طی ماه های آینده، دولت ایران و افغانستان قصد دارند، توافقنامه همکاری چند جانبه را امضا کنند که به معنای قرابت دو کشور همسایه در شرایطی از کاهش حضور نظامی امریکا در آسیای جنوبی می باشد. در زمینه ای از فعالیت های دیپلماتیک تهران، ریاض نیز که ظاهرا، نمی خواهد وقتی رقیب منطقه ای اش به نفوذش در افغانستان تحکیم بخشد، کنار بنشیند، توجه ویژه ای به بحران افغانستان دارد.
شهدای ایران؛ به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روزنامه روسی نزاویسیمایا گازتا در تحلیلی با عنوان « تبدیل شدن افغانستان به صحنه مبارزه تهران و ریاض» نوشت:در پی سفر عباس عراقچی به کابل، خبر مربوط به چشم انداز توافق همکاری میان ایران و افغانستان منتشر شد. طرفین در خصوص ضرورت طراحی نقشه راه برای توافق ها پیرامون همکاری چند جانبه به توافق رسیدند. در این دیدار، مسائل مرتبط با امنیت منطقه ای و همچنین، تعامل اقتصادی و از جمله، ترانزیت کالاها و همکاری که به توسعه تجارت از طریق بندر چابهار مربوط می شود، مطرح شد.
انتظار می رود که بندر چابهار به شعاع ارتباطی مهم در کوریدور ترانزیتی شمال – جنوب با اقیانوس هند تبدیل شود. در روزهای اخیر، [آقای] حسن روحانی اعلام کرده که اهمیت توانمندی این بندر به صورت چشمگیری، افزایش یافته است.
موضوع مساله ساز برای ایران و افغانستان همچنان، نحوه استفاده از منابع رود هلمند است. در جریان این دیدار، ضرورت حل و فصل این مساله بحث و بررسی شد. افزون بر آن، روند ورود پناهجویان افغانی به ایران نیز همچنان، مساله ساز است.
ناظران فعال شدن سیاستمداران و دیپلمات های ایرانی در افغانستان را با روند کاهش تعداد نیروهای خارجی در این کشور مرتبط می دانند. تهران بارها، حضور نیروهای نظامی امریکایی در افغانستان را عامل بی ثباتی اوضاع در منطقه خوانده است.
طی سال های اخیر، قطر و ترکیه، یاران راهبردی ایران، به نقش خود در افغانستان تشدید بخشیده اند. در حالی که ترکیه همواره، فعالیت هایی در پروژه های آموزشی و انسانی داشته است، دوحه در روند حل و فصل صلح آمیز مساله افغانستان نقش مهمی داشته و میدانی برای مذاکرات میان امریکایی ها و طالبان تبدیل شده است.
اخیرا، عربستان سعودی از منافعش در افغانستان سخن می گوید. این کشور قصد دارد، به کمک هایش به افغانستان افزایش دهد: نه فقط از پروژه های آموزشی، بلکه از پروژه های زیر ساختی نیز سخن در میان است. ریاض همچنین، روی افزایش تعداد کارمندان دیپلماتیک خود در افغانستان حساب می کند.
عربستان سعودی از امکانات اندکی برخوردار است: مشکلات اقتصادی این کشور در رابطه با فروش نفت در نتیجه شیوع ویروس کرونا. در این رابطه، عربستان سعودی برای توسعه نفوذش در افغانستان به زمان بیشتری نیاز دارد.
