افزایش قیمت کالاهای اساسی و نوسانات فراوان آن موضوع پرتکرار اما مهم و تاثیرگذار این روزهای خانواده‌های ایرانی بوده و کاهش و ثبات قیمت‌ها برای مردم تبدیل به آرزویی دوردست شده است.
شهدای ایران؛ به گزارش ایسنا، با وجود مشکلاتی که کرونا برای کسب و کار و درآمد مردم به وجود آورده، اما شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی و دشواری بخش زیادی از اقشار جامعه برای گذران زندگی‌شان هستیم، اقداماتی که در این زمینه انجام می‌شود نیز اثر چندانی بر بازار و قیمت‌ها ندارد.این روزها که قیمت‌ها دچار نوسان شده، برخی برای اینکه بتوانند زندگی خود را با اندک درآمدی که دارند بگذارنند مجبور به حذف یا کم کردن خرید برخی اقلام مورد نیاز خود شده‌اند و حتی خریدهای خود را به صورت روزانه و با مقدار کم انجام می‌دهند، در این بین آنچه موجب ناراحتی مردم شده، این است که نمی‌توانند برای آینده خود برنامه‌ریزی کنند و تنها باید تلاش کنند تا امورات جاری زندگی روزمره خود را پیش ببرند.
برای بررسی وضعیت معیشتی مردم و مشکلاتی که برای سفره و سبد خانواده‌ها به وجود آمده، با مردم گفت‌وگو کردیم و وضعیت معیشتی این روزهایشان را از آن‌ها جویا شدیم.
مسئولان به حقوق‌های خود کاری نداشته باشند، به داد مردم برسند
خانم حیدری که یک زن خانه‌دار است که در خصوص گرانی‌های اخیر می‌گوید: نسبت به قبل بسیار مراعات و ملاحظه می‌کنیم، اگر بخواهیم میوه، برنج، مرغ و گوشت بخریم، یک‌جا خرید نمی‌کنیم، بلکه کمتر می‌خریم و کمتر استفاده می‌کنیم، زیرا پول دستمان نیست. این وضعیت هم باعث می‌شود که با وجود کرونا مجبور شویم برای خرید زیاد بیرون برویم.
وی ادامه می‌دهد: نمی‌توان چیزی از اقلام اساسی را حذف کرد و گوشت و میوه نخرید، بلکه باید کمتر مصرف کرد. قبلا 4، 5 کیلو گوشت می‌خریدیم، الان باید 2 کیلو بخریم. اگر قبلا یک کیسه برنج 200 تا 250 هزار تومان بود، الان باید دوبرابر پول بدهیم. قبلا دو کیسه می‌خریدیم، اما الان باید یک کیسه بخریم.
حیدری بیان می‌کند: اقداماتی که برای تنظیم بازار انجام می‌شود، تنها در حد حرف است. الان اگر برای خرید مرغ به استقلال بروید، پشت شیشه‌ها مرغ کیلویی 18 هزار تومان است و وقتی می‌گوییم چرا این قیمت می‌فروشید پاسخ می‌دهند که کجا 15 هزار تومان است، تنها حرفش را می‌زنند.
وی با انتقاد از افزایش قیمت بعضا روزمره برخی اقلام اساسی می‌گوید: شخصی به من می‌گفت که سه ماه است برای بچههایش گوشت نخریده است. در این وضع بیماری بدن بچه‌ها ضعیف می‌شود و مقاومتی در مقابل ویروس ندارند. از مسئولان تقاضا داریم به داد مردم و کسانی که گرسنه هستند برسند، به حقوق‌هایی که خودشان می‌گیرند کاری نداشته باشند، به محلات پایین شهر بروند و به داد مردم برسند.
مصرف گوشت و میوه را نصف کرده‌ایم
آقای محمدی در خصوص وضعیت معیشتی خانواده خود، اظهار می‌کند: گرانی‌ها تاثیر بسیار زیادی روی زندگی ما گذاشته است. ما مصرف گوشت و میوه را نصف کردیم، تازه ما جزو خانواده‌های متوسط بودیم، آن‌ها که درآمد کمتری دارند، اقلام بسیاری را حذف کردند.
وی بیان می‌کند: مسکن پدر ما را درآورده است، می‌توان برای خورد و خوراک کاری کرد، اما نمی‌توان در کوچه خوابید. سعی می‌کنیم کمتر بخوریم، اما مسکن دارد زندگی‌ها را از هم می‌پاشد و بسیاری به خاطر مسکن از هم جدا می‌شوند و مسائلی هم در اثر آن پیش آمده که غیر قابل جبران است.
محمدی اضافه می‌کند: معیشت ما بسیار افت کرده و هزینه‌هایمان سه برابر شده است. به اندازه‌ای که هزینه می‌کنیم نمی‌توانیم معیشت خود را مانند سال‌های قبل پیش ببریم، وقتی می‌خواهیم خرید کنیم، از لحاظ مالی که قدرت خرید نداریم، از لحاظ تصمیم‌گیری هم اختیار نداریم، قیمت در مغازه‌ها به قدری متفاوت است که شک می‌کنید چه بخرید، آیا قیمت بالا نشان کیفیت بالا بوده یا قیمت پایین، کیفیت پایین دارد.
وی خاطرنشان می‌کند: من معمولا زیاد به محلات پایین شهر سر می‌زنم، قبلا مردم در این محلات آب و برق نداشتند و تعداد زیادی در یک خانه با دستشویی و آشپزخانه مشترک و بدون حمام زندگی می‌کردند و در چند سال اخیر وضع داشت بهتر می‌شد، اما اخیرا دوباره وضعیت دارد به روال سابق برمی‌گردد.
خریدهای ما تنها برای سه، چهار وعده است، نمی‌توانیم به صورت کلی خرید کنیم
آقای منتظری در خصوص کوچک شده سفره‌های مردم، عنوان می‌کند: کوچک شدن سفره‌های مردم دلایل مختلفی دارد. یکی از این دلایل شیوع بیماری کرونا است که کسب و کار، گردشگری و تعاملات اجتماعی را تعطیل کرده و به تبع این تعطیلی‌ها، بودجه و درآمد مردم نیز کم شده است. برخی هزینه‌ها مانند اجاره خانه، شهریه کلاس‌ها، قبوض آب، برق و گاز و قبوض خدماتی ثابت مانده، اما درآمد کمتر یا در برخی موارد قطع شده، بنابراین نمی‌توان برخی هزینه‌ها مانند اجاره خانه و مغازه یا خریدها و هزینه‌های درمانی را حذف کرد.
وی اضافه می‌کند: در این شرایط مردم مجبور شدند که برخی اقلام خوراکی مانند گوشت، لبنیات و میوه را از سبد خانواده حذف کرده یا مصرف آن را کمتر کنند، بنابراین سفره‌های مردم کوچک‌تر و مواد غذایی آن‌ها کمتر شده است. اگر اوضاع سروسامان بگیرد، ویروس کرونا از بین برود، کسب و کار رونق پیدا کند و بتوان دوباره هزینه کرد، اوضاع بهتر می‌شود.
منتظری خاطرنشان می‌کند: قیمت‌ها به دلیل ارز افزایش یافته و مردم هم درآمدشان کاهش یافته، بنابراین عده‌ای به مشکل برخورد کردند که نمی‌توانند خرید کنند و مجبور هستند از خریدهای خود صرف نظر نمایند. هزینه ما به طور متوسط سه برابر شده است. ما مجبور شدیم کمتر میوه مصرف کنیم، زیرا قیمت میوه بسیار بالاست، بنابراین سعی می‌کنیم میوه‌های معمول و نسبتا ارزان‌تر تهیه کنیم.
وی ادامه می‌دهد: وعده‌های غذایی ما کمتر شامل گوشت و مرغ شده و صبحانه نیز کمتر شامل لبنیات‌ها می‌شود. زمان زیادی است که نتوانستیم به صورت کلی خرید کنیم و معمولا برای سه، چهار وعده خرید می‌کنیم.
منتظری می‌گوید: قیمت‌هایی که ستاد تنظیم بازار بیان می‌کند، خوب است، اما اجرا نمی‌شود، زیرا مغازه‌دارها بیان می‌کنند که به ضرر ما بوده و نفعی برای ما ندارد، بنابراین به آن شکلی که ستاد مطرح می‌کند، اجرا نمی‌شود و ما باید باز هم از قیمتی که ستاد می‌گوید گران‌تر بخریم.
گذری و در حد ۵ تا ۶ قلم خرید می‌کنیم، امکان ندارد فاکتور زیر ۱۰۰ هزار تومان باشد
خانم تشکری تصریح می‌کند: از لحاظ خورد و خوراک و پوشاک، گرانی در زندگی ما تاثیر روانی داشته، اما به این دلیل که هنوز دو نفر هستیم و خرج زیادی نداریم، اقلام اساسی خود را حذف یا جایگزین نکردیم. این افزایش قیمت‌ها واقعا چشمگیر است، مثلا ما قبلا با یک لیست کامل از مواد غذایی و بهداشتی به فروشگاه می‌رفتیم و هزینه ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان می‌شد، اما الان گذری و در حد ۵ تا ۶ قلم خرید می‌کنیم، امکان ندارد فاکتور زیر ۱۰۰ هزار تومان باشد.
وی بیان می‌کند: قیمت‌ها عجیب و غریب و بی‌هیچ نظارتی بالا می‌رود. در این وضعیت فردی که برای درمان خود از داروی خارجی استفاده می‌کند، باید هزینه زیادی کند. نمونه این موضوع مادر و پدر خود من هستند که می‌گویند اصلا حریف خرید دارو در ماه نمی‌شوند.
تشکری خاطرنشان می‌کند: من یک راننده آژانس می‌شناسم که همسرش بازنشسته است و خودش هم راننده بوده و خانواده آن‌ها چهار نفر هستند. این فرد به من می‌گفت که هیچ وقت نمی‌توانستند برنج ایرانی بخرند و الان هم با این وضعیت حتی نمی‌توانند برنج پاکستانی بخرند و هر ماه ۱۵۰ هزار تومان باید بابت برنج پرداخت کنند، حتی گوشت را هم مدت زمانی است که حذف کردند و نهایتا چرخ‌کرده می‌خرند که بتوانند چند وعده‌ای گوشت درست کنند.
وی اضافه می‌کند: الان خیلی‌ها به ما می‌گویند که شما می‌توانید پس‌انداز کنید، مگر می‌شود نخوری و نپوشی؟ خرج خانه، پزشک، خوراک و پوشاک مگر جایی برای پس‌انداز می‌گذارد؟
برنامه‌ریزی برای آینده بیش از خورد و خوراک و روزمرگی‌هایمان تحت تاثیر قرار گرفته است
آقای صبوری اظهار می‌کند: ما هیچ‌وقت خرید زیاد انجام نمی‌دهیم و مثلا همیشه میوه را به صورت دانه‌ای می‌خریم یا اقلامی مانند برخی خوراکی‌ها مثل روغن که زیاد خرید می‌کنیم، نهایتا دو بسته می‌گیریم، بنابراین به این دلیل که همیشه کم خرید می‌کنیم، تغییر قیمت چندان به چشم ما نمی‌آید و رقم‌ها با فراز و شیب تندی برای ما بالا نرفته است.
وی ادامه می‌دهد: چون خانواده ما کوچک و شامل دو نفر با یک پسر کوچک بوده، در نتیجه خریدهای ما محدود است، اما طبیعتا در این وضعیت یک خانواده بزرگ آسیب زیادی می‌بیند. یکی از دلایلی که نرخ رشد موالید در کشور به پایین‌ترین سطح خود رسیده، همین است. اگر خانواده‌ای بزرگ داشته باشید، هزینه‌ها سرسام‌آور می‌شود.
صبوری بیان می‌کند: آنچه بیش از خورد و خوراک و روزمرگی‌های ما تحت تاثیر قرار گرفته، این است که برنامه‌ریزی برای آینده غیر ممکن شده، مصرف‌کننده‌ها از بازار اقلام حیاتی مانند خانه و ماشین اخراج شدند و بازارها دست دلال‌ها است. در این بازه‌ها و بازارها توان مردم نابود شده و بیش از اینکه در حوزه خورد و خوراک آسیب دیده باشیم، در این حوزه‌ها آسیب دیدیم.
وی اضافه می‌کند: گویا برای مسئولان هم اهمیتی ندارد که چه اتفاقی در حال رخ دادن است. حرف‌هایی از طرف دولت و مجلس زده می‌شود، اما در بازار قیمت‌ها با شدت رشد می‌کند. درآمدها و توان مردم محدود است و این وسط رویاها و برنامه‌ریزی‌ها هستند که قربانی می‌شوند. ما در شرایطی باید راجع به خورد و خوراک صحبت کنیم که یک کشور قحطی‌زده و جنگ‌زده هستیم، در حالی که اینگونه نیست.
صبوری عنوان می‌کند: دولت و مجلس با برخی شعارها روی کار می‌آیند، اما وقتی از مرحله انتخابات رد می‌شوند، رای‌دهنده‌ها را فراموش می‌کنند، در حالی که رای‌دهنده‌ها و مردم هستند که از بازار خرید اقلام اساسی خارج شده، در عوض دلال‌ها و واسطه‌ها رشد می‌کنند و پولدارتر می‌شوند.
ما از قیمت‌ها راضی نیستیم، اما توان، ظرفیت و اختیارات ما برای کنترل بیشتر از این نیست
علی رسولیان، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی، در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص اقداماتی که برای کنترل قیمت‌ها در بازار انجام شده است، اظهار کرد: مردم از قیمت‌ها و نحوه تنظیم بازار رضایت ندارند، زیرا قیمت‌ها در حال افزایش است، مناسب نیست و مردم هم اذیت می‌شوند. خود ما نیز از بازار رضایت نداریم.
وی بیان کرد: اینکه ما در تنظیم بازار استان چه اقداماتی را انجام می‌دهیم، به اختیارات و مجموعه ظرفیت‌هایی که داریم، بستگی دارد تا بتوانیم تلاش کنیم قیمت‌ها سرسام‌آور نبوده یا در حد وضعیت کشور باشد. ما جدا از کشور نیستیم، هر اقدام و قیمت در استان و استان‌های دیگر، اثر جدی بر یکدیگر دارند. نمی‌توانیم قیمت را در استان به گونه‌ای نگه داریم که با استان‌های دیگر متفاوت باشد، زیرا هیچ محدودیتی برای حمل و نقل، تردد و فروش کالا وجود ندارد.
رسولیان با بیان اینکه آنچه ما در تنظیم بازار در استان به عنوان هدف تلقی کردیم، این است که کمبودی در بازار نباشد و قیمت‌ها در حد متوسط قیمت کشوری یا پایین‌تر باشد، عنوان کرد: استان ما بیشترین فاصله را از بنادر دارد، بنابراین قیمت‌های حمل و نقل کالا در خراسان بالا است، به همین دلیل این تعهد را برای خود درست کردیم که قیمت در حد متوسط باشد. در استان اول روی تامین کار می‌کنیم که کمبودی در بازار نباشد و کالاهای اساسی مانند شکر، گوشت، برنج و نهاده‌های دامی را تا حد امکان به استان حمل کنیم. دوم در رابطه با کنترل بازار است که بتوانیم آن را متعادل نگه داریم.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی افزود: ما در این زمینه دو رویکرد داریم. یکی عرضه به موقع است. به طور مثال سعی کردیم همیشه مقداری سهمیه برای شکر بگیریم و در استان توزیع کنیم. جزو استان‌هایی هستیم که بیشترین توزیع شکر را حتی نسبت به سرانه داشتیم. هفته گذشته اتاق اصناف و بسیج را موظف کردیم که حدود 1900 تن شکر سهمیه‌ای را با قیمت 6300 تا 7300 تومان برای خانوار عرضه کنند تا قیمت متعادل شود.
وی ادامه داد: برای مرغ نیز زنجیره‌ها را موظف کردیم که با قیمت 15 هزار و 500 تومان عرضه کنند. مرغ منجمد نیز به اندازه نیاز بازار عرضه کردیم. برای کسانی که بیشتر از قیمت می‌فروختند نیز پرونده درست کرده و کشتارگاه‌ها را موظف کردیم که مرغ‌ها را قطعهبندی نکنند تا نتوانند بیشتر از قیمت مصوب عرضه کنند. این باعث شده قیمت خراسان از تمام استان‌های کشور پایین‌تر شود.
رسولیان اضافه کرد: در حال راه‌اندازی فرایند عرضه گوشت مستقیم هستیم، افرادی که به ما دام دهند، به آن‌ها نهاده می‌دهیم تا بتوانیم در بخشی از بازار عرضه مستقیم انجام دهیم. در ماه رمضان مقدار زیادی برنج در بازار عرضه کردیم و الان هم موافقت وزارت صمت را گرفتیم تا عرضه مستقیم برنج داشته باشیم تا با عرضه در بازار، قیمت را کنترل کنیم.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی با اشاره به اینکه بازرسی‌ها را افزایش دادیم تا با کسانی که خارج از عُرف می‌فروشند، برخورد شود، تصریح کرد: این برعهده بازرسی سازمان صمت است، ما نیز در حد توان خود تلاش می‌کنیم. با تجار و بازرگانان در حوزه برنج مذاکرات متعدد و کمک کردیم تا برنج بیشتر در استان عرضه کنند. در حوزه دامداری نیز خود دامداری‌ها و اتحادیه‌ها را پای کار آوردیم و تلاش کردیم در این مدت بیشتر از توان بخش خصوصی استفاده کنیم. تعاون روستایی را نیز موظف کردیم در برخی مناطق مشهد مراکز عرضه مستقیم محصولات کشاورزی و مواد غذایی ایجاد کرده و در روستاها ورود پیدا کنند.
وی خاطرنشان کرد: معنای تمام اقدامات ما این نیست که خودمان راضی باشیم یا مردم راضی باشند، به دلیل اینکه قیمت کالا ناشی از عوامل متعددی بوده و یکی از این عوامل افزایش شدید نرخ ارز است که اثر جدی بر بازار می‌گذارد، قیمت را افزایش می‌دهد، اثر روانی جدی دارد، عرضه را کم می‌کند و برخی کالاها نیز گران‌تر به دست مردم می‌رسد. بخش عمده‌ای از مواد اولیه ما وابستگی به خارج از مرزها دارد، به خصوص در حوزه مواد غذایی و مواد اولیه کارخانجات چنین مشکلی وجود دارد.
رسولیان گفت: هیچ کجای کشور نیست که چندین جلسه تنظیم بازار داشته باشد. ما حساسیت جدی روی این موضوع داریم. زمانی که معاون بازرگانی وزیر صمت به مشهد آمدند بیان کردند که خراسان رتبه دوم را در تنظیم بازار کشور به خود اختصاص داده است، با این وجود ما از قیمت‌ها راضی نیستیم، اما توان، ظرفیت و اختیارات ما بیشتر از این نیست.
کاهش قیمت‌ها در بازار نیازمند نظارت مستمر و دقیق است که با وجود اقدامات مسئولان در این حوزه، باز هم مردم انتقاداتی نسبت به عملکرد مسوولین دارد، البته نوسانات شدید نرخ ارز نیز در بی‌ثباتی بازار و قیمت‌ها بی‌تاثیر نیست. با این وجود همچنان این انتظار از مسئولان وجود دارد که نه کاهش قیمت‌ها، بلکه حداقل ثبات قیمت‌ها را برای مردم به وجود بیاورند و این امکان را برای آن‌ها ایجاد کنند که کمتر نگران معیشت خود و بیشتر به فکر برنامه‌ریزی‌های و آرزوهای دیگرشان باشند.
