منتشر شده، «سیروس پوناوالا» به عنوان موسس و رئیس هیئت مدیره ایرانی-زرتشتی تبار انستیتو سروم شناخته می‌شود. گفته می‌شود که هم اکنون پسر او، «آدار پوناوالا» به عنوان مدیرعامل انستیتو سروم هند فعالیت می‌کند که معروف به سلطان واکسن دنیاست. پوناوالا در وب‌سایت شخصی‌اش نوشته: «برترین شرکت بیوتکنولوژی هند و بزرگ‌ترین تولید‌کننده واکسن از نظر تعداد دوز تولید و فروخته‌شده در سطح جهان است (بیش از ۱.۵ میلیارد دوز).» خانواده پوناوالا قرن‌ها پیش از ایران به هند مهاجرت کردند و حالا در این کشور به جایگاه مهمی رسیده‌اند.
هرچند وزیر بهداشت نامی از این شرکت و پوناوالا نبرده، اما به نظر می‌رسد آدرس‌هایی که در گفته هایش درباره خرید ۲۰ میلیون دوز واکسن کرونا از یک شرکت هندی با مدیر عاملی یک ایران الاصل می‌دهد، همین شرکت سروم هند است.
کی و با چه قیمتی عرضه می‌شود؟
واکسن کرونای آکسفورد که با کمک شرکت هندی تولید شده، قرار است تا پایان ماه سپتامبر میلادی یعنی همین فردا چهارشنبه ۹ مهر با قیمتی حدود ۱۳ دلار عرضه شود. به گفته مدیران این شرکت هندی، ظرفیت تولید در ماه‌های اول، پنج میلیون دوز در ماه است که اظهار امیدواری کرده اند این ظرفیت را به ۱۰ میلیون دوز برسانند. البته نباید انتظار داشت که این واکسن خیلی زود به ایران بیاید. قطعا ورود احتمالی آن به ایران چند ماه طول خواهد کشید، زیرا در جدول توزیع واکسن‌ها معمولا شهروندان همان کشور تولیدکننده در اولویت قرار می‌گیرند.