شهدای ایران: «صادق زیباکلام» فعال سیاسی اصلاح طلب در یادداشتی در روزنامه شرق با عنوان «اصولگرایان به دنبال برجام جدید در 1400» نوشت: «پنج سال پیش در تیر ۹۴ پس از قریب به 21 ماه مذاکرات فشرده و مستقیم میان ایران و آمریکا سرانجام توافق هسته‌ای حاصل شد؛ توافقی که به نام «برجام» مشهور شد... اگر ایران و آمریکا که بیش از سه دهه جز بی‌اعتمادی و دشمنی چیز دیگری میان‌شان نبود، توانسته بودند با وجود همه دشواری‌ها درباره مسئله پیچیده هسته‌ای به توافق برسند، آیا امکان نداشت که درباره اختلافات دیگرشان هم بتوانند توافق کرده یا دست‌کم بر سر آنها مذاکره کنند؟ ».
زیباکلام در ادامه نوشت: «منتقدان دولت...در هر فرصتی، برجام ورشکسته و به بن‌بست‌رسیده را بر سر روحانی می‌کوبیدند. اما واقعیت آن است که شاید سال آینده که اصولگرایان آرزو دارند قوه مجریه را هم مانند مجلس به دست بیاورند، خودشان بتوانند به برجامی جدید با آمریکا دست یابند. ساده‌ترین پرسشی که می‌توان داشت، آن است که چرا دلواپسان باید اجازه می‌دادند میانه‌روها و روحانی میوه برجام را بچینند؟ مگر خودشان نمی‌توانند؟ همه‌مان می‌دانیم اگر توافقی با آمریکا صورت بگیرد، اولین فایده آن کاهش تحریم‌ها و گشایش اقتصادی است. آیا تندروها نمی‌توانند با بوق و کرنا بانگ برآورند:"ای مردم دیدید که هشت سال روحانی وضع کشور را چقدر خراب کرده بود؛ اما حالا به حول و قوه الهی، شاهد هستیم که وضع اقتصادی چقدر بهبود پیدا کرده".».
زیباکلام در ادامه نوشت: «منتقدان دولت...در هر فرصتی، برجام ورشکسته و به بن‌بست‌رسیده را بر سر روحانی می‌کوبیدند. اما واقعیت آن است که شاید سال آینده که اصولگرایان آرزو دارند قوه مجریه را هم مانند مجلس به دست بیاورند، خودشان بتوانند به برجامی جدید با آمریکا دست یابند. ساده‌ترین پرسشی که می‌توان داشت، آن است که چرا دلواپسان باید اجازه می‌دادند میانه‌روها و روحانی میوه برجام را بچینند؟ مگر خودشان نمی‌توانند؟ همه‌مان می‌دانیم اگر توافقی با آمریکا صورت بگیرد، اولین فایده آن کاهش تحریم‌ها و گشایش اقتصادی است. آیا تندروها نمی‌توانند با بوق و کرنا بانگ برآورند:"ای مردم دیدید که هشت سال روحانی وضع کشور را چقدر خراب کرده بود؛ اما حالا به حول و قوه الهی، شاهد هستیم که وضع اقتصادی چقدر بهبود پیدا کرده".».
«حسن بهشتی پور» فعال سیاسی اصلاح طلب و از حامیان برجام نیز در یادداشتی در روزنامه ایران با عنوان «برجام؛ مدل موفق همکاری دیپلماتیک» نوشت: «هر چند که برجام در تحقق منافع اقتصادی ایران ذیل همین تحریم‌ها چندان دوره موفقی را طی نکرد اما نباید همه دستاوردهای آن را به جنبه اقتصادی آن محدود کرد. واقعیت این است که برجام یک مدل موفق از همکاری‌های دیپلماتیک برای حل یک مسأله از طریق گفت‌وگو بود بدون اینکه به جنگ منتهی شود».
بهشتی پور در ادامه نوشت: «امضای این توافق محصول اجماع همه نهادهای بالای حاکمیت و نظام بود. بنابراین وقتی این توافق تبعاتی به دنبال دارد تبعات آن نیز برای کل نظام اعم از دولت و سایر نهادهای تصمیم‌گیر است».
زیباکلام در این یادداشت با حسرت تاکید کرده است که «وقتی ما در هسته ای به توافق رسیدیم، ای کاهش درباره اختلافات دیگر هم با آمریکا به توافق رسیده یا حداقل مذاکره می کردیم»! آمریکا و اروپا صراحتا درباره موضوعات غیرهسته ای مورد اختلاف با ایران موضعگیری کرده اند. آنها گفته اند که باید توان موشکی و قدرت منطقه ای ایران نیز به سرانجام صنعت هسته ای دچار شود.
زیباکلام و همفکران وی که با حسرت از عدم مذاکره درباره توان موشکی و قدرت منطقه ای با آمریکا سخن می گویند، هیچگاه به این سوال پاسخ نمی دهند که چرا هر چیزی که برای ما مایه پیشرفت و اقتدار است، همان مولفه از سوی آمریکا و اروپا به عنوان عامل اختلافی معرفی می شود!؟ آیا ما باید برای رضایت آمریکا و اروپا، بر تمامی مولفه های قدرتمان از جمله توان موشکی، چوب حراج بزنیم!؟
صادق زیباکلام مدعی شده است که «همه ما می دانیم که اولین فایده توافق با آمریکا، گشایش اقتصادی است»؛ اگر این ادعا صحیح بود باید برجام نیز گشایش اقتصادی به بار می آورد، آیا چنین اتفاقی رخ داد!؟ آیا با بتن ریزی در صنعت هسته ای، ارزش پول ملی افزایش یافت!؟ تحریم ها به تاریخ پیوست!؟ دیگر شاهد صدور قطعنامه ضدایرانی نیستیم!؟
دولتمردان و فعالین اصلاح طلب تاکید کرده بودند که در دی ماه 94 تمامی تحریم های ضدایرانی لغو خواهد شد و نه تعلیق. در آن مقطع «باراک اوبامای دموکراتِ مودب! و باهوش!» رئیس جمهور آمریکا بود، اما چرا چنین اتفاقی رخ نداد!؟
در آن زمان که هنوز ترامپ به کاخ سفید راه نیافته بود. پس چرا در دولت اوباما تحریم ها لغو نشد و گشایش اقتصادی به وجود نیامد!؟ علت این است که دولت آمریکا- چه یک دموکرات در کاح سفید باشد و چه یک جمهوری خواه- در توافق با کشورهای مستقل و مقتدر همچون ایران، به هیچ عنوان به دنبال گشایش اقتصادی در کشور طرف مذاکره نیست، هدف کاخ سفید ازکارانداختن مولفه های قدرت کشور مقابل است.
باراک اوباما در روزهای پایانی ریاست جمهوری خود گفت «افتخار میکنم که بدون شلیک حتی یک گلوله، برنامه هسته ای ایران را از کار انداختم». در همان مقطع «جان کری» وزیر خارجه وقت آمریکا گفت «ما برنامه هسته ای ایران را از کار انداختیم و حالا نوبت دولت بعدی آمریکاست که همین رویکرد را در مورد توان موشکی و قدرت منطقه ای ایران اجرا کند»!
جان کری چندی پس از خروج آمریکا از برجام گفت، اگر ما هم در کاخ سفید بودیم پس از مدتی از برجام خارج می شدیم ولی ترامپ کمی عجله کرد، وی باید مذاکرات موشکی و منطقه ای را پیش می برد و سپس از توافق هسته ای خارج می شد!
متن برجام دارای نقاط ضعف جدی و قابل تأملی بود. برای همین رهبرمعظم انقلاب 9 شرط را به دولت برای اجرای برجام ابلاغ کردند. در مجموع 28 شرط از سوی رهبر معظم انقلاب، شورای عالی امنیت ملی و مجلس برای اجرای برجام به دولت ابلاغ شد، اما متاسفانه دولت به این شروط عمل نکرد.
دولتمردان ابتدا گفتند «امضای هر توافق، بهتر از عدم توافق است»!، پس از آن تاکید کردند که «امضای وزیر خارجه آمریکا تضمین است»، بعد گفتند «حتی اگر آمریکا هم از برجام خارج شود، ما اجرای تعهداتمان را ادامه می دهیم»! سپس علیرغم اینکه ایران برای اروپا ضرب الاجل گذاشته بود، دولتمردان تاکید کردند که «بلافاصله بعد از اولین قدم اروپا، ما در اسرع وقت به تعهداتمان برمی گردیم»! و...
امثال زیباکلام چشمان خود را بر دلار 22 هزارتومانی و سکه قریب به 11 میلیونی و پراید 90 میلیونی و گرانی 6 برابری قیمت مسکن و اجاره بهای مسکن بسته اند. این در حالی است که اینها همان میوه های برجام است.
این طیف با بزک عهدشکنی آمریکا، بی دستاوردی برجام را نتیجه مخالفت منتقدان در داخل جا می زنند. این در حالی است که علت اصلی بی دستاوردی برجام، اعتماد بلاوجه دولت روحانی به آمریکا بود. رویکردی خسارت بار که هیچگاه در راستای گشایش اقتصادی میوه نخواهد داد.
